Οι καλύτερες ταινίες-μαθήματα ζωής για να μάθεις πως να είσαι ηγέτης

Δεν έχει καμία απολύτως σημασία αν είσαι 19 χρονών και μόλις ξεκίνησες να κάνεις την πρακτική σου σε μια οικοτεχνία στη Θήβα ή αν κουβαλάς στις ‘μπαρουτοκαπνισμένες’ πλάτες σου μια 20ετία ως CEO στον χώρο του επιχειρείν (Εδώ ο Will Smith στο The Pursuit of Happyness, μια αληθινή ιστορία που αποδεικνύει ότι το ταλέντο πάντοτε λάμπει-αρκεί να συνδυάζεται με επιμονή).

Το να ‘γυμνάζεις’/αναπτύσσεις τις ηγετικές σου ικανότητες-δεξιότητες είναι κάτι εξίσου χρήσιμο για όλους μας (Εδώ o ‘πιο στωικός πεθαίνεις’ Gregory Peck στο To Kill a Mockingbird να δείχνει τι σημαίνει να πολεμάς για αυτό που θεωρείς σωστό).

Ναι, όλους μας. Είτε είμαστε φοιτητές (κανονικοί ή αιώνιοι όπως εγώ) ή απόφοιτοι με σπουδές σε μάρκετινγκ, επικοινωνία, διοίκηση επιχειρήσεων, τεχνολογία, προγραμματισμό και λοιπές ειδικότητες, ‘εκκολαπτόμενοι’ επιχειρηματίες (οι φίλοι τους λένε και start-upers), απλά στελέχη επιχειρήσεων (ή ακόμη και CEO’s ή CTO’s-τι εννοείς τι σημαίνει αυτό, μα καλά, Silicon Valley δεν βλέπεις;) ή απλώς εσαεί διψασμένοι για γνώση.

Και, όπως οτιδήποτε πραγματικά αξίζει σε αυτή τη ζωή, δεν έχεις ποτέ πραγματικά δικαίωμα να πεις ή να αισθάνεσαι ότι δεν υπάρχει τίποτα άλλο σημαντικό περί του θέματος που μπορεί να μάθεις (Eδώ ο Alec Guinness στο The Bridge on the River Kwai να μας θυμίζει ότι ο σωστός ηγέτης θέτει τους -απαράβατους- κανόνες).

Υποθέτω ότι σε αυτό θα συμφωνήσει και ο ίδιος ο Δρ. Dean Williams, καθηγητής στο Χάρβαρντ επί 20 χρόνια, διευθυντής του The Global Change Agent program στο Harvard Kennedy School, συγγραφέας δυο bestseller βιβλίων επί του θέματος και σύμβουλος πολυεθνικών και κυβερνήσεων, που θα έρθει στις 16-17/06 στην Αθήνα, ως προσκεκλημένος του Athens Tech College, προκειμένου να μας διδάξει την τέχνη του να είσαι ηγέτης.

Ένα σεμινάριο που, προσωπικά, σκοπεύω να παρακολουθήσω με τα χίλια. Και εννοείται να κρατήσω φουλ σημειώσεις. Γιατί, παρότι ‘τρέχω’ ομάδες από τότε που ήμουν 25 ετών, δεν μπορώ να ισχυριστώ ότι είμαι όσο αποτελεσματικός θα ήθελα επί του θέματος.

Ουσιαστικά πρόκειται για μια συμπυκνωμένη ‘ένεση’ γνώσης αφού, μέσα σε 48 ώρες, καλούμαστε -στα πλαίσια του Leadership Seminar του Athens Tech College– να μάθουμε (μεταξύ άλλων) να σκεφτόμαστε διαφορετικά για την ηγεσία στον κόσμο της πολυπλοκότητας ώστε να είμαστε δυναμικοί παράγοντες αλλαγής, να διακρίνουμε από χιλιόμετρα μακρυά τις προσαρμοσμένες προκλήσεις από τις τεχνικές προκλήσεις, να προσπερνάμε εμπόδια και να χτίζουμε γέφυρες, να διαχειριζόμαστε τον εαυτό μας ως εργαλείο δύναμης και να επαναπροσανατολίζουμε τους ανθρώπους μας ώστε να εστιάζουν στην επίλυση προβλημάτων, την καινοτομία και την αλλαγή.

Κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου θα χρησιμοποιηθούν διαλέξεις, περιπτωσιολογικές μελέτες, ιστορίες και ασκήσεις για την αποτύπωση των μαθημάτων της ηγεσίας και της αλλαγής. Οι συμμετέχοντες θα έχουμε την ευκαιρία να εργασθούμε στην εφαρμογή των μαθημάτων πάνω στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες μας.

Επιπλέον το πρόγραμμα θα είναι εντελώς διαδραστικό με πληθώρα ευκαιριών για διάλογο, ερωτήσεις και ανταλλαγή εμπειριών.

Ένα σεμινάριο, για να μην το κάνω λύσσα το θέμα, που ελπίζω να με κάνει καλύτερο. Γιατί δεν σου κρύβω το ότι το έχω παράπονο, ρε παιδί μου, ότι δεν έχω καταφέρει ποτέ να εμπνεύσω τους ‘στρατιώτες’ μου όπως ο ξεπεσμένος Al Pacino στο Any Given Sunday (δες πάνω), ο συγκροτημένος Billy Bob Thornton στο Friday Night Lights (δες κάτω) ή οποιοςδήποτε άλλος από τους προπονητές με τους πιο εμπνευσμένους λόγους αποδυτηρίων έχουμε δει ποτέ στη μεγάλη οθόνη (Αν και οι μοναδικές sports movies που θα έβαζα στη λίστα είναι τo Coach Carter με τον ιδεαλιστή Samuel L. Jackson και το Remember the Titans με τον προσαρμοστικό Denzel Washington).

Να τους κάνω να σηκωθούν πάνω στα γραφεία τους και να αρχίσουν να φωνάζουν ‘O Captain, my Captain’ όπως στον Robin Williams στο Dead Poets Society.

Να μου δώσουν την ευκαιρία να κάνω pause στην Αποκάλυψη (εναντίον των εξωγήινων Γκοντζίλα) όπως ο Idris Elba στο Pacific Rim.

Να απελευθερώσουμε μαζί την κόλαση όπως ο Russell Crowe στο Gladiator ή να γλιτώσουμε την αγαπημένη μας Σκοτία μας από τους βρετανούς κατακτητές όπως ο Mel Gibson στο Braveheart.

Όλες μια χαρά ταινίες. Όλες, ωστόσο, ταυτόχρονα μια χαρά παραδείγματα για το πως το Χόλιγουντ -κάτα κύριο λόγο- προωθεί μια ‘στρεβλή’ εικόνα του τι σημαίνει να είσαι ηγέτης και επιτυχημένος επιχειρηματίας (ναι, εσένα κοιτάζω, ‘η απληστία είναι καλό πράγμα’ Gordon Gekko).

Προφανώς το να χρειάζεται να εμπνέεις τους υπαλλήλους και τους συνεργάτες σου με ένα παθιασμένο λόγο είναι χρήσιμο ταλέντο. Αλλά αυτός είναι ο λιγότερο σημαντικός από τους λόγους που η μεγάλη οθόνη έχει πλημμυρίσει τα τελευταία χρόνια από βιογραφίες του Winston Churchill με πιο εμπνευσμένη αυτή (το Darkest Hour) με πρωταγωνιστή τον μεταμορφωμένο Gary Oldman, στον ρόλο που του χάρισε δικαίως το πρώτο Όσκαρ της καριέρας του.

Γιατί ο Winston ήταν όντως ένας άνθρωπος που -χωρίς να παρουσιάζεται σε καμία περίπτωση ως αλάνθαστος- οδήγησε το έθνος του στην λύτρωση.

Με τον ίδιο τρόπο που το έπραξε ο Λίνκολν (εξαιρετικός και άκρως ηγετικός ο Daniel Day Lewis στην ομώνυμη ταινία του Spielberg, όπου βλέπουμε τις σκληρές μάχες που χρειάστηκε να δώσει o Αμερικάνος πρόεδρος προκειμένου να απελευθερώσει τους σκλάβους).

Με τον ίδιο τρόπο που το έπραξε ο Νέλσον Μαντέλα (το Invictus του Clint Eastwood με τους Morgan Freeman και Matt Damon είναι πραγματικά υποδειγματικό για να διδαχθεί κάποιος την αξία της συνεργασίας).

Με τον ίδιο τρόπο που το έπραξε και ο Γκάντι, η ομώνυμη ταινία για τη ζωή του οποίου με τον Βen Kingsley είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το τι σημαίνει να καταλαβαίνεις τους ανθρώπους και να τους κινητοποιείς για ένα κοινό στόχο με ένα διαφορετικό τρόπο από ότι κανείς θα μπορούσε να προβλέψει ότι θα κατέληγε σε οτιδήποτε πέρα από παταγώδη αποτυχία.

Με τον ίδιο τρόπο, αν θες, που το έπραξε και ο JFK κατά τη διάρκεια της κρίσης των πυραύλων στην Κούβα, πίσω τον Οκτώβριο του 1962. Μια εξαιρετικά τεταμένη κατάσταση που την χειρίστηκε υποδειγματικά, όπως αποτυπώνεται και στο εξαιρετικό Thirteen Days. Μια ταινία ιδανική για όσους θέλουν να δουν τι σημαίνει crisis management στο μεγαλείο του.

Προσοχή. Δεν χρειάζεται ο ηγέτης να είναι απαραίτητα αρεστός προκειμένου να αντλήσεις χρήσιμα μαθήματα από την ιστορία του. Εξού και εντός λίστας oφείλει να είναι από το The Iron Lady με την Meryl Streep ως Margaret Thatcher (τι νόμιζες, τυχαία της βγήκε το παρατσούκλι;) και το Elizabeth με την Cate Blanchett ως -περικυκλωμένη από κινδύνους- βασίλισσα Ελισάβετ έως ο Νονός 2 (βλέπε μαθήματα περί startup, γεωγραφική εξάπλωση, information security και, προφανώς, πως να ‘εξολοθρεύεις’ τον ανταγωνισμό).

Και όχι, σε περίπτωση που αναρωτιέσαι, ούτε το Social Network για το Facebook ούτε το Steve Jobs για τον ιδρυτή της Apple είναι ταινίες που αξίζει να τις δεις προκειμένου να μάθεις κάτι. Ναι, μιλάμε για δυο ανθρώπους σούπερ επιτυχημένους. Αλλά ο τρόπος που έφτασαν στην κορυφή (όπως αποτυπώνεται στις συγκεκριμένες ταινίες) μόνο ηγετικός δεν είναι.

Άλλωστε υπάρχουν δεκάδες καλύτερες ταινίες -βασισμένες σε αληθινές ιστορίες- εκεί έξω. Ξεκινώντας από το Moneyball (που σε μαθαίνει την αξία του να σκέφτεσαι out of the box), τα Norma Rae και Erin Brockovich (ελεγείες για το πως το πάθος μπορεί να αλλάξει την ζωή όλων προς το καλύτερο) και καταλήγοντας στα Consussion (για τον γιατρό που αποκάλυψε τις συνέπειες του να παίζεις στο NFL) , Hotel Rwanda (ένας γενναίος ξενοδόχος απέναντι σε μια γενοκτονία), Milk (ένας γενναίος πολιτικός απέναντι στον σεξισμό), Trumbo (ένας γενναίος σεναριογράφος απέναντι στον αντι-κομμουνισμό), Captain Philips (ένας γενναίος καπετάνιος απέναντι σε ένα μάτσο Σομαλούς πειρατές) και The King’s Speech (ένας γενναίος -αλλά ψευδός- βασιλιάς απέναντι στο Χίτλερ).

Όλες τρανταχτά παραδείγματα του πως φέρεται ένας ηγέτης απέναντι σε απρόβλεπτες δυσκολίες και πως, κάτι λίγο ντεμοντέ στην εποχή μας, οφείλει να θέτει τον εαυτό του στην υπηρεσία του συνόλου και του κοινού καλού.

Αν και η αγαπημένη μου, εκείνη που πιστεύω ότι κάθε επίδοξος ηγέτης οφείλει να δει, είναι με διαφορά το Apollo 13 που περιγράφει την αληθινή ιστορία του πως οι αστροναύτες και το κέντρο ελέγχου (βλέπε Houston we have a problem) κατάφεραν να ντιλάρουν με την έκρηξη που παρέλυσε το σκάφος. Προσοχή. Μην κάνεις focus στον Tom Hanks, αλλά στον χαρακτήρα του Ed Harris που, ως διευθυντής του κέντρου ελέγχου, κατάφερε να διατηρήσει την ψυχραιμία του και να βάλει τους πάντες στην ομάδα να βάλουν το λιθαράκι τους προκειμένου να βρεθεί η λύση.

Αλήθεια, Dean Williams, εσένα ποια είπαμε ότι είναι η αγαπημένη σου ταινία περί ηγετικών ικανοτήτων;  Μια μόνο από τις δεκάδες ερωτήσεις που έχω στο μυαλό μου για τον καθηγητή του Χάρβαρντ (εισηγητή του Leadership Seminar του Athens Tech College) τον οποίο συμβουλεύονται σε καθημερινή βάση πρωθυπουργοί και CEO πολυεθνικών.

|Η ποπ κουλτούρα μέσα από εικόνες| Ακολούθησε το Ιnstagram account του PopCode.