Οι στιγμές που κρατάμε από τη μουσική το 2020
Η «χρονιά κατά την οποία δεν έγινε τίποτα» αλλά και «η χρονιά όπου έγιναν πάρα πολλά» στη μουσική βιομηχανία. Εδώ θα βρείτε τις πιο σημαντικές στιγμές της.
- 21 ΔΕΚ 2020
Ο τρόπος που μιλάμε για μουσική το 2020 έχει αλλάξει πάρα πολύ σε σύγκριση με το πώς μιλούσαμε γι’αυτή την προηγούμενη χρονιά ή ακόμα και σε σχέση με το πώς φανταζόμασταν ότι θα μιλάμε του χρόνου. Δεν μπορούμε να αποφύγουμε τη μεγάλη ροζ καμηλοπάρδαλη στο δωμάτιο. Ο κορονοϊός έχει θέσει τα δικά του νέα στάνταρ στον τρόπο που παράγεται και κυρίως στον τρόπο που καταναλώνεται η μουσική. Βλέποντάς το στον πυρήνα του, η ακρόαση μουσικής μπορεί να είναι ταυτόχρονα μία υπόθεση ιδιωτική και πάρα πολύ δημόσια. Για παράδειγμα, μπορούμε να βιώσουμε τελείως διαφορετικά συναισθήματα ακούγοντας το ίδιο κομμάτι στο δωμάτιό μας και σε ένα live χιλιάδων ανθρώπων. Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε για φέτος είναι ότι η μουσική μας απασχόλησε κυρίως στο δωμάτιό μας. Για τους προφανείς υγειονομικούς λόγους.
Το 2020 θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως η «χρονιά κατά την οποία δεν έγινε τίποτα» αλλά και ως «η χρονιά όπου έγιναν πάρα πολλά». Αυτό μπορεί να μοιάζει αντιφατικό αλλά αξίζει να έχουμε στο μυαλό μας πάντα τη μεγάλη αλλαγή την οποία ζούμε σε διάφορα επίπεδα της καθημερινότητάς μας. Το 2020 ως αυγή της νέας δεκαετίας ήταν μια χρονιά που είχαν προετοιμαστεί σπουδαία φεστιβάλ τόσο παγκοσμίως όσο και στην Ελλάδα. Τη χρονιά της πανδημίας, τελικά, δεν έγινε τίποτα από όλα αυτά. Τουλάχιστον με τους όρους που ξέραμε. Εδώ θα θυμηθούμε μαζί σας μερικά από τα πράγματα που έγιναν ή δεν έγιναν μέσα σε αυτή τη χαώδη, υπό ακύρωση αλλά μουσικά γεμάτη χρονιά.
To clip της Billie Eilish για το “Therefore I Am”, το πιο 2020 πράγμα που υπήρξε
Το περπάτημα μιας gen-Z pop star με φαρδιά ρούχα, δίχρωμο μαλλί και μπόλικη εφηβική αυτοπεποίθηση στο αστικό τοπίο ενός τεράστιου εμπορικού κέντρου παντελώς άδειου από κόσμο. Όλο το 2020 σε 4:58 λεπτά. Το clip του “Therefore I Am”, του κομματιού της Billie Eilish, γυρίστηκε στο Glendale Galleria, ένα από τα μεγαλύτερα shopping malls της California και μέρος που πήγαινε πολύ συχνά η ίδια με τις φίλες της όταν ήταν έφηβη. Σκηνοθετήθηκε από την ίδια και κυκλοφόρησε στο YouTube στις 12 Νοεμβρίου του 2020. Ένας ναός του καπιταλισμού των ’00s που τώρα βιώνει μια τρομερή κρίση. Αλλιώς, μια νέα γενιά που περπατάει στα ερείπια της προηγούμενης.
Αυτή ήταν αδιαμφισβήτητα η χρονιά της Billie Eilish που σάρωσε στα GRAMMYs παίρνοντας ούτε λίγο ούτε πολύ 5 βραβεία (μεταξύ των οποίων καλύτερο άλμπουμ, καλύτερη νέα παρουσία, καλύτερο τραγούδι). Έγινε ταυτόχρονα το πρώτο και πολύ βασικό αποτύπωμα στη μουσική μιας γενιάς που έρχεται να δώσει τη δική της εκδοχή των πραγμάτων στην ποπ κουλτούρα.
Τα μεγάλα Φεστιβάλ που δεν έγιναν
Το Glastonbury ετοιμαζόταν να γιορτάσει τα 50 χρόνια ύπαρξής του με ένα φεστιβάλ αποτελούμενο από τα μεγαλύτερα ονόματα της μουσικής βιομηχανίας παγκοσμίως. To
Αντίστοιχα πολύ μεγάλα πράγματα περιμέναμε και στην Ελλάδα ιδίως το καλοκαίρι της χρονιάς που (μας προσ)περνάει. Στο Release αναμέναμε με τρομερό ενθουσιασμό τους Slipknot (λίγους μήνες αφού έβγαλαν ένα από τα καλύτερα άλμπουμ τους), τους θρυλικούς Judas Priest και φυσικά τους Sabaton. Το EJEKT Festival θα υποδεχόταν τους Red Hot Chilli Peppers οι οποίοι θα έρχονταν στην Ελλάδα με τον John Frusciante. Ταυτόχρονα, θα είχαμε ευκαιρία να δούμε τους Placebo, Editors, Deep Purple, Waterboys, Om. Τα περισσότερα από αυτά δεν ακυρώθηκαν αλλά έδωσαν ραντεβού για το 2021.
Το soundtrack της εξέγερσης
Η ακαδημαϊκός Imani Perry έχει γράψει ένα καταπληκτικό βιβλίο για την ιστορία του hip-hop. Ο τίτλος του είναι “Prophets of the Hood”. Πολλές φορές οι rappers χαρακτηρίζονται ως «προφήτες» της αφροαμερικανικής κοινότητας. Μιλάμε για μια μουσική που, παρά τις διάφορες περιόδους και παρά την εμπορευματοποίηση ενός κομματιού της, δε σταματά να έρχεται από τα κάτω. Μια μουσική που συχνά μιλάει για βιώματα, για δύσκολες συνθήκες ζωής, για εγκληματικότητα, για τον συστημικό ρατσισμό. Οι ΗΠΑ και μαζί τους ολόκληρος ο πλανήτης σοκαρίστηκαν από το video της δολοφονίας του George Floyd η οποία υπήρξε η αφορμή για εξέγερση. Μια εξέγερση που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο είχαν «προφητεύσει» πολλοί από τους καλλιτέχνες της σκηνής.
Το duo των Run The Jewels ήταν ένα από τα πιο πολιτικοποιημένα σχήματα της δεκαετίας που πέρασε. Ο Killer Mike, άλλωστε, είναι ακτιβιστής με παρουσία πολλών ετών στη σκηνή αλλά και στον αμερικανικό δημόσιο λόγο. Το άλμπουμ RTJ4 αναμενόταν να κυκλοφορήσει στις 5 Ιουνίου. Τελικά, οι δύο τους αποφάσισαν να το βγάλουν δύο μέρες νωρίτερα, τη στιγμή που ένα σημαντικό μέρος μεγάλων πόλεων των ΗΠΑ τυλιγόταν στις φλόγες από εξαγριωμένους ανθρώπους μιας γενιάς που έφτανε πια στη δική της εξέγερση. Ο Killer Mike, παρότι είχε ακολουθήσει μια πιο κατευναστική στάση στις δηλώσεις του, στους στίχους του συνεχίζει να μιλάει για τον συστημικό ρατσισμό με τέτοιον τρόπο, ώστε το RTJ4 να γίνεται το soundtrack της εξέγερσης ίσως όχι με την ένταση και την επίδραση που είχε το “Alright” του Kendrick Lamar στην αντίστοιχη εξέγερση του 2015. Ίσως και γι’ αυτό να ήταν το soundtrack της εξέγερσης, επειδή δεν κατάφερε ποτέ να λειτουργήσει διαμεσολαβητικά.
Οι NIN μπαίνουν στο Rock And Roll Hall Of Fame
AP Photo / Dave Martin
«ΑΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΩ ΚΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΠΩΣ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΝΑ ΦΤΑΣΕΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ»
Μια νέα εκδοχή μουσικού performance
Oι Backstreet Boys, παρότι οι περισσότεροι θα νόμιζαν το αντίθετο, συνεχίζουν κανονικά από το 1993 μέχρι σήμερα. Η αλήθεια είναι όμως ότι δε μας απασχόλησαν ποτέ ιδιαίτερα. Τουλάχιστον μέχρι να δούμε το βίντεο με το άλλοτε boy band να ερμηνεύει το “I Want It That Way”, ο καθένας από το σπίτι του, σεβόμενο τις συνθήκες του lockdown.
Με την απουσία των συναυλιών που αναφέραμε παραπάνω, είχαμε και ένα νέο είδος μουσικών performance. Πολλά βίντεο έγιναν επίσης viral με ανθρώπους να τραγουδάνε από τα παράθυρα των σπιτιών τους στο μέσο του πιο σκληρού lockdown. Αποκορύφωμα, βέβαια, ήταν η ερμηνεία του διάσημου Ιταλού τραγουδιστή Andrea Bocelli στον άδειο καθεδρικό ναό του Μιλάνου την Κυριακή του Πάσχα των Καθολικών.
Αυτή την εκδοχή νέων μουσικών performance τη βλέπουμε και στην Ελλάδα σε δημόσιους ή πιο domestic χώρους. Πέραν του κλασικού «Στην Υγειά Μας Ρε Παιδιά» του ορθόδοξου με τον Σπύρο Παπαδόπουλο, έχουμε πια το «Μουσικό Κουτί» στην κρατική τηλεόραση, μια σειρά από εμφανίσεις διάσημων Ελλήνων καλλιτεχνών (με πρώτο τον Αντώνη Ρέμο) και, πιο πρόσφατο, την εκπομπή «Έλα και θα δεις» με τον Θοδωρή Αθερίδη στο MEGA.
“Binding Lights”: To τραγούδι που ακούστηκε περισσότερο από κάθε άλλο
Ο θρόνος του megahit της χρονιάς ανήκει φέτος στον εξαιρετικό Weeknd τουλάχιστον σύμφωνα με τα στατιστικά που μας παρουσίασε το Spotify. Στρίμαρε 1,6 δισεκατομμύρια φορές.
H Dua Lipa και η disco που δεν ακούγεται μόνο τις Απόκριες
Ήταν το φετινό άλμπουμ της Dua Lipa το καλύτερο άλμπουμ της χρονιάς; Πιθανότατα δεν ήταν. Το “Future Nostalgia” όμως αποτελεί ένα από τα πράγματα που μας απασχόλησαν φέτος περισσότερο από κάθε άλλο. Το όνομά του άλμπουμ σε προδιαθέτει μεν για το τι πρόκειται να ακούσεις. Ωστόσο, βρίσκω πολύ πιθανό ότι στην πρώτη ακρόαση θα νιώσεις ένα μπέρδεμα. Το ανθρώπινο μυαλό προσπαθεί πάντα να κάνει συνδέσεις, προκειμένου να ταξινομηθεί πιο εύκολα ο κόσμος γύρω του. Το μπέρδεμα στο “Future Nostalgia” έρχεται επειδή, όταν το ακούς, μπορεί να μοιάζει ταυτόχρονα κάτι πολύ παλιό αλλά μαζί και κάτι που ακούς πρώτη φορά. Είτε αρέσει είτε όχι το αποτέλεσμα που τελικά φτάνει στα αυτιά μας, δεν μπορούμε παρά να θαυμάσουμε τον τρόπο που το “Future Nostalgia” ενώνει μέσα του πολύ διαφορετικά και ετερόκλιτα στοιχεία βγάζοντας τελικά ένα αποτέλεσμα συνεκτικό. Κοιτώντας στο μέλλον αλλά μαζί νοσταλγώντας για το παρελθόν.
H στιγμή που ο Tyler, The Creator άρχισε να χορεύει σαν τρελός στα GRAMMYs
Η Ελλάδα θυμήθηκε ξανά το ζεϊμπέκικο
Από τα μέσα της δεκαετία του ’90, η νέα γενιά των εκπροσώπων του λαϊκού τραγουδιού επέλεξε να κινηθεί περισσότερο προς μια κατεύθυνση της ανάμειξης των μοτίβων του παλιού, παραδοσιακού βαρύ λαϊκού τραγουδιού με έναν πιο ποπ ήχο. Συνεχίζει να υπάρχει αυτή η τάση; Nαι. Αυτό που δεν υπάρχει όμως είναι αυτή τη σχεδόν απόλυτη κυριαρχία που είχε άλλοτε στον λαϊκό mainstream ήχο. Για του λόγου το αληθές, το 2020 ήταν η χρονιά που τα δύο μεγαλύτερα λαϊκά hit ήταν και τα δύο ζεϊμπέκικα. Πρώτα το κομμάτι «Αθήνα μου» του Κωνσταντίνου Αργυρού. Στη συνέχεια το «Ώρες Μικρές» του Γιώργου Μαζωνάκη που ναι μεν κυκλοφόρησε το 2019 αλλά έκανε επιτυχία -και στη συνέχεια το video clip του- μέσα στο 2020.
Η τάση για ένα περισσότερο εσωτερικευμένο κομμάτι που χορεύεται με έναν χορό πιο μοναχικό είναι λογικό να δημιουργείται μέσα σε όλη αυτή τη συνθήκη. Η σύνδεση της παραγωγής λαϊκής μουσικής με τα νυχτερινά κέντρα και τις μουσικές σκηνές είναι ούτως ή άλλως ακόμα αδιαμφισβήτητη. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Παρατηρείται ούτως ή άλλως μια τάση να ξαναθυμηθεί η ελληνική κοινωνία το βαρύ λαϊκό τραγούδι και το σκυλάδικο μετά από μια δεκαετία που αυτό ενοχοποιήθηκε ως ο κατεξοχήν χώρος που (δήθεν) ευθυνόταν για τη δημοσιονομική κρίση που έζησε η χώρα. Τα μαγαζιά που παίζουν παλιά λαϊκά αυξάνονται και μεγάλο μέρος της πελατείας τους είναι άνθρωποι κάτω των 40. Ίσως, το 2020 να σηματοδότησε και την παραγωγή νέων δουλειών με αυτό το ύφος.
Bέβαια ο SNIK ήταν ο δημοφιλέστερος καλλιτέχνης της χώρας
Τουλάχιστον αυτό λέει το Spotify. Το κύμα της trap που άρχισε να κυριαρχεί στο δεύτερο μισό της προηγούμενης, πλέον αρχίζει να γίνεται mainstream.
Αυτοί που χάσαμε μέσα στο 2020
Στις 9 Μαϊού ο κόσμος της μουσικής θρήνησε για τον θάνατο της εμβληματικής μορφής και πατέρα του Rock and Roll, Little Richard. Ένας άνθρωπος με συγκλονιστική παρουσία που κράτησε για 7 ολόκληρες δεκαετίες αφήνοντας το στίγμα του στην pop μουσική. Υπήρξε η πρώτη και βασική επιρροή για εκατοντάδες σταρ που γνωρίσαμε αργότερα. Στις 7 Οκτωβρίου έφυγε σε ηλικία 80 ετών ο θρύλος της reggae Johnny Nash, ενώ στις 6 Μαϊου ο κόσμος της μουσικής έχασε το ιδρυτικό μέλος των θρυλικών Kraftwerk, Florian Schneider. Ο ανερχόμενος rapper Huey που έφτασε κάποτε στην κορυφή του Billboard με το “Pop, Lock & Drop It” σκοτώθηκε σε ανταλλαγή πυροβολισμών. Αυτά είναι μόνο μερικά από τα ονόματα των μουσικών που έφυγαν από τη ζωή το 2020.
Το “Circles” από το posthumous άλμπουμ του Mac Miller
Μέσα στη χρονιά που μας πέρασε κυκλοφόρησε το άλμπουμ του Mac Miller του οποίου ο θάνατος είχε σοκάρει τον πλανήτη λίγους μήνες νωρίτερα. Πρόκειται για μια σπουδαία δουλειά ενός ανθρώπου που δεν πρόλαβε ποτέ να βιώσει την επιτυχία του προηγούμενου άλμπουμ του, “Swimming”. Δεν ξέρω αν μπορείς να δεις το “Circles” ξέχωρα από εκείνο που προηγήθηκε. Φτιάχτηκε σε μια παρόμοια λογική αλλά ομολογώ ότι θεωρώ το “Circles” ακόμα καλύτερο. Κυρίως γιατί έχει μια εκπληκτική παραγωγή. Επίσης, έχει ένα ακόμα εξαιρετικό πλεονέκτημα που πολύ επιχειρούν αλλά λίγοι πετυχαίνουν. Ακούγοντάς το νιώθεις συνεχώς ότι βρίσκεσαι μέσα σε μια ονειρική συνθήκη με οδηγό τη γλυκόπικρη φωνητική ερμηνεία του Mac Miller. Καμιά φορά είναι ατμοσφαιρικό ακόμα και το να ακούς κάποιον να βγάζει τον βαθύτερο εαυτό του.
Το είδος μουσικής του good job nicky δεν αρέσει στον πατέρα του
Και αυτό είναι καλό και για τους δύο. Ο μικρότερος γιος του Γιάννη Πάριου συστήθηκε φέτος με το κομμάτι “January 8th”. Μαζί μας σύστησε ένα νέο είδος pop μουσικής – μια φρέσκια ματιά που έλειπε πολύ. Σε μια συνέντευξη που έκανε πρόσφατα με τον Νίκο Χατζηνικολάου, ο Γιάννης Πάριος τόνισε ότι στηρίζει τον γιό του αλλά ότι διαφωνεί με το είδος μουσικής που αυτός υπηρετεί. Αυτό φαντάζομαι ήταν το πιο κατάλληλο πράγμα να ακούσει ένας άνθρωπος που φέρει ένα βαρύ όνομα και μαζί με αυτό μια τελείως αναγκαία φρεσκάδα στην ελληνική μουσική σκηνή. Όταν μια μουσική είναι πραγματικά νεωτερική επικοινωνεί αλλά και σπάει τις αλυσίδες της με το παρελθόν. Επανακαθορίζει η ίδια τη σχέση της μαζί του.
Δύο live, δύο παράλληλες πραγματικότητες
Τη στιγμή που η μία κοινωνία μετά την άλλη μάθαινε τι θα πει κορονοϊός, η Μεγάλη Βρετανία υιοθετούσε -τουλάχιστον στις αρχές της κρίσης- μια λογική «ανοσίας της αγέλης», σύμφωνα με την οποία ο ιός θα εξαπλωνόταν μεταξύ νέων ανθρώπων οι οποίοι θα ασθενούσαν ήπια, θα έφτιαχναν αντισώματα και επομένως ένα τείχος απέναντι στην περαιτέρω εξάπλωση του κορονοϊού. Στις 14 Μαρτίου οι Stereophonics πόσταραν μια φωτογραφία ενός κατάμεστου κλειστού σταδίου χιλιάδων ανθρώπων τους οποίους η μπάντα ευχαριστούσε για την υποστήριξη.
Σε τελείως διαφορετική κατεύθυνση οι Flaming Lips, λίγους μήνες (αλλά σαν αιώνες) μετά ανακοίνωναν την έναρξη συναυλιών όπου το κοινό θα παρευρισκόταν μεν αλλά μέσα σε ειδικές πλαστικές φούσκες. Με αυτόν τον τρόπο φροντίζοντας για την ασφάλειά τους αλλά και προσφέροντας μερικές ακόμα εικόνες δυστοπίας που δεν είναι ακριβώς ότι μας έλειψαν φέτος. Εμφανίστηκαν μάλιστα στο “The Late Show with Stephen Colbert”. Τελικά, οι συναυλίες που θα έκαναν με αυτόν τον τρόπο στην Oklahoma αναβλήθηκαν για τα τέλη Γενάρη. Οι πρώτοι άργησαν να καταλάβουν την αλλαγή που είχε συμβεί στον κόσμο, οι δεύτεροι μάλλον βιάστηκαν να τη φέρουν.
Η νοσταλγία της σημαντικότερης σύγχρονης μπάντας του σκληρού ήχου
Μετά από μια διακοπή περίπου 10 χρόνων ή αλλιώς 3 άλμπουμ (οκ, το “The Hunter” ήταν τελείως μεταβατικό) η πιο σημαντική metal μπάντα της γενιάς μας έβγαλε νέο άλμπουμ δείχνοντας ότι έβαλε σε παρένθεση τα “Emperor of Sand” και “Once More ‘Round the Sun”. Στο “Medium Rarities” οι Mastodon επέστρεψαν στον παλιό καλό σκληρό ήχο με τον οποίο τους μάθαμε. Πάντα -αυτό δεν αλλάζει ποτέ- με εξαιρετικές παραγωγές που είναι ούτως ή άλλως απαραίτητες για την ιδιαίτερα πολύπλοκη μουσική της μπάντας. Υπάρχουν πολλές ενδείξεις που δείχνουν ότι ο σκληρός ήχος αναμένεται να παίξει πολύ κρίσιμο ρόλο στη μουσική δεκαετία των 20s.
