One Night in Miami: 4 θρύλοι μπαίνουν σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου

Μοιάζει με ξεκίνημα μιας “what if” ιστορίας, σαν ένα υποθετικό «πιστεύεις ότι οι τάδε δύο διάσημοι θα ήταν φίλοι μεταξύ τους;» που καμιά φορά μπορεί να τεθεί αν η κουβέντα στην παρέα ξεφύγει πολύ. Η πραγματικότητα εδώ είναι, περιέργως, πως οι 4 εμβληματικές φιγούρες της Μαύρης κοινωνικοπολιτικής σκηνής των ‘60s, ήταν όντως φίλοι μεταξύ τους.

Και η βραδιά στο Μαϊάμι συνέβη. Περίπου!

Όμως τι είναι τότε το One Night in Miami αν κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι συνέβη στην πραγματικότητα;

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Regina King (για της οποίας τα πολλαπλά βραβεία έχουμε ξαναμιλήσει πρόσφατα) προσφέρει μια δραματοποιημένη εκδοχή της νύχτας που πέρασαν μαζί σε ένα ξενοδοχείο οι 4 τους. «Ήταν σα να ανακαλύπτω τους Μαύρους Avengers», όπως τους φαντάζεται ο Kemp Powers, δημιουργός του μονόπρακτου θεατρικού στο οποίο βασίζεται η ταινία (η οποία streamάρει στο Amazon Prime Video), όταν άρχισε να ερευνά τις αληθινές συνθήκες αυτής της συνάντησης.

Ο τραγουδιστής Sam Cooke (Leslie Odom, Jr. από το Hamilton, καρφί για Όσκαρ), τον οποίον οι υπόλοιποι κατηγορούν πως δεν εκμεταλλεύεται τη διασημότητά του για να βοηθήσει τους Μαύρους σκοπούς, παρά τραγουδά ανώδυνα κομμάτια για να είναι εύκολα αρεστός στους λευκούς. Ο σπουδαίος παίχτης του NFL Jim Brown (Aldis Hodge) σκέφτεται να μεταπηδήσει στο Χόλιγουντ για μια νέα καριέρα, με το πρόσωπο του σκληρού και άτρωτου να παρουσιάζεται ως ασπίδα προστασίας για έναν άντρα που ακόμα κι αυτός μοιάζει να παραλύει μπροστά στον παραλογισμό του ρατσισμού. Οι δυο τους, μαζί με τον Malcolm X (Kingsley Ben-Adir) και τον Ali (Eli Goree) περνούν μαζί τη νύχτα αμέσως μετά τη νίκη που έστεφε πρωταθλητή τον -ακόμα τότε- Cassius Clay, καθώς αποφασίζει να ασπαστεί το Ισλάμ.

Η ταινία όχι μόνο δεν κρύβει την θεατρική της προέλευση αλλά είναι και καλύτερη όταν κλίνει απολύτως προς αυτήν αφήνοντας τις προσωπικότητες, την ενέργειά τους και την προσωπική τους ιδεολογία να γεμίσουν τον κλειστό χώρο του δράματος παίζοντας ο ένας απέναντι στον άλλον. (Το φιλμ προσθέτει κάποια καθαρά κινηματογραφικά κομμάτια στη δομή του μονόπρακτου που, τελικά, δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμα.) Στην καρδιά του είναι ένα φιλμ λόγου και ερμηνευτικής παράδοσης, με την Regina King να ακολουθεί τις διαφορετικές ενέργειες και ιδεολογικές διαδρομές των ηρώων της με υπομονή και φροντίδα.

Ο κριτικός Gene Seymour γράφοντας στο CNN συνοψίζει πως «στην ταινία, οι περίπλοκες μοίρες τους φαίνονται να συγκρούονται, του ενός με του άλλου. Κι όμως, η δύναμη του φιλμ έρχεται στην ανάδειξη του πως, εν τέλει, μπορούν να υπάρχουν πολλοί τρόποι για Μαύρους ανθρώπους να αναζητήσουν και να βρουν την προσωπική τους αυτονομία, όποιες κι αν είναι οι πιθανότητές τους». Πράγματι, υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον στο να παρακολουθείς το πώς οι 4 άντρες εκπροσωπούν διαφορετικές προσεγγίσεις ως προς την θέση των Μαύρων στην Αμερική της εποχής, ποιο είναι το καθήκον τους ως διασημότητες και ως άνθρωποι σε θέση μιας κάποιας ισχύος. Και το ποια είναι τελικά η σχέση δύναμης, ευθύνης και προσωπικής ελευθερίας.

Έγραφε πριν από 8 χρόνια για το θεατρικό του ο Powers πως «αυτό το έργο είναι απλώς για μια νύχτα, για τέσσερις φίλους, και τις πολλές σημαντικές αποφάσεις που μπορούν να συμβούν σε ένα απλό, αποκαλυπτικό βράδυ». Προς αυτή την κατεύθυνση, το έργο αυτό και, μετέπειτα, η ταινία, διαχειρίζεται με ενδιαφέροντα τρόπο την πραγματικότητα- που θα πει, την αλλοιώνει τόσο-όσο προκειμένου διάφορα καθοριστικά γεγονότα από τη ζωή των 4 αντρών να έρχονται να δέσουν αμεσότερα με αυτή τη βραδιά.

Τα γεγονότα δεν είναι ακριβώς σωστά χρονολογημένα, όμως έτσι εξυπηρετούν την κεντρική ιδέα στην καρδιά του φιλμ. (Είναι σινεμά, όχι ρεπορτάζ!) Και, επιπλέον, η κεντρική συνθήκη στην οποία βασίζεται η ιστορία, είναι πραγματική. Ό,τι σημασία έχει αυτό. Οι ιστορικές λεπτομέρειες της βραδιάς είναι κάπως ασαφείς, με λιγοστές λεπτομέρειες να συναντώνται σε βιογραφίες ή σε αναφορές της εποχής. Ο Kemp Powers έμαθε αρχικά για αυτή τη συνάντηση μελετώντας ευρύτερα το χώρο τομής του αθλητισμού και των αγώνων για τα κοινωνικά δικαιώματα.

Αυτό που ξέρουμε πάντως είναι πως, σύμφωνα με το βιβλίο Jim Brown: Last Man Standing (όπως αναλύει το Bazaar σε μια ανάλυση της ιστορικής αλήθειας στο φιλμ), ο Brown ήθελε να παρευρεθεί σε ένα ένα πάρτυ μετά τον αγώνα, αλλά ο Clay του άλλαξε τη γνώμη. Κατά με το Ali: A Life, ο Clay και ο Malcolm X θέλησαν να γιορτάσουν τη νίκη τρώγοντας παγωτό, με τον πολιτικό ηγέτη να φωτογραφίζει τον φρέσκο πρωταθλητή όπως βλέπουμε στην κεντρική φωτό του άρθρου- μια σκηνή που αναπαράγεται στην ταινία της King.

Την 1η Μαρτίου 1964, ο Muhammad Ali στέκεται μαζί με τον Malcolm X έξω από το Trans-Lux Newsreel Theater στο Μπρόντγουεϊ μετά από μια προβολή φιλμς πάνω στον αγώνα τίτλου του Ali με τον Sonny Liston στις 25 Φεβρουαρίου στο Μαϊάμι. / ⓒ 1964 AP Photo/ASSOCIATED PRESS

Μερικές μέρες αργότερα οι δυο άντρες πήγαν σε μια αίθουσα στο Μπρόντγουεϊ για να παρακολουθήσουν φιλμ πάνω στη νίκη του Clay. Η φωτό αυτή είναι αμέσως μετά την προβολή. Σε αυτό το σημείο, ο Clay είχε ήδη ανακοινώσει πως έγινε μέλος του έθνους του Ισλάμ και πως άλλαζε το όνομά του σε Cassius X. Όσο για την περιβόητη νύχτα μετά τον αγώνα; Οι 4 τους τελικά ανέβηκαν στο δωμάτιο του Malcolm X, μαζί με τον βιογράφο του Clay και άλλα μέλη του Έθνους του Ισλάμ.

Όπως εξηγεί o Powers στο βρετανικό Esquire, «το focus ήταν ο Muhammad Ali και υπήρξε μια αναφορά στη συγκεκριμένη νύχτα και το γεγονός πως όταν ο Cassius Clay νίκησε τον Sonny Liston, πήγε πίσω στο δωμάτιο ξενοδοχείου του Malcolm X μαζί με τον Sam Cooke και τον Jim Brown. Το επόμενο πρωί ανακοίνωσε στον τύπο πως ήταν πλέον μέλος του Έθνους του Ισλάμ». Είναι οπωσδήποτε μια κάποια «Εύρηκα!» στιγμή. Πώς να μην ιντριγκαριστεί ο Powers από αυτή τη συγκυρία;

Πώς να μην θέλει να φανταστεί τι συνέβη, τι ειπώθηκε, ανάμεσα σε αυτούς τους 4 θρύλους, στη διάρκεια εκείνης της βραδιάς;

H Regina King κερδίζει το βραβείο Έμμυ για το Watchmen κατά τη διάρκεια της remote τελετής των 72ων Βραβείων Έμμυ, φορώντας μπλούζα Say Her Name για την Breonna Taylor. / ⓒ 2020 Invision for the Television Academy/AP Images/ASSOCIATED PRESS

Από την άλλη πλευρά, το σημείο εισόδου της Regina King υπήρξε τελείως διαφορετικής φύσης. Η πολυβραβευμένη ηθοποιός του If Beale Street Could Talk και του Watchmen συνεργάστηκε με τον Powers, ο οποίος έγραψε το σενάριο αυτής της μεταφοράς (προσθέτοντας στοιχεία όπως οι εισαγωγές των χαρακτήρων, που ξεφεύγουν σαφέστατα από την θεατρικότητα του κυρίως υλικού). Την απόφαση την πήρε κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων της μεγάλης επιτυχίας του ΗΒΟ.

Λέει στους Times πως για την ίδια, το Watchmen «είναι συνοδευτικό κομμάτι στο One Night in Miami». Ποια η σύνδεση; «Το σημείο εισόδου μας στο Watchmen ήταν η σφαγή της Τούλσα», εξηγεί, μιλώντας για το πώς ο χαρακτήρας της σειρά, η Angela, ερευνά την κληρονομιά της και το πώς αυτός ο πόνος καθορίζει την ίδια και την οικογένειά της- και την κοινότητά της. «Αναλόγως σε ποιον μιλάς ή τι βιβλίο διαβάζεις, πολλή από αυτή την ιστορία έχει αναθεωρηθεί, παραλειφθεί ή απλά αγνοηθεί».

«Νιώθω πως υπάρχουν πράγματα στα οποία συνειδητά ή υποσυνείδητα έλκομαι, που μου έχουν επιτρέψει να χρησιμοποιήσω την τέχνη μου για να μιλήσω αλήθεια απέναντι στη δύναμη», καταλήγει. Και το One Night in Miami οπωσδήποτε είναι μέρος αυτής της πορείας, που δεν είναι καθόλου απίθανο να την φέρει -ξανά- στα Όσκαρ. (Η King είναι ήδη κάτοχος ενός βραβείο, για τον Β’ Γυναικείο Ρόλο του αριστουργήματος του Barry Jenkins.)

Όπως εξάλλου συνοψίζει κι ο Gene Seymour, αυτό είναι και το κεντρικό ερώτημα που θέτει η ταινία: «Πώς οι Μαύροι ανθρωποι διαπραγματεύονται ζωές για τους εαυτούς τους στο πρόσωπο του Λευκού ρατσισμού που ποτέ δεν φαίνεται να φεύγει μακριά — όσοι νόμοι κι αν περάσουν, όσες πολιτικές νίκες κι αν κερδηθούν;». Είναι ένα στην καρδιά του σπαρακτικό ερώτημα. Το οποίο επιτρέπει τις δημιουργικές ελευθερίες και το -βασισμένο στην πραγματικότητα- σχεδόν ηρωικό fiction που επιχειρούν ο Powers και τώρα, με τη σειρά της, η Regina King.

Φυσικά. Πες ότι ο Malcolm X, o Muhammad Ali, o Sam Cooke και ο Jim Brown μπαίνουν όλοι μαζί σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου. Μια νύχτα στο Μαϊάμι. Τι θα συζητούσαν; Τι θα αποφάσιζαν; Γιατί θα διαφωνούσαν; Σε τι θα συμφωνούσαν; Πώς να μην θες να φανταστείς τις δικές σου απαντήσεις;

*Το One Night in Miami είναι διαθέσιμο για streaming στο Amazon Prime Video.