«ΠΟΙΟΣ κέρδισε;!;»: Τα μεγαλύτερα σοκ στην οσκαρική ιστορία

Όταν μιλάμε για οσκαρικές εκπλήξεις και σοκ είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι το context είναι το κλειδί της συζήτησης. Δεν είναι τόσο ζήτημα ποιότητας ή προσωπικών απόψεων και γούστου, όσο οι προσδοκίες φτάνοντας στην τελετή.

Για να το πω αλλιώς, και χρησιμοποιώντας ένα από τα αγαπημένα μου οσκαρικά κολλήματα, όταν ο Ron Howard κέρδισε το Όσκαρ Σκηνοθεσίας από τον David Lynch για το Mulholland Drive, το αποτέλεσμα δεν ήταν σοκ με την οσκαρική έννοια (μόνο την αισθητική, την υπαρξιακή, την ανθρώπινη, τελοσπάντων, το πιάνετε).

Ο Howard είχε κερδίσει το βραβείο του σωματείου των σκηνοθετών, είχε την ταινία-φαβορί της βραδιάς σε μια εποχή που διαχωρισμός Ταινίας-Σκηνοθεσίας δεν ήταν συχνός, οπότε κάπως το ξέραμε ότι θα συμβεί.

Αυτή είναι περισσότερο η στιγμή που γνέφεις καταφατικά με ελαφρά απογοήτευση («γιεπ, όπως το περιμέναμε….») κι όχι η στιγμή που σοκάρεσαι. Τι συνιστά λοιπόν σοκ όταν μιλάμε για τα Όσκαρ; Ποιες είναι οι στιγμές που το όνομα μες στον φάκελο δεν είναι εκείνο που θα περιμέναμε να δούμε σε κανένα παράλληλο σύμπαν; Οι στιγμές που αδιαφιλονίκητα φαβορί λύγισαν απέναντι σε νικητές και νικήτριες που κανείς δεν είδε να έρχονται; (Ή που, τελοσπάντων, θεωρούνταν πολύ μακρινά long shots).

Λίγο πριν την φετινή οσκαρική τελετή – που είναι στα χαρτιά πολύ ανοιχτή, οπότε δύσκολα θα βγάλει κάποιο αγνό σοκ – θυμηθήκαμε 8 τέτοιες στιγμές της οσκαρικής ιστορίας που έριξαν το σαγόνι μας στο πάτωμα.

Ο Adrien Brody κερδίζει το Όσκαρ για τον Πιανίστα

Ο Adrien Brody έγραψε οσκαρική ιστορία καθώς έγινε ο νεότερος νικητής που έχει βγάλει ποτέ η κατηγορία, αλλά αυτό δεν είναι καν το απίθανο της νίκης του. Το πραγματικά απίθανο είναι ότι κέρδισε απέναντι σε 4 προηγούμενους κατόχους, και ειδικά από τη στιγμή που σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις το Όσκαρ θα παιζόταν ανάμεσα σε 2 από αυτούς.

Συγκεκριμένα, το μεγάλο φαβορί ήταν τότε ο Daniel Day-Lewis για τις Συμμορίες της Νέας Υόρκης του Scorsese, έχοντας πάρει βραβεία στην διαδρομή και έχοντας κερδίσει σε αυτό το σημείο της καριέρας του μόνο ένα Όσκαρ. Αντίπαλο δέος ο θρυλικός Jack Nicholson για το About Schmidt, που όλοι υποπτευόμασταν τότε ότι θα ήταν μάλλον η τελευταία ευκαιρία για ένα ακόμα αγαλματίδιο για τον Jack. (Οι άλλοι δύο υποψήφιοι: Michael Caine για το Quiet American και Nicolas Cage για το Adaptation. ΤΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ!)

Στην τιτανομαχία Nicholson και Day-Lewis έγινε αυτό που μέχρι και σήμερα θεωρείται από τους αναλυτές ως «split vote», δηλαδή οι το πιο παραδοσιακού μπλοκ ψηφοφόρων διχάστηκαν ανάμεσα στους θρύλους, επιτρέποντας σε ένα μικρότερο αλλά συμπαγές και παθιασμένο σύνολο ψηφοφόρων να βγάλουν νικητή τον Brody για το δράμα Ολοκαυτώματος του Roman Polanski.

H Marcia Gay Harden κερδίζει Όσκαρ εντελώς από το πουθενά

Υπάρχει μια διαφορά ανάμεσα σε αυτή τη νίκη και όλες τις άλλες της λίστας. Αυτή ήρθε από το πουθενά. Εντελώς από το πουθενά. Όταν λέμε από το πουθενά, δεν εννοούμε ότι είχε προταθεί εδώ κι εκεί αλλά κανείς δεν περίμενε ότι θα κάνει την υπέρβαση. Εννοούμε πως μιλάμε για μια ερμηνεία που δεν είχε πάρει καν ούτε μία υποψηφιότητα στα άλλα μεγάλα προ-οσκαρικά βραβεία (Σφαίρες, SAG, BAFTA, Critics Choice). Ακόμα κι η ίδια η υποψηφιότητα ήταν τεράστια έκπληξη!

Η Marcia Gay Harden έπαιζε στο βιογραφικό φιλμ Pollock δίπλα στον Ed Harris. Όλοι περίμεναν την Kate Hudson για την υπέροχη ερμηνεία της στο Almost Famous (είχε πάρει τη Χρυσή Σφαίρα), αλλά δίπλα της υπήρχε τόσο η Frances McDormand, όσο κι η Judi Dench για το Chocolat (που είχε πάρει το SAG) κι η Julie Walters για το Billy Elliot (που είχε πάρει το BAFTA). Τα τρία αυτά μεγάλα βραβεία δεν συμφώνησαν στις νικήτριες, αλλά συμφώνησαν σε ένα πράγμα: Ότι δεν θα έδιναν ούτε καν υποψηφιότητα στην Marcia Gay Harden!

Από το πουθενά λοιπόν, ήρθε και τους πήρε το Όσκαρ. Με το πολύ απλό ξεκίνημα της ομιλίας της: “What a thrill”. Πραγματικά!

Το Moonlight κερδίζει το Όσκαρ από το La La Land

 

Για αυτό έχουν πια ειπωθεί τα πάντα. Είναι πολλαπλό σοκ με κάθε έννοια, γιατί και μεγάλο αουτσάιντερ ήταν (το La La Land είχε τις περισσότερες υποψηφιότητες στην ιστορία, είχε κερδίσει Σκηνοθεσία, είχε κερδίσει 7(!) Χρυσές Σφαίρες), όπως και φυσικά δεν είναι δυνατόν να διαχωρίσεις τη νίκη από το πώς συνέβη.

Προσωπικά, όποτε ξαναβλέπω αυτό το βίντεο –και πιστέψτε με, το βλέπω συχνά– πλέον βουρκώνω. Και, περιέργως, πάντα παρατηρώ και κάποια φανταστική νέα λεπτομέρεια. ΣΙΝΕΜΑ!

Η Juliette Binoche κερδίζει την Lauren Bacall

Πολλοί περίμεναν πως αυτή θα ήταν μια στιγμή στέψης τύπου Al Pacino για το Άρωμα Γυναίκας: Δηλαδή, η χρονιά που κάπως έκατσαν τα άστρα και επιτέλους θα μπορέσουμε να δώσουμε Όσκαρ σε έναν από τους all-time σπουδαίους.

Η Lauren Bacall, θρυλική παρουσία του Χόλιγουντ δίχως Όσκαρ στο όνομά της, έπαιζε έναν απολαυστικό ρόλο στο Mirror Has Two Faces της Barbra και όπως συχνά βλέπουμε να συμβαίνει, οι πάντες προέβλεπαν πως θα το έπαιρνε περπατητά, δίχως αληθινή αντίπαλο. Είχε κερδίσει τη Χρυσή Σφαίρα. Είχε κερδίσει το SAG. Ήταν η Lauren Bacall!

Μόνο που στην τελετή, το όνομα που βγήκε από το φάκελο ήταν της Juliette Binoche για έναν μικρό αλλά πολύ ωραίο ρόλο στον Άγγλο Ασθενή (που γενικώς σάρωσε εκείνη τη χρονιά) αφήνοντας τους πάντες άναυδους. Σημαντικό κιόλας να υπογραμμίσουμε πως η Binoche φυσικά πάντα μεγάλο όνομα ήταν στην Ευρώπη, αλλά σε εκείνο το σημείο της καριέρας της δεν ήταν προφανώς η Binoche του σήμερα, όπου μια υποψηφιότητά της θα είχε δεδομένα μια μεγάλη βαρύτητα.

H κωμική ιδιοφυΐα της Marisa Tomei επικρατεί της Vanessa Redgrave

Σήμερα μοιάζει μια από τις πιο κουλ βραβεύσεις που έχουν κάνει ποτέ τα Όσκαρ, αλλά τότε το σοκ ήταν τόσο μεγάλο που για δεκαετίες επικρατούσε η θεωρία συνωμοσίας πως ο παρουσιαστής Jack Palance είχε διαβάσει λάθος όνομα.

(Ευτυχώς όταν συνέβη το λάθος με το Moonlight καταρρίφθηκαν εκ των υστέρων όλες οι παρόμοιες κατά καιρούς θεωρίες – αν είχε γίνει λάθος, πολύ απλά θα βλέπαμε πανικόβλητους κουστουμάτους κυρίους να τρέχουν αριστερά δεξιά στην σκηνή.)

Η Tomei, σε έναν ξέφρενο κωμικό ρόλο για το My Cousin Vinny κέρδισε τη θρυλική Vanessa Redgrave του Επιστροφή στο Χάουαρντς Εντ (προφανές οσκαρικό φαβορί αν έχει ποτέ υπάρξει κανένα) αλλά και τη Judy Davis του Husbands and Wives. Από εμένα, με σεβασμό απέναντι στην Redgrave και την Davis, είναι «μπράβο».

To Crash επικρατεί απέναντι στο Brokeback Mountain

Αυτό παραμένει μια από τις χυδαιότερες οσκαρικές αποφάσεις που έχουμε δει ποτέ, οπότε ας μη μείνουμε πολύ εδώ. Οι πάντες περίμεναν το Brokeback Mountain που είχε κερδίσει τα βραβεία που χρειαζόταν πριν τα Όσκαρ, είχε πάρει Σενάριο και Σκηνοθεσία την ίδια τη βραδιά, αλλά στη μεγάλη κατηγορία το εμπόδιο μάλλον παραήταν μεγάλο για πολλούς ψηφοφόρους, που δεν άντεχαν στην ιδέα δύο γκέι καουμπόηδων.

Ακόμα θυμάμαι και το πώς διάβασε τη λέξη “craaa-schhh” ο Jack Nicholson, σηκώνοντας τα φρύδια αμέσως μετά σα να λέει «ναι, κι όμως». Τι τα θες!

H Olivia Colman ευχαριστεί τη Lady Gaga

Ξέρετε πώς πολλές φορές κάποιοι ηθοποιοί κερδίζουν και μετά κάνουν ότι σοκάρονται και λένε α δε το πιστεύω ποτέ δε το φανταζόμουν κλπ αλλά είναι ηθοποιοί κι είναι κυριολεκτικά η δουλειά τους να το πουν αυτό; Ε, η Olivia Colman είναι όταν το σοκ είναι τόσο αληθινό και ισχύει 100%.

Ένας από τους αγαπημένους μου οσκαρικούς λόγους όλων των εποχών, με την υπέροχη ηθοποιοί δακρυσμένη και σοκαρισμένη να μην ξέρει τι να πει, τι ανάμνηση να προωτοανασύρει, ποιο άτομο να πρωτοευχαριστήσει. Ψάχνει την αίθουσα με μια μίξη πανικού και δέους αναζητώντας πρόσωπα που σημαίνουν κάτι για αυτήν – «Yorgos, my best director», ο άντρας της, η Glenn Close, τα παιδιά της στο σπίτι, η οσκαρική φαντασίωση όταν ήταν καθαρίστρια, η Emma κι η Rachel, το «please wrap» με «πρρρρ» της γλώσσας, και φυσικά το εμβληματικό «aghhh, Lady Gaga!» στο τέλος.

Ό,τι καλύτερο έχει συμβεί ποτέ; Δεν ξέρω, αλλά είναι εκεί ψηλά! Αξίζει να θυμηθούμε πως ενώ η Colman πήγε στην τελετή έχοντας όντως ελπίδες (ήταν το εμφανές #2 των προγνωστικών), η Glenn Close είχε ένα από αυτά τα πάλαι ποτέ ανίκητα «ήρθε η ώρα μου» στόρι. Κέρδισε τα βραβεία που προηγήθηκαν, είχε την αφήγηση, είχε το όνομα βαρύ σαν ιστορία, είχε έρθει ντυμένη με το χρυσό το μεριλστριπί για να κερδίσει.

Συνυπολογίστε και το ότι η βραδιά για το Favourite πήγαινε άκλαφτα, έχοντας χάσει ακόμα και τα 1-2 τεχνικά στα οποίο ψιλο-υπολόγιζε, και όλα έδειχναν πως πηγαίναμε για εντυπωσιακό 0/9. Κρίμα ρε παιδί μου όπως κι αν το δεις. Και να την, ξεπετάγεται, η Colman με μια ξεκάθαρη νίκη πάθους για τους ψηφοφόρους. Κλάματα αυτή στη σκηνή, κλάματα ο Λάνθιμος στη θέση του, κλάματα κι εμείς στο σπίτι. Iconic! Aghhh, Olivia Colman!

Όταν ο Anthony Hopkins κέρδισε από το σπίτι του

Και μιλώντας για κλειδωμένα narratives που μάλλον δεν ήταν και τόσο κλειδωμένα τελικά, κλείνουμε όπως έκλεισε κι η πιο παράξενη τελετή στην οσκαρική ιστορία. Τη χρονιά της καραντίνας, η τελετή έγινε σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό, με elegant αισθητική, όχι πολλά πανηγύρια, χαμηλούς τόνους. (Μας τα έχει πει αυτά πολύ αναλυτικά η ίδια η παραγωγός εκείνης της τελετής!)

Τη χρονιά εκείνη το φαβορί στον Α’ Ανδρικό ήταν ο Chadwick Boseman που τραγικά είχε πεθάνει λίγους μήνες πριν. Το βραβείο ήταν τόσο σίγουρο που το σενάριο της τελετής αντέστρεψε την παραδοσιακή σειρά των τελευταίων βραβείων, κλείνοντας όχι με την Καλύτερη Ταινία αλλά τον Α’ Ανδρικό Ρόλο – με σκοπό προφανώς να ολοκληρωθεί αυτή η έτσι κι αλλιώς συναισθηματική και ιδιαίτερη τελετή, με έναν συγκινητικό λόγο από την χήρα του Boseman.

Αντ’αυτού, αυτό που συνέβη ήταν ένας πάντα άβολος Joaquin Phoenix να ανακοινώσει το όνομα του Anthony Hopkins (που ήταν η α λα Olivia Colman, «επιλογή πάθους» για την συνταρακτική του ερμηνεία στο The Father) ο οποίος δεν ήταν καν εκεί γιατί ο άνθρωπος κοιμόταν στο σπίτι του, με την τελετή να ολοκληρώνεται με μια τεράστια φωτό του Hopkins στη γιγαντοοθόνη κι όλοι να αποχωρούν αμήχανα.

Σε κάνει όμως να εκτιμήσεις κάποια πράγματα: Σκέψου ότι κάθε αντίστοιχο stunt που έχουμε δει ποτέ (πχ όταν οι Spielberg, Lucas και Coppola απένειμαν το Όσκαρ Σκηνοθεσίας στον Scorsese) τώρα πλέον ξέρουμε πέραν πάσης αμφιβολίας πως ΔΕΝ ήταν στημένο – ήταν απλά ένα παιχνίδι πιθανοτήτων που θα μπορούσε επίσης να έχει πάει στραβά.

Αυτό είναι το καλό με κάθε είδους σοκ. Μας κάνουν να εκτιμήσουμε με διαφορετική ματιά, όλα όσα είχαμε πάντα ως δεδομένα. Όπως ακριβώς συμβαίνει και σε κάθε άνθρωπο στην παρακάτω ελαιογραφία, από τη στιγμή του Όσκαρ του Moonlight. Απολαύστε.