Πώς μπορεί το Black Mirror να ανταγωνιστεί τη φρίκη του πραγματικού κόσμου;

Το Black Mirror συνδύαζε με δεξιοτεχνία την τεχνολογία του κοντινού μέλλοντος με το βαθιά ανησυχητικό κοινωνικό σχόλιο και μια καλή δόση σκοτεινού χιούμορ, ώστε να δημιουργήσει κάτι που όχι μόνο καρφωνόταν στο μυαλό, αλλά το προγύμναζε με εφιάλτες όταν θα κλείναμε τα μάτια μας.

Παρόλα αυτά βρίσκαμε ελπίδα μέσα στον τρόμο μας. «Είναι απλά μία σειρά», μπορούμε να πούμε.

Πλέον όμως η Alexa, η ψηφιακή βοηθός της Amazon, μπορεί να μιμηθεί τη φωνή οποιουδήποτε ακούει για λιγότερο από ένα λεπτό παρεχόμενου ήχου, οι Abba επέστρεψαν ως άβαταρ, τα μυθιστορήματα που γράφονται με τεχνητή νοημοσύνη είναι πια εδώ, η deepfake τεχνολογία δημιουργεί πολιτικό χάος, και οι αλγόριθμοι των social media χειραγωγούν τα συναισθήματά μας με τρόπους που ούτε το επεισόδιο Nosedive δεν είχε προβλέψει. Το ίντερνετ δεν επιτρέπει απλώς στο bullying να ακολουθεί τα παιδιά μέσα στα σπίτια τους, αλλά παρέχει επίσης σε μισογύνηδες όπως ο Andrew Tate την πρόσβαση σε ευαίσθητους νέους ανθρώπους.

Και αυτό που κάποτε φαινόταν ως αποκλειστικό πεδίο του Black Mirror – η αντανάκλαση ενός κοντινού μας μέλλοντος – έχει γίνει ολόκληρο είδος. Εκεί που ο Brooker πρωτοστάτησε, άλλοι ακολούθησαν επεκτείνοντας τις θεματικές του.

Η μεταφορά του Handmaid’s Tale για παράδειγμα μας έδωσε έναν υπερβολικά αληθοφανή ολοκληρωτικό εφιάλτη. Το The Last Of Us μετέτρεψε τον video game τρόμο επιβίωσης σε τηλεόραση κύρους. Το Severance εξερεύνησε τον εταιρικό, από την άλλη, τρόμο με τρόπους που έχουν απόηχο του Black Mirror. Ακόμα και δράματα βασισμένα στον ρεαλισμό όπως το Adolescence του Netflix, έχουν εμβαθύνει στις επιπτώσεις της τεχνολογίας και στη σχέση της με τη συνεχιζόμενη επιδημία βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών.

Το 2025 η δυστοπία έχει γίνει mainstream, με αμήχανα οικεία, ζοφερά οράματα.

Σε αυτό το κορεσμένο τοπίο, εξακολουθεί το Black Mirror να είναι ραντεβού τηλεόρασης, ή γίνεται απλώς άλλη μία φωνή στη χορωδία δυστοπικής απελπισίας;

Η απάντηση για το καθένα μας θα είναι διαφορετική υποθέτω, πιστεύω όμως προσωπικά ότι υπάρχει ακόμη χώρος για το Black Mirror. Σκεφτόμουν λοιπόν πώς θα μπορούσε να διατηρήσει τη σημασία του στο σήμερα. Μήπως θα έπρεπε να περάσει από το ζοφερό αναπόφευκτο στην αντίσταση; Θα είχε ίσως νόημα να κάνει ο Brooker αυτό που κάνει καλύτερα, να συνδυάσει δηλαδή τη σάτιρα και τον παραλογισμό με τον δυστοπικό τρόμο; Ή μήπως είχε έρθει η ώρα να σταματήσει το Black Mirror να είναι προειδοποιητικό παραμύθι και να αγκαλιάσει το κερδοσκοπικό hopepunk;

Η 7η σεζόν δεν επιλέγει τίποτα από τα παραπάνω.

Έχει (ξανά) πολύ περισσότερο παρελθόν παρά μέλλον, περισσότερο κοινωνικό σχόλιο, πιο συναισθηματικά ή ευάλωτα επεισόδια, μία δόση δυστοπία λιγότερη. Ο Brooker έχει αποφασίσει πως αν θέλουμε περισσότερη δυστοπία, μπορούμε απλά να κοιτάξουμε έξω από το παράθυρο. Αυτό δεν σημαίνει πως το Black Mirror δεν πηγαίνει σε μέρη ανησυχίας, ή δεν προσφέρει ανατριχίλες. Βλέπουμε Black Mirror όμως περιμένοντας να εκπλαγούμε, οπότε ο Brooker δεν πρέπει να μας δίνει ακριβώς αυτό που θέλουμε ή περιμένουμε.

Υπάρχει ένας πιο στοχαστικός, σχεδόν νοσταλγικός τόνος στην 7η σεζόν. Το επεισόδιο Plaything κάνει αναδρομή στα πρώτα χρόνια του Brooker ως δημοσιογράφος για video games, σε ένα επεισόδιο που συνδέεται με το Bandersnatch. Η παραβολή Bête Noire αφορά το gaslighting και υποχρεώνει μία σοκολατοποιό να αναλογιστεί τα νεανικά της παραπτώματα, ενώ στο Hotel Reverie πρωταγωνιστεί το Emma Corrin ως κινηματογραφικό είδωλο της δεκαετίας του 1940 που ερωτεύεται τη σύγχρονη σταρ της Issa Rae, σε ένα AI remake ενός vintage ρομάντζου.

Το πρώτο επεισόδιο, το Common People, είναι γροθιά στο στομάχι. Η Rashida Jones και ο Chris O’Dowd πρωταγωνιστούν ως ένα ζευγάρι της μεσαίας τάξης που, μετά από μια καταστροφική ιατρική διάγνωση, επιλέγουν μια συνδρομητική υπηρεσία υψηλής τεχνολογίας που υπόσχεται να κάνει θαύματα. Γρήγορα, προφανώς, θα μετατραπεί σε εφιάλτη. Με συγκλονιστικές ερμηνείες από τους δύο πρωταγωνιστές και μία σκοτεινά αστεία ερμηνεία από την Tracee Ellis Ross ως επιδέξια αντιπρόσωπος εξυπηρέτησης πελατών, το Common People είναι μία καταδικαστική εξέταση του διαλυμένου αμερικανικού συστήματος υγείας και τον ύστερο καπιταλισμό. Είναι επίσης μία έξυπνη, μετα-στροφή που σατιρίζει το ίδιο το συνδρομητικό μοντέλο του Netflix.

Το πιο υπερβατικό πάντως επεισόδιο της σεζόν είναι το Eulogy με τον Paul Giamatti. Η οικογένεια μίας πρώην συντρόφου του χρησιμοποιεί την ομώνυμη με το επεισόδιο τεχνολογία ώστε να συγκεντρώσει αναμνήσεις για την κηδεία της. Με την καθοδήγηση μιας εικονικής βοηθού, ο Phillip του Giamatti ξεθάβει παλιές φωτογραφίες του που, όταν μεταφέρονται και ζωντανεύουν στο ψηφιακό πεδίο, τον βοηθούν να ανακαλύψει πώς ακριβώς έχασε τον έρωτα της ζωής του.

Το Eulogy είναι το Black Mirror στα καλύτερά του – μια ιστορία με επίκεντρο τον χαρακτήρα που ενισχύεται από την τεχνολογική της οπτική γωνία, με μία δυνατή ερμηνεία του Giamatti στον πυρήνα της και ένα τέλος που δεν θα αφήσει στεγνό δάκρυ στο δωμάτιο. Έπειτα η σεζόν τελειώνει με το USS Callister: Into Infinity, το μεγαλύτερο σε διάρκεια επεισόδιο στα 88 λεπτά. Χρειάζεται πραγματικά ωστόσο αυτόν τον χρόνο προβολής για να συνεχίσει την ιστορία του άτυχου πληρώματος που είχε παγιδευτεί σε έναν εικονικό κόσμο βιντεοπαιχνιδιών.

Για όσους χρειάζονται την υπενθύμιση και δεν θέλουν να παρακολουθήσουν την ανακεφαλαίωση που παρέχεται στην αρχή του επεισοδίου: Στο ορίτζιναλ USS Callister, ο σχεδιαστής video games Robert Daly (Jesse Plemons) χρησιμοποιούσε μία συσκευή για να δημιουργεί ψηφιακούς κλώνους των συναδέλφων του στον κόσμο του βιντεοπαιχνιδιού του που θύμιζε Star Trek. Στο τέλος εκείνου του επεισοδίου, το πλήρωμά του μπόρεσε να αντισταθεί και να δραπετεύσει, με τη Nanette (Cristin Milioti) να παίρνει την καρέκλα της καπετάνιου, καθώς αυτή και οι κλώνοι συνάδελφοί της θα ξεκινούσαν να εξερευνούν το εικονικό σύμπαν με το διαστημόπλοιο.

Μέρος όσων έκαναν το USS Callister τόσο διασκεδαστικό, ήταν το πόσο επιδέξια είχε χρησιμοποιήσει το Star Trek ως franchise, αντλώντας δύναμη από τα tropes του, χωρίς να χάσει την έμφυτη σκοτεινή πλευρά του Black Mirror. Το Into Infinity καταφέρνει ένα παρόμοιο μαγικό τέχνασμα, χωρίς να μοιάζει με καρμπόν των επιρροών του.

Συνολικά η 7η σεζόν έχει περισσότερες επιτυχίες παρά αστοχίες, κανένα όμως από τα επεισόδια δεν διευρύνει πραγματικά τα όρια του όσων μπορούν να είναι πιθανά στη σφαίρα του Black Mirror, αντίθετα ας πούμε από τη – λιγότερο συναισθηματική, από την άλλη – 6η σεζόν όπου επεισόδια όπως τα Joan Is Awful, Mazey Day και Demon 79 ήταν πολύ πιο τολμηρά με τις επιλογές τους.

Δεκατέσσερα χρόνια και επτά σεζόν μετά ωστόσο, υπάρχει ακόμα σπίθα εδώ – και περισσότερη καρδιά – ώστε να συντηρείται η περιέργεια για όσα θα μπορούσαν να έρθουν, ας πούμε, σε μία 8η σεζόν. Ο Brooker άλλωστε έχει πει πως θα ήθελε να γίνει μία από τις μακροβιότερες σειρές στην τηλεόραση. Και ακόμα κι όταν το Black Mirror απογοητεύει, εξακολουθεί να παραμένει συναρπαστικό το να ασχολείσαι με τη ραγισμένη οπτική του για τον κόσμο μας.

Ακολουθήστε το OneMan στο Google News και μάθετε τις σημαντικότερες ειδήσεις.