Πόση κουλτούρα χωράει μία σέλφι;

Παλιά, όταν ακόμα ο κόσμος λάτρευε έναν Θεό που τα τσούζει πιο πολύ και από θαμώνα σε πανηγύρι της Ικαρίας και απιστούσε απέναντι στη γραφειοκρατία κυκλοφορώντας ελεύθερος χωρίς επίθετο, Ε9, δηλώσεις ημιυπαίθριων(…), μία παράσταση στην Επίδαυρο πρέπει να ήταν αυτό που εμείς σήμερα θα ονομάζαμε προσιτή πολυτέλεια. Δεν επισκέφθηκα κάποιον υπνωτιστή και δεν του ζήτησα να με πάει τόσο πίσω ώστε να μάθω τι ήμουν εκείνα τα χρόνια (το ευνούχος παίζει πολύ, οπότε φαντάζομαι ότι το έχω γλιτώσει) και να θυμηθώ τι γινόταν όταν “μαθαίναμε” ότι ο Ευριπίδης ή ο Σοφοκλής ανέβαζαν μία τραγωδία, υποθέτω ωστόσο ότι κάπως έτσι θα ήταν.

Το πολύ πολύ όταν τελείωνε η παράσταση, να χειροκροτούσαν με θαυμασμό και δέος χωρίς να καταλάβαιναν τίποτα. Ή άντε και την επόμενη ημέρα, στο καφενείο να κοκορεύονταν ότι χθες ήταν στην Επίδαυρο στο έργο του Σοφοκλή. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να δώσουμε κάποια εύσημα στους Αρχαίους προγόνους μας και τη σοφία τους να μην έχουν επίθετο. Μέγιστη επιλογή. Όχι, σκέψου για παράδειγμα τον έρμο τον Αϊνστάιν, πώς θα ένιωθε κάθε φορά που κάποιος σε ένα καφενείο τον αποκαλούσε Αλβέρτο, λες και προχθές ήταν εκεί και παίζανε μαζί πρέφα. Σκέψου τώρα πόσο αλώβητος βγαίνει από όλο αυτό ο Σοφοκλής. Μέγιστη επιλογή σου λέω. Τα περί οικειότητας με νεκρούς ή μη διάσημους, θα τα συζητήσουμε άλλη φορά όμως. Επιστρέφω στο κομμάτι του θεάτρου.

Την περασμένη εβδομάδα, βρέθηκα στην Επίδαυρο για να παρακολουθήσω την παράσταση Νέκυια του Ιαπωνικού Θεάτρου Noh σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού. Πριν μιλήσω για το περιεχόμενο της παράστασης, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σου το εξής σχόλιο, ή μάλλον λεζάντα, που πέτυχε το μάτι μου στο Instagram λίγα λεπτά πριν αρχίσει το θέαμα.

Ανατρίχιασα. Όχι από δέος για τους ανθρώπους που βαθύτατα συγκινημένοι που βρίσκονται στο αρχαίο αυτό σημαντικό θέατρο, κάνουν επίκληση στη μούσα και δηλώνουν αιώνια πιστοί της. Ανατρίχιασα, σκέτο. Ίσως και σε κάποιο βαθμό να εκνευρίστηκα, αλλά το άφησα να πέσει κάτω και αφέθηκα στην ιδιάζουσα περίπτωση μαγείας που εξελισσόταν μπροστά μου.

Είναι τουλάχιστον ντροπή κάποιοι άνθρωποι να θεωρούν τιμή τους που πατάνε αυτά τα χώματα και εμείς να συμπεριφερόμαστε σαν κρετίνοι. Με συγχωρείς για την πρεκίστικη διάλεκτο αλλά πραγματικά ένιωσα άσχημα όταν συνειδητοποίησα ότι αριστερά μου καθόταν μία κοπέλα που δεν σταμάτησε στιγμή από τη διάρκεια της παράστασης (μία ώρα και 40 λεπτά) μέχρι την υπόκλιση (5 λεπτά) να μιλάει και να χαχανίζει με τη μητέρα (;) της. Δεξιά μου, ένας κύριος είχε πάρει τον πρώτο ύπνο και ήταν έτοιμος να συνοδεύσει τα -εκπληκτικά- έγχορδα με έναν πιο μπάσο και πιο φάλτσο ήχο καμωμένο από το λαρύγγι του. Πίσω μου, μία κυρία μεγάλης ηλικίας πρέπει να είχε βάλει στόχο τα επόμενα βραβεία φωτογραφίας Πούλιτζερ, είναι η μόνη λογική εξήγηση που μπορώ να δώσω στα -τουλάχιστον- πενήντα κλικ που άκουσα και τα άλλα τόσα φλας που έκαναν την πλάτη μου να νιώθει πιο διάσημη και από την Αντζελίνα Τζολί -ολόκληρη. Μπροστά μου, όπως ανέφερα και προηγουμένως, ήταν ο “κουλτούρα να φύγουμε” greek lover.

Παρεμπιπτόντως, η παράσταση δεν ήταν “μέτα” ούτε βαρετή αλλά υπερβολικά ιαπωνική, με την έννοια ότι ο Μαρμαρινός είχε κρατήσει -προς τιμήν του- πολλά στοιχεία της ιαπωνικής παράδοσης και χωρίς να προσπαθήσει να το φέρει στα ελληνικά μέτρα. Ωστόσο, αυτό δεν ήταν το ζητούμενο; Πηγαίνεις να δεις έναν ιαπωνικό θίασο. Γνωρίζεις ότι πηγαίνεις να δεις έναν ιαπωνικό θίασο. Και γκρινιάζεις, χλευάζεις, δεν ξέρω και εγώ τι άλλο κάνεις με την δικαιολογία ότι ήταν στα ιαπωνικά;

Πριν καιρό, έπαιζε πολύ εκείνο το tweet που έγραφε “Γεια σας, τι θα παραγγείλετε; Α τίποτα, για το check in ήρθαμε”. Ε, όπου θα παραγγείλετε βάλε θα δείτε και είσαι μέσα. Επαναλαμβάνω ωστόσο: Εκείνοι που επιλέγουν να παρακολουθήσουν μία παράσταση χωρίς να σκοπεύουν να της δώσουν την προσοχή που της πρέπει μόνο και μόνο για να πουν ότι την είδαν είτε στα social είτε στην παρέα τους, δεν με απασχολούν. Ίσα ίσα που δεν έχω καμία απολύτως δουλειά να κρίνω τις προθέσεις ή τις επιλογές κάποιου, εφόσον οι τελευταίες δεν με παίρνουν σβάρνα. Άσε δηλαδή, που πιστεύω ότι ακόμα και από λανθασμένη αφορμή μπορεί να βγει κάτι σωστό και καλό -η αντίστοιχη ατάκα για το διάβασμα, υποστηρίζει ότι “Ακόμα και τους λογαριασμούς της ΔΕΗ να διαβάζει κανείς, καλό του κάνει”.

Δεν θα βγάλω την ουρά μου απέξω ούτε θα την κουνήσω καμαρωτά. Και εγώ δημοσιεύω φωτογραφίες στο Instagram από παραστάσεις που βλέπω και μου κάνουν εντύπωση. Μάλιστα, τις συνοδεύω (να μην πάει ξεροσφύρι) με μία ατάκα που μου αρέσει ή που θα ήθελα να κρατήσω.Αν διαβάζεις τη στήλη Όρντινο, άλλωστε, το έχεις ήδη προσέξει. Ακόμα και αν δεν αποτελεί αυτοσκοπό για να δω μια παράσταση, λοιπόν, παραδέχομαι ότι το κάνω. Φροντίζω ωστόσο να μην έχω φλας, να μην έχω δυνατό φωτισμό στο κινητό μου και, να μην βρίσκομαι μέσα στο πλάνο -ούτε εγώ ούτε ο αντίχειράς μου να κάνει αγέρωχος το σήμα του like.

Οι θεατές-μούσες του παρόντος κειμένου δεν είναι εκείνοι που απλώς, ινσταγκραμάρουν αλλά εκείνοι που πραγματικά, πρέπει κάπως να διαχειριστούν την εξωτερίκευση των συναισθημάτων τους (είναι ο μόνος ευπρεπής τρόπος να περιγράψω αυτήν την συμπεριφορά) είναι όλοι οι υπόλοιποι. Όλοι εκείνοι που ποζάρουν εν ώρα παράστασης. Όλοι εκείνοι που μιλούν εν ώρα παράστασης. Όλοι εκείνοι που γελάνε εν ώρα -σοβαρής- παράστασης. Αφενός γιατί ενοχλούν και αφετέρου γιατί αλήθεια, εμείς οι υπόλοιποι που θέλουμε να παρακολουθήσουμε και να τιμήσουμε τους ανθρώπους που βγάζουν κάτι από τον εαυτό τους ενώπιόν μας, δεν μπορούμε να ανήκουμε στο ίδιο κοινό με εκείνους. Είναι άδικο.

Τώρα που το ξανασκέφτομαι υπάρχει μία λογική εξήγηση: Να του άρεσε τόσο η παράσταση που επηρεασμένος από το γεγονός ότι οι Ιάπωνες έχουν την φήμη του ψυχάκια, να έπαθε μια ταύτιση. Τι να πω. Αν κάποιος από αυτούς είσαι εσύ, τότε σε παρακαλώ -δίχως ίχνος ειρωνείας- να μου εξηγήσεις για ποιο λόγο το κάνεις. Πραγματικά θα ήθελα να ξέρω. Αν πάλι δεν έχεις κάποιο επιχείρημα, τότε σε παρακαλώ από καρδιάς, την επόμενη φορά που θα σκεφτείς να ποζάρεις με ένα τέτοιο φόντο, πάρε μία ανάσα και κοίτα γύρω σου. Μην τρομάξεις που δεν βρίσκεσαι στο δωματιό σου. Απλά, συνειδητοποίησέ το.