Ο δημιουργός του ‘Queen’s Gambit’ για την Anya Taylor-Joy και τη βοήθεια του Garry Kasparov

Τον ίδιο τον δημιουργό.

Ο Scott Frank έχει σημαντικό παρελθόν στο Χόλιγουντ, έχοντας γράψει μεγάλες επιτυχίες από το ‘Minority Report’ μέχρι το ‘Out of Sight’ του Soderbergh κι από το ‘Get Shorty’ μέχρι το ‘Logan’. Μάλιστα, για το ‘Out of Sight’ και το ‘Logan’ προτάθηκε για δύο Όσκαρ Σεναρίου.

Ένα πρότζεκτ όμως που τα άλλαξε όλα ήταν μια μίνι σειρά. Το προ 3ετίας ‘Godless’ του Netflix, που όχι μόνο ξεκίνησε μια δημιουργική σχέση με την streaming πλατφόρμα αλλά του έδειξε και τον δρόμο για το πώς μπορεί να διασκευάσει σε μορφή μίνι σειράς, κάποιες ιστορίες που δεν είχε καταφέρει να μεταφέρει στο σινεμά.

Τα εξηγεί όλα πολύ αναλυτικά στην διαφωτιστική συνέντευξη που εξασφαλίσαμε αποκλειστικά. Εκεί μιλάει για το κάστινγκ της Anya Taylor-Joy («με την Anya, αν υπάρχει οποιοσδήποτε άλλος στο δωμάτιο, το μόνο άτομο που κοιτάς είναι η Anya»), για τη μεγαλύτερη πρόκληση του όλου πρότζεκτ («πίστευα πως το να κάνω το σκάκι να δείχνει κινηματογραφικό θα ήταν αδύνατον») αλλά και για την συμμετοχή-έκπληξη του μεγάλου Garry Kasparov!

«Ο Garry Kasparov επίσης σχεδίασε μερικά από τα παιχνίδια μας επίσης και πραγματικά με βοήθησε να μπω μες στο μυαλό ενός σκακιστή στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου», εξηγεί ο Scott Frank για την συνεργασία και την βοήθεια ενός ζωντανού θρύλου του σκακιού στη φιλόδοξη μίνι σειρά του Netflix.

***

Πώς ξεκίνησε αυτό το πρότζεκτ για σένα;

Κάπου 10 χρόνια πριν, ο Bill Horberg μου έφερε το βιβλίο ως κάτι που πιθανώς να ήθελα να κάνω. Για λίγο φλερτάραμε με την ιδέα να το κάνουμε ταινία κι ο Alan Scott είχε γράψει ένα ωραίο σενάριο. Του ανήκαν τα δικαιώματα του βιβλίου και συζητούσαμε να το κάνουμε μαζί αλλά τίποτα δεν προχώρησε και κάπως το ξεχάσαμε.

Μετά, αφού τελείωσα το ‘Godless’, είχα μια αποκάλυψη μπροστά μου, πως υπήρχαν τόσα πολλά πράγματα που είχα προσπαθήσει να κάνω στο παρελθόν που ένιωσα πως μια οθόνη σινεμά δε μπορούσε να χωρέσει όλη την ιστορία. Οπότε είπα στον Bill, πώς θα σου φαινόταν το ‘Queen’s Gambit’ ως μίνι σειρά; Το Netflix αγάπησε την ιδέα και είπαν ναι.

Τι αγάπησες περισσότερο στην ιστορία όταν πρωτοδιάβασες το βιβλίο;

Αυτό που μου χτύπησε περισσότερο στο βιβλίο είναι ότι δεν ήταν καθόλου πάνω στο σκάκι. Υπήρχε σκάκι εκεί, αλλά ήταν κάθε φορά αυτή η ένταση που περιέγραφε το κάθε παιχνίδι, ακόμα κι αν δεν ήξερες τι συνέβαινε. Είχε να κάνει με τα όσα διακυβεύονταν γύρω από το κάθε παιχνίδι σκακιού. Ο τρόπος που πάντα το περιγράφω είναι πως δεν έχει να κάνει με ένα παιχνίδι, έχει να κάνει με το κόστος της ιδιοφυίας. Η Beth Harmon είναι ουσιαστικά ο ίδιος της ο αντίπαλος διαμέσου την ιστορίας.

Με συνάρπασε γιατί δεν είχα διαβάσει χαρακτήρα σαν αυτήν πριν, κάποια που είναι τόσο ευφυής, τόσο αυτοκαταστροφική, και σε έναν κόσμο στον οποίο ήδη δεν ανήκε. Είναι ένα νεαρό κορίτσι στον κόσμο του σκακιού, που ειδικά στη διάρκεια των ‘50s και των ‘60s όπου λαμβάνει χώρα η ιστορία, ήταν κυρίως αντρικός κόσμος. Και μου άρεσε κι ο τόνος του βιβλίου, συνδύαζε χιούμορ με πολλές σκοτεινές ιδέες και σκηνές ανάπτυξης ιστορίας. Ήταν κάτι ασυνήθιστο και πολύ απρόσμενο.

Όταν περιγράφεις την Beth ως αντίπαλο του εαυτού της τι ακριβώς εννοείς;

Νομίζω καθένας που αντιμετωπίζει προβλήματα εθισμού είναι ο χειρότερός του εχθρός κι αυτή εξακολουθεί να αυτοκαταστρέφεται σε όλη την πορεία. Έχει τα πάντα μπροστά της και αυτοκαταστρέφεται εν μέρει επειδή δεν πιστεύει πως τα αξίζει. Μπαίνει εμπόδιο στον δρόμο της. Η πρόκληση με την ιστορία ήταν να την κάνουμε διασκεδαστική αντίθετα με κουραστική.

Πώς έγινε το κάστινγκ για να βρεθεί η Beth Harmon;

Ήταν πολύ μικρός ο στόχος που έπρεπε να πετύχουμε. Ο φακός είναι πάνω της όλη την ώρα επειδή κουβαλά την κάθε σκηνή, και προσπαθείς να δει τι συμβαίνει μέσα της. Χρειαζόμουν κάποια που σε τραβάει μέσα, που είναι ενδιαφέρουσα, που δε μπορείς να σταματήσεις να βλέπεις και κάποια που επίσης μπορούσε να επικοινωνήσει αυτή την αίσθηση ευφυίας. Χρειαζόμουν κάποια που ήταν διαφορετική από οποιαδήποτε άλλη και κάποια που μπορούσε να παίξει ηλικίες από 15 ως 20! Δεν ήταν πολύ μεγάλη η λίστα.

Με την Anya, αν υπάρχει οποιοσδήποτε άλλος στο δωμάτιο, το μόνο άτομο που κοιτάς είναι η Anya. Αποδίδει μια εξυπνάδα και όμως υπάρχει και κάτι το τρωτό εκεί και διαισθάνεσαι κάτι σκοτεινό να κυματίζει όλη την ώρα. Την γνώρισα και όπως κάποιες φορές συμβαίνει, σφίγγεις το χέρι κάποιου και σκέφτεσαι, αυτό είναι το άτομο που είχα μες στο κεφάλι μου.

Πώς ξεκίνησες να διασκευάζεις το βιβλίο για την οθόνη;

Συνειδητοποίησα πως αν το μειώσεις πολύ, γίνεται μια ιστορία μόνο για το σκάκι. Γίνεται μια ιστορία για το αν θα νικήσει τον Ρώσο παίχτη οπότε δεν υπάρχει χώρος για τον εθισμό και ό,τι άλλο συμβαίνει στην ιστορία. Η ιδέα που ήθελα να εξερευνήσω ήταν το κόστος της ιδιοφυίας και συνειδητοποίησα πως δε θα μπορούσες ποτέ να το αγγίξεις αυτό λέγοντας την ιστορία αυτή ως ταινία. Οπότε είτε το πιστεύεις είτε όχι, για εμάς το θέμα ήταν να επεκτείνουμε το βιβλίο και να βρούμε τρόπους να κυνηγήσουμε τον χαρακτήρα επειδή η πλοκή ήταν ήδη εκεί και είχε μια καλή δομή μέχρι τέλους. Για μένα, η πρόκληση στο να το κάνω μίνι σειρά ήταν να βεβαιωθώ πως αυτό στο οποίο είσαι αφοσιωμένος ως θεατής, είναι αυτή. Τα παιχνίδι που κερδίζει ή χάνει η Beth είναι μόνο ένα κομμάτι του όλου.

Το πιο δύσκολο κομμάτι της διασκευής ποιο ήταν;

Πίστευα πως το να κάνω το σκάκι να δείχνει κινηματογραφικό θα ήταν αδύνατον. Ήθελα το σκάκι που δείχνουμε να είναι ακριβές αλλά ήθελα να εστιάσω στα όσα διακυβεύονται γύρω από τα παιχνίδια, και στους ίδιους τους παίχτες. Η ιδέα για μένα ήταν πως έπρεπε να μπούμε βαθιά μες στην Beth. Τα περισσότερα παιχνίδι σκάκι που περιγράφονται στο βιβλίο είναι δύο και τρεις ώρες σε διάρκεια οπότε ήταν σημαντικό να βρούμε ένα τρόπο να θυμίσουμε σε όλους όσους βλέπουν πως τα παιχνίδια έχουν μεγαλύτερη συνάφεια από οτιδήποτε άλλο.

Πώς προσεγγίζεις την απεικόνιση ενός ατόμου που παλεύει με τους δαίμονες του εθισμού, στην οθόνη;

Το κόλπο με τον εθισμό, με το ποτό ή με ναρκωτικά, είναι ότι γρήγορα παλιώνει στην οθόνη. Είναι σαν την θλίψη ή τον θυμό. Η μεγαλύτερη πρόκληση ήταν το πώς να απεικονίσω ένα εθισμένο άτομο χωρίς να κουράσει το πόσο αυτοκαταστροφικό είναι αυτό. Όταν είναι ακόμα μικρό κορίτσι εθισμένο στα χάπια στο ορφανοτροφείο, υπάρχει μια μακρά σκηνή όπου κλέβει τα χάπια. Νομίζω αυτή η σκηνή είναι αστεία όσο και οδυνηρή. Για μένα, αυτό ήταν το κόλπο.

Ποιες είναι κάποιες αγαπημένες σου στιγμές ελαφρότητας στη σειρά;

Νομίζω είναι οι παρατηρήσεις της Beth για άλλους χαρακτήρες, και το πώς αντιδρά στους άλλους. Με την Beth και τον Benny συγκεκριμένα, υπάρχει πολύ χιούμορ ανάμεσά τους επειδή αυτή τον ξέρει τόσο καλά. Επίσης βγαίνει και σε κάποια άλλα παιχνίδι και στο πώς δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα να διαμελίζει αυτούς τους άντρες αντιπάλους της σε αυτά τα ματς! Κάποιες φορές είναι αστείο να τους βλέπεις να εκπλήσσονται τόσο πολύ από αυτό που έχουν απέναντί τους.

Τι βλέπεις εσύ ως την ουσία της ιστορίας;

Είναι για ένα άτομο που αναζητά την ταυτότητά του. Κάποια χωρίς σύνδεση σε οικογένεια, που πάντα προσπαθεί να είναι κάποια άλλη. Η Beth ντύνεται όπως άλλοι άνθρωποι και προσπαθεί με διάφορα μεικάπ να είναι διάφοροι άλλοι άνθρωποι. Τελικά, στο τέλος της ιστορίας, συνειδητοποιεί ποια είναι και βρίσκει ανακούφιση στον εαυτό της. Αυτό είναι στα αλήθεια το ταξίδι αυτού του ατόμου. Πιστεύει πως δεν είναι ιδιαίτερα όμορφη παρότι είναι, και όχι ιδιαίτερα έξυπνη, παρότι είναι, και έχει αυτή την παρόρμηση να καταστρέψει τους πάντες. Στο τέλος, δεν έχει σημασία. Αγαπάει να παίζει το παιχνίδι και αγαπάει τον εαυτό της.

Πώς προσέγγισες το γύρισμα των σκηνών του σκακιού με τέτοια ακρίβεια;

Ήμασταν τυχεροί να έχουμε τον Bruce Pandolfini ως σύμβουλο. Είναι δάσκαλος σκακιού και σύμβουλος για πολλά χρόνια. Ο Garry Kasparov επίσης σχεδίασε μερικά από τα παιχνίδια μας επίσης και πραγματικά με βοήθησε να μπω μες στο μυαλό ενός σκακιστή στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Ήταν μια ζωή την οποία όντως έζησε και υπάρχουν πολλά κομμάτια διαλόγου που προέρχονται απευθείας από συζητήσεις που είχα μαζί του.

Όσο για τον Bruce, ασχολήθηκε πολύ με την Anya ως προς το να της μάθει πώς να παίζει, επειδή δεν είχε παίξει ποτέ της σκάκι. Βρήκε έναν σωματικό τρόπο για το παιχνίδι και άρχισε να μαθαίνει πράγματα πολύ γρήγορα. Υπάρχουν πολλές φορές που παραμένουμε στο ταμπλό επειδή θέλω οι άνθρωποι να ξέρουν πως δεν κλέβουμε. Οι ηθοποιοί πράγματι παίζουν σκάκι. Οι σοβαροί σκακιστές θα παρατηρήσουν, ειδικά όταν έχουμε τα μεγαλύτερης διάρκειας παιχνίδια, πως πολλά από αυτά τα παιχνίδια τα έχουμε πάρει από διάσημα παιχνίδια που βρήκαν ο Garry και ο Bruce.

Τι σε ενθουσιάζει για το τι θα πάρει το κοινό από το ‘Queen’s Gambit’;

Νομίζω ένας λόγος που οι άνθρωποι βλέπουν τόσο πολλά πράγματα στην τηλεόραση αυτή τη στιγμή είναι επειδή είναι ένα πολύ καλό μέρος να βρεις αληθινούς χαρακτήρες. Η μίνι σειρά γίνεται όλο και πιο κυρίαρχη τάση επειδή μπορείς να εξερευνήσεις αυτούς τους ανθρώπους και να πεις ελαφρώς πιο πλούσιες, πιο περίπλοκες ιστορίες. Νομίζω αυτό που θα πάρει ο κόσμος από αυτή τη σειρά είναι ένας χαρακτήρας που δεν έχουν δει ξανά πριν, σε έναν κόσμο που δεν έχουν δει ξανά πριν, και υπάρχει ακόμα κι ένας τόνος κάπως ασυνήθιστος. Αν ο κόσμος πιστεύει πως αυτό είναι ένα σόου για το σκάκι και το αποφεύγουν για αυτό το λόγο, νομίζω πως πραγματικά χάνουν κάτι.

*Το ‘Queen’s Gambit’ streamάρει στο Netflix.