Σαν το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης δεν έχει

Με τον κίνδυνο να ακουστώ επικίνδυνα γραφικός, σαν-την-Ελλάδα-και-τον-ήλιο-μας-αλλού-δεν-έχει, πρέπει να τονίσω ξανά, μέρες που είναι, ότι το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είναι η ωραιότερη φεστιβαλική κατάσταση ανάμεσα σε όλες τις φεστιβαλικές καταστάσεις.

Για 11 μέρες στις αρχές κάθε Νοεμβρίου (φέτος ξεκινώντας ανήμερα του Χάλογουην για μπόνους πόντους) η απόσταση λίγων λεπτών που χωρίζει την προβλήτα με τις αποθήκες από την πλατεία Αριστοτέλους, σχηματίζει μια φούσκα, έναν κινηματογραφικό κόσμο με τα δικά του event, τους δικούς του περίεργους ήρωες, τη δική του ροή του χρόνου. Σε μια συγκεντρωμένη περιοχή γης, μερικοί εκατοντάδες (ή αν κρίνω από το περασμένο Σάββατο, εκατομμύρια) άνθρωποι ανεβοκατεβαίνουν τις ίδιες διαδρομές, συναντώντας πρόσωπα που σταδιακά αρχίζουν να γίνονται όλο και πιο γνώριμα.

Σε αυτό το παράξενο, αυτόνομο σύμπαν, το ιστορικό σινεμά Ολύμπιον μπορεί Κυριακή βράδυ στις 20.00, δηλαδή μια από τις απόλυτα showcase προβολές του, να την αφιερώσει σε ένα έργο σαν το “Liberte”, όπου επί 2 ώρες και 12 λεπτά γάλλοι ευγενείς επιδίδονται σε ένα ακατάπαυστο σερί ερωτικών πράξεων στη διάρκεια μιας νύχτας. Πέρασα τις πρώτες μου μέρες στο Φεστιβάλ λέγοντας σε κάθε άνθρωπο που με ρώταγε (και μερικούς που δεν) ότι το “Liberte” είναι μες στις 3 αγαπημένες μου ταινίες της χρονιάς- ας πούμε πως σήμερα δέχτηκα βροχή αποριών σε κάθε πιθανό σόσιαλ.

Όχι πως περιμέναμε φέτος για να θαυμάσουμε την αξία του θαρραλέου φεστιβαλικού προγραμματισμού. Πέρσι η Θεσσαλονίκη πρόβαλε το αριστουργηματικό 14ωρο αργεντίνικο “La Flor”- ναι, καλά θα το φανταστήκατε, και πέρσι έλεγε στους πάντες ότι κι αυτό ήταν μες στις 3 αγαπημένες μου ταινίες της δεκαετίας. Για αυτές τις περιπτώσεις, είναι τρομερά χρήσιμη η αποθήκη Γ. Ένας χώρος στην άκρη της προβλήτας που στη διάρκεια της μέρας μπορείς να αράξεις για ένα καφέ ή μια μπύρα (πετυχαίνοντας με μαθηματική ακρίβεια έναν γνωστό ανά γουλιά) και το βράδυ μπορείς να επισκεφθείς για κάποιο πάρτυ (ή μια μπύρα). Σε κάθε περίπτωση, λειτουργεί ως περίπου κέντρο βάρους του φεστιβαλικού χωριού, ένα σημείο για να ηρεμήσεις, να τσεκάρεις ότι έκλεισες εισιτήρια για τις σωστές προβολές, ή απλά για να ανακρίνεις με τη βοήθεια αλκοόλ όποιον σε έστειλε να πας να δεις το “Liberte”.

Υπάρχουν πάντως σε κάθε περίπτωση, events και αφιερώματα για όλα τα γούστα. Φέτος για το επετειακό 60ό edition, το Φεστιβάλ έχει πλαισιώσει τις προβολές του με εκθέσεις, με stand-up show (από τον θρυλικό Τζον Γουότερς, που επισκέπτεται αυτή τη βδομάδα τη Θεσσαλονίκη, αλλά εμάς μας τα είπε ήδη), με μια πανέξυπνη και υπέροχη διάδραση που βάζει επισκέπτες στο τριπάκι να ψάξουν παλιά μαγαζιά της πόλης για να βρουν τις φοβερές φωτογραφίες από τα 60 χρόνια ιστορίας του Φεστιβάλ (παρουσιάσαμε μερικές μόνο από τις 120), μέχρι και επετειακό κόμικ δημιουργήθηκε για την περίσταση. (To παρουσιάσαμε κι αυτό αλλά stay tuned για περισσότερα.)

Μέσα σε όλα αυτά υπάρχει κι ο παράγοντας ελληνικό σινεμά- εδώ προβάλλονται οι σημαντικότερες ταινίες της κάθε χρονιάς, με τους συντελεστές να είναι συνήθως εδώ για να μιλήσουν με το κοινό. Το πλαίσιο της παρουσίασης όλων αυτών των ταινιών είναι ένα ζήτημα που και για το ίδιο το Φεστιβάλ εξελίσσεται στη διάρκεια των χρόνων, αλλά αυτό που έχει αληθινή σημασία είναι η συγκέντρωση. Το ελληνικό σινεμά για μια σειρά από λόγους μπορεί πολύ συχνά να μοιάζει παραγκωνισμένο στη διάρκεια της σεζόν, και αυτό το δεκαήμερο είναι πάντα ιδανική ευκαιρία για να πιάσει κανείς το στίγμα του, τελοσπάντων, τι είχε να πει φέτος η ντόπια κινηματογραφική παραγωγή. (Προβάλλονται επίσης και τα βραβευμένα μικρού μήκους της Δράμας, που συχνά είναι δουλειές ακόμα πιο εντυπωσιακές- και καθόλου τυχαία προσφάτως και πολυβραβευμένες και σε διεθνή Φεστιβάλ.)

Πολύ σύντομα και πολύ γενικά, μερικά άχαστα highlights από το υπόλοιπο του Φεστιβάλ, που κρατά ως την Κυριακή 10 Νοεμβρίου:

Αφιέρωμα στη Τζοάνα Χογκ

4 μόλις μεγάλου μήκους ταινίες αλλά με βαριά δημιουργική υπογραφή, τα φιλμ της Χογκ μιλούν για οικογένειες και για ανθρώπους που αναζητούν κατεύθυνση και για χαμένα πάθη που ακόμα πονάνε, με έναν χαρακτηριστικά ακίνητο τρόπο, που ρουφά στην οθόνη κάθε άτομο επιβλητικότητα των τοπίων στα οποία τα κλειστά της δράματα λαμβάνουν χώρα. Με το σπουδαίο “Unrelated” και έπειτα το “Archipelago”, ανακάλυψε ουσιαστικά τον Τομ Χίντλστον, με το φετινό της “Souvenir” (μια από τις κριτικά τοπ ταινίες της χρονιάς) μιλά για τον εαυτό της μέσα από το πρίσμα του σινεμά, δίνει στην Τίλντα Σουίντον έναν από τους πιο διεισδυτικά χαμηλών τόνων ρόλους της, και έρχεται για να μείνει στην κινηματογραφική συζήτηση, έχοντας κερδίσει τον θαυμασμό ανθρώπων από τον Μάρτιν Σκορσέζε ως τον Ρόμπερτ Πάτινσον.

Το “Liberte”

Ε, μην τα ξαναλέμε. Το Φεστιβάλ έχει αφιέρωμα στη φιλμογραφία του καταλανού Άλμπερτ Σέρα (με τον οποίον θα μπορείτε τις επόμενες μέρες να διαβάσετε μεγάλη συνέντευξη στο σάιτ) και το φετινό του φιλμ είναι εκείνο που όλοι στο μέλλον θα θυμούνται πως κάποτε στη ζωή τους το είδαν.

Το κόμικ “Φεστιβάλ”

Να το πάρετε. Είναι συγκινητικό και πανέμορφο και γεμάτο σινεφίλ παιχνίδια, από στυλιστικές αναφορές μέχρι cameo πολλών καλεσμένων από την ιστορία του Φεστιβάλ.

Το “Lighthouse” με τον Ρόμπερτ Πάτινσον

Παγίδα! Είναι sold out, οπότε τι να πω, περιμέντε στην ουρά για ακύρωση ή περιμέντε λίγο παραπάνω για να κυκλοφορήσει στις αίθουσες. Πάντως είναι μια κάποια εμπειρία η ταινία. Αν αναζητάτε εναλλακτικές, μερικοί πολύ δυνατοί τίτλοι: “Little Joe” της Τζέσικα Χάουσνερ (για ένα φυτό που εκκρίνει ουσία που κάνει τους ανθρώπους ευτυχισμένους, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό), οι “Μόνος” του Αλεχάντρο Λάντες (για μια ομάδα εφήβων ανταρτών που κρατά όμηρο μια αμερικανίδα στα βάθη τη ζούγκλας), η “Εποχή της Βροχής” του Άντονι Τσεν (για μια καθηγήτρια που βρίσκει κατανόηση στο πρόσωπο ενός μοναχικού μαθητή της), το φοβερό “Babyteeth” της Σάνον Μέρφι (μια ταινία-έκπληξη από τη φετινή Βενετία, ένα ντεμπούτο που υπόσχεται πολλά), το “Ένα Ψηλό Κορίτσι” του Καντεμίρ Μπαλάγκοφ (μια από τις πιο πολυσυζητημένες, “γιατί-δεν-ήταν-στο-Διαγωνιστικό” ταινίες των φετινών Καννών), ο “Προδότης” του Μάρκο Μπελόκιο (ιταλικό μαφιόζικο ‘80s δράμα, η φετινή αγαπημένη ταινία όλων των μπαμπάδων), και το νέο αριστούργημα του μέγιστου Πέδρο Κόστα, “Vitalina Varela”.

Τσεκάρετε λίγο ελληνικό σινεμά

Η φετινή σοδειά φέρνει το “Winona” του The Boy, το “Νήμα” του οποίου ήταν στο τοπ-10 μου της χρονιάς του, με ένα all-star cast γυναικών ηθοποιών. Από το Βερολίνο ο Σύλλας Τζουμέρκας βάζει την φοβερή Αγγελική Παπούλια στο επίκεντρο ενός σκληρού αστυνομικού δράματος με έντονα vibed “True Detective στο Μεσολόγγι” με το “Θαύμα της Θάλασσας των Σαργασσών”.

Στο Διαγωνιστικό συναντάμε τρεις τίτλους με ξεχωριστό καθένας ενδιαφέρον. Το “Cosmic Candy” της Ρηνιώς Δραγασάκη που μοιάζει ως το πιο quirky γέννημα του πρόσφατου ελληνικού σινεμά, ο “Απόστρατος” του Ζαχαρία Μαυροειδή προσφέρει στιβαρό δράμα για έναν τριαντάρη στα όρια της χρεοκοπίας που μετακομίζει στο σπίτι του εκλιπόντος παππού του που ήταν απόστρατος αξιωματικός του στρατου, και το “Ζίζοτεκ” του Βαρδή Μαρινάκη. Ενδιαφέρουσα και η ματιά του high concept δραμεντί “Δε Θέλω να Γίνω Δυσάρεστος, Αλλά Πρέπει να Μιλήσουμε για Κάτι Πολύ Σοβαρό” του Γιώργου Γεωργόπουλου, για έναν άντρα που μαθαίνει πως είναι φορέας ενός σεξουαλικά μεταδιδόμενου ιού που είναι θανατηφόρος μόνο για τις γυναίκες.

Απολαύστε Τζον Γουότερς

© Marco Abram / Locarno Film Festival / © Marco Abram / Locarno Film Festival

Κι όχι μόνο όσα απολαυστικά μας είπε στη συνέντευξή μας, αλλά όσα θα πει και θα δείξει στη Θεσσαλονίκη. Έχουμε το σόου του This Filthy World την Τετάρτη το βράδυ στο Ολύμπιον, έχουμε προβολή του κλασικού “Female Trouble” με δική του παρουσία, έχουμε ανοιχτό masterclass την Πέμπτη το πρωί, έχουμε μια επιλογή δέκα ταινιών πρόσφατης σοδειάς που ο ίδιος θέλει να συστήσει στο ελληνικό κοινό, χαμός γίνεται.

Και μιλώντας και για επιλογές ταινιών, το αφιέρωμα του The Boy εστιάζει στα σκοτεινά ’80s μέσα από σκληρές εφηβικές ιστορίες που αξίζει να γνωρίσεις στο σινεμά, όπως το “Foxes” ή το σπουδάιο “River’s Edge” με τον Κιάνου Ριβς.

Περάστε από την Αποθήκη Γ

Τα κεντρικά της διοργάνωσης δηλαδή. Εκεί σίγουρα θα ακούσετε κόσμο να συζητάει για την ταινία που από το πουθενά προέκυψε πως είναι άχαστη, για το πού είναι το πάρτυ απόψε (ένα δράμα ζούμε by the way τώρα που έκλεισε το Coo), και για το αν προλαβαίνουμε μια μπύρα πριν αρχίσει η ταινία του καθενός. Είναι ωραία στο Φεστιβάλ.

Τα αστεράκια της βδομάδας, σήμερα σε φεστιβαλικό mood:

*****

Robert Pattinson telling Timothée Chalamet he has “giant balls with a tiny cock” is one of the best cinematic moments of 2019. pic.twitter.com/SgHReUXrNj

— robert eggers’ oscar campaign manager (@ephwinslow) November 1, 2019

Ο Ρόμπερτ Πάτινσον στο “The King”. Ένα από τα πρόσωπα του Φεστιβάλ εδώ χάρη στο “Lighthouse” αλλά μη ξεχάσουμε και την παρουσία του στην ταινία του Netflix αυτή τη βδομάδα. Δεν είναι κάτι ιδιαίτερο η ταινία, αλλά ο Πάτινσον ως μπούφος ευγενής δίνει μια all-time great troll περφόρμανς. Γίνετε μάρτυρες.

****

H καθολικά προσβάσιμη “Βιολέτα” του Βασίλη Κεκάτου. Το απίστευτα συγκινητικό σποτάκι του Φεστιβάλ (ένα από τα 4, όλα πάνγλυκα, που έχει σκηνοθετήσει ο Κεκάτος), παίχτηκε σε μια από τις καθολικά προσβάσιμες προβολές του Φεστιβάλ. Με την περιγραφή του αφηγητή, γίνεται ακόμα πιο υπέροχο. Το βιντεάκι έχει το Flix.

***

Η δική μου φωτογραφική ιστορία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Σκανδαλωδώς απούσα από την επιλογή των 120 φωτογραφιών, αυτή η μαγεία αποτυπώνει τη στιγμή που εγώ στο video room του Φεστιβάλ βλέπω για τρίτη φορά εκείνη τη χρονιά τη “Νορβηγία” του Γιάννη Βεσλεμέ (αριστούργημα φυσικά) την ώρα που από πίσω μου συμβαίνει επίσκεψη υφυπουργού Πολιτισμού Άντζελας Γκερέκου για να ελέγξει τη φάση. Αυτό είναι σινεμά.

(Ευχαριστώ τον Βαγγέλη που τις ξέθαψε από τα βάθη της ιντερνετικής μνήμης.)

**

Το “The King” του Netflix. Ξέρετε τι θα ήθελα να έχω δει αντ’αυτού; Την ταινία στην οποία παίζει ο Ρόμπερτ Πάτινσον όταν εμφανίζεται στο “The King”.

*

Φεστιβάλ χωρίς Coo. Το αγαπημένο μπαρ της Θεσσαλονίκης έκλεισε πριν λίγες βδομάδες και μαζί έφυγε και το αυτόματο go-to μέρος συνάντησης για βραδυνό ποτό, με τον δρόμο και την απέναντι πλατεία να γεμίζουν κάθε βράδυ κοινό και δημιουργούς σε πηγαδάκια ενώ μέσα γινόταν παραδοσιακά ο κακός χαμός. Αντίο Coo, θα έχουμε για πάντα τη στιγμή που ξεσαλώναμε στο dance floor του μαγαζιού με τον πριν λίγους μήνες βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα Ρούμπεν Έστλουντ, υπό τους ήχους των Backstreet Boys.

ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ:

Σαν το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης δεν έχει