Σενάριο ή σκηνοθεσία;

Βλέπεις την τελετή των Όσκαρ και εντάξει τα κόκκινα χαλιά, εντάξει οι λαμπεροί σταρ, εντάξει τα αστεία των παρουσιαστών, αλλά όταν όλα έρχονται στο κρίσιμο σημείο, όλοι θα υποστηρίξουμε την ταινία μας. Δηλαδή τους σκηνοθέτες και τους σεναριογράφους τους. Για τι όμως θα παθιαστείς περισσότερο; Τι είναι μια ταινία, σενάριο ή σκηνοθεσία; Ποιου τη δουλειά θα ήθελες περισσότερο; Ένα ακόμα αιώνιο δίλημμα λύνεται στο ΟΝΕΜΑΝ, πάνω στην ώρα για την απονομή των Όσκαρ.

Η 86η τελετή απονομής των Βραβείων Όσκαρ θα μεταδοθεί αποκλειστικά από τα κανάλια Novacinema την Κυριακή, ξεκινώντας με το Pre-Show στις 2 το βράδυ μετά τα μεσάνυχτα.

Σκηνοθεσία η Ρομίνα Δερβεντλή

Μέχρι να αποφασίσω να γράψω το “Σκηνοθεσία η Εγώ” είχα αλλάξει γνώμη ίσα με δέκα φορές. Τελικά κατέληξα σκεφτόμενη τα παρακάτω. Η σκηνοθεσία δεν υφίσταται αν δεν υπάρχει σενάριο. Αλλά μια αριστοτεχνική σκηνοθεσία μπορεί να αναδείξει ένα “ανύπαρκτο” σενάριο. Όπως και μια τραγική σκηνοθεσία μπορεί να καταστρέψει ένα αριστουργηματικό σενάριο. Γιατί στο χαρτί τα πάντα είναι φλατ, χωρίς υπόσταση και χαρακτήρα.

Πες ότι το σενάριο λέει “η Ρομίνα σηκώθηκε και πήγε να δώσει μια μούτζα στο Στέφανο”. Εγώ η σκηνοθέτις θα βάλω τη Ρομίνα να κάτσει σε αυτήν την καρέκλα, με αυτήν τη στάση, να σηκώσει το κεφάλι αργά- αργά, να σηκωθεί απότομα και να περπατήσει με ήρεμα βήματα προς τον Στέφανο και να σηκώσει ξαφνικά και με στόμφο το χέρι, δυο χιλιοστά από το κεφάλι του Στέφανου, ανοίγωντας σιγά-σιγά τα δάχτυλά της πάνω στη μύτη του. Αν το γυρνούσε άλλος σκηνοθέτης, θα έβαζε πχ τη Ρομίνα να κινηθεί νευρικά, να σηκωθεί και να μουτζώσει τον Στέφανο απο απόσταση. Ντροπή.

Ένιγουει, αυτό που θέλω να πω είναι ότι η σκηνοθεσία κάνει την διαφορά. Το σενάριο είναι ουδέτερο έδαφος, αφήνει πολλές επιλογές στη φαντασία και η σκηνοθεσία ή θα το αναδείξει ή θα το χαντακώσει. Κι αν δεν πείστηκες, η ταινία “ανήκει” στον σκηνοθέτη, όχι στον σεναριογράφο. Directed by, λέει ακριβώς πριν αρχίσει μια ταινία του Χόλιγουντ, κάτι θα ξέρουν αυτοί εκεί.

Σκηνοθεσία ο Χρήστος Δεμέτης

Βρίσκομαι σε μια άδεια αποθήκη μαζί με άλλα 100 το πολύ άτομα. Μπροστά μου, πάνω στη σκηνή τα σπάνε οι Metallica. Με σάρκα και οστά. Παίζουν κανονικά, μπριζωμένοι, δε μιλάμε για ακουστικό σετ για μπύρες. Έχω ανοίξει τα μάτια μου όσο περισσότερο μπορώ και δεν υπάρχει τίποτα που να μου αποσπά την προσοχή. Σε κάποια φάση, πέφτει σύρμα. Κάποιοι από το κοινό λένε ότι οι Metallica έκαναν δηλώσεις συμπαράστασης στον Πούτιν σε συνέντευξη τους που δημοσιεύθηκε πριν λίγο στο NME. Τα smartphones παίρνουν φωτιά. Το κοινό ξενερώνει και αρχίζει να φεύγει. Ο Hetfield αναρωτιέται τι γίνεται και κάποιος του ψιθυρίζει στο αυτί την πληροφορία. Αρπάζει το μικρόφωνο και φωνάζει: “Η μόνη δήλωση συμπαράστασης που έχω κάνει για τον Πούτιν είναι αυτή ρε γατάκια” και η μπάντα παίζει το “Back in the U.S.S.R.” των Beatles. Εκστασιασμένος και έχοντας συλλάβει την απόλυτη σκηνή, φωνάζω “cut” και κατεβαίνω από την σκηνοθετική μου καρέκλα. Και μετά ξύπνησα. Ναι, η απάντηση στο δίλημμα είναι ότι θα ήθελα να γίνω σκηνοθέτης για να μεταφέρω στο πανί τέτοια σκηνικά. Ή περίπου τέτοια. Πώς να το εξηγήσω; Πάντα θαύμαζα τον Μπουνουέλ, τον Ντέιβιντ Λιντς και τον Ντέιβιντ Φίντσερ. Όσο δυνατό κι αν ήταν το σενάριο που είχαν στα χέρια τους, αν δεν ήταν η δική τους ματιά, καμία ταινία τους δεν θα ήταν ίδια. Σέβομαι τον κόπο και τον αγώνα του σεναριογράφου, οι δύο ρόλοι άλλωστε είναι άρρηκτα δεμένοι. Σέβομαι και τη δουλειά του φωτογράφου. Παρόλα αυτά, το ομολογώ πως θα ήθελα να είμαι σκηνοθέτης. Για την κλακέτα ρε γαμώτο.

Να πούμε κιόλας ότι μπορείς να κάνεις και τις δικές σου προβλέψεις για τα Όσκαρ στον μεγάλο διαγωνισμό των Media του Sport24.gr

Σενάριο ο Χρήστος Χατζηιωάννου

Θεωρώ συναρπαστικό ένα κείμενο, μία ατάκα και κατ’ επέκταση ένα σενάριο. Ο κινηματογράφος είναι μεν για να χορτάσει το μάτι, για να εκραγεί ο εγκέφαλος από την εναλλαγή των εικόνων, από την σκηνοθετική άποψη, από την ευφυΐα των σκορτσέζηδων αυτού του κόσμου αλλά είναι εκεί και για να θρέψει το μυαλό. Για να σε συνεπάρει με έναν διάλογο. Συναντάς σπάνια ετοιμόλογους ανθρώπους στη ζωή σου. Κι όταν τους συναντάς, τους θες συνέχεια γύρω σου. Ανθρώπους από τους οποίους θα ακούσεις κάτι υπερβολικά έξυπνο ή κάτι υπερβολικά αστείο. Ένα καλό σενάριο έχει την δυνατότητα να συμπυκνώσει αυτή την αίσθηση της μαγείας από κάτι έξυπνο μέσα σε λίγα λεπτά. Το σενάριο είναι που θα δώσει την πλοκή και την ανατροπή, είναι αυτό που θα δώσει την ασίστ στον σκηνοθέτη να βάλει την πινελιά του. Το σενάριο είναι που κάνει τους παραγωγούς, τους σκηνοθέτες και τους ηθοποιούς να πιστέψουν σε μία ταινία. Το σενάριο είναι η μαγιά. Και χωρίς τη σωστή μαγιά, δεν κάνεις τίποτα.

Σενάριο ο Στέλιος Αρτεμάκης

Καμία σκηνοθεσία. Καμία, καμία, καμία. Δεν υπάρχει. Τέλος. Ισοπεδωτικά, απόλυτα και δογματικά. Φυσικά και θα δώσει το κάτι τις παραπάνω αλλά θα είναι μόνο ζάχαρη και γλάσσο. Το παντεσπάνι κύριοι είναι από κάτω. Με το σενάριο και τους διαλόγους χορταίνεις όχι με τα οπτικά εφέ και τα ενσταντανέ. Με την ιδέα. Αυτή θα σου μείνει μετά την ταινία και το φούσκωμα από το ποπ κορν επειδή δεν πήρες κοακόλα. Δηλαδή θέλει σκηνοθεσία για να δεις το “The Last Supper”; Την απλούστερη σκηνοθεσία είχε. Σκέτοι κοφτοί διάλογοι, μεμονωμένες σκηνές σε τρία δωμάτια. Και πέθαινες στο γέλιο. Θέλει σκηνοθεσία για να λατρέψεις το “The Shield” και τον Vic Mackey, τον καλύτερο κακό πριν τον Walter White; Η σκηνοθεσία μετέτρεψε τον Vic Mackey σε Hank Schrader ή η ιδέα του δαιμόνιου μπάτσου; Γιατί στις συναυλίες; Εχω πάει σε υπερπαραγωγές τύπου U2 έχω πάει και στους Red Snapper. Που νομίζεις ότι πέρασα καλύτερα; Μην παρεξηγείς, αυτό που λέω είναι μακάρι να μπορούσα μια φορά στη ζωή μου να δω τους U2 να παίζουν χωρίς πολλά πολλά μπροστά σε τρεις χιλιάδες άτομα. Χωρίς σκηνοθεσίες, χωρίς ασύρματα όργανα. Και στο κάτω κάτω, για να γυρίσω ξανά στα Οσκαρ, το μυστικό των μεγάλων σκηνοθετών, του Jarmusch, των Coen είναι η σωστή επιλογή σεναρίου.

Σενάριο ο Ηλίας Αναστασιάδης

Μεγάλο πράγμα οι διάλογοι σε μια ταινία, μεγάλο -αλλά όχι τόσο- και η σκηνοθεσία. Δεν διαλέγω σενάριο επειδή είμαι γραφιάς, αλλά επειδή δεν καταλαβαίνω τίποτα από τη δουλειά του σκηνοθέτη. Δεν καταλαβαίνω. Πώς εσύ δεν πιάνεις τους κανόνες του κρίκετ και το lbw, έτσι εγώ δεν πιάνω την αρωγή του σκηνοθέτη στις λεπτομέρειες. Πρέπει να έχω πει από μόνος μου τη φράση “Πω, τι πλάνα γύρισε ο άνθρωπος” ίσα με 2,5 φορές στην ενήλικη ζωή μου. Στη θέα ενός πανοραμικού πλάνου, εγώ απλά περιμένω να κατέβει η κάμερα στη Γη και να δούμε τι θα γίνει με την ιστορία. Ένας σκηνοθέτης φαντάζομαι ότι θα βρισκόταν σε έκσταση κρεμασμένος από κάποιο γερανό για να πετύχει την τέλεια λήψη. Εμένα δε με νοιάζουν αυτές οι τσαχπινιές. Το πώς θα δέσει, προχωρήσει, μεγαλώσει η ιστορία είναι θέμα σεναρίου. Βλέπεις μια μπούρδα, φταίει το σενάριο. Βλέπεις ένα έπος, οφείλεται στο σενάριο. Έτσι κι αλλιώς, για κάθε μπράβο που λέμε στον σκηνοθέτη, χρωστάμε άλλο ένα στον μοντέρ και σε 7-8 παρατρεχάμενους. Αυτός που γράφει το σενάριο, γράφει στο δρόμο της μοναχικότητας, παίρνει το μπράβο (δεν ξέρουμε πού το βάζει) και προχωράει.

Σενάριο ο Μάνος Μίχαλος

Είναι αλήθεια και κοντά σε αυτό που λέει ο (χαμένος αδερφός) Ηλίας Αναστασιάδης, ότι η σκηνοθεσία δεν είναι κάτι που το καταπίνεις αμάσητο. Για να καταλάβεις ακριβώς τη σκηνοθετική αξία μιας ταινίας, πρέπει να το έχεις δουλέψει λίγο, να το έχεις ψάξει το θέμα. Ας πούμε ο Δημητρόπουλος πολλές φορές, έχει μια άποψη για τη σκηνοθετική ματιά ενός director, την οποία δεν μπορείς να ερμηνεύσεις και καταλήγεις στο “για να το λέει ο Δημητρόπουλος, κάτι θα ξέρει (ή όχι;)”. Οπότε μου είναι πιο εύκολο να κρίνω ένα σενάριο, τις ανατροπές του, το βάθος του, ακόμη και τη μεταφορά του αν πρόκειται για βιβλίο. Ένα καλό σενάριο, άλλωστε, ψάχνουμε όλη στη ζωή μας, μια καλή ιστορία που θα έχει αρχή, μέση και τέλος. Τώρα, αν θα πηγαίνει γρήγορα, αν θα πηγαίνει αργά ή αν θα βλέπουμε ανάποδα πλάνα, δεν παίζει και μεγάλο ρόλο.

Σκηνοθέτης ο Στέφανος Τριαντάφυλλος

Μικρός ήθελα να γίνω ηθοποιός. Στην πραγματικότητα δεν ήθελα να γίνω ηθοποιός. Απλά μου άρεσε να δίνω αυτή την απάντηση στην κλασσική ερώτηση “τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις”. Όταν πέρασαν τα χρόνια έλεγα σεναριογράφος, κυρίως γιατί με εντυπωσίαζε η ιδέα να δουλεύω από το σπίτι μου, μπροστά σ’ έναν υπολογιστή με τις πυτζάμες μου (*έγραψε πατώντας από τη μια τα πλήκτρα του υπολογιστή και από την άλλη το μπατζάκι της πυτζάμας καθισμένος στον καναπέ του σπιτιού του την ώρα που η τηλεόραση έπαιζε διαφήμιση pretty bra). Ίσως και να ήταν το γεγονός ότι είχα πολύ φαντασία από μικρός. Σενάριο, βέβαια, ακόμη δεν έχω γράψει, εκτός από αυτά της τελευταίας αγωνιστικής της Euroleague που αφορούν το τι θα γίνει αν κερδίσει αυτός, ή ο άλλος.

Και πάλι όμως. Είναι σαν να συγκρίνουμε τον αναισθησιολόγο και τον γιατρό. Τον γυμναστή και τον προπονητή. Πως να το κάνουμε, δηλαδή; Ο ένας είναι απαραίτητος. Αν είναι καλός, κάνει τη ζωή ευκολότερη και το έργο καλύτερο. Ο σκηνοθέτης, όμως, έχει το τελικό πρόσταγμα. Και άποψη για όλα. Αυτός αποφασίζει. Είναι ο ΜΑΝ, πως το λένε. Διαχειρίζεται ανθρώπους, κινεί όλα τα νήματα, είναι ο πυρήνας της όλης προσπάθειας.

Πάμε να δούμε το “Τάδε” που έγραψε ο “Τάδε”. Ποτέ. Κανείς. Από την άλλη λέμε πάμε να δούμε “Αυτό” του “τέτοιου”. Ούτε καν “με εκείνον” που λέμε για τους ηθοποιούς. Το “βάλε-όποιον-τίτλο-θες” του “βάλε-όποιο-όνομα-σκηνοθέτη-θες”. Είναι δικό του. Έχει την υπογραφή του. Επιχείρημα δεύτερο το γεγονός ότι ο καλός ο σκηνοθέτης μπορεί να απογειώσει ακόμη και μια ταινία με μέτριο σενάριο. Επιχείρημα τρίτο, ότι οι σκηνοθέτες είναι πιο γνωστοί και αμείβονται καλύτερα, οπότε κάποιος λόγος θα υπάρχει. Τέλος πάντων, αν διαφωνούμε να ρωτήσουμε τον Κουεντίν τον Ταραντίνο που τα κάνει όλα για να λάμψει η αλήθεια.

Σκηνοθεσία ο Θοδωρής Δημητρόπουλος

Αν δώσεις το ίδιο σενάριο σε τρεις διαφορετικούς σκηνοθέτες, το αποτέλεσμα θα είναι τρεις διαφορετικές ταινίες. Όχι παρόμοιες, ούτε καν που θα λένε το ίδιο πράγμα. Τρεις διαφορετικές ταινίες. Άλλη προσέγγιση, άλλη ματιά, άλλα χρώματα, άλλες ερμηνείες, άλλο ύφος, ακόμα και ριζοσπαστικά διαφορετική προσέγγιση στη δομή. Το ίδιο πράγμα μπορεί να παιχτεί ως τραγωδία ή ως κωμωδία ή ως καρτούν. Να, σκέψου ας πούμε ότι ακόμα και με μια τόσο χαρακτηριστική συγγραφική φωνή όπως ο Άαρον Σόρκιν, αλλιώς κινείται μια ιστορία του όταν την επιβλέπει ο ίδιος (West Wing, Sports Night, Newsroom) και αλλιώς όταν την ερμηνεύει ας πούμε ο Ντέιβιντ Φίντσερ στο “Social Network”. Αντιθέτως, οι ταινίες ενός σκηνοθέτη μπορούν να είναι πρακτικά ίδιες μεταξύ τους ακόμα κι όταν έχουν γραφτεί από διαφορετικούς ανθρώπους.

(Ο αγαπημένος μου δημιουργός -ειρωνικά, είναι σεναριογράφος- Τζος Γουήντον, ξεκίνησε να σκηνοθετεί απλώς και μόνο επειδή θεωρούσε πως κανείς δεν μπορούσε να αποδώσει τα σενάριά του όπως τα είχε μες στο κεφάλι του. Αυτό σημαίνει σκηνοθέτης. Αυτού τη ματιά βλέπουμε εν τέλει, ό,τι κι αν έχει γράψει ο άλλος προηγουμένως.)

Αλλά τελικά ούτε καν όλα αυτά έχουν σημασία. Αυτό που με γοητεύει πιο πολύ στο σινεμά είναι, ναι μεν οι ιστορίες, αλλά και το όραμα. Αλλιώς, αν δεν έμπαινε μέσα το όραμα του σκηνοθέτη, μια ιστορία θα μπορούσε να ανήκει σε οποιοδήποτε μέσο. Το σινεμά είναι βλέμμα, και η συμπαθής, τίμια, ικανή κινηματογραφία του 3/5 με κάνει να πλήττω αφόρητα. Θέλω ακραίους δημιουργούς που αφήνουν τη σφραγίδα τους, που χτίζουν ένα σύνολο έργου που ας είναι και άνισο, να μου δείχνει ότι αυτός ο άνθρωπος βλέπει τον κόσμο με αυτό τον -διαφορετικό- τρόπο. Θέλω να βλέπω γύρω μου χρώματα και να σκέφτομαι σκηνοθέτες, θέλω να νιώθω κάτι ακραίο και να ταυτίζομαι με δημιουργούς. Και η αδρεναλίνη του ακραίου στο σινεμά, πηγάζει από τη σκηνοθεσία, από auteurs που θα τους δώσεις δέκα διαφορετικές ιστορίες και εκείνοι θα σου επιστρέψουν δέκα ματιές μέσα στο δικό τους κεφάλι.

Σκηνοθεσία ο Θανάσης Κρεκούκιας

Μόνο και μόνο που ο Θοδωρής Tyler Δημητρόπουλος ψήφισε σκηνοθεσία, όλοι εμείς τα υπόλοιπα γατάκια, πρέπει να υποκλιθούμε στο κριτήριο του μεγαλύτερου κινηματογραφάνθρωπου της 24Media (και όχι μόνο). Ωραία τα σενάρια αλλά τα κάκαλά σου τα δείχνεις πίσω από την κάμερα και όταν καλείσαι να διαχειριστείς 50 βλαμμένους και βλαμμένες που στην καλύτερη περίπτωση έχουν τα μυαλά τους πάνω απ’ το κεφάλι τους και στην χειρότερη νομίζουν ότι είναι μετενσαρκώσεις του Μπράντο και της Γκάρμπο. Σενάρια στο σπίτι γράφω κι εγώ. Φαντάζομαι κι εσείς. Ε και; Τι είπαμε; Tyler. Με τρέλα. Και με μια κάμερα. Γατάκια. Σκηνοθεσία. Ντελίριο. Καλά Όσκαρ. Την Κυριακή. Και καλά κούλουμα. Έπος.-

Η 86η τελετή απονομής των Βραβείων Όσκαρ θα μεταδοθεί αποκλειστικά από τα κανάλια Novacinema την Κυριακή, ξεκινώντας με το Pre-Show στις 2 το βράδυ μετά τα μεσάνυχτα.

ΑΙΩΝΙΟ ΔΙΛΗΜΜΑ ΤΕΛΟΣ… Σκηνοθεσία με 55,5%

Ένα ακόμα πολύ κοντινό δίλημμα. Δίκαιο κιόλας, γιατί μια ταινία είναι συλλογική προσπάθεια και αποτέλεσμα δουλειάς πολλών ανθρώπων. Όμως εν τέλει, βλέπουμε μια ταινία Του/Της Τάδε. Του σκηνοθέτη δηλαδή. Εν τέλει, όταν όλα τελειώσουν, η ταινία είναι του σκηνοθέτη της.

ΨΗΦΙΣΕ ΚΙ ΕΣΥ ΣΤΟ TWITTER

ή