Το νέο Space Jam είναι μία δυστοπική ταινία τρόμου

Στο νέο Space Jam οι κακοί δεν είναι κάποιος εξωγήινος όπως στο classic του 1996 με τον Michael Jordan. Είναι ο αλγόριθμος της Warner Bros. που υποδύεται ο Cheadle, ο Al G. Rhythm (εντάξει, μπράβο), ο οποίος έχει βαρεθεί να υποτιμάται από τα στελέχη του στούντιο. Η τελευταία του ιδέα, το “serververse” ονόματι Warner 3000, είναι ένα περιβάλλον που συγκεντρώνει όλες τις πνευματικές ιδιοκτησίες της WB. Εδώ μπαίνει ο LeBron James στο παιχνίδι και ο γιος του, Dom (Cedric Joe).

Ο LeBron θα προτιμούσε ο γιος του να όργωνε τα μπασκετικά γήπεδα, όμως ο Dom που φαίνεται να είναι ιδιοφυΐα ως ένα βαθμό, ενδιαφέρεται περισσότερο για το coding και τη δημιουργία video games. Προσπαθώντας να αναπτύξει καλύτερη επικοινωνία με το παιδί του, ο LeBron του προτείνει να τον συνοδεύσει σε ραντεβού που έχει οριστεί με τη Warner Bros. με σκοπό να του παρουσιάσουν ένα νέο πρότζεκτ που τον αφορά. Το πλάνο του Al G. είναι να εισάγουν ψηφιακά την ομοιότητα του LeBron σε όλων των ειδών τις ιδιοκτησίες του στούντιο – να γίνει ένας νέος Neo στο Matrix ψηφιακά ή ένας νέος Superman – έτσι ώστε να ενισχυθεί η ιδιοκτησία της WB με τα cameos ενός σταρ του NBA αλλά και να κερδίσει ο ίδιος επιτέλους τον σεβασμό που του αξίζει από τα στελέχη της εταιρείας μέσα απ’ τα έσοδα του εγχειρήματος. Ο LeBron όμως δεν ενδιαφέρεται.

Με δόλωμα τον Dom, ο Al G. φυλακίζει εκείνον και τον LeBron μέσα στο Warner 3000, ένα πολυσύμπαν από μικρούς πλανήτες όπου κατοικούν οι ιδιοκτησίες της Warner. Να ο πλανήτης του Harry Potter! Να του Matrix! Να της Wonder Woman! Να και ο ερειπωμένος πια πλανήτης των Looney Tunes όπου μένει μόνος του πλέον ο Bugs Bunny. Οι φίλοι του έχουν εγκαταλείψει το σπίτι τους για να ταξιδέψουν στους υπόλοιπους πλανήτες, και έτσι όταν ο LeBron αδειάζεται στον πλανήτη του προς αναζήτηση του Dom, ο Bugs τον βλέπει ως ευκαιρία για να μαζέψει ξανά την παρέα του.

Η αποστολή είναι η εξής: Ο LeBron που ως ηθοποιός κάνει πολύ καλύτερη δουλειά από τον Jordan στο χιτ του ‘96, πρέπει να νικήσει τον πιο κρίσιμο αγώνα μπάσκετ που έχει γίνει ποτέ. Σύμφωνα με τους κανόνες του Al G., εάν ο LeBron και η Tune Squad κερδίσουν ενάντια στην αντίπαλη ομάδα που αποτελείται από γνωστούς μπασκετμπολίστες με ενισχυμένες υπερδυνάμεις, τότε εκείνος και ο γιος του θα μπορέσουν να επιστρέψουν σπίτι τους. Εάν όμως χάσουν, οι ίδιοι και όλοι όσοι παρακολουθούν το παιχνίδι – συμπεριλαμβανομένων των δεκάδων χιλιάδων φαν του LeBron που συντονίστηκαν στο livestream του αγώνα και ρουφήχτηκαν στο “serververse” – θα μείνουν για πάντοτε φυλακισμένοι στον κόσμο του Al G. Από τη δική του οπτική, δεν υπάρχουν αρκετοί άμεσα ενδιαφερόμενοι για τις ιδιοκτησίες της Warner Bros. ανά πάσα ώρα και στιγμή, άρα η λύση είναι να τους εξασφαλίσει παγιδεύοντάς τους.

Το ορίτζιναλ Space Jam βέβαια σχετιζόταν και αυτό με μία ιδιοκτησία της Warner. Τα Looney Tunes που εκείνη την εποχή όπως και τώρα είχαν εκπέσει στη σφαίρα δημοτικότητας. Ήταν και ο μύθος του ίδιου του Jordan που χρειαζόταν ανασκευή μετά από το πλήγμα στη δημόσια εικόνα του (τις υπόνοιες ότι ήταν εθισμένος στον τζόγο, τη μετάβασή του στο baseball και τη συγκρατημένη επιστροφή του στους Chicago Bulls τη σεζόν 1994-’95). Στο A New Legacy όμως (Νέα Γενιά μεταφράστηκε λιγότερο επιτυχημένα αλλά και λιγότερο ζοφερά στα ελληνικά), η νέα κληρονομιά μοιάζει δυσοίωνη.

Εάν δε σε είχε προϊδεάσει επαρκώς το τρέιλερ, το καινούριο Space Jam είναι μία εκτεταμένη, wannabe κουλ διαφήμιση για το HBO Max. Εκτός από τα Tunes και τους τίτλους που έχουμε ήδη αναφέρει, η ταινία είναι αποφασισμένη να μας υπενθυμίσει ακριβώς όσους τίτλους συγκεντρώνει η Warner. Όταν μαζεύεται ο κόσμος στο γήπεδο για τη μεγάλη μάχη – και επειδή παρακαλάς να σε πετάξει κάποιος έξω απ’ την πλοκή ως τότε – ο καλύτερος τρόπος για να περάσεις την ώρα σου είναι να εντοπίσεις όλους τους χαρακτήρες που μπορείς να αναγνωρίσεις στο background. Θα βρεις πρόσωπα από το King Kong, το Game of Thrones και το It, μέχρι το Casablanca, το Iron Giant, το The Mask και το Yogi Bear (και άλλα τόσα, και τόσα, και τόσα).

Το θέαμα μοιάζει με μία αμήχανα εύχαρη απόφαση για τον αέναο από εδώ και πέρα κανιβαλισμό προϋπαρχόντων ιδιοκτησιών από το στούντιο (τα στούντιο, ας είμαστε ειλικρινείς), που έχει πλέον τελεσιδικήσει. Και δεν είναι η πρώτη φορά που η WB παρουσιάζει τέτοιες προθέσεις. Οι ταινίες Lego του στούντιο οφείλουν την ύπαρξή τους σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Το Ready Player One του Steven Spielberg ήταν μία ταινία όπου οι ήρωες προσπαθούσαν χαρωπά να σώσουν την OASIS, ένα σύστημα που κρατούσε τους ανθρώπους καλωδιωμένους σε ένα Black Mirror-σενάριο. Το κατά λάθος όμως βαθιά μελαγχολικό φιλμ δεν το αναγνώριζε καν ως τέτοιο.

Παρόμοιο είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα του Space Jam (ok, είναι και τραγικά ανιαρό).

Το Hollywood – ο κινηματογράφος γενικότερα – ανταποκρινόταν πάντοτε στα άγχη της ανθρωπότητας. Ταινίες όπως το RoboCop ήταν μία βίαιη κοινωνική σάτιρα για τον καταναλωτισμό της Αμερικής του Reagan, τα πολιτικά της σκάνδαλα και τις κοινωνικές της αναταραχές. Τα ζόμπι του George Romero στο Night of the Living Dead απάντησαν στα τρικυμιώδη ‘60s και τις φυλετικές σχέσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, και αυτά στο Dawn of the Dead που ακολούθησαν το 1978 στον καπιταλισμό. Ο Godzilla της Ιαπωνίας ήταν γέννημα του τρόμου μας απέναντι στην πυρηνική ενέργεια. Φιλμ όπως το Parasite, το Get Out και το Ready Or Not, από άλλη μεριά το καθένα, μίλησαν για το ταξικό προνόμιο. Στην περίπτωση του Get Out και για τους ψευδο-ανοιχτόμυαλους λευκούς φιλελεύθερους. Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και η εκμετάλλευσή της προς όφελός μας είναι εδώ δεκαετίες το ψωμί της βιομηχανίας, από το Blade Runner και το The Conversation του Francis Ford Coppola μέχρι τα Terminator και το Avengers: Age of Ultron. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα, από το Social Network κι ύστερα, παρατηρούμε την άνοδο του Tech Bro Κακού. Σε ταινίες όπως το Ex Machina και το Invisible Man ή σειρές όπως το Devs και το Made for Love, οι Big Bads είναι μοχθηροί λευκοί άντρες που έχουν στο χέρι όσα παιχνίδια τούς χρειάζονται για να επιβάλλουν την εξουσία τους σε γυναικεία και όχι μόνο κορμιά.

Είναι εύλογο λοιπόν που πάνω στην κορύφωση της συζήτησης για τους τεράστιους κινδύνους της χρήσης αλγορίθμων, συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που ακτινογραφούν τη συμπεριφορά μας online με εμπορικούς σκοπούς ή με το να θρέφουν εξτρεμισμό, η Warner Bros. φαντάστηκε έναν αλγόριθμο για εχθρό της Tune Squad. Η έμπνευση αυτή όμως φαίνεται πως ήρθε απλώς από τις επικεφαλίδες της εποχής χωρίς καμία ενδοσκόπηση. Το Space Jam καταλαβαίνει γιατί μας τρομάζουν οι αλγόριθμοι, αλλά βιάζεται να ξεφορτωθεί τις αιτίες. Η συνθήκη που έχει κατασκευάσει για όσους παγιδεύονται στο Warner 3000 δεν είναι αποτροπιαστικός μόνο επειδή ο Al G. θα είναι υπεύθυνος για όλο το περιεχόμενο θα βλέπουν – αυτό από μόνο του θα αρκούσε – αλλά γιατί μπορεί να δημιουργήσει το περιεχόμενο αυτό από μόνος του ή να επηρεάσει τη ροή της οικονομίας.

Είναι λογικό να τις ξεφορτώνεται όμως γιατί η Warner Bros. δουλεύει ήδη με το επόμενο επίπεδο των αλγορίθμων στη διαδικασία παραγωγής ταινιών. Το στούντιο συνεργάζεται με τη start-up Cinelytic του Λος Άντζελες, μία εταιρεία που έχει την αδειοδότηση ιστορικών δεδομένων για αποδόσεις ταινιών ανά τα χρόνια, χρησιμοποιώντας μηχανισμούς που μαθαίνουν να ξετρυπώνουν κρυμμένα μοτίβα. Το λογισμικό τους επιτρέπει σε πελάτες όπως η WB να διαλέγουν τα καστ τους και, αφού ανταλλάξουν κάποιο μέλος τους με κάποιον άλλο ηθοποιό, να διαπιστώσουν τι επιρροή θα είχε η αλλαγή αυτή στα ταμεία. «Μπορείς να τα συγκρίνεις ξεχωριστά ή σε πακέτο», είχε πει στο Verge ο CEO και συνιδρυτής της Cinelytic, Tobias Queisser. «Κάνεις το μοντέλο και των δύο σεναρίων με την Emma Watson και την Jennifer Lawrence για παράδειγμα και βλέπεις, για μία συγκεκριμένη ταινία, ποιο έχει τις καλύτερες προοπτικές σε διαφορετικές προοπτικές».

Οι εταιρείες ισχυρίζονται πως η τεχνολογία αυτή θα χρησιμοποιηθεί μόνο σε σχέση με αποφάσεις στο marketing και τη διανομή, ή για να βοηθήσουν τα στελέχη να καταλήξουν σε ποια πρότζεκτ αξίζει να δώσουν το πράσινο φως, αλλά γιατί πρέπει να είναι αυτό παρηγοριά; Δεν είναι μία ακόμα ενίσχυση της αποστροφής του Hollywood για το ρίσκο; Και αυτό χωρίς καν να συνυπολογίσουμε τη χρήση του AI για τη νεκρανάσταση ηθοποιών όπως ο Peter Crushing στα Star Wars ή το casting του James Dean στο πολεμικό δράμα Finding Jack που έπεται. «Ψάξαμε παντού για τον τέλειο ηθοποιό για την απεικόνιση του Rogan, ο οποίος μία περίπλοκη πορεία στην αφήγηση και μετά από μήνες έρευνας καταλήξαμε στον James Dean», είπε ο σκηνοθέτης της ταινίας Anton Ernst. Δεν ήταν δηλαδή η ανάγκη της ταινίας για ένα πραγματικά unique selling point – για να μιλήσουμε με τους δικούς τους όρους – αλλά το ταλέντο του Dean που υποχρέωσε τους συντελεστές.

Η πλάκα είναι πως το τελικό μήνυμα του Space Jam, αυτό που λένε δυνατά οι χαρακτήρες του και καλούμαστε εμείς να αντιμετωπίσουμε εγκάρδια, είναι «να είσαι ο εαυτός σου». Αν θέλει να κερδίσει τον αγώνα, ο LeBron πρέπει να αφήσει τα Looney Tunes να κάνουν αυτό που ξέρουν αντί να τους διδάσκει το στιλ του. Αν θέλει επίσης να γίνει καλός πατέρας θα πρέπει να επιτρέψει στον Dom να ανοίξει τα φτερά του και να ασχοληθεί με αυτό που αληθινά αγαπάει. Αρκεί το άνοιγμα των φτερών να φτάνει μέχρι εκεί που αφήνουν όλα όσα ανήκουν ήδη στη Warner Bros.

Το Space Jam: A New Legacy προβάλλεται αυτή τη στιγμή στις ελληνικές αίθουσες από την Tanweer.