Τα καλύτερα βιβλία που κυκλοφόρησαν τον Απρίλιο

Τα βιβλία ήταν πάντα εκεί, στο τραπεζάκι του σαλονιού ή στο κομοδίνο. Απλά, δεν υπήρχε πάντα το κουράγιο να τα ανοίξουμε. Η αλήθεια όμως είναι πώς ισχύει για αυτά ό,τι περίπου ισχύει και για τη γυμναστική: θέλουν λίγο χρόνο και κυρίως συνέπεια.

Σε αντίθεση δηλαδή με τις γνωστές λύσεις εύκολης και γρήγορης ντοπαμίνης που βρίσκουμε όλο και συχνότερα στον 21ο αιώνα, αυτά έχουν τη δυνατότητα να μας ψυχαγωγήσουν σε πολύ μεγαλύτερο βάθος και μεγαλύτερη διάρκεια.

Τι κυκλοφόρησε, λοιπόν, τον περασμένο μήνα και έχει νόημα να προσθέσουμε στο καθημερινό μας μενού διαβάσματος; Ακολουθούν 12 βιβλία που βγήκαν τον Απρίλιο και αξίζουν μία θέση -όχι στο ράφι- αλλά στα χέρια μας.

Η υπόσχεση | Damon Galgut

Σε μία χώρα που οι ανισότητες ζουν και βασιλεύουν, η τελευταία επιθυμία μίας λευκής γυναίκας θα φέρει σε δύσκολη θέση το σόι της, καθώς θα πρέπει να σεβαστούν το γεγονός ότι εκείνη ζήτησε η πιστή μαύρη οικονόμος να πάρει ένα δώρο για τις υπηρεσίες που προσέφερε αγόγγυστα και για μία ολόκληρη ζωή.

Κάπως έτσι, μέσα από μία οικογενειακή saga γραμμένη σε συνειρμικό ρυθμό (που όμως δεν κουράζει ούτε στιγμή) και μπολιασμένη με πικρό/εύστοχο χιούμορ, ο 58χρονος Νοτιοαφρικανός συγγραφέας κέρδισε το τελευταίο βραβείο Booker, με αυτό το βιβλίο που μόλις μεταφράστηκε στα Ελληνικά. Άξιος, σε κάθε περίπτωση.

Σκοτώνοντας τον Κομεντατόρε | Haruki Murakami

Δύο τόμοι, σχεδόν 1000 σελίδες και μία ιστορία για το πώς ένας ζωγράφος πορτρέτων ξεκινά μία προσωπική αναζήτηση αφού πρώτα η γυναίκα του εγκαταλείπει. Μέχρι εδώ, τα πράγματα μοιάζουν πεζά – δεν είναι όμως.

Η μαγική πινελιά και η αχαλίνωτη φαντασία του Ιάπωνα συγγραφέα βάζει φωτιά στην αφήγηση τοποθετώντας παράλληλα άλλο ένα λιθαράκι στο corpus ενός από τους πιο σημαντικούς γραφιάδες της εποχής μας. Φυσικά, η απορία παραμένει: θα καταφέρει να πάρει Νόμπελ ή όχι; Ή μήπως απλά θα συνεχίσει να χτίζει τον μύθο του εντυπωσιακού μεν αλλά αδικημένου δε συγγραφέα; 

Απολογία Σωκράτους | Πλάτων

Δυόμιση χιλιετίες μετά, η δική και η καταδίκη του κορυφαίου Αρχαίου Έλληνα φιλοσόφου απασχολεί όχι μόνο τα ελληνικά γράμματα αλλά και ολόκληρη την παγκόσμια διανόηση. Σαν ένα μάλλον άλυτο πρόβλημα ηθικής και ουσιαστικής δικαιοσύνης.

Πέρα, όμως, από το εξειδικευμένο κοινό, υπάρχει κάτι πιο σημαντικό: η απολογία του Σωκράτη έχει πολλά, πάρα πολλά να μάθει σε όλους μας, για την ίδια την ύπαρξή μας. Εδώ, σε μία εξαιρετική νεοελληνική μεταφορά από τον φιλόλογο με «φ» κεφαλαίο Στάντη Αποστολίδη.

Κορετζιντόρα | Gayl Jones

«Μετά από αυτό, κανένα μυθιστόρημα µε μαύρη ηρωίδα δε θα είναι πια το ίδιο». Όταν η Toni Morrison γράφει κάτι τέτοιο για ένα βιβλία, τότε το μοναδικό πράγμα που μας μένει είναι να την ακούσουμε προσεκτικά και να το διαβάσουμε.

Άλλωστε, η συγκλονιστική ιστορίας της πρωταγωνίστριας, μίας μαύρης τραγουδίστριας των μπλουζ που βιώνει την κάθε είδους κακοποίηση -τόσο εξαιτίας του τώρα, όσο και του χθες- αποτελεί μίας πρώτης τάξεως ευκαιρία να γνωριστούμε με μία σημαντική πένα των αφροαμερικανικων γραμμάτων, της Gayl Jones.

Ζάτοπεκ | Jan Novak

Ένας όνομα, εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα σε ταρτάν και άσφαλτο, άπειροι άθλοι και θρίαμβοι, ένας αθλητικός -και όχι μόνο- θρύλος. Αυτός ήταν ο Emil Zatopek που μεσουράνησε τη δεκαετία του ‘50 στους δρόμους μεγάλων αποστάσεων.

Και αυτό είναι ένα graphic novel σε κείμενα του Αμερικανού τσεχικής καταγωγής Jan Novak και (συγκλονιστικά) σκίτσα του εικαστικού καλλιτέχνη Jaromir 99 που δύσκολα αφήνεις από τα χέρια σου, αν ανοίξεις την πρώτη του σελίδα.   

Ο κουρσάρος Πέδρο Καζάς | Φώτη Κόντογλου

Κάτι ανάμεσα σε θαλασσινή περιπέτεια με άρωμα πειρατών, αλληγορία για την αναζήτηση της υπέρβασης, μυθιστόρημα εγκαταλελειμμένου νησιού (βλέπε Ροβινσώνα Κρούσο και Άρχοντα των Μυγών) και φανταστικής -από κάθε άποψης- περιπέτειας είναι η εν λόγω νουβέλα του Κόντογλου.

Ένα κείμενο που αγαπήθηκε από τους σπουδαίους ομότεχνούς τους αλλά κάπου χάθηκε μέσα από τα χρόνια για το κοινό. Τώρα, επανέρχεται σε νέα έκδοση με επίμετρο του Σταύρου Ζουμπουλάκη ως η καλύτερη απόδειξη ότι η ελληνική λογοτεχνία μόνο βαρετή δεν είναι.

Ο καιρός άλλαζε | Δημήτρης Μητσοτάκης

Τον γνωρίσαμε ως ντράμερ των Ενδελέχεια, τον είδαμε να καταγράφει μία αξιόλογη και χωρίς τυμπανοκρουσίες πορεία τραγουδοποιού, πολύ συχνά η επικαιρότητα τον επαναφέρει για έναν πολύ λάθος λόγο: το γεγονός ότι είναι συνονόματος του Έλληνα πρωθυπουργού – αν και καμία σχέση.

Φέτος επιστρέφει και στα λογοτεχνικά πράγματα με το πέμπτο του κατά σειρά κείμενο, μία συλλογή διηγημάτων όπου η ωμή πραγματικότητα συναντά τον σουρεαλισμό (πώς παίρνει άραγε φωτιά ο τζίτζικας;) και η τρυφερότητα το χιούμορ – κάπως, δηλαδή, σαν τους στίχους των Ενδελέχεια.

Ίνκουμπους | Βαγγέλης Γιαννίσης

Τόπος: Έρεμπρο, Σουηδίας. Χρόνος: στο σήμερα. Καταζητούμενος: Ένας μασκοφόρος κατά συρροή (;) βιαστής. Αυτή είναι μία δουλειά για τον επικεφαλής του Τμήματος Εγκλημάτων της αστυνομικής διεύθυνσης Άντερς Οικονομίδη.

Ο νεαρός Έλληνας αστυνομικός συγγραφέας αφήνει πίσω του την επιτυχημένη true crime προσπάθεια της Λεωφόρου Αλεξάνδρας 173 και επιστέφει στο fiction με ένα βιβλίο που αφουγκράζεται για τα καλά την εποχή του #metoo.

Ο κλεμμένος λευκός ελέφαντας | Mark Twain

Υπάρχουν κάποια τρομερά στερεότυπα στη λογοτεχνία, όπως για παράδειγμα το ότι ο Mark Twain ήταν ένας συγγραφέας αποκλειστικά και μόνο παιδικής λογοτεχνίας. Αντίθετα, υπήρξε ένας πολυγραφότατος γραφιάς που καταπιανόταν με πολλά και διαφορετικά είδη χρησιμοποιώντας το μυστικό του όπλο: το δεινό χιούμορ. 

Κάτι που επιστρατεύει με εξαιρετικό τρόπο σε αυτήν εδώ την ντετεκτιβική/σατιρική νουβέλα (που μόλις κυκλοφόρησε ξανά) για έναν τεράστιο ελέφαντα, δώρο προς τη βασίλισσα της Αγγλίας, ο οποίος εξαφανίζεται μυστηριωδώς όταν κάνει στάση στη Νέα Υόρκη.

Η σκευωρία των μετρίων | Ernesto Mallo

Καλή η αστυνομική λογοτεχνία, αρκετές φορές όμως μοιάζει -αντίθετα με τα όσα πρεσβεύει- αποκομμένη από την πραγματικότητα και τοποθετημένη κάπου ανάμεσα στη χολιγουντιανή μυθοπλασία και τον εύκολο εντυπωσιασμό.

Καμία σχέση, δηλαδή, με αυτό το ιστορικό νουάρ που μας έρχεται από την Αργεντινή και βουτά στα βαθιά: στα τρομακτικά χρόνια της δικτατορίας του Βιντέλα, όταν οι φασίστες φυλάκιζαν και σκότωναν χιλιάδες αθώους πολίτες. Το πιο τρομακτικό κομμάτι του βιβλίου; Το πόσο κοντά στέκεται στην πραγματική ιστορία.

Ο άνθρωπος κλειδί | James H. Baron

Οι περισσότεροι δε γνωρίζουμε τον Ηλία Δημητρακόπουλο, έναν ερευνητή δημοσιογράφο που έφτασε να συνομιλεί με τα πιο υψηλά κλιμάκια της ελληνικής  και αμερικανικής πολιτικής σκηνής – ενοχλώντας, πολλές φορές, τους πλέον ισχυρούς άντρες στον πλανήτη.

Αυτή εδώ είναι η ιστορία του: από τη συμμετοχή στην Αντίσταση μέχρι τον αντιδιδακτορικό αγώνα που διεξήγαγε στις ΗΠΑ και από τις μάχες που έδωσε για την ελευθεροτυπία μέχρι την καυτά ανάσα της CIA που ένιωθε ενίοτε στον σβέρκο του. Μία ιστορία περισσότερο κάτι περισσότερο από μυθιστορηματική.

Η φύση του γοτθικού ρυθμού | John Ruskin

«Η κοινωνία χω­ρίζεται πλέον σε καταθλιπτικούς διανοούμενους και δυστυχισμένους εργάτες» γράφει ο John Ruskin στο κείμενο αυτό που ανάγεται στα μέσα του 19ου αιώνα και αντιλαμβανόμαστε πως θα μπορούσε να μιλά, κατά κάποιον τρόπο, για το σήμερα.

Έτσι, οι πάντα δραστήριες εκδόσεις Μάγμα φέρνουν στο φως άλλο ένα κειμήλιο της ανθρώπινης σκέψης, ένας παράξενο κείμενο πρώιμου ρομαντικού αντικαπιταλισμού, το οποίο μίλα για το πόσο πολύτιμη ήταν η εμπειρία των ανθρώπινων κατασκευασμάτων που ακολουθούσαν τον πρώιμο γοτθικό ρυθμό.

Κατασκευάσματα φτιαγμένα από τα ίδια τα χέρια των ανθρώπων· δημιουργίες που δε γνώριζαν τη μαζική παραγωγή, την τυποποίηση, το επιθετικό μάρκετινγκ, την κοινωνία της υπερπληροφόρησης και του (υπερ)θεάματος. Πράγματα λιγάκι πιο ανθρώπινα, με άλλα λόγια.