Τα βιβλία που θα σε κάνουν να δεις τον κόσμο αλλιώς

Τα βιβλία, από μόνα τους, δεν μπορούν να μας αλλάξουν τη ζωή. Αν κάτι τέτοιο ήταν εφικτό μετά από κάθε ανάγνωση, τότε όλοι θα ζούσαμε σε έναν καλύτερο κόσμο, με τους όποιους προβληματισμούς που συμπληρώνουν το ψηφιδωτό που αποκαλούμε καθημερινότητα να μετατρέπονται σε κάτι άλλο, κάτι που θα μας οδηγούσε, μάλλον, σε λιποθυμικό επεισόδιο λόγω της υπερβολικής θετικότητας.

Ωστόσο είναι αλήθεια ότι ένα βιβλίο μπορεί να αλλάξει το πώς αντιλαμβανόμαστε τη ζωή, τις διάφορες αγκυλώσεις της και τα πολλά σκαμπανεβάσματα που προκύπτουν στο «φωτεινό διάστημα που»… Θα σταματήσουμε εδώ, σε μία προσπάθεια να αποφύγουμε τις γραφικότητες.

Τα βιβλία που βρίσκονται στοιβαγμένα στη βιβλιοθήκη μας δεν είναι μερικά ακόμα αντικείμενα, καθώς μπορούν να έχουν βαθιά επίδραση στα συναισθήματά μας και στον τρόπο που συμπεριφερόμαστε, για παράδειγμα, στους γείτονές μας ή τέλος πάντως στους ανθρώπους που μας πλαισιώνουν.

Αυτό δε σημαίνει βέβαια ότι κάθε βιβλίο θα κάνει τη διαφορά, αυτή που υπόσχονται τα best sellers τα οποία μοιράζουν τις συμβουλές για το πώς θα ζήσεις μια καλύτερη ζωή πιο εύκολα και από τις σοφίες που ακούγονται σε ένα καφενείο, λίγο πριν τις 11 το πρωί και μετά το ζέσταμα της μηχανής με τσίπουρο.

Στη λίστα που ακολουθεί, λοιπόν, δεν θα βρεις βιβλία που υπόσχονται χρήματα ή φώτιση, θα βρεις βιβλία που, με τη δική σου πολύτιμη συνεισφορά, θα σε κάνουν να σκεφτείς. Και αυτό, σε έναν κόσμο που έχει συνηθίσει πλέον να αντιδρά άμεσα, επιπόλαια και επιθετικά λόγω των ρυθμών που επικρατούν, μοιάζει με νερό στην Αφροδίτη. Παρ’ όλα αυτά, θα προσπαθήσουμε να κρατήσουμε τη φλόγα της ελπίδας ζωντανή -δεν μπορούμε να κάνουμε κι αλλιώς. Η ελπίδα, άλλωστε, πεθαίνει πάντα τελευταία. Ορίστε, δεν τη γλιτώσαμε τη γραφικότητα.

One last thing before you go: Η αλήθεια κρύβεται κάπου στην Αγία Πετρούπολη, εκεί όπου μία προτομή, μαζί με μια γκρίζα πλάκα, ενημερώνουν τους περαστικούς ότι αυτός είναι ο τάφος του Fyodor Dostoyevsky.

Ένα δικό της δωμάτιο, Virginia Woolf

Στην ουσία, το Ένα δικό της δωμάτιο είναι ένα δοκίμιο, το οποίο αναφέρεται σε θέματα ανισότητας των φύλων και, πιο συγκεκριμένα, στο πώς πολλές γυναίκες αντιμετωπίζουν περισσότερα εμπόδια.

Η Woolf γράφει ότι οι γυναίκες πασχίζουν να φτάσουν σε ίσο επίπεδο καταξίωσης με τους άνδρες συναδέλφους τους, ιδίως στη δημιουργική γραφή και εισάγει έναν φανταστικό χαρακτήρα, τη Judith Shakespeare, αδερφή του William Shakespeare, η οποία είναι εξίσου ταλαντούχα, αλλά αγωνίζεται να φτάσει στο ίδιο επίπεδο φήμης με τον αδερφό της.

Η Πτώση, Albert Camus

Πρωταγωνιστής ένας «ήρωας της εποχής μας»: η εξυπνάδα του στέκεται πάντα στη σωστή πλευρά της ζωής, πράγμα που τον κάνει έναν άντρα ικανοποιημένο από τον εαυτό του, έναν άνθρωπο που χρησιμοποιεί την υποκρισία για να αρέσει στους άλλους. Μέχρι που μια νύχτα ακούει μια άγνωστη σε αυτόν γυναίκα να πέφτει στα νερά ενός ποταμού.

Αυτός ο τόσο καλός, ο τόσο ελεήμων, ο τόσο συμφιλιωμένος με τη σωστή ανθρώπινη συμπεριφορά, δεν θα τη βοηθήσει και τότε όλα γύρω του θα καταρρεύσουν. Οι πιθανότητες να δεις τον εαυτό σου στον καθρέφτη που θα φέρει μπροστά σου ο Albert Camus με την Πτώση, είναι πολλές.

Ο Ηλίθιος, Fyodor Dostoevsky

Θεωρείται «βαρύς». Ίσως και να είναι. Όχι ίσως, σίγουρα είναι. Κανένας άλλος συγγραφέας, όμως, δεν κατάφερε να εμβαθύνει με τόση μεγάλη μαεστρία στη ψυχοσύνθεση των ηρώων του. Όχι μόνο στον Ηλίθιο, αλλά και στα περισσότερα βιβλία του. Δεν θεωρείται τυχαία ένας από τους καλύτερους -αν όχι ο καλύτερος- συγγραφέας όλων των εποχών.

Στον Ηλίθιο βρίσκουμε έναν πρίγκιπα αθώο, που γίνεται μέρος μιας κοινωνία που χαρακτηρίζεται από την ηθική κατάπτωση. Ο Dostoevsky εστιάζει στη συμπεριφορά του, στις συμπεριφορές των άλλων, στο πόσο λεπτή είναι η γραμμή μεταξύ της αγνότητας και της διαφθοράς.

Το τραγούδι του Σόλομον, Toni Morrison

Το μυθιστόρημα της Morrison κυκλοφόρησε το 1977 και είναι αυτό που την καθιέρωσε στα πάνω διαζώματα της πυραμίδας με τους πραγματικά καλούς συγγραφείς. Το βιβλίο επικεντρώνεται στον Milkman Dead, έναν νεαρό άνδρα που ζει στις μεσοδυτικές πολιτείες.

Εμπνευσμένος από έναν οικογενειακό θρύλο για έναν θαμμένο σάκο με χρυσάφι, εγκαταλείπει το σπίτι του και ξεκινά ένα ταξίδι. Καθώς ο Milkman κινείται βαθύτερα στο Νότο, αντιστρέφοντας τη μετανάστευση της οικογένειάς του, συναντά μυθικές φιγούρες και υπερασπίζεται τον εαυτό του ενάντια σε θανάσιμους κινδύνους. Σταδιακά, συνειδητοποιεί ότι δεν ψάχνει για τον θησαυρό, αλλά για στοιχεία της δικής του ταυτότητας.

H κόψη του ξυραφιού, W. Somerset Maugham

Το βιβλίο που ορισμένοι θεωρούν ως το σπουδαιότερο του Maugham, εκδόθηκε το 1944 και εστιάζει στις ζωές μιας ομάδας φίλων, μέσα από τα μάτια του alter ego του συγγραφέα. Στο επίκεντρο της ιστορίας βρίσκεται ο Larry Darrell, ένας τραυματισμένος βετεράνος πολέμου που εγκαταλείπει την αρραβωνιαστικιά του, την Isabel, όπως και τη συμβατική επιτυχία προκειμένου να ξεκινήσει μια πνευματική αναζήτηση.

Μετά από αρκετά χρόνια στην Ινδία, συνειδητοποιεί ότι είναι «ικανός να ανακουφίσει τους ανθρώπους όχι μόνο από τον πόνο αλλά και από τον φόβο». Ο αφηγητής αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό ορισμένους από αυτούς τους ισχυρισμούς, αλλά σε όλη τη διάρκεια του βιβλίου, η αδιάκοπη αναζήτηση του Larry αντιπαραβάλλεται με τις υλικές ανησυχίες των άλλων χαρακτήρων.

Μικρά πράγματα σαν αυτά, Claire Keegan

Κάπου θα το έχει πάρει το μάτι σου. Αν όχι, κάποιος γνωστός σου θα το έχει διαβάσει. Αυτό το λεπτό, αλλά μεγάλο μυθιστόρημα, που εκδόθηκε το 2021, διαδραματίζεται σε ένα μικρό ιρλανδικό χωριό τη δεκαετία του 1980, αν και η απεικόνιση της ιρλανδικής επαρχιακής ζωής το κάνουν να μοιάζει σαν να βρίσκεται στη δεκαετία του 1890.

Ο Furlong, οποίος «είχε έρθει από το τίποτα», είναι τώρα ένας επιτυχημένος έμπορος άνθρακα και ένας αξιοπρεπής οικογενειάρχης που μεγαλώνει πέντε κόρες. Αλλά η καλοσύνη του δεν έχει δοκιμαστεί μέχρι που πέφτει πάνω σε ένα κορίτσι που ζει σε ένα καθολικό ίδρυμα όπου πόρνες, ανύπαντρες μητέρες και άλλες γυναίκες αναγκάζονται να εργάζονται ως πλύστρες κάτω από κακοποιητικές συνθήκες.

Το βιβλίο της Claire Keegan κλονίζει τα θεμέλια της προσήλωσής μας στις κοινωνικές ευγένειες, αναγκάζοντάς μας να αναρωτηθούμε τι μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε πραγματικά τη ζωή των άλλων.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ