Τελικά το ‘Blade Runner’ προφήτευσε το παρόν μας;
O Nοέμβριος του 2019 σταμάτησε πια να είναι μέλλον.
- 1 ΝΟΕ 2019
“Πώς είναι δυνατόν να υπήρχαν ιστορίες για το ταξίδι στο διάστημα, πριν γίνει το ταξίδι στο διάστημα;”
– Phili K Dick, Do Androids Dream of Electric Sheep?
Το Blade Runner, το cyber-punk αριστούργημα του Ridley Scott, ξεκινούσε με έναν τρόπο που έμελλε να γίνει εμβληματικός για τον τρόπο που ο άνθρωπος της δεκαετίας του ’80 σκιαγραφούσε και υποπτευόταν το μέλλον του. H έναρξη αυτή το μόνο που έκανε ήταν να θέσει το χωροχρονικό πλαίσιο της δράσης που επρόκειτο να δούμε: Los Angeles, November 2019. Όπως καταλαβαίνετε, το μέλλον αυτό, που για τον θεατή του 1982 έμοιαζε αρκετά κοντά, ώστε να το θεωρεί απόληξη του δικού του πολιτισμού και αρκετά μακριά, ώστε να μην μπορεί να έχει μια σχετικά σαφή εικόνα για το τι θα επακολουθούσε.
Για την ιστορία του Cyberpunk έχουμε μιλήσει και αλλού. Το cyberpunk έγινε το υποείδος του science fiction που επικεντρώθηκε στη σκοτεινή πλευρά της ανάπτυξης της τεχνολογίας με έμφαση στα βιομηχανικά αστικά τοπία, στον ύστερο καπιταλισμό και στην ασυμβατότητα της υψηλής τεχνολογίας με τη φτώχεια. Το ‘Blade Runner’ έγινε το κινηματογραφικό του αριστούργημα, ο κατεξοχήν τρόπος με τον οποίον το cyber-punk μίλησε δυστοπικά για το μέλλον ως κάτι προηγμένο αλλά σκοτεινό. Λίγο πολύ δηλαδή με τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε εμείς, οι άνθρωποι του παρόντος 2019, το δικό μας μέλλον.
outnow.ch
Ο William GIbson έγραψε κάποτε ότι “το μέλλον είναι ήδη εδώ- αλλά δεν έχει μοιραστεί σε ίσα κομμάτια” και το μέλλον του Blade Runner πράγματι έφτασε. Το κλασικό ερώτημα για το αν πράγματι το Los Angeles του 2019 για τη μυθοπλασία της ταινίας μοιάζει πράγματι με το παροντικό Los Angeles έρχεται σχεδόν αντανακλαστικά, όπως κάθε σύγκριση του πραγματικού μέλλοντος με αυτό που φαντάστηκαν οι προηγούμενοι.
– Δεν έχουμε ρέπλικες που προσομοιάζουν απόλυτα στον άνθρωπο και χρησιμοποιούνται μαζικά ως η νέα εργατική τάξη της εποχής μας. Ωστόσο έχουμε ιδιαίτερα προηγμένη ρομποτική τεχνολογία, ενώ τα τελευταία χρόνια η τεχνητή νοημοσύνη έχει κάνει άλματα, ώστε σιγά-σιγά να εμφανίζεται και σε μικρές πτυχές της καθημερινότητάς μας.
– Το σχιζοειδές τοπίο μιας κολοσσιαίας μητρόπολης, όπως είναι το Los Angeles του ‘Blade Runner’ που έχει αποκοπεί παντελώς από το πράσινο και που κρύβει το φως το ήλιου δεν είναι κυριολεκτικά εδώ. Στην πραγματικότητα όμως το αστικό πεδίο της μεγαλούπολης είναι εδώ. Μαζί και η κλιματική αλλαγή αλλά και η καταστροφή τεράστιων εκτάσεων πρασίνου.
– Τα ιπτάμενα αμάξια, κάτι που δεδομένα μας υπόσχονται πάρα πολλές μυθοπλασίες του sci-fi και ίσως η κατεξοχήν απεικόνιση της τεχνολογικής ανάπτυξης του μέλλοντος, δεν είναι φυσικά στην καθημερινότητά μας. Διαβάζοντας όμως σε περιοδικά τεχνολογίας, θα δούμε ότι είμαστε όλο και πιο κοντά σε εξατομικευμένη αερομεταφορά. Ακόμα και αν είναι πολύ νωρίς.
– Οι βίντεο κλήσεις που επίσης ήταν από τους πιο ενδεικτικούς τρόπους που οι προηγούμενες δεκαετίες έβλεπαν τον 21ο αιώνα είναι εδώ, αν και, για να είμαστε ειλικρινείς, ποτέ δεν χρησιμοποιήθηκαν με την ευρύτητα που θα αναμενόταν.
– Τα υπαρξιακά ερωτήματα που είχε ο Deckard για το αν τελικά ο ίδιος είναι πραγματικός άνθρωπος ή ρέπλικα μπορεί να μην είναι εδώ. Αλλά αφενός, ζώντας σε μια εποχή που οι θρησκείες δεν έχουν την εξουσία που είχαν κάποτε, τα ερωτήματα περί του Δημιουργού μας γίνονται πιο επίκαιρα από ποτέ. Και κυριολεκτικά πάντως, πόσες φορές έχετε κληθεί να απαντήσετε αν είστε άνθρωπος ή ρομπότ κατά την εγγραφή σας σε μια διαδικτυακή πλατφόρμα;
Αλήθεια όμως έχει τόσο μεγάλη σημασία; Ο δημιουργός μιας μελλοντολογικής sci-fi δυστοπίας, μιλάει μέσω αυτής της φόρμας για το δικό του παρόν. Κάθε σκοτεινή γωνία, κάθε ένδειξη απολυταρχικής διακυβέρνησης, κάθε παρουσιάση αδυναμίας στην ανθρώπινη επικοινωνία είναι απλά η συνέχεια -ίσως στην υπερβολή της- της ανησυχίας του δημιουργού για το δικό του παρόν. Και ίσως, πέρα από κάθε προφητεία του ‘Blade Runner’ για την εποχή μας, αυτό που συνδέει τον δικό μας Νοέμβριου του 2019 με εκείνο του ‘Blade Runner’, είναι ακριβώς αυτό: Ότι μάλλον έχουμε τις ίδιες σκοτεινές προβολές για το μέλλον μας.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ:
