Τα απόλυτα highlights του 58ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Να διαλέξουμε το δικό μας κάδρο μας προσκαλεί το 58ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, μια ιδέα, μια φράση, που συναντάμε παντού στο αποτύπωμα της φετινής διοργάνωσης, από τις πανέξυπνες αφίσες ως τα παιχνιδιάρικα σποτάκια. (Ως και τον κωδικό του wi-fi.)

Η ‘Choose your frame’ ιδέα την οποία συναντάμε στις αφίσες και στα σποτάκια του Φεστιβάλ, που μπορείς να τσεκάρεις αμέσως από κάτω, αφορά τη σχέση του κάδρου και της δράσης στο σινεμά, το πώς μια (ακόμα και φαινομενικά συνηθισμένη) εικόνα μπορεί να κρύβει μέσα της μια έκρηξη ιδεών, δράσης, κινηματογραφικής μαγείας.

Εμείς διαλέγουμε τα δικά μας frames λοιπόν, 10 απόλυτα highlights από το ξεφύλλισμα του φετινού προγράμματος για τα οποία θα μιλήσουμε και στην πορεία της διοργάνωσης. Το PopCode θα είναι παρόν και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, από όπου θα μεταφέρουμε εντυπώσεις για ταινίες, συνεντεύξεις συντελεστών, και ό,τι άλλο προκύψει.

Το 58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης άνοιξε την αυλαία του την Πέμπτη 2 Νοεμβρίου με την προβολή του εξαιρετικού ‘On Body and Soul’ της -καλεσμένης- Ildiko Enyedi, και θα διαρκέσει ως την Κυριακή 12 Νοεμβρίου, όταν και θα κλείσει με την επίσης θαυμάσια πολιτική σάτιρα χαρακτήρων ‘The Party’ της Sally Potter. Το PopCode θα συνομιλήσει με τις δημιουργούς και των δύο ταινιών.

Η τελευταία ταινία ενός θρύλου

O Harry Dean Stanton πέθανε πριν λίγες βδομάδες αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο έργο, από το ‘Παρίσι – Τέξας’ και το ‘Alien’ ως τα λιντσικά ‘Wild at Heart’ και ‘Twin Peaks’. Μέχρι και το εντελώς τέλος της καριέρας και της ζωής του δεν σταμάτησε να δίνει το είναι του στο σινεμά, εξερευνώντας τι σημαίνει το να είσαι εδώ. Ο τελευταίος του πρωταγωνιστικός ρόλος είναι αυτός στο ‘Lucky’, το σκηνοθετικό ντεμπούτου του καρατερίστα ηθοποιού John Carroll Lynch (καλεσμένος του Φεστιβάλ), όπου παίζει έναν 90χρονο άθεο σε ένα πνευματικό ταξίδι διαμέσου της αμερικάνικης υπαίθρου. ‘Lucky’, Διεθνές Διαγωνιστικό, 10/11, 18.00 & 11/11, 15.30

Τρεις Ελληνικές ταινίες στο Διαγωνιστικό

Το ‘The Ox’ του Γιώργου Νικόπουλου είναι ένα μεγάλου μήκους ελληνικό animation παραμύθι για τους κατοίκους ενός υποδουλωμένου βασιλείου και ενός κοριτσιού που αντιστέκεται. ‘Η Επιφάνεια των Πραγμάτων’ της Νάνσυς Μπινιαδάκη ερευνά έναν αστικό θρύλο για τον Ερρινυό, το αρχαίο υπόγειο ποτάμι που κανείς δεν έχει δει αλλά στη δεκαετία του ‘80 εμφανίστηκε και παρέσυρε μαζί του ένα κορίτσι. Και το πολυαναμενόμενο ‘Ο Γιος της Σοφίας’ της Ελίνας Ψύκου (διάβασε την προ ετών συνέντευξή μας για την ‘Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά’) για τον εντεκάχρονο Μίσα που καταφθάνει στην Αθήνα του 2004 για να ζήσει με τη μητέρα του. ‘The Ox’ (9/11, 18.00 & 11/11, 17.30), ‘Η Επιφάνεια των Πραγμάτων’ (6/11, 18.00 & 8/11, 22.15), ‘Ο Γιος της Σοφίας’ (7/11, 18.00 & 9/11, 22.15)

Διαγωνιστικό Virtual Reality

Ακολουθώντας κατά πόδας το Φεστιβάλ Βενετίας που μόλις φέτος εισήγαγε το δικό του διαγωνιστικό VR τμήμα (ήμασταν εκεί και τα γράψαμε αναλυτικά), το ΦΚΘ βουτάει κι αυτό στον συναρπαστικό κόσμο της εικονικής πραγματικότητας, με ένα δικό του διαγωνιστικό γεμάτο ενδιαφέροντες τίτλους. Οι τελευταίες ώρες μιας γυναίκας πριν έναν φόνο, μια ξενάγηση στην ιστορία του κινηματογράφου, η στιγμή που ερωτεύεσαι, μια εμπόλεμη ζώνη- είναι μόνο μερικές από τις ιδέες και τα μέρη που θα επισκεφθούμε, σε όλο το μεγαλείο της οπτικής των 360 μοιρών. VR, Πλατεία Αριστοτέλους 6, καθημερινά 16.00-19.00

Το ντεμπούτο της χρονιάς;

Στην Αμερική ήδη έχει αρχίσει να ξεσηκώνει αρκετό hype, εμείς θα το απολαύσουμε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης καθώς για την ώρα δεν έχει διανομή. Το ‘Columbus’ του Kogonada (ενός από τους πιο διακεκριμένους δημιουργούς online video essays στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο) βρίσκει τον John Cho στον πρωταγωνιστικό ρόλο να επιστρέφει σε μια πόλη της Ιντιάνα αφού ο πατέρας του παθαίνει εγκεφαλικό κι όσο βρίσκεται εκεί να επαναδιαπραγματεύεται τις αποφάσεις και τα όνειρα της ζωής του, μέσα σε μια ταινία όπου κάθε κάδρο αποτελεί οπτικό επίτευγμα. ‘Columbus’, Εκτός Συναγωνισμού, 4/11, 15.30 & 6/11, 23.00 & 9/11, 13.00

Ο νέος Alex Ross Perry

Κάθε νέα ταινία του Alex Ross Perry είναι ένα μικρό γεγονός για το ανεξάρτητο αμερικάνικο σινεμά (διάβασε τη συνέντευξή μας μαζί του από μερικά Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης νωρίτερα, με αφορμή το έξοχο ‘Queen of Earth’) κι ετούτη δεν αποτελεί εξαίρεση. Ο Ross Perry φοράει αυτή τη φορά το μανδύα του Rohmer, καθώς κάθε ταινία του είναι ένα είδος longform homage σε κινηματογραφικούς του ήρωες, και αφηγείται την ιστορία μιας 20χρονης Αυστραλέζας (Emily Browning) της οποίας η παραμονή στο Μπρούκλυν αναστατώνει τις ζωές δύο οικογενειών. Παραγωγή κι εδώ από την Faliro House του Κωνσταντακόπουλου, αλλά διανομή ως τώρα δεν παίζει οπότε το ΦΚΘ είναι μοναδική ευκαιρία. ‘Golden Exits’, Ανοιχτοί Ορίζοντες, 11/11, 17.30 & 12/11, 23.15

Αν οι Coen γύριζαν Κινέζικο animation

Είναι όσο τέλειο ακούγεται. Από τις αγαπημένες μου φετινές ταινίες, το ‘Have a Nice Day’ (‘Και Καλή Σας Μέρα’ στην ελληνική διανομή από την Seven Films) ακολουθεί το χάος που δημιουργείται όταν ένας οδηγός κλέβει μια τσάντα που περιέχει ένα εκατομμύριο δολάρια για να διορθωθεί η αποτυχημένη πλαστική της αρραβωνιαστικιάς του. Φυσικά το κοενικού τύπου μπλέξιμο που ακολουθεί έχει τέτοιο βαθμό σπαρταριστής τυχαιότητας που απλά ξέρεις πως το χάος, τελικά, ήταν πάντα εκεί. ‘Have a Nice Day’, Ανοιχτοί Ορίζοντες, 8/11, 21.00

Η πιο όμορφη ταινία που δε θα δούμε στις αίθουσες

Το ‘I Am Not a Witch’ της Rungano Nyoni ήταν μες στις 5 ταινίες που ξεχώρισα από όλες τις φετινές Κάννες (οι άλλες 4: ‘The Florida Project’ και ‘You Were Never Really Here’ που είναι ισχυρό φαβορί για το 1-2 στη λίστα ταινιών της χρονιάς, το ‘Ava’ που αγαπήθηκε στις Νύχτες Πρεμιέρας φέτος, και το ‘Jeannette’ του Bruno Dumont που θεωρώ χαμένη ευκαιρία το ότι δεν παίχτηκε σε κανένα από τα δύο ελληνικά Φεστιβάλ). Από το φετινό report:

8χρονο κορίτσι κατηγορείται στο χωριό του στην Αφρική πως είναι μάγισσα και οδηγείται σε κάτι-σαν-εξορία μαζί με τις άλλες γυναίκες (όλες πολύ μεγαλύτερης ηλικίας) που έχουν καταδικαστεί. Είναι αναγκασμένη τώρα να ζει δεμένη σε ένα μεγάλο κομμάτι υφάσματος που την κρατά διαρκώς ενωμένη με ένα ξύλο- ο τρόπος της φυλής να κρατά τις γυναίκες-μάγισσες υπό έλεγχο.

Δεν έχει διανομή, οπότε μην το χάσετε. ‘I Am Not a Witch’, Ανοιχτοί Ορίζοντες, 4/11, 16.00 & 7/11, 20.45 & 8/11, 22.00

Οι μεγάλες ταινίες σε πρώτη προβολή

Το ΦΚΘ δεν έρχεται και χωρίς τις μεγάλες του πρεμιέρες, ταινιών που δεδομένα θα μας απασχολούσαν κι αργότερα στη χρονιά. Για το ‘Downsizing’ του Alexander Payne τα είπαμε κι από τη φετινή Βενετία οπότε ας εστιάσουμε σε δύο άλλες πολυαναμενόμενες πρεμιέρες που αξίζουν της προσοχής μας: Το ‘Disaster Artist’ του James Franco είναι η αληθινή ιστορία της δημιουργίας του διαβόητου ανοσιουργήματος ‘The Room’ και πραγματικά δεν ξέρω από πότε έχω να νιώσω τόσο ενθουσιασμό για βιογραφικό φιλμ. Στα Special Screenings συναντάμε διάφορους βραβευμένους ακόμα τίτλους όπως το ‘In the Fade’ του Fatih Akin (από τις Κάννες) ή το ‘Lean on Pete’ του Andrew Haigh (από τη Βενετία), αλλά ας κάνουμε fast-forward κατευθείαν στην ταινία λήξης του Φεστιβάλ, το βιτριολικό ‘The Party’ της Sally Potter με ένα εκπληκτικό καστ (Patricia Clarkson, Timothy Spall, Bruno Ganz, Kristin Scott Thomas, Cillian Murphy) και ένα εντελώς θεατρικού τύπου ασπρόμαυρο σκηνικό, για μια εορταστική συγκέντρωση φίλων που σταδιακά τους βλέπει να ξεφλουδίζονται πλήρως, ηθικά, αφήνοντας πίσω μόνο πίκρα, μετάνοια και πολύ γέλιο. ‘The Disaster Artist’ (10/11, 22.30), ‘The Party’ (12/11, 19.00)

Ρετροσπεκτίβα στον φετινό Χρυσό Φοίνικα των Καννών

Το ΦΚΘ παρουσιάζει το σύνολο του έργου του Ruben Ostlund με αφορμή τον Χρυσό Φοίνικα του ‘The Square’. (Διαβάστε τη συνέντευξή μας με τον σκηνοθέτη από τις φετινές Κάννες.) Θα προβληθούν οι προηγούμενες ταινίες του, από το χιτάκι ‘Force Majeure’ (μέσω του οποίου τον είχαμε γνωρίσει οι περισσότεροι) όσο και τα πιο παλιά του έργα που αξίζει να ανακαλύψει κανείς σήμερα, όπως το ‘Play’ και το ‘Involuntary’. Ο Ostlund θα είναι καλεσμένος του Φεστιβάλ, οπότε πείτε κι ένα γεια αν τον πετύχετε στην Αριστοτέλους, είναι φανταστικός τύπος. Αφιέρωμα στον Ruben Ostlund, αναζητήστε ώρες και μέρες προβολής στο αναλυτικό πρόγραμμα.

Το έργο της Ildiko Enyedi

Μέλος του μοναδικού ανεξάρτητου κινηματογραφικού στούντιο στην Ανατολική Ευρώπη πριν το 1989, η ουγγαρέζα Enyedi έκανε μπαμ με τον ‘Εικοστό Αιώνα Μου’ όταν στράφηκε στο σινεμά στα τέλη των ‘80s (ήταν media καλλιτέχνις προηγούμένως) κι έκτοτε δημιουργεί σταθερά ένα ενδιαφέρον έργο γεμάτο quirky, σουρεαλιστικά στοιχεία και εξωγήινους έρωτες που καθηλώνουν με τον τρόπο τους. Η φετινή της ταινία, ‘On Body and Soul’, άνοιξε το φετινό Φεστιβάλ ενώ βραβεύτηκε με τη Χρυσή Άρκτο στο Βερολίνο, και μπορείς να καταλάβεις το γιατί, καθώς είναι από τις πιο ιδιόμορφες κινηματογραφικές εμπειρίες που μπορείς να ζήσεις φέτος στο σινεμά. Τα πρώτα εισιτήρια που έβγαλα φέτος ήταν για ό,τι προβολή βρήκα από τη ρετροσπεκτίβα στο έργο της. Αφιέρωμα στην Ildiko Enyedi, αναζητήστε ώρες και μέρες προβολής στο αναλυτικό πρόγραμμα.

H επιστροφή του Σταύρου Τσιώλη

Χωρίς πολλά λόγια, η νέα ταινία του Σταύρου Τσιώλη, του δημιουργού του μάλλον απόλυτου σύγχρονου ελληνικού καλτ, ‘Ας Περιμένουν οι Γυναίκες’. Δύο άνεργοι προσλαμβάνονται να φυλάξουν τσίλιες σε ένα αθηναϊκό σπίτι όπου χτίζεται αυθαίρετα ένα δωμάτιο. Με Κωνσταντίνο Τζούμα και Ερρίκο Λίτση. ‘Γυναίκες Που Περάσατε Από Εδώ’, Επίσημη Πρώτη, 11/11, 20.00 & 12/11, 17.00

*Το 58ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης διεξάγεται από τις 2 ως τις 12 Νοεμβρίου. Αναλυτικές πληροφορίες και πρόγραμμα στο επίσημο σάιτ.