Το All Quiet on the Western Front, από το Netflix ως τα Όσκαρ

Σε όλη τη διάρκεια του All Quiet on the Western Front, Γερμανοί αξιωματικοί αναφέρουν στους ανωτέρους τους μεγάλους, αφηρημένους αριθμούς: 20.000 νεκροί το απόγευμα. 100.000 νεκροί μέχρι το τέλος της εβδομάδας. Αυτοί έρχονται σε αντίθεση με το εξατομικευμένο τραύμα του Paul Baumer, έναν 17χρονο στρατιώτη πεζικού που μπήκε στον πόλεμο σε μία στιγμιαία επιθυμία μαζί με μία ομάδα συμμαθητών του που καυχιούνται ότι θα επελάσουν στο Παρίσι μέσα σε έξι εβδομάδες. Αντ’ αυτού, ο Paul και οι φίλοι του θα παρακολουθούν αβοήθητοι τους συντρόφους τους να σκοτώνονται με τρομακτικούς τρόπους κατά τη διάρκεια 18 μηνών.

Ως Bäumer, ο Αυστριακός Kammerer σκιαγραφεί το πώς μοιάζει η καταστροφή της ανθρώπινης ψυχής. Είναι ένα σύμβολο της ματαιότητας του πολέμου και της αναπόφευκτης κόλασης του να είσαι ένα νεκρό πνεύμα μέσα σε μία ζωντανή, φυσική μορφή.

Καθώς ο Paul συνεχίζει τη βουτιά του στην άβυσσο του πολέμου, ο Kammerer μας παρουσιάζει σύντομες αναλαμπές μίας ψυχής που ακόμα δεν έχει πεθάνει. Εξακολουθεί να αγωνίζεται για να αναδυθεί. Μαθαίνει όμως γρήγορα πως, με κάθε καταστροφική σύγκρουση που αντιμετωπίζει, η μεγαλύτερη μάχη που θα δώσει θα είναι στην προσπάθειά του να διατηρήσει ό,τι έχει απομείνει από την καρδιά του.

Μπορεί να μην έλαβε υποψηφιότητα για την εκπληκτική του ερμηνεία, όμως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Kammerer είναι η καρδιά του πολεμικού έπους. Πιο εντυπωσιακό ακόμα είναι το γεγονός πως το All Quiet on the Western Front είναι η πρώτη φορά που εμφανίζεται μπροστά στην κάμερα.

 

Σε σύγκριση με το οσκαρικό All Quiet on the Western Front του Lewis Milestone του 1930, ένας ακρογωνιαίος λίθος για όσα πρεσβεύει το υποείδος των ο-πόλεμος-είναι-κόλαση ταινιών, βασισμένο φυσικά στο βιβλίο του Erich Maria Remarque που επέδρασε πανίσχυρα πάνω στο αντίστοιχο λογοτεχνικό είδος, τόσο που σωστά υποστηρίζουν πολλοί ότι γέννησε όλα όσα κατέληξαν να γίνουν κλισέ, η ταινία του Edward Berger ξοδεύει λιγότερο χρόνο στην οθόνη με τους πεζικάριους καθώς αυτοί σκοτώνουν χρόνο μεταξύ των επιδρομών κυνηγώντας ως έφηβοι κοπέλες και χήνες στη γαλλική ύπαιθρο. Αυτό σημαίνει πρακτικά πως, εφόσον δεν γνωρίζουμε καλά τα αγόρια αυτά, όταν πεθαίνουν η απώλειά τους πονάει λιγότερο.

Αυτό είναι ένα μικρό μόνο μέρος της κριτικής που έχει ασκηθεί στην ταινία από τη χώρα παραγωγής της. Μετά την κυκλοφορία του στη Γερμανία, το All Quiet on the Western Front έχει αποδοκιμαστεί για τις γιγάντιες διαφορές του με ένα από «τα πιο σημαντικά βιβλία που έχουν γραφτεί ποτέ στη γερμανική γλώσσα» και την απόδοσή του ως ένα υπερθέαμα διψασμένο για Όσκαρ.

«148 λεπτά συμβατικού πολεμικού κιτς που φέρει με το ζόρι έναν διεθνώς γνωστό τίτλο που εγγυάται κύρος και καλές πωλήσεις. Ίσως, και ένα Όσκαρ», έγραψε η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung. «Η εσωτερική πλοκή, ο εγκέφαλος της ιστορίας, έχουν αφαιρεθεί από τον Edward Berger και τους σεναριογράφους του και αντικαταστάθηκαν από ένα πρόγραμμα του Χόλιγουντ», σχολίασε η Frankfurter Allgemeine Zeitung. Ακόμα η φυλλάδα Bild, έγραψε ότι «υπάρχουν καλές λογοτεχνικές διασκευές, υπάρχουν κακές, και υπάρχει και το All Quiet on the Western Front του σκηνοθέτη Edward Berger».

Ό,τι και αν έχει ειπωθεί εγχώρια για το All Quiet πάντως, η ταινία έχει πετύχει με κάθε έννοια. Τόσο στα νούμερα του Netflix (τη στιγμή που γράφεται το άρθρο είναι στο Νο.4 της παγκόσμιας κατάταξης για μη αγγλόφωνες ταινίες με 8,17 εκατομμύρια προβολές την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου), όσο και με την κριτική και τα επερχόμενα βραβεία.

Το All Quiet on the Western Front πέτυχε 14 υποψηφιότητες BAFTA – Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Ταινίας Όχι στην Αγγλική Γλώσσα, Σκηνοθεσία, Διασκευασμένο Σενάριο, Β΄Ανδρικός, Μουσικό Σκορ, Κάστινγκ, Φωτογραφία, Μοντάζ, Σκηνογραφία, Κοστούμια, Μακιγιάζ και Μαλλιά, Ήχος και Οπτικά Εφέ. Ισοβαθμεί με το Crouching Tiger Hidden Dragon ως η μη αγγλόφωνη ταινία με τις περισσότερες υποψηφιότητες στην ιστορία των βραβείων. Η ταινία είναι επίσης μία από αυτές με τις περισσότερες υποψηφιότητες γενικά στην ιστορία των BAFTA, είναι μόλις δεύτερη μαζί με το Atonement (2007) μετά το Gandhi (1982).

Ακολούθησαν φυσικά τα Όσκαρ και οι 9 υποψηφιότητες του All Quiet on the Western Front εκεί, με σαφές προβάδισμα στην κατηγορία της Καλύτερης Διεθνούς Ταινίας. Θα μπορούσε το φιλμ δηλαδή να γίνει η πρώτη μεγάλου μήκους γερμανική παραγωγή που θα κερδίσει Όσκαρ από το Lives of Others του 2007.

Ως τα Όσκαρ του Μαρτίου, μπορείς να το παρακολουθήσεις στο Netflix.