To “House of Cards” θα αλλάξει για πάντα την τηλεόραση

Τι ήταν το “House of Cards” μέχρι πριν λίγες μέρες: Ένα αγαπημένο από κοινό και κριτική, κλασικό πολιτικό θρίλερ του BBC από τις αρχές των ‘90s.

Τι είναι το “House of Cards” πλέον: Η φράση-συνώνυμο του μεγαλύτερου πειράματος πάνω στις συνήθειές μας ως θεατές, που ενδέχεται να σηματοδοτήσει τη μεγαλύτερη αλλαγή εδώ και δεκαετίες.

(Φυσικά παραμένει και το κλασικό πολιτικό θρίλερ του BBC. Αναζήτησέ το ανεξαρτήτως.)

Καθώς η σειρά έγινε διαθέσιμη μέσω Netflix, μπορούμε να βγάλουμε κάποια πρώτα συμπεράσματα, εξηγώντας παράλληλα για ποιο λόγο όλη η βιομηχανία κοιτάζει περιμένοντας με κομμένη την ανάσα.

Η σειρά

Βασισμένη στο ομώνυμο θρίλερ του BBC, είναι η ιστορία συνωμοσίας και εκδίκησης ενός μέλους του κογκρέσου που αφού βοηθάει την παράταξή του να κερδίσει τις εκλογές, δεν ανταμοίβεται με υπουργική θέση όπως περίμενε. Αυτό που ακολουθεί είναι μια υπολογισμένη παρτίδα σκάκι, με τον Φρανκ Άντεργουντ και τη σύζυγό του, Κλερ, να εξολοθρεύουν έναν-έναν τους εσωτερικούς αντιπάλους του χρησιμοποιώντας και το τελευταίο δυνατό μέσο πίεσης που διαθέτουν.

Είναι συναρπαστικό το πώς κάθε γεγονός οδηγεί στο επόμενο, ένα πραγματικό ντόμινο εξελίξεων όπως θα έλεγαν και στις ειδήσεις. Ο Φρανκ χρησιμοποιεί υπέρ του τον εκλεγμένο αντιπρόσωπο Πίτερ Ρούσο όταν μαθαίνει κάτι γι’αυτόν που δεν πρέπει να βγει προς τα έξω, και μια νεαρή ρεπόρτερ, την Ζόι Μπαρνς, η οποία διψά για αναγνώριση και επιτυχίες, συμφωνόντας να παίξει το παιχνίδι του Άντεργουντ.

Η ένταση

Καταρχάς παρότι βαρύ πολιτικό θρίλερ, κυλάει με τρόπο που νιώθεις πως βλέπεις ένα 20λεπτο σίτκομ. Δεν υπάρχει στιγμή που να βαριέσαι ή που να παρακολουθείς κάτι δίχως να νιώθεις πως είναι τρομερής σημασίας. Ακόμα και οι υπο-πλοκές έρχονται και δένουν με εκκωφαντικό τρόπο στα σχέδια του Φρανκ. Οι στιγμές, κάθε φορά, που μια δολοπλοκία του φτάνει στο καταληκτικό της σημείο, είναι εκεί που θες να σηκωθείς όρθιος και να χειροκροτήσεις.

Ακόμα κι αισθάνεσαι βρώμικος κάνοντάς το. Στην πραγματικότητα δε θα υποστήριζες ποτέ τέτοιους ανθρώπους.

Η γοητεία

Βοηθάει βέβαια το ύφος της σειράς. Ο Φίντσερ, που έχει σκηνοθετήσει τα 2 πρώτα επεισόδια και επιβλέπει την παραγωγή για την υπόλοιπη 1η σεζόν 13 συνολικά ωρών, καταφέρνει να ισορροπεί ανάμεσα στο βαρύγδουπο και το παιχνιδιάρικο κάνοντας το αποτέλεσμα εθιστικά παρακολουθήσιμο.

Το βασικό gimmick είναι πως ο Φρανκ σπάει διαρκώς τον τέταρτο τοίχο, απευθυνόμενος κατευθείαν στους θεατές, σχολιάζοντας κάθε τι που συμβαίνει. Άλλοτε χιουμοριστικά, άλλοτε υπογραμμίζοντας κάτι γαμάτο που μόλις πέτυχε, άλλοτε εξηγώντας.

Το καστ

Ο Κέβιν Σπέισι στο ρόλο είναι φοβερός, το οποίο σίγουρα παίζει μεγάλο ρόλο σχετικά. Σου κλείνει το μάτι και θες να τον παρακολουθείς και τον απολαμβάνεις, αλλά όταν είναι τρομακτικός, είναι ΤΡΟΜΑΚΤΙΚΟΣ. Δε θα ήθελες να τον έχεις αντίπαλο.

Η Ρόμπιν Ράιτ είναι εξίσου καλή στον μελαγχολικά παγερό ρόλο της γυναίκας του, ενώ όσο άμεσα όλοι ξαφνικά προσέχουν τη νεαρή ρεπόρτερ Ζόι Μπαρνς, το ίδιο συμβαίνει και με την ηθοποιό που την ερμηνεύει, την Κέιτ Μάρα, αδερφή της Ρούνεϊ Μάρα (για την οποία έχουμε ξαναμιλήσει). Γενικά η λογική λέει πως η οικογένεια των Μάραs στα μεγάλα γλέντια που κάνουν θα πρέπει να φυλάνε κάπου μια θέση για τον Ντέιβιντ Φίντσερ.

(Τον ζηλεύουμε.)

Το Netflix

Βοηθάει που είναι καλή η σειρά, γιατί κουβαλάει μια μεγάλη ευθύνη, να αλλάξει για πάντα τα δεδομένα στον τομέα της παράδοσης original τηλεοπτικού περιεχομένου. Κανένα άγχος παιδιά!

Το Netflix είναι ουσιαστικά το απόλυτο σύγχρονο βιντεάδικο, αλλά ακόμα πιο βολικό. Πληρώνεις μια μηνιαία συνδρομή κι έχεις ό,τι streaming θες από μια αχανή συλλογή ταινιών και σειρών. Και τώρα, αποφάσισε να μπει γερά στο παιχνίδι του πρωτότυπου περιεχομένου. Είχε ήδη προβάλει μια δική του σειρά πέρσι, αλλά το μεγάλο στοίχημα είναι αυτό: Μια παραγωγή με βαρύτητα, με μεγάλα ονόματα, με ποιότητα, με μπάτζετ $100 εκατομμυρίων παρακαλώ πολύ.

Τι έκανε το Netflix με το “House of Cards” λοιπόν; Το έβγαλε όλο online, τη μέρα της πρεμιέρας του. 13 επεισόδια. Όλα διαθέσιμα. Ταυτόχρονα. Μια κι έξω.

Φαντάζεσαι στο βιντεάδικο που πήγαινες και νοίκιαζες DVD, ξαφνικά στα ράφια μια μέρα να έβλεπες ένα ολόκληρο τμήμα να καταλαμβάνεται από DVD των επεισοδίων μιας σειράς που είχαν γυρίσει εκεί στις αποθήκες του μαγαζιού; Πόσο έχει αλλάξει ο κόσμος.

Μια κι έξω

Το Netflix στοιχηματίζει πολύ σε αυτή τη μέθοδο παράδοσης, καθώς το ίδιο πλάνο έχει και για τις επόμενες δύο σειρές της: Το θρίλερ “Hemlock Grove” του Ιλάι Ροθ και τη νέα σεζόν του “Arrested Development” που επιστρέφει αυτή την άνοιξη, 7 χρόνια αφού κόπηκε από το FOX.

(Για το “Arrested” μάλιστα, οι δυνατότητες του format παράδοσης θα χρησιμοποιηθούν στο έπακρο: Τα επεισόδια θα σχηματίζουν μια ευρύτερη αφήγηση, και θα μπορείς να τα δεις με όποια σειρά θες. Δε θα είναι μια ευθεία διακεκομμένη γραμμή, όπως όλες οι σειρές, αλλά περισσότερο ένα ψηφιδωτό.)

Από την πλευρά τους, βγάζει νόημα: Γιατί να προσκολληθεί σε μια μέθοδο που σύντομα θα είναι απαρχαιωμένη, που βασίζεται στη λογική του τηλεοπτικού δικτύου, με ένα επεισόδιο τη βδομάδα; Το Netflix δεν είναι κανάλι, είναι όπως είπαμε, μια μετεξέλιξη βιντεάδικου. Δε το ενδιαφέρει πότε θα δεις κάτι, με τι ρυθμό, τι τρόπο κλπ. Εμείς τα έχουμε στα ράφια, σου λέει. Εσύ νοίκιασέ τα, κάνε ό,τι θες, σα να σου λέει.

Ήδη μαίνονται τα ντιμπέιτ για τον τρόπο παρακολούθησης. “Γιατί να τα δει κάποιος όλα με τη μία;”, αναρωτιέται ένας αμερικάνος κριτικός. “Γιατί όχι;”, απαντά ένας θεατής.

Οι συνέπειες

Θα πάρει πολύ καιρό μέχρι να δούμε τα αποτελέσματα που θα φέρει αυτή η κίνηση. Όμως σκέψου: Ζούμε σε μια εποχή όπου όλο και περισσότερο, η τηλεόραση είναι θέμα εντελώς προσωπικού προγραμματισμού. Στην Αμερική έχουν τα tivo και τα DVR και τα hulu κι όλα αυτά. Στις υπόλοιπες χώρες οι αμερικάνικες σειρές έκαναν πάταγο με την άνοδο του DVD και φυσικά των γρήγορων συνδέσεων.

Σε κάθε περίπτωση, πουθενά δεν μοιάζει πλέον κυρίαρχο το μοντέλο “κάθομαι συγκεκριμένη μέρα και συγκεκριμένη ώρα που κάποιος άλλος καθόρισε για μένα και βλέπω ένα επεισόδιο 40 λεπτών”. Αλλά το “όποτε έχω όρεξη και χρόνο κάθομαι και βλέπω όσα επεισόδια θέλω, με ό,τι τρόπο θέλω.”

Εκεί πατάει το Netflix, και προσφέροντας τόσο ποιοτικό περιεχόμενο, με τρόπο που εξυπηρετεί ακριβώς αυτή τη δεύτερη τάση, επιχειρεί όχι απλά να μπει δυνατά στο παιχνίδι του HBO και του Showtime, αλλά να τινάξει αυτό το παιχνίδι στον αέρα, να του αλλάξει τους κανόνες. Και όσο το κοινό βλέπει να γίνεται όλο και περισσότερο κυρίαρχο στο σχηματισμό του entertainment του, τόσο η βιομηχανία κοιτάζει το πείραμα του Netflix με ενδιαφέρον, αγωνία, ίσως και λίγο φόβο. Αν πετύχει, μπορεί κανείς να εγγυηθεί πως τα κανάλια όπως τα ξέρουμε θα επιβιώσουν τα επόμενα 15-20 χρόνια;

Ούτε ο Φρανκ Άντεργουντ δε θα τα σχεδίαζε τόσο καλά.