Το Killers of the Flower Moon έχει την καλύτερη ερμηνεία του Leonardo DiCaprio μέχρι σήμερα

Ο συγγραφέας David Grann εξιστόρησε αυτή τη φρικιαστική πλοκή της πραγματικής ζωής, και τον εξονυχιστικό έλεγχο της του εκκολαπτόμενου, τότε, FBI, στο βιβλίο Killers of the Flower Moon: The Osage Murders and the Birth of the FBI που έγινε best-seller των New York Times το 2017. Καταγράφαμε τότε στο OneMan μία από τις δηλώσεις του Grann, που στεκόταν εμβρόντητος μπροστά σε κάθε νέο στοιχείο της έρευνάς του:

«Αυτό είναι το πιο κοντά στο Κακό έχω έρθει στην καριέρα μου. Πέρασα τόσο χρόνο αντικρίζοντας το στα μάτια, που δεν μπορούσα να μην επηρεαστώ. Αλλά συνέχισα. Στόχος μου να δώσω επιτέλους φωνή στα θύματα αυτής της τραγωδίας».

Ο Scorsese, που έγραψε το σενάριο μαζί με τον Eric Roth, είχε αρχικά ακολουθήσει το φορμάτ του procedural του Grann, με το F.B.I. ως βασική του οπτική και εστίαση. Κατά τη διάρκεια της προπαραγωγής όμως, ο Roth και εκείνος άλλαξαν δρόμο – εν μέρει μετά από παραίνεση του DiCaprio – αντιστρέφοντας την αφήγηση έτσι ώστε να μπουν στο επίκεντρο οι Osage και οι σφαγείς τους.

Με αυτόν τον τρόπο δημιουργήθηκε ένας θανάσιμος αργός χορός οικογενειακής αφοσίωσης, εκμετάλλευσης και προδοσίας, που διαδραματίζεται μέσα από τα κίνητρα τριών πολύπλοκων χαρακτήρων. Του κουφιοκέφαλου Ernest Burkhart ( DiCaprio), του υπολογιστικού μεγιστάνα θείου του, William King Hale (Robert De Niro), και της Osage συζύγου του Ernest, Mollie – μία αποκαλυπτική Lily Gladstone που υποδύεται μία οξυδερκή, και άρα σχεδόν εσκεμμένα τυφλή για τα φίδια που έκρυβε στον κόρφο της, γυναίκα.

Με το Killers of the Flower Moon, ο Scorsese εξερευνά νέο έδαφος – είναι το πρώτο του western, μόλις η δεύτερη του μεγάλου μήκους του μαζί με το Kundun που τοποθετεί στο προσκήνιο τις ζωές μη λευκών χαρακτήρων, και μία από τις ελάχιστες (μαζί με το The Age of Innocence και το Alice Doesn’t Live Here Anymore) όπου κεντράρει με μπόλικο υλικό στην εμπειρία ενός γυναικείου χαρακτήρα.

Ο Ernest είναι αργόστροφος αλλά, όπως και στην περίπτωση του θείου του που χρησιμοποιεί τη φήμη του ως αξιόλογο μέλος της κοινότητας ως περισπασμό, η εξωτερική του γοητεία και η ευγένειά του τείνουν να κερδίζουν την ημέρα. Ακόμη και όταν τα πτώματα αρχίζουν να συσσωρεύονται. Ακόμα και όταν η Mollie χάνει φίλους και οικογένεια από δηλητήρια, σφαίρες και βόμβες. Ο θείος του γνωρίζει έναν χρήσιμο ηλίθιο όταν τον βλέπει.

Τον υποδύεται ένας αρρωστημένα γλυκός και αδυσώπητα απαίσιος De Niro. Ο ηθοποιός σε μία από τις δύο-τρεις καλύτερες στιγμές της καριέρας του (όχι, δεν τραύλισα), έχει την απόλυτα διακριτική κομψότητα ως πονηρός χειραγωγός. Μέσα από τα γυαλιά του, εμποτίζει τον χαρακτήρα με μία ηθικοπλαστικότητα τόσο αποκρουστική που μαγεύεσαι να την παρακολουθείς.

Για τον DiCaprio πάλι, στα χαρτιά, ο ρόλος του μοιάζει αδύνατος. Ο χαρακτήρας του δεν είναι ούτε ήρωας ούτε κάποιος χαρισματικός παράνομος, αλλά μία μαριονέτα χωρίς αντανακλαστικά, της οποίας οι πράξεις εμπνέουν αποστροφή και οργή.

Ο Ernest συνηθίζει τόσο πολύ το λουρί που κρατά ο Hale γύρω από τον λαιμό του, που παραδίνει σχεδόν και το τελευταίο ψήγμα ελεύθερη βούλησής του. Η ερμηνεία του DiCaprio όμως – η καλύτερη του ως τώρα ενάντια σε όλες τις πιθανότητες – προκαλεί ένα περίεργο είδος συμπάθειας μπροστά στο θέαμα ενός ποταπού ατόμου που δεν καταλαβαίνει πολλά περισσότερα από την αλήθεια των δικών του συναισθημάτων, πόσο μάλλον για τον ρόλο που μπορεί να έπαιξε στην οδύνη του μοναδικού ανθρώπου που νοιάζεται για εκείνον.

Αυτό που είναι δύσκολο να αποδοθεί σε μία κριτική είναι η ακαταμάχητη εμπειρία της παρακολούθησης του Killers of the Flower Moon.

Η μουσική του Robbie Robertson, ενός εν μέρει ιθαγενή Καναδού μουσικού και μακροχρόνιου φίλο του Scorsese που πέθανε φέτος, έχει ντύσει σχεδόν κάθε σκηνή, και τις πιο αθώες ακόμα, με έναν μόνιμο βόμβο που προμηνύει τα χειρότερα, χωρίς ποτέ να επιτάσσει συναισθήματα.

Η διεύθυνση φωτογραφίας, αντάξια πίνακα, είναι του Rodrigo Prieto (The Wolf of Wall Street, Silence, The Irishman). Η περίπλοκη σκηνογραφία από τον θρυλικό Jack Fisk στην πρώτη του συνεργασία με τον Scorsese, ζωντανεύει το παρελθόν με τις πιο μικρές και απροσδόκητες λεπτομέρειες, όπως ένα μπιλιαρδάδικο που περιέχει το δικό του κουρείο.

Η διάρκεια τρεισήμισι ωρών είναι απολύτως δικαιολογημένη σε μία κλιμακούμενη τραγωδία που δεν χαλαρώνει ποτέ. Μία απεικόνιση ιστορικής διαγραφής ανθρώπων και κουλτούρων με απόηχο σε σημερινές, οικτρά διχαστικές πολιτικές συμπεριφορές.

Είναι μία δύσκολη πράξη εξισορρόπησης για έναν σκηνοθέτη τόσο ταλαντούχο και οπερατικό όσο ο Scorsese, του οποίου η ικανότητα να αφηγείται οποιαδήποτε ιστορία έρχεται σε αντίθεση με την τελική παραδοχή του ότι, ως πλούσιος 80χρονος λευκός σκηνοθέτης, τούτη μπορεί να μην ήταν δική του ιστορία για να την πει.

Έτσι όμως μετατρέπει το Killers of the Flower Moon σε ένα είδος ιστορίας που μπορεί όντως να λέει ακόμα, καλύτερα από οποιονδήποτε άλλον – μία ιστορία για την απληστία, τη διαφθορά και τη διάστικτη ψυχή μιας χώρας που γεννήθηκε μέσα από την πεποίθηση ότι θα ανήκε σε οποιονδήποτε θα είχε τα αθέμιτα μέσα για να τη διεκδικήσει.

Το Flower Moon είναι μία γρήγορη γροθιά στο στομάχι που επικεντρώνεται στην κακοποίηση του έθνος των Osage, στα χέρια εκείνων που δεν είχαν δικαίωμα σε τίποτα αλλά θεωρούσαν ότι άξιζαν τα πάντα. Όπως ρωτάει ο Ernest όταν διαβάζει για την ιστορία του Osage από ένα βιβλίο: «Μπορείς να δεις τους λύκους σε αυτήν την εικόνα;».

Εμείς μπορούμε;