Το Past Lives δεν είναι απλά ένα δραματικό ρομάντσο
Το Past Lives είναι το θριαμβευτικό ντεμπούτο της Celine Song που φαίνεται πως θα βρούμε στην οσκαρική δεκάδα Καλύτερης Ταινίας.
- 12 ΟΚΤ 2023
Το Past Lives ξεκινά με ανώνυμους παρατηρητές να παρακολουθούν δύο πρόσωπα να κοιτούν έντονα το ένα το άλλο καθώς πίνουν το ποτό τους σε μπαρ της Νέας Υόρκης. Ένα τρίτο πρόσωπο τους κάνει συντροφιά.
Οι παρατηρητές προσπαθούν να μαντέψουν τη δυναμική της τριάδας μιας Ασιάτισσας, ενός Ασιάτη και ενός λευκού άντρα. Ποια μπορεί να είναι η δομή αυτής της ομάδας; Ποιος ξέρει ποιον; Ποιος, εάν υπάρχει, είναι ο τρίτος τροχός; («Οι ταινίες θα πρέπει να είναι ηδονοβλεπτικές», είχε πει κάποτε ο Mike Leigh. «Τι άλλο μπορεί να είναι μια ταινία εάν όχι το να κατασκοπεύεις τη ζωή κάποιου άλλου;»).
Η απάντηση στις ερωτήσεις τους είναι απλή – τα δύο άτομα ασιατικής καταγωγής είναι δύο παλιοί φίλοι που αγαπούν πολύ ο ένας τον άλλον – και είναι επίσης παντελώς άγνωστη την ίδια στιγμή. Είναι ο ένας η απόλυτη αγάπη του άλλου; Είναι η μοίρα τους σφυρηλατημένη για να είναι μαζί, όχι μόνο σε αυτή τη ζωή αλλά και σε προηγούμενες και μελλοντικές ζωές;
Το Past Lives, αυτό το θριαμβευτικό ντεμπούτο από την Κορεατοκαναδή σκηνοθέτρια και θεατρογράφο Celine Song που έκαψε καρδιές στο Φεστιβάλ Sundance και το Φεστιβάλ Βερολίνου, θα κάνει πιο συγκεκριμένη την απάντηση ως το τέλος του. Το κάνει με αναφορές από Richard Linklater και Wong Kar-wai, έως το Brief Encounter του David Lean, όμως παρά τα νεύματα του φιλμ σε προγενέστερα έργα το παραληρηματικά ειλικρινές ρομαντικό δράμα της Song είναι εντελώς μοναδικό.
Πριν από 25 χρόνια, μια νεαρή Κορεάτισσα ονόματι Nora – η Greta Lee του Russian Doll είναι διακριτικά φανταστική εδώ – ήταν φίλη με τον Hae Sung (Teo Yoo), ένα αγόρι στην τάξη της με το οποίο πήγε κάτι σαν ραντεβού υπό την επίβλεψη των γονέων τους, πριν η οικογένειά της μεταναστεύσει στον Καναδά. Ζώντας σε διαφορετικές χώρες οι δυο τους είχαν χάσει την επαφή, ώσπου η άνοδος του Facebook 12 χρόνια αργότερα (και του Skype!) τους επανασύνδεσε. Άρχισαν να επικοινωνούν ξανά μεταξύ Νέας Υόρκης και Νοτίου Κορέας, σχηματίζοντας εκ νέου μία βαθιά οικειότητα δύσκολη στον χειρισμό λόγω γεωγραφικής απόστασης.
Έτσι η Nora και ο Hae Sung αποφάσισαν να κάνουν ένα διάλειμμα και, στα 12 χρόνια που μεσολάβησαν, συνέχισαν τη ζωή τους. Η Nora κιόλας έγινε επαγγελματίας θεατρογράφος και να παντρεύτηκε τον Arthur (John Magaro), έναν μυθιστοριογράφο που είχε γνωρίσει σε ησυχαστήριο συγγραφέων. Στο σήμερα ωστόσο, ο Hae Sung αποφασίζει να πάει διακοπές στη Νέα Υόρκη και, φυσικά, να ζήσει την πρώτη δια ζώσης επανένωση με την παιδική του φίλη εδώ και χρόνια. Η επανένωση αυτή απαθανατίζεται στους δρόμους της Νέας Υόρκης, μίας εκ των πιο κινηματογραφημένων μητροπόλεων στην ιστορία του μέσου, που όμως ο διευθυντής φωτογραφίας Shabier Kirchner βρίσκει νέες οπτικές γωνίες για να την αποδώσει, τόσο στον ορίζοντά της όσο και στο επίπεδο του περιπατητή.
Η επαναφορά μιας παλιάς ξεχασμένης αγάπης είναι μία υπέροχη για την πραγματική ζωή ιστορία, και μία προβλέψιμη για τον κινηματογράφο. Όλοι οι εμπλεκόμενοι χαρακτήρες το γνωρίζουν, και το εκπαιδευμένο σε τέτοιες ιστορίες κοινό περιμένει επίσης ότι η βασική ποιότητα του Past Lives θα είναι το will-they-won’t-they.
Η ταινία της Song είναι γεμάτη χώρο. Τον άυλο ανάμεσα στις λέξεις και τον φυσικό μεταξύ των χαρακτήρων. Συχνά αποτυπώνει τη Nora και τον Hae Sung τον έναν απέναντι από τον άλλο, σα να πλησιάζουν αλλά ποτέ να μην παραβιάζουν την αόρατη γραμμή που τους χωρίζει. Αυτό δεν κάνει την ταινία άκαμπτη.
Τέτοιες στιγμές συνθέτουν το μαγνητικό πεδίο που εκπέμπουν οι πρωταγωνιστές, αναδιαμορφώνοντας τον χρόνο και τον χώρο γύρω τους. Τόσα πολλά εξαρτώνται από τις μικροχειρονομίες, τις κρυφές ματιές, τις κουβέντες κατά το βούρτσισμα των δοντιών, τα χέρια που ακουμπούν σε μία κουπαστή και τρίζουν με ηλεκτρισμό.
Η Song χτίζει το Past Lives γύρω από την έννοια του in-yun, μιας κορεατικής λέξης που χοντρικά μεταφράζεται σε «μοίρα», όμως βασίζεται σε έναν παθητικό τρόπο να αντιμετωπίζεις το πεπρωμένο σου. Το in-yun δεν έχει να κάνει με κάποιο manifestation, με το να προσπαθείς να κάνεις τις επιθυμίες σου πραγματικότητα στο μέλλον μέσα από ευχές και θετική σκέψη. Πρόκειται για την αναγνώριση των συνδέσεων που μας ενώνουν όλους.
Η ταινία της Song μπορεί, αν θες, να παρακολουθηθεί ως κάποιο μελαγχολικό πορτρέτο για την αγάπη που ξέφυγε. Ιδωμένη όμως μέσα από τον φακό του in-yun, η ταινία γίνεται μια γλυκόπικρη ιστορία αγάπης και εγκατάλειψης του προηγούμενου εαυτού. Η Nora έχει προφανώς αλλάξει. Η εκδοχή της που ήξερε ο Hae Sung έχει μεταβληθεί προ πολλού. Είναι μία χρονοκάψουλα για τον Hae Sung, όπως και o Hae Sung για εκείνη. Μαζί θρηνούν αυτό που ήταν κάποτε.
Μην ξεγελαστείς και πιστέψεις ότι ο Arthur θα γίνει τελικά ο «κακός λευκός Αμερικανός σύζυγος που στέκεται εμπόδιο στο πεπρωμένο». Οι άνθρωποι στο Past Lives μοιάζουν πολύ με τους ανθρώπους στη δική σου ζωή, δηλαδή είναι φοβισμένοι, διχασμένοι και, κατά βάση, καλοσυνάτοι. Αυτό που μοιράζονται είναι η βαθιά φροντίδα και ο σεβασμός ο ένας για τον άλλον, που διαμορφώνονται από την ωριμότητα που έρχεται με την απόσταση και τον χρόνο. Αυτή είναι η αγάπη που θα θέλαμε όλοι να μπορούμε να έχουμε. Αν όχι σε αυτή τη ζωή, τότε ίσως την επόμενη.
