Το True Detective και η μαγεία του μεταφυσικού
- 7 ΑΠΡ 2019
To 2014 ήταν η σεζόν που καταλάβαμε ότι ο Matthew McConaughey μπορεί να είναι και καλός ηθοποιός. Και αυτό δεν συνέβη, επειδή είδαμε με τη ματιά του 2014 το ‘Wedding Planner’. Είναι εξίσου απαίσιο με τη ματιά του 2014, με τη ματιά του 2001, του 2019 και, αν όλα πάνε καλά στον ανθρώπινο πολιτισμό, και του 2029. Ήταν επειδή τον είδαμε στον ρόλο του Rust Cohle την πρώτη σεζόν του ‘True Detective’ του Nick Pizzolatto, ενός μπάτσου με πνευματικές ανησυχίες, στο παρηκμασμένο σκηνικό της Louisiana. Και το σκηνικό είχε πολύ βασική θέση στην πλοκή.
Mετά από μια παντελώς αποτυχημένη 2η σεζόν τελείως διαφορετικής λογικής και ύφους, το show επέστρεψε σε μια τρίτη σεζόν πολύ πιο κοντά στην αισθητική της πρώτης. Οι δημιουργοί ήθελαν να δείξουν ότι η δεύτερη σεζόν ήταν μια κακή παρένθεση και το έκαναν από το πρώτο πλάνο. Φθινοπωρινά τοπία, υγρό κλίμα, έντονη βλάστηση. H Southern Gothic αισθητική ήρθε και πάλι στο προσκήνιο. Kαι η σεζόν αυτή ήταν ενδεχομένως ακόμα καλύτερη από την πρώτη. Γιατί όμως να παίζει τόσο ρόλο το φίλτρο και τα τοπία εγκατάλειψης σε μια ντετεκτιβίστικη πλοκή;
Αυτό που βασικά πραγματώνεται στο ‘True Detective’ είναι ο συνδυασμός του drama με μεταφυσικές ανησυχίες. Άλλωστε, η αλήθεια είναι ότι το status των serial killers ή δολοφονιών που ακολουθούν μια τελετουργία έχει ούτως ή άλλως, και εκτός του show, έναν χαρακτήρα μεταφυσικό. Ο κόσμος ασχολείται μαζί τους κατά βάση με ένα ενδιαφέρον μυστικιστικό. Ένας serial killer είναι ένας άνθρωπος που δεν δολοφονεί για να κερδίσει κάτι, δεν δολοφονεί για ιδεολογικούς λόγους, ούτε λόγω πάθους. Δολοφονεί επειδή η αφαίρεση της ζωής του προσφέρει μια εσωτερική ικανοποίηση, τον θρέφει υπαρξιακά, ξεπερνάει τα σαφώς καθορισμένα όρια που του θέτει η ανθρώπινη κοινωνία. Και τότε είναι που ταυτίζεται με το απόλυτο κακό χάνοντας έτσι την ανθρώπινη του υπόσταση.
Αυτό που καλούνται να κάνουν δύο ντετέκτιβ στο Arkansas, o Wayne Hays και ο Stephen Dorff, είναι να εξιχνιάσουν την εξαφάνιση των δύο παιδιών μιας white trash οικογένειας στην ευρύτερη περιοχή του Ozarks. Μια εξαφάνιση που θα στοιχειώσει τη ζωή και των δύο. Παρεμφερώς, στην πρώτη σεζόν της σειράς, οι Rust Cohle και Marty Hart ερευνούν τη δολοφονία της σεξεργάτριας Dora Lange. Kαι στις δύο περιπτώσεις έχουμε τα θύματα της δολοφονίας να κάθονται σε στάση προσευχής.
Ο χώρος στο ‘True Detective’ μιλάει. Τα εγκαταλελειμμένα σίδερα, η πυκνή βλάστηση, οι βάλτοι, τα φτωχόσπιτα, οι λάσπες. Σκηνικά που δείχνουν μια μερική ανθρώπινη παρουσία. Στις μεγάλες πόλεις, ο ανθρώπινος πολιτισμός έχει καταλάβει ως απόλυτος κυρίαρχος τον χώρο γύρω του, τον διαμορφώνει όπως θέλει, τον ελέγχει απόλυτα. Στα χωριά και στις κωμοπόλεις του Arkansas και της Louisiana, ο άνθρωπος δεν έχει καταφέρει να ελέγξει τη φύση. Συμβιώνει μαζί της. Παρεμβαίνει μέσα στο τοπίο γύρω του χωρίς να μπορεί να το ελέγξει. Ο ανθρώπινος πολιτισμός και οι κανονικότητες του μπαίνουν σε ένα περιθώριο, σε ένα μεταιχμιακό χώρο και σε μια διαρκή σύγκρουση μεταξύ τους: το σήμα μιας μεγάλης εταιρείας με υπερπολυτελή γραφεία σε 15 μητροπόλεις του κόσμου μπορεί να εμφανιστεί μέσα σε ένα σκηνικό άγριας βλάστησης την οποία κανείς δεν έχει ποτέ ελέγξει.
Mέσα στο σκηνικό αυτό, οι δύο ντετέκτιβ κινούνται ως οι εκπρόσωποι του κράτους, μιας οργανωμένης ανθρώπινης κοινότητας που πρέπει να ξεδιαλύνει μια δολοφονία. Και αυτή η διαδικασία δεν μπορούμε παρά να αναγνωρίσουμε ότι έχει μέσα της, στην ουσία της, τον χαρακτήρα της λύσης ενός μυστηρίου. Ένας ντετέκτιβ στήνει μια database, συγκροτεί μια αφήγηση με βάση τη λογική, ενώνει κομμάτια ενός παζλ και φτάνει τελικά στην εξιχνίαση της υπόθεσης. Η εξιχνίαση αυτή στηρίζεται σε μαρτυρίες (η διϋποκειμενικότητα είναι η αρχή της λογικής), σε μια λογική αιτιακή σχέση που συνδέει τα πράγματα μεταξύ τους.
Στην περίπτωση του ‘True Detective’, οι ντετέκτιβ ακολουθούν την ίδια ακριβώς διαδικασία. Προσπαθούν να στήσουν μια αφήγηση της υπόθεσης προκειμένου να καταλήξουν τελικά στα κίνητρα και στον δράστη, ο οποίος θα συλληφθεί και θα αποκλειστεί από την κοινωνία. Η διαφορά είναι ότι αυτό γίνεται σε έναν χώρο και σε καταστάσεις έξω από τις ανθρώπινες νόρμες, επενδεδυμένα με μια μεταφυσική αίσθηση που ταυτίζει τον δολοφόνο με το περιβάλλον μέσα στο οποίο έκανε την πράξη του. Σαν να ήταν ο δράστης εκπρόσωπος του κακού, μια τρομακτικη θεότητα του δάσους, σαν να οδήγησε στη δολοφονία το τοπίο και όχι κάποια εξορθολογισμένα, ανθρώπινα κίνητρα. Κατά την έννοια αυτή, οι ντετέκτιβ δεν αναζητούν απλά ένα δολοφόνο. Όλο το ‘True Detective’, στην πρώτη και την τρίτη σεζόν του, αποτελεί μια διαδικασία απομάγευσης.
Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η μνήμη. Στην 3η σεζόν δεν βλέπουμε μια γραμμική αφήγηση. Είμαστε σε 3 παράλληλα σύμπαντα το καθένα από τα οποία έχει το δικό του καθεστώς αλήθειας. Και η ίδια υπόθεση σε κάθε χρονική βαθμίδα κλείνει, βρίσκει το τέλος της και φτάνει σε μια πλήρωση. Σε αντίθεση με το μεταφυσικό, για έναν ντετέκτιβ η επιστροφή στις ρίζες οδηγεί σε μια επίλυση, σε ένα τέλος.
Εδώ όμως η διαδικασία της απομάγευσης είναι διαρκής. Επεκτείνεται στον χρόνο. Κάθε φορά που χτίζεται μια αλήθεια, έρχεται η αλήθεια μιας άλλης περιόδου μαζί με την αδύναμη μνήμη του πρωταγωνιστή να την ανατρέψει. Σαν να μην υπάρχει ένα τέλος που να μπορεί να επικυρώσει μια αλήθεια. Εδώ που τα λέμε, τι θα πει τέλος; Τέλος δεν υπάρχει ποτέ.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ: