‘Ad Astra’: Στο διάστημα, κανείς δε μπορεί να ακούσει τον Brad Pitt να κλαίει

Είμαι πεπεισμένος ότι θα κερδίσει Όσκαρ φέτος ο Μπραντ Πιτ.

Είναι ένας ηθοποιός αναγνωρισμένος ως σταρ, ως περσόνα και -σε αρκετούς, όλο και πιο φωναχτούς, κύκλους- ως ερμηνευτική σταθερά. Και στο Χόλιγουντ τον λατρεύουν. Νιώθει κανείς πως είναι από τους ανθρώπους που η βιομηχανία απλώς περιμένει μια ευκαιρία για να τους βραβεύσει, και φέτος για τον Πιτ έχει δύο.

Εντελώς ανεκδοτολογικά, ήμουν πριν λίγες μέρες στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο, ένα αρκετά σημαντικό, πιο καλλιτεχνικό, avant-garde τάσεων Φεστιβάλ σε μια μικρή πόλη της Ελβετίας. Εκεί πήρα διάφορες συνεντεύξεις με πολύ ενδιαφέροντες δημιουργούς, που θα διαβάσετε εδώ το επόμενο διάστημα (αν θέλετε φυσικά), με σκηνοθέτες όπως ο Τζον Γουότερς, ή ο σκηνοθέτης των “Amy” και “Maradona.” Πού θέλω να καταλήξω. Έκανα τρεις συνεντεύξεις με αγγλόφωνους σκηνοθέτες, και οι τρεις τους ανέφεραν εντελώς από μόνοι τους τον Μπραντ Πιτ για διαφορετικούς λόγους. Ο ένας επειδή τον βοήθησε, ο άλλος επειδή έπαιξε ρόλο να μαθευτεί το όνομά του σε έναν σημαντικό κύκλο συνεργατών, ο άλλος (ο Γουότερς, μάλιστα) απλώς επειδή τον θαυμάζει. Νιώθω πως το Χόλιγουντ τον αγαπά και τον εκτιμά και φέτος ίσως ήρθε η ώρα για τις αποδείξεις.

Μία πιθανότητα, το “Once Upon a Time… in Hollywood” του Κουέντιν Ταραντίνο, που συνεχίζει να προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες. Αν σπρωχτεί ειδικά ως Β’ Ανδρικός, μπορεί να αναπτύξει φόρα. Μπορεί να χτυπήσει διπλή υποψηφιότητα ωστόσο; Επειδή το “Ad Astra” του δίνει όλο το χώρο. Η ταινία είναι όμως τόσο περισσότερα από το δυνατό showcase ενός μεγάλου σταρ στο διάστημα (ένα υπο-είδος σύγχρονου αμερικάνικου δράματος που συνεχίζει να προσθέτει classics στο πέρασμα των χρόνων), έστω κι αν παραμένει σε πολλά σημεία τόσο κοντά αλλά και τόσο μακριά από το μεγαλείο.

DAD ASTRA

OUTNOW.CH

Στο κοντινό μέλλον του “Ad Astra” η ανθρωπότητα συνεχίζει να επεκτείνεται, αργά, νωχελικά και αδηφάγα στο εξώτερο του διαστήματος, σαν άλλος Galactus, καταπίνοντας περιοχές ανεξερεύνητες, άγριες, και συνεχίζοντας να προσπαθεί να τις κάνει ένα με τη μεγάλη μας σύγχρονη ομοιογένεια. Το φεγγάρι τώρα είναι υπόθεση μιας πτήσης με εμπορική γραμμή, στην έξοδο της στάσης συναντάς κυλιόμενες σκάλες και σαντουιτσάδικα Subway. Εμείς είμαστε αυτοί που καταβροχθίζουμε κόσμους, αλλά με βλέμμα στραμμένο σε τι ακριβώς;

Αυτή ακριβώς η μεγάλη απορία απέναντι στο απέραντο μαύρο, εκφράζεται στην ταινία μέσα από την επιχείρηση ενός αστροναύτη, που παίζει ο Μπραντ Πιτ με τίμια, στιβαρή μελαγχολία, πετυχαίνοντας να καλύψει το ώριμο παιχνίδισμά του με ένα πέπλο υπαρξιακής παραίτησης. Ο Πιτ αναζητά τον πατέρα του, έναν θρυλικό αστροναύτη που παίζει ο Τόμι Λι Τζόουνς, προσπαθώντας παράλληλα να σώσει την ανθρωπότητα από μια ενεργειακή απειλή που μπορεί να συνδέεται ή όχι, με τον εδώ και χρόνια αγνοούμενο, υποτιθέμενο νεκρό, πατέρα του.

Ο Τζέιμς Γκρέι, που με αγάπη μου αρέσει πάντα να περιγράφω ως τον αγαπημένο μου βαρετό σκηνοθέτη (“Yards”, “Immigrant”, “Lost City of Z”), δομεί αυτή την αναζήτηση ως μια αργή περιπέτεια στα στάδια. Σε κάθε νέα στάση του αστροναύτη, παρατηρούμε γύρω του όλο και λιγότερο αναγνωρίσιμο πολιτισμό, καθώς κατευθύνεται προς το άγνωστο. Στο φεγγάρι, όπου η ανθρωπότητα έχει σχεδόν με απόλυτη επιτυχία επιβάλλει τις δομές της, ήδη υπάρχουν συγκρούσεις με βίαιες, πειρατικές φράξιες, με αποκορύφωμα μια καθηλωτικής slow ποίησης καταδίωξη σε κενό οξυγόνου, στα όρια του σκοτεινού της σελήνης. Αργότερα, σε μια άκατο, ένα ζωώδες πείραμα μας φέρνει πίσω στη ζούγκλα.

Κάθε νέο επίπεδο δίνει στον Γκρέι την ευκαιρία να δοκιμάσει το φλερτ με κάποιο άλλο αναγνωρίσιμο στάνταρ στοιχείο του διαστημικού έπους, αλλά ταυτόχρονα αυτό το σταδιακό ξεφλούδισμα του πολιτισμού της λογικής, θυμίζει και κάτι από την παρεξηγημένη, υπέροχη “Lost City” του σκηνοθέτη, όπου πάλι ένας άντρας ένιωθε έξω από τον εαυτό και την ίδια του την ύπαρξη προσπαθώντας -καταλαβαίνοντάς το ή όχι- να αφήσει πίσω τον ίδιο τον κόσμο του. Αυτή η αργόσυρτη συζήτηση του Δυτικά γαλουχημένου άντρα με τις βάσεις του πολιτισμού που καταλαβαίνει, που έχει μάθει να αποδέχεται ως αρχή και τέλος της ύπαρξής του, είναι θεμελιακό στοιχείο και του “Ad Astra”. Με το διάστημα φωτογραφημένο ως μια ρετρό ηχώ γεμάτη ξεχασμένες σιλουέτες από τον φοβερό διευθυντή φωτογραφίας Χόιτ φαν Χόιτεμα (“Interstellar”) και τον Μαξ Ρίχτερ να γεμίζει το μελαγχολικό κενό του διαστήματος με ήχους που γεφυρώνουν την αγωνία με το μεγαλειώδες συναίσθημα, το “Ad Astra” ακουμπά σε σημεία τον ουρανό και τα άστρα.

Ο τρόπος που ο Γκρέι επιλέγει να ξεφουσκώνει το ίδιο του κατασκεύασμα, για να επιστρέφει στην απλουστευμένη σύνδεση της αναζήτησης του πατέρα και της αγωνιώδους προσπάθειας του ήρωα να ξεφύγει από τη σκιά του και να πάει ένα βήμα παραπέρα, δεν πετυχαίνει ποτέ. Η αφήγηση πατάει στο κλισέ όταν δεν έχει τον παραμικρό λόγο να το κάνει, και η σύνδεση των daddy issues με την τύπου “Αποκάλυψη Τώρα”-στο-διάστημα αποτίναξη του πολιτισμού κι αναζήτηση ενός στόχου ασαφούς, δεν συνάδουν ακριβώς. Το φινάλε, καλλιτεχνικά συμβιβαστικό κατά παραδοχή και του ίδιου του σκηνοθέτη, αφήνει το όλο εγχείρημα αν μη τι άλλο προδομένο.

Είναι μια φιλόδοξη ταινία, με πολλά υποσχόμενη δραματουργική κατασκευή, στην οποία ο εντυπωσιασμός, ο θρίαμβος κι η απογοήτευση προχωρούν μαζί. Στο άπειρο, κι ακόμα παραπέρα.

BRAD ASTRA

24MEDIA

O Μπραντ Πιτ (φίλος του σάιτ) εμφανίστηκε ήρεμος στη συνέντευξη τύπου, κάτι που φυσικά δεν ίσχυε στα φεστιβαλικά πέριξ όπου έγινε το έλα να δεις, με κόσμο να στριμώχνεται σε κάθε γωνιά της προδιαγεγραμμένης πορείας του σταρ, και φυσικά το κόκκινο χαλί να μαζεύει πολύ κόσμοτην ώρα της άφιξής του.

Μιλώντας το μεσημέρι για την ταινία, ο Πιτ βρέθηκε δίπλα στον σκηνοθέτη Τζέιμς Γκρέι και τη συμπρωταγωνίστριά του Ρουθ Νέγκα (που έχει στην ταινία ένα μικρό αλλά σημαντικό ρόλο). Ο Γκρέι μιλώντας για τον χαρακτήρα είπε πως “δε μπορείς να ανησυχείς αν θα αρέσεις ή αν θα φανείς συμπαθής ή αντιπαθής. Μπορείς μόνο να ανησυχείς για το να είσαι ειλικρινής απέναντι στο ποιος είσαι, και για το να είσαι διατεθειμένος να είσαι ευαίσθητος και ανοιχτός.” Πώς συνδέεται αυτό με τον χαρακτήρα του αστροναύτη που παίζει ο Μπραντ Πιτ; “Κάποιες φορές αυτή η διαδικασία θα σε οδηγήσει σε σκοτεινά σημεία, αλλά δε γίνεται να ανησυχείς για αυτό. Αναπτύξαμε ένα διάλογο με τον Μπραντ, και μετά τα πάντα βρήκαν το δρόμο τους.”

Ο ίδιος ο Πιτ, επεκτάθηκε μιλώντας για το τι λέει για τον ίδιο αυτός ο ρόλος, και η συναισθηματική ειλικρίνεια που εντόπισε σε αυτόν. “Μεγαλώνοντας σε μια εποχή που μαθαίνουμε να είμαστε δυνατοί ή να μην δείχνουμε αδυναμία ή να μην μας φέρονται με ασέβεια, υπάρχει μεν αξία σε αυτό, αλλά επίσης δημιουργείται μια διαχωριστική γραμμή, επειδή αρνείσαι, υπό μία έννοια, τον πόνο ή το να νιώθεις ντροπή, είτε είναι στο μυαλό σου είτε όχι. Κάνουμε μια ερώτηση: Υπάρχει ένας καλύτερος ορισμός του εαυτού μας; Το να είσαι πιο ανοιχτός προσφέρει καλύτερη σχέση με τους αγαπημένους σου και με τον εαυτό σου; Στην τελική, αυτό είναι που αναζητούσαμε.”

Και, στην αναπόφευκτη ερώτηση, για το αν σε αυτά που αναζητούσε είναι και το Όσκαρ, ο Μπραντ Πιτ απάντησε τίμια και διπλωματικά, φέρνοντάς μας πίσω σε αυτά που λέγαμε στην αρχή του κειμένου. “Κάθε χρόνο βλέπω απίστευτο ταλέντο να αναγνωρίζεται και βλέπω απίστευτο ταλέντο να μην αναγνωρίζεται. Όταν έρχεται η σειρά σου είναι πολύ διασκεδαστικό. Κι όταν έρχεται η σειρά κάποιου άλλου, είναι συνήθως φίλοι σου, οπότε θα το αφήσω εκεί”, έκλεισε γελώντας.

ΤΙ ΑΛΛΟ ΕΡΧΕΤΑΙ

24MEDIA

Αμέσως μετά το “Ad Astra” είδαμε το πραγματικά σπουδαίο “Marriage Story” του Νόα Μπόμπακ με τους Άνταμ Ντράιβερ και Σκάρλετ Γιόχανσον, που απλά παραείναι καλό για να μην του δώσουμε το δικό του κείμενο, οπότε θα διαβάσετε για αυτό στην αυριανή ανταπόκριση. Στο μεταξύ θα έχουμε δει το “Ema” του Πάμπλο Λαραϊν (“Neruda”, “Jackie”) ενώ το Σάββατο περιμένουμε “Joker” και την ταινία “Ενήλικες στο Δωμάτιο” βασισμένο στο βιβλίο του Γιάνη Βαρουφάκη. Δεν θα βαρεθούμε τις επόμενες μέρες, το μόνο σίγουρο.

*Το “Ad Astra” θα κυκλοφορήσει στην Ελλάδα από την Odeon. Το 76ο Φεστιβάλ Βενετίας διαρκεί ως τις 7 Σεπτεμβρίου και καθημερινά μπορείτε να διαβάζετε ανταποκρίσεις στο Oneman.

ΚΙ ΑΛΛΗ ΒΕΝΕΤΙΑ:

H Κατρίν Ντενέβ κυριαρχεί στην πρεμιέρα της φετινής Βενετίας