Βιβλιοφαγικό mashup v155: 6 βιβλία που διαδραματίζονται στην Ινδία και πρέπει να διαβάσεις

Τα χαμένα βιβλία των βιβλιοθηκών της Θεσσαλονίκης, μερικά αναγνώσματα για την Ινδία, ποια είδη επιλέγουν οι αναγνώστες της Αμερικής και γιατί τα ρομάντζα είναι στην πραγματικότητα φεμινιστικά, μαζί με όλες τις νέες κυκλοφορίες και τα κείμενα για το βιβλίο που μπορούν να χωρέσουν στην εβδομάδα σας. Σήμερα, εδώ, στο 155ο τεύχος του Βιβλιοφαγικού mashup.

ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ

Η Βικτώρια ρωτά, “Προτάσεις για βιβλία που να διαδραματίζονται ή να μιλούν για την Ινδία;”

Φίλη Βικτώρια, πολύ καλή ερώτηση αν και νομίζω πως θα σε απογοητεύσω λιγάκι.

Η πραγματικότητα, όπως έχουμε ξαναπεί στο παρελθόν εδώ στη στήλη, είναι πως στην Ελλάδα εκδίδονται ελάχιστα βιβλία συγγραφέων εκτός Ευρώπης και Αμερικής. Έτσι οι επιλογές μας από βιβλία που ασχολούνται με μια χώρα όπως η Ινδία είναι ελάχιστες. Θα πούμε όμως τα βασικά εδώ μαζί και είμαι σίγουρος πως όλο και κάτι θα βρεις που να μην έχεις διαβάσει ήδη.

Τη σύγχρονη Ινδία στα τέλη του 20ου αιώνα μας παρουσιάζει η Arundhati Roy στο ‘Ο Θεός των μικρών πραγμάτων’, μέσα από την ιστορία της Άμου, μια γυναίκα ανώτερης κάστας που γυρνά στο σπίτι των γονιών της μετά το διαζύγιό της, μαζί με τα δυο της επτάχρονα παιδιά Έστθα και Ράχελ. Η ιστορία της Ινδίας για σχεδόν τρεις δεκαετίες περνά μπροστά από τον αναγνώστη, μέσα από τα μάτια των τριών χαρακτήρων, πηδώντας από το παρελθόν, στο μέλλον και πάλι πίσω.

Επίσης με την ιστορία της Ινδίας επί τρεις δεκαετίες (αλλά διαφορετικές από εκείνες της Roy) ασχολείται το πολυβραβευμένο μυθιστόρημα του Salman Rushdie, ‘Τα παιδιά του μεσονυκτίου’. Ο Σαλίμ, ένα παιδί που γεννήθηκε ακριβώς τη στιγμή της ανεξαρτητοποίησης της Ινδίας από τη Βρετανία, είναι ο αφηγητής του βιβλίου. Όπως όλα τα παιδιά που γεννήθηκαν εκείνη την ώρα, έχει ένα υπερφυσικό χάρισμα και καθώς μεγαλώνει παρακολουθεί με προσοχή την οικογένειά του αλλά και τη χώρα του. Μεγαλώνει όπως μεγαλώνει και η Ινδία, μέσα σε δυσκολίες, αλλαγές, κοσμοϊστορικά γεγονότα και τραγωδίες, περιγράφωντας την ενηλικίωση ενός νέου κράτους.

Και τα δύο παραπάνω βιβλία κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις Ψυχογιός.

Δε γίνεται να μην αναφέρουμε και την Jhumpa Lahiri με το ‘Εκεί όπου ανθίζουν οι υάκινθοι’ της, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο. Το μυθιστόρημα μιλά για δύο αχώριστα αδέρφια, τον Ουντάγιαν και τον Σουμπάς, που μεγαλώνοντας ακολουθούν διαφορετική πορεία, με τον έναν να εντάσσεται στο κίνημα των Ναξαλιτών και να παλεύει για τις κοινωνικές ανισότητες της Ινδίας, ενώ ο άλλος να ταξιδεύει για σπουδές στην Αμερική, μέχρι που ο χαμός του αδερφού του θα τον φέρει πίσω στην πατρίδα του.

Με την κοινωνική διαστρωμάτωση της Ινδίας ασχολείται και το ‘Ο λευκός τίγρης’ του Aravind Adiga, ένα βιβλίο που επικεντρώνεται στο χαρακτήρα του Μπαλράμ, ενός υπηρέτη και σοφέρ ενός πλούσιου Ινδού στο Δελχί και μετέπειτα επιχειρηματία στο Μπανγκαλόρ, στην προσπάθειά του να ξεφύγει από τη φτώχεια και να κατακτήσει τα όνειρα της νιότης του. Το βιβλίο κυκλοφορεί από την Modern Times.

Από τις Εκδόσεις Gema μας έρχεται το μυθιστόρημα ‘Η ζωή των άλλων’ του Neel Mukherjee, που ακολουθεί τις ζωές των μελών της οικογένειας Γκος στην Καλκούτα του 1967, μια οικογένεια γεμάτη κόντρες και μυστικά, στο κέντρο μιας κοινωνίας που αλλάζει με ταχύτητα, εκεί που το χάσμα μεταξύ γενεών και μεταξύ των κοινωνικών στρωμάτων μεγαλώνει μέρα με τη μέρα. Την πτώση της οικογένειας επιταχύνει η εμπλοκή του μεγαλύτερου εγγονού, του Σουπράτικ, με τον εξτρεμιστικό πολιτικό ακτιβισμό.

Στο ‘Θάλασσα από παπαρούνες’ του Amitav Ghosh από τις Εκδόσεις Καστανιώτη βρισκόμαστε στον Ινδικό Ωκεανό, εκεί που ταξιδεύει το πλοίο ‘Ιβις, εκεί όπου συνταξιδεύουν άνθρωποι κάθε κάστας και φυλής Ινδών και Δυτικών, από έναν πτωχευμένο πρίγκιπα μέχρι έναν Κινέζο εθισμένο στο όπιο κι από έναν Αμερικανό μιγά πρώην σκλάβο μέχρι τη χήρα ενός παραγωγού οπίου. Οι χαρακτήρες του μυθιστορήματος ζουν ένα περιπετειώδες ταξίδι από την Καλκούτα προς τον Άγιο Μαυρίκιο και σχηματίζουν αδελφικούς δεσμούς, σε ένα μυθιστόρημα που παίζει με τη γλώσσα και ζωντανεύει μια ολόκληρη εποχή.

Έχετε οποιαδήποτε ερώτηση για τα βιβλία; Ψάχνετε προτάσεις για ένα συγκεκριμένο είδος ή μια συγκεκριμένη διάθεση; Θέλετε να μάθετε κάτι για συγγραφείς ή για εκδοτικούς; Για τη λογοτεχνία γενικότερα; Θέλετε στοιχεία, αριθμούς, ονόματα, λίστες; Το βιβλιοφαγικό mashup έχει τις απαντήσεις, αρκεί να κάνετε τις ερωτήσεις.

Συμπληρώστε τη φόρμα παρακάτω και ίσως η δική σας ερώτηση να απαντηθεί σε μια από τις επόμενες Δευτέρες της στήλης μας. Περιμένουμε τις ερωτήσεις σας!

ΝΕΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ

Με 6 νέα βιβλία θα αφήσουμε σήμερα τον Νοέμβριο, τον μήνα που έφερε δεκάδες φρέσκα αναγνώσματα στα ράφια των βιβλιοπωλείων.

Αρχή με τις Floral Books, που μας φέρνουν το ‘Επικίνδυνες φιλίες’ (‘The Last Mrs. Parrish’, 2017), συγγραφικό ντεμπούτο των Liv Constantine, σε μετάφραση Πόλυς Μοσχοπούλου. Το Liv Constantine είναι το ψευδώνυμο των αδερφών ελληνικής καταγωγής Lynne και Valerie Constantine και το μυθιστόρημα τους επιλέχθηκε για το book club της Reese Witherspoon, ενώ η τηλεοπτική του μεταφορά ετοιμάζεται για το Amazon Prime.

Το βιβλίο ακολουθεί την Άμπερ, μια άτυχη γυναίκα που θεωρεί πως αξίζει περισσότερα από όσα έχει και που ζηλεύει τη Δάφνη, μια επιφανή φιλάνθρωπο που βρίσκεται παντρεμένη με έναν πλούσιο άντρα που την αγαπά. Όμως η Άμπερ έχει ένα σχέδιο. Χρησιμοποιεί τη συμπόνια που δείχνει η Δάφνη για να μπει στη ζωή της και σύντομα γίνεται η πιο έμπιστη φίλη της, με σκοπό να της κλέψει όλα όσα έχει.

Στο μεγάλο αδερφάκι των Floral Books, τις Εκδόσεις Οξύ, βρίσκουμε μια νουβέλα του Clive Barker με τίτλο ‘Η μήτρα της βίας’ (‘Chiliad: A Meditation’, 2014), σε μετάφραση Βασίλη Μπαμπούρη. Ένα έργο που διαδραματίζεται στη στροφή της πρώτης και της δεύτερης χιλιετίας, με δύο άγριες, φαινομενικά ανεξήγητες δολοφονίες να βρίσκονται στην καρδιά της ιστορίας, ενώνοντας τους αιώνες μεταξύ τους και αναδεικνύοντας τη βίαιη φύση του ανθρώπου.

Στις Εκδόσεις Πόλις συνεχίζουν την έκδοση των ανέκδοτων στην Ελλάδα έργων του James Baldwin. Έτσι, μετά από το μυθιστόρημα ‘Το κουαρτέτο του Χάρλεμ’ που κυκλοφόρησε πριν μερικές εβδομάδες, μας παρουσιάζουν τώρα το ‘Δεν είμαι ο νέγρος σου’ (‘I Am Not Your Negro’, 2017), σε μετάφραση Ισμήνης Θεοδωροπούλου, το βιβλίο που προέκυψε από το ομώνυμο ντοκιμαντέρ του 2016 και περιέχει κομμάτια από ομιλίες, συνεντεύξεις και κείμενα του Baldwin που αφορούν το συστημικό ρατσισμό κατά των μαύρων της Αμερικής, όπως επιλέχθηκαν από τον σκηνοθέτη της ταινίας Raoul Peck.

Μια αλλιώτικη νεανική ιστορία αγάπης μας φέρνουν οι Εκδόσεις Ψυχογιός με το ‘Πάντα από την αρχή’ (‘Opposite of Always’, 2019) του Justin A. Reynolds, σε μετάφραση Παναγιώτας-Λητούς Ανδρέου. Η υπέροχη σχέση του Τζακ και της Κέιτ, που συναντιούνται σε ένα πάρτι και γίνονται ζευγάρι, σταματά όταν η Κέιτ πεθαίνει. Αλλά ο θάνατός της στέλνει τον Τζακ πίσω στη στιγμή της γνωριμίας τους. Εκείνος νομίζει πως θα τρελαθεί, αλλά αποφασίζει να δοκιμάσει να αποτρέψει το θάνατό της, ανακαλύπτοντας σύντομα πως οι πράξεις του πίσω στο χρόνο έχουν συνέπειες, πολλές φορές ακόμα και θανάσιμες για ανθρώπους που αγαπά.

Οι Εκδόσεις Διόπτρα, πιστές στα αγωνιώδη νουάρ που μας έρχονται από την Ευρώπη, ξαναχτυπούν με το ‘Ασημένιος δρόμος’ (‘The Silver Road’, 2018) της Σουηδής Stina Jackson, σε μετάφραση Βαγγέλη Γιαννίση. Ο Λελ κάθε βράδυ παίρνει το αυτοκίνητό του και ταξιδεύει στον Ασημένιο δρόμο, ψάχνοντας τη χαμένη του κόρη που εξαφανίστηκε εκεί πριν τρία χρόνια, κατηγορώντας τον εαυτό του για την απώλειά της. Στην απομονωμένη πόλη της Βόρειας Σουηδίας που μένει ο Λελ εμφανίζεται μαζί με τη μητέρα της ένα νέο κορίτσι στην ηλικία της κόρης του, η Μέγια. Όμως το μέρος κρύβει κινδύνους για τα νεαρά κορίτσια και οι ζωές του Λελ και της Μέγια θα διασταυρωθούν σύντομα.

Κλείσιμο για σήμερα με το κλασικό πια έργο του Hans Magnus Enzensberger με τίτλο ‘Το σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας’ (‘Anarchy’s Brief Summer’, 1972), σε μετάφραση Σπύρου Μοσκόβου, που μας έρχεται από τις Εκδόσεις Εστία. Το βιβλίο, κάτι μεταξύ μυθιστορηματοποιημένης αφήγησης και αναπαράστασης πραγματικών γεγονότων, επικεντρώνεται στον χαρισματικό ηγέτη των αναρχικών και ήρωα της Ισπανικής Επανάστασης Μπουεναβεντούρα Ντουρούτι, κεντρική φιγούρα του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου, μέσα από μαρτυρίες που αφορούν τη ζωή και το θάνατό του.

ΠΟΥ ΠΗΓΑΝ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ;

Σύμφωνα με την είδηση που κυκλοφόρησε την περασμένη εβδομάδα από το ΑΠΕ-ΜΠΕ, σχεδόν 5,000 βιβλία λείπουν από τα ράφια της Κεντρικής Δημοτικής Βιβλιοθήκης, τα παραρτήματα και τις παιδικές βιβλιοθήκες του δήμου Θεσσαλονίκης.

Που πήγαν αυτά τα βιβλία; Πρόκειται, λέει η είδηση, για βιβλία που δανείστηκαν οι αναγνώστες αλλά δεν επέστρεψαν ποτέ. Από το 2001 μέχρι το 2010 έλειπαν 615 βιβλία και από το 2011 μέχρι και φέτος ο αριθμός ανέβηκε στα 4,337 βιβλία.

Οι βιβλιοθηκονόμοι ζητούν την επιστροφή τους ακόμη και στα κρυφά. Πάρε σου λέει ρε αδερφέ το βιβλίο που δανείστηκες πέρυσι κι ακόμα να γυρίσεις και άστο σε κάποιο ράφι ή σε κάποιο πάγκο, δε θα σε μαλώσει κανείς. Άνθρωποι είμαστε, τι να γίνει, δε θα σε μαλώσει κανείς. Απλά θα βγάλει μια είδηση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ που θα λέει μεταξύ άλλων και το φανταστικό “κάποιοι, σύμφωνα με τους βιβλιοθηκονόμους, φαίνεται πως ξέχασαν τελείως ότι τα δανείστηκαν και τα πήραν μαζί τους στις βαλίτσες φεύγοντας με την ολοκλήρωση των σπουδών τους από τη Θεσσαλονίκη”. Μπράβο στον βιβλιοθηκονόμο που το είπε αυτό αλλά και στον συντάκτη της είδησης που το μετέφερε, πραγματικά, χειροκροτώ.

Πάντως η συγκεκριμένη είδηση έχει ενδιαφέρον και για ένα ακόμη στατιστικό: Τους 10 πρώτους μήνες του 2019 οι βιβλιοθήκες του δήμου Θεσσαλονίκης δάνεισαν συνολικά 291,534 βιβλία, αριθμό που βρίσκεται ελαφρώς πάνω από τον περσινό αριθμό ρεκόρ (συνολικά το 2018 έγιναν 344,378 δανεισμοί), ενώ η ανοδική πορεία των δανεισμών δείχνει πως η πόλη δε βρίσκεται μακριά από το μέσο όρο των 1,000 βιβλίων τη μέρα.

Μήπως να γραφτείτε κι εσείς σε μια βιβλιοθήκη αύριο;

AND NOW, THIS

Ενδιαφέρουσα η ιδέα των Εκδόσεων Πατάκη για τη φετινή Black Friday. Αυτή την Παρασκευή στο Half Book Friday του εκδοτικού μπορείτε να κατεβάσετε δωρεάν το πρώτο μισό ebook από 7 έργα νεανικής λογοτεχνίας και, αν σας αρέσει, μπορείτε στη συνέχεια να αγοράσετε το υπόλοιπο μισό σε μειωμένη τιμή μέχρι και το τέλος του 2019. Ανάμεσα στα βιβλία βρίσκονται και έργα των Jenny Han και Patrick Ness.

Αν μη τι άλλο, διαφορετική ιδέα από τα συνηθισμένα στην εγχώρια αγορά των ebooks, όπου οι προσφορές και οι προωθητικές προσπάθειες είναι σχεδόν ανύπαρκτες.

Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΣΤΟ #INSTAVIVLIO

Δύσκολη επιλογή αυτή την εβδομάδα, μιας και οι bookstagrammers ανέβασαν στο #instavivlio μερικές εξαιρετικές δημιουργίες με επίκεντρο τα αναγνώσματά τους. Για πάμε να δούμε λοιπόν, ποια τρία κλικς επικράτησαν τελικά;

ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΑ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΑ

Ένα πολύ ενδιαφέρον γράφημα πέτυχα τις προηγούμενες ημέρες στο Reddit και ορίστε, να το, έπρεπε να το μοιραστώ και μαζί σας.

Το visualization χρησιμοποιεί τη λίστα των best sellers των New York Times, την πιο γνωστή λίστα με ευπώλητα βιβλία στην Αμερική (και τον κόσμο), από το 2011 μέχρι και το 2018, για να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τι διαβάζει περισσότερο το αναγνωστικό κοινό της χώρας.

Στο γράφημα βλέπουμε τα βιβλία χωρισμένα σε λογοτεχνικά είδη, με τα αστυνομικά μυθιστορήματα, τα βιβλία μυστηρίου και τα θρίλερ να βρίσκονται στην κορυφή. Το 41% όλων των βιβλίων που βρέθηκαν αυτά τα 8 χρόνια στη λίστα με τα ευπώλητα ανήκουν σε αυτά τα είδη. Ακολουθούν τα ιστορικά μυθιστορήματα με 17%, αισθηματικά με 16% και η σύγχρονη mainstream λογοτεχνία με 10%.

Μπορούμε να παρατηρήσουμε επίσης τα μόλις 2 nonfiction βιβλία που βρέθηκαν στη λίστα, αλλά και πως πάνω από το 1/3 όλων των έργων αποτελούν μέρος σειράς βιβλίων, με τα αστυνομικά/μυστηρίου/θρίλερ να είναι μάλιστα μοιρασμένα ανάμεσα σε κομμάτια σειρών και μεμονωμένα έργα.

Page turners, δράση, συναίσθημα και επιστροφή στο χρόνο λοιπόν προτιμούν οι περισσότεροι αναγνώστες στην Αμερική. Όσο για εμάς εδώ; Πολύ καλή ερώτηση αλλά απάντηση δεν υπάρχει, μιας και δεν υπάρχουν στοιχεία πωλήσεων για τα ελληνικά βιβλία.

ΤΑ ΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΦΕΜΙΝΙΣΤΙΚΑ

Δεν ξέρω αν είστε έτοιμοι για αυτό, αλλά εγώ μια προσπάθεια θα την κάνω: Τα αισθηματικά και ερωτικά μυθιστορήματα είναι, σε αντίθεση με αυτό που πιστεύουν πολλοί αναγνώστες, φεμινιστικά. Έτσι μας λέει η Jessica Lyn Van Slooten, αναπληρώτρια καθηγήτρια Αγγλικών, Συγγραφής και Σπουδών Φύλου στο University of Wisconsin Green Bay, σε ένα εξαιρετικό TEDx Talk που παρέδωσε πριν λίγο καιρό.

Ενώ πολλοί πιστεύουν πως τα ρομάντζα είναι σκουπίδια, τυποποιημένα και αντιφεμινιστικά, η Van Slooten προκαλεί αυτά τα αρνητικά αναγνωστικά στερεότυπα για να φέρει στο προσκήνιο τον τρόπο με τον οποίο πολλοί συγγραφείς σήμερα παρουσιάζουν έναν ισότιμο, ανοιχτό, φεμινιστικό κόσμο. Ας την ακούσουμε.

RANDOM LINKS

Τα 10 καλύτερα βιβλία του 2019 από τους New York Times, τι μπορεί να κάνει για τις γυναίκες η “γυναικεία λογοτεχνία”, ο αναξιόπιστος αφηγητής είναι το μεγαλύτερο λογοτεχνικό trend της δεκαετίας, τα 20 καλύτερα μυθιστορήματα της δεκαετίας, το αβέβαιο μέλλον της μεγαλύτερης αγοράς μεταχειρισμένων βιβλίων στον κόσμο, τα 30 καλύτερα μυθιστορήματα φανταστικού της δεκαετίας, πώς η μεταφρασμένη λογοτεχνία μπορεί να ανοίξει την πόρτα στον κόσμο, η προφορική ιστορία της διαδρομής της Margaret Atwood, η θετική επίδραση των επισκέψεων συγγραφέων σε μαθητές, γιατί τόσες πολλές γυναίκες συγγραφείς υιοθετούν ακόμα ανδρικά ψευδώνυμα, η κρυφή ζωή ενός σταρ των audiobooks, η εξέλιξη των τρανς απομνημονευμάτων, ο Michael Chabon για την ανατρεπτική φαντασία της Ursula K. Le Guin, προς όλους τους άνδρες που δε διαβάζουν βιβλία γυναικών, τι έκαναν τα tweets και τα emojis στο μυθιστόρημα, για τις κλιματικές αφηγήσεις που προχωρούν πέρα από την αποκάλυψη, γιατί πολλά από τα καλύτερα ψυχολογικά θρίλερ ξεκινούν από οικογενειακά μυστικά, οι Γάλλοι αναγνώστες στρέφονται στους συγγραφείς μικτής καταγωγής, οι ανερχόμενοι αστέρες της αστυνομικής λογοτεχνίας των 2010s, οι φυλακισμένοι στην Αμερική χρεώνονται με το λεπτό για να διαβάσουν, για τα ανολοκλήρωτα χειρόγραφα, πώς η λογοτεχνία μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, λογοτεχνικές εξερευνήσεις για φυλετικά στερεότυπα, είναι η ντεμπιτάντ μια από τους πιο παρεξηγημένους χαρακτήρες της λογοτεχνίας, πώς το ‘Middlemarch’ της George Eliot απηχεί στην Αγγλία του 2019 και πώς η συγγραφέας μετατράπηκε σε παρία στην αποκορύφωση της δημοφιλίας της, για τα ξεχασμένα φεμινιστικά θρίλερ της Louisa May Alcott, οι νικητές των φετινών Εθνικών Λογοτεχνικών Βραβείων της Αμερικής, οι χαρές και οι κίνδυνοι του να μπλέκεις στοιχεία διαφορετικών λογοτεχνικών ειδών, για τα παραμύθια του Paulé Bartón, ένα νέο social network βασισμένο στην ποίηση.

***

Class of ’99: Το αφιέρωμά μας στο θρυλικό σινεμά του 1999 ολοκληρώνεται στο νέο επεισόδιο του POP για τις Δύσκολες Ώρες, με τις 35 ταινίες που διαμόρφωσαν την καλύτερη χρονιά του κινηματογράφου!