Βιβλιοφαγικό mashup v153: Τα 100 βιβλία που διαμόρφωσαν τον κόσμο μας

Με ένα κόμικ για το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ένα βραβείο μετάφρασης που πήγε σε ελληνικό βιβλίο, αναγνώσματα για εφήβους και τα 100 βιβλία που διαμόρφωσαν τον κόσμο μας έρχεται σήμερα στις οθόνες σας η 153η έκδοση του Βιβλιοφαγικού mashup.

ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΑΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΜΑΣ

Δεν είναι τα καλύτερα, ούτε ίσως τα πιο πολυδιαβασμένα. Είναι όμως εκείνα που τα τελευταία τριακόσια χρόνια, σύμφωνα με το πάνελ των συγγραφέων, κριτικών και επιμελητών στους οποίους το BBC έδωσε την ευθύνη της επιλογής, διαμόρφωσαν τον κόσμο στον οποίο ζούμε σήμερα.

Στη λίστα των 100 βιβλίων που δόθηκε πριν μερικές ημέρες στη δημοσιότητα θα βρούμε το ‘Noughts & Crosses’ της Malorie Blackman, το ‘Saturday Night and Sunday Morning’ του Alan Sillitoe, το ‘The Far Pavilions’ της M.M. Kaye, το ‘Ice Candy Man’ της Bapsi Sidhwa και το ‘Golden Child’ της Claire Adam, αλλά δε θα βρούμε για παράδειγμα το ‘Ulysses’ του James Joyce, το ‘Middlesex’ του Jeffrey Eugenides ή το ‘Wuthering Heights’ της Emily Brontë.

Κι αυτό είναι κάτι που κάνει την επιλογή των “100 βιβλίων που διαμόρφωσαν τον κόσμο μας” ενδιαφέρουσα. Όχι μια ακόμα τυπική επιλογή αναγνωσμάτων, η λίστα περιέχει ευχάριστες εκπλήξεις όπως η σειρά ‘Discworld’ του Terry Pratchett, το Habibi του Craig Thompson, το American War του Omar El Akkad, το The Witches του Roald Dahl, το V for Vendetta του Alan Moore, το The Road του Cormac McCarthy και το Bridget Jones’s Diary της Helen Fielding, δίπλα σε έργα συγγραφέων όπως ο Aldous Huxley, η Annie Proulx, η Virginia Woolf, ο Salman Rushdie, η Jeanette Winterson και η Chimamanda Ngozi Adichie.

Εσείς πόσα από τα 100 αυτά βιβλία έχετε διαβάσει; Ποιο πιστεύετε πως θα έπρεπε να έχει συμπεριληφθεί στη λίστα και για ποιο εκπλήσσεστε που βρίσκεται εκεί;

ΕΝΑ ΦΕΣΤΙΒΑΛΙΚΟ ΚΟΜΙΚ

Μπορεί το φετινό, επετειακό Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης να έδωσε τα βραβεία του και να έκλεισε τον 60ο του κύκλο, αλλά η ιστορία του συνεχίζεται στα βιβλιοπωλεία.

Ως κομμάτι του εορτασμού των 60 χρόνων του ΦΚΘ, οι Γιώργος Γούσης, Γεωργία Ζάχαρη και Παναγιώτης Πανταζής δημιούργησαν το ‘ΦΕΣΤΙΒΑΛ’, ένα κόμικ 180 σελίδων που μιλάει για το Φεστιβάλ μέσα από την ερωτική ιστορία μιας κριτικού κινηματογράφου και ενός σκηνοθέτη. Η Ντάρια γνωρίζει τον Σωτήρη στους χώρους του φεστιβάλ, οι δύο νέοι ερωτεύονται στις κινηματογραφικές αίθουσες του Ολύμπιον και του λιμανιού και στα πάρτι της Αποθήκης Γ’, η σχέση τους περνά από τα σαράντα κύματα του Θερμαϊκού και μεταμορφώνεται, εξελίσσεται και αλλάζει με φόντο την ερωτική Θεσσαλονίκη του παρόντος και του μέλλοντος.

Με παρέα 70 προσωπικότητες της πόλης, του φεστιβάλ, του ελληνικού και του παγκόσμιου κινηματογράφου, από τον Γιάννη Μπακογιαννόπουλο μέχρι την Ανιές Βαρντά και από τον Γιώργο Λάνθιμο μέχρι τον, επισκέπτη του φετινού ΦΚΘ, Τζον Γουότερς, οι δύο ήρωες κινούνται στα πιο αναγνωρίσιμα σημεία της πόλης και του αγαπημένου της κινηματογραφικού δεκαημέρου. Οι ήρωες και οι σκηνές των φιλμικών μας ονείρων, από το ‘Όλα είναι δρόμος’ στο ‘Αποκάλυψη Τώρα’, βρίσκονται στην καρδιά του ‘ΦΕΣΤΙΒΑΛ’ και μπλέκονται γλυκά στην ιστορία της Ντάρια και του Σωτήρη.

Εκτός από των παραπάνω, εμείς είμαστε εδώ για τη φράση “Αθηνέζικες απόψεις περί σινεμά”, το cameo του (επιτρέψτε μου, θρυλικού) Pastaflora Darling της Ζεύξιδος, τις τρομερές ιστορίες του Σάμμυ, τον “Γιάννη Προοικονομίδη”, τον Κόλιν Φάρελ στο ρόλο του Μεγάλου Αλεξάνδρου.

Το κόμικ, που πωλούνταν από τις 31 Οκτωβρίου στα σημεία πώλησης του Φεστιβάλ, μπορείτε να το βρείτε ήδη σε βιβλιοπωλεία σε όλη τη χώρα. Η όμορφη, hardback έκδοσή του κυκλοφορεί και στα ελληνικά και στα αγγλικά και αν το Βιβλιοφαγικό mashup είναι μια επίσημη λίστα βιβλιοφιλικών προτάσεων για Χριστουγεννιάτικα δώρα, το ‘ΦΕΣΤΙΒΑΛ’ θα είχε σίγουρα μια θέση σε αυτή.

ΝΕΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ

Από αριστουργήματα συγγραφέων βραβευμένων με Νόμπελ Λογοτεχνίας, μέχρι αγωνιώδεις ιστορίες με σίριαλ κίλερς περιέχει η επιλογή μας από τις νέες εκδόσεις των προηγούμενων ημερών. Τα εννέα βιβλία για τα οποία θα μιλήσουμε σήμερα αξίζουν μια άμεση επίσκεψη στο βιβλιοπωλείο της γειτονιάς σας.

Ξεκίνημα με τις Εκδόσεις Διάπλαση που μπαίνουν για πρώτη φορά στη μεταφρασμένη παγκόσμια λογοτεχνία με ένα μεγάλο βιβλίο: Το μυθιστόρημα ‘Οι κορυφές της ζωής’ (‘The Overstory’, 2018) του Richard Powers, σε μετάφραση Βασιλικής Πολίτη, είναι μάλλον ένα από τα καλύτερα βιβλία της περασμένης χρονιάς και σίγουρα μια από τις πολυαναμενόμενες μεταφράσεις που βλέπουμε στα ελληνικά βιβλιοπωλεία.

Το βιβλίο είναι ένα έργο της οικολογικής λογοτεχνίας για 9 διαφορετικούς ανθρώπους που καλούνται από τα δέντρα να σώσουν την τελευταία έκταση παρθένου δάσους της Αμερικής, μέσα από 9 ιστορίες που ενώνονται μεταξύ τους. Βρέθηκε ανάμεσα στα υποψήφια έργα για το Booker Prize και το PEN/Faulkner Award, ενώ κέρδισε το Pulitzer Prize.

Το μυθιστόρημα που κέρδισε το περσινό Prix Goncourt, το μεγαλύτερο λογοτεχνικό βραβείο της Γαλλίας, μας φέρνουν οι Εκδόσεις Στερέωμα. Το ‘Και μετά από αυτούς τα παιδιά τους’ (‘Their Children After Them’, 2018) του Nicolas Mathieu, σε μετάφραση Σοφίας Διονυσοπούλου, μιλά για την εφηβεία με πρωταγωνιστή τον Αντονύ, που θα κλέψει ένα κανό μαζί με τον ξάδελφό του για να επισκεφθεί μια παραλία γυμνιστών, σε μια εικόνα της Γαλλίας που βρίσκεται παγιδευμένη ανάμεσα στη νοσταλγία και την παρακμή.

Την επανέκδοση της ‘Αγαπημένης’ (‘Beloved’, 1987) της Toni Morrison, σε μετάφραση Κατερίνας Σχινά, φέρνουν στα βιβλιοπωλεία οι Εκδόσεις Παπαδόπουλος. Το πιο γνωστό από τα βιβλία της Morrison αφορά τη ζωή της Σιθ, μιας σκλάβας του Νότου που δραπέτευσε. Η Σιθ όμως εξακολουθεί να μην είναι ελεύθερη, μιας και οι άσχημες αναμνήσεις από το Φιλόξενο Σπιτικό, εκεί που συνάντησε, η ίδια και οι σύντροφοί της, τη φρίκη. Το νεο της σπίτι είναι στοιχειωμένο από το φάντασμα του μωρού της Σιθ που πέθανε από τα ίδια της τα χέρια. Ένα σκληρό αλλά υπέροχο, μακριά από μελοδραματισμούς, έργο της σύγχρονης λογοτεχνίας.

Δύο αξιόλογα έργα έχουν αυτές τις μέρες για εμάς οι Εκδόσεις Πόλις. Ένα από τα χαρακτηριστικότερα έργα του James Baldwin, ‘Το κουαρτέτο του Χάρλερ’ (‘Just Above My Head’, 1978), σε μετάφραση Χρήστου Οικονόμου, αφηγείται την ιστορία τεσσάρων μαύρων μουσικών, ανάμεσα στους οποίους βρίσκεται και ο Αυτοκράτορας της Σόουλ Άρθουρ Μοντάνα, που ξεκινούν από το Χάρλεμ του 0 για να κάνουν, μέσα από τη γκόσπελ μουσική, δικό τους ολόκληρο τον κόσμο. Από τη Νέα Υόρκη στο Παρίσι, στην Αφρική και στην Άπω Ανατολή, οι τέσσερις νέοι ερωτεύονται, παθιάζονται, οργίζονται και αντιμετωπίζουν τη ζωή και τα καταστροφικά γεγονότα που συμβαίνουν γύρω τους δημιουργώντας τη δική τους, μικρή οικογένεια.

Το μυθιστόρημα του Jaume Cabré που προηγήθηκε των ‘Οι φωνές του ποταμού Παμάνο’ και ‘Confiteor’ έρχεται και στα ελληνικά. Το βιβλίο ‘Η σκιά του ευνούχου’ (‘L’ombra de l’eunuc’, 1996), σε μετάφραση Ευρυβιάδη Σοφού, ακολουθεί τον Μικέλ Ζενζάνα, απόγονο μια πάλαι ποτέ ισχυρής οικογένειας της Καταλονίας, καθώς αποφασίζει να μιλήσει για τη ζωή του. Ο Μικέλ μιλά για την οικογένειά του, τον αγώνα του ενάντια στη δικτατορία του Φράνκο, τους έρωτες του παρελθόντος του και την αγάπη του για τη μουσική και τις τέχνες.

Οι Εκδόσεις Δώμα μας παρουσιάζουν την Ανατολική Γερμανία μέσα από το ‘Ψηλά τις καρδιές’ (‘Red Love’, 2009) του Maxim Leo, σε μετάφραση Γιώτας Λαγουδάκου. Στο βιβλίο του ο Leo αφηγείται την καθημερινή ζωή στην Ανατολική Γερμανία μέσα απ’ τις διηγήσεις τριών γενιών της οικογένειάς του, από τη μητέρα του Άννε, πιστό μέλος του Κόμματος που λυπάται για το χαμένο όνειρο, τον πατέρα του Βολφ, που δεν αντέχει το τώρα όσο και το τότε και τους παππούδες του, τον Γκέρχαρντ, ήρωα πολέμου της Γαλλικής αντίστασης και τον Βέρνερ, πρώην ναζιστή.

Με τις ‘Μαριονέτες’ (‘The Puppet Show’, 2018), σε μετάφραση Βαγγέλη Γιαννίση, οι Εκδόσεις Bell μας συστήνουν τον ντετέκτιβ Ουάσινγκτον Πόου του M.W. Craven, που γυρνά από τη διαθεσιμότητα για να ερευνήσει τα ίχνη του σίριαλ κίλερ που καίει τα θύματά του και τρομοκρατεί την Αγγλία, με ένα από τα απανθρακωμένα πτώματα να έχει χαραγμένο πάνω του το όνομα του Πόου. Ποιο είναι το σχέδιο του δολοφόνου και ποιος ο ρόλος του ντετέκτιβ σε αυτό;

Οι Εκδόσεις Ίκαρος με τη σειρά τους μας δίνουν άλλο ένα γαλλικό μυθιστόρημα, το ‘Μεγάλος αδερφός’ (‘Older Brother’, 2017) του Mahir Guven, σε μετάφραση Λίζυς Τσιριμώκου. Ο πρωταγωνιστής του βιβλίου είναι ένας οδηγός Uber, που βρίσκεται κλεισμένος έντεκα ώρες τη μέρα στο αυτοκίνητό του, με μόνη παρέα του το ραδιόφωνο. Ο μικρός αδερφός του φεύγει κρυφά και εργάζεται ως νοσηλευτής σε μια μουσουλμανική ανθρωπιστική οργάνωση στη Συρία και δεν επικοινωνεί με τον μεγάλο αδερφό του και τον πατέρα του. Όταν τελικά γυρίζει, είναι ένας άλλος άνθρωπος.

Μια ακόμη κομιξική μεταφορά ενός σημαντικού έργου της ελληνικής λογοτεχνίας μας παρουσιάζουν οι Εκδόσεις Polaris με το ‘Ο ζητιάνος’ του Kanellos Cob. Το έργο του Ανδρέα Καρκαβίτσα με πρωταγωνιστή τον επαγγελματία ζητιάνο Τζιριτόκωστα ασκεί κριτική στην ελληνική κοινωνία των τελών του 19ου αιώνα και η μεταφορά του σε κόμικ από τον Kanellos Cob συμπληρώνει άξια τα ‘Ερωτόκριτος’ και ‘Στα μυστικά του βάλτου’ που έχουν εκδοθεί με μεγάλη επιτυχία τα προηγούμενα χρόνια από τον εκδοτικό.

ΕΝΑ ΒΡΑΒΕΙΟ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Ένα σημαντικό βραβείο κατέκτησε η μετάφραση ενός ελληνικού βιβλίου στην Αμερική και επειδή αυτά δεν είναι πράγματα που συμβαίνουν κάθε μέρα, το Βιβλιοφαγικό mashup είναι εδώ για να το γιορτάσει.

Το ιστορικό μυθιστόρημα ‘Τι μένει από τη νύχτα’ (2015) της Έρσης Σωτηροπούλου κέρδισε το National Translation Award, το Εθνικό Βραβείο Μετάφρασης της Αμερικής δηλαδή. Το βιβλίο εκδόθηκε από τη New Vessel Press με τον τίτλο ‘What’s Left of the Night’ και μεταφράστηκε από την Karen Emmerich, τη σημαντικότερη εκπρόσωπο της ελληνικής λογοτεχνίας στο εξωτερικό. Θυμίζουμε πως η Emmerich έχει κερδίσει πέρυσι το Best Translated Book Award, το έτερο μεγάλο λογοτεχνικό βραβείο μετάφρασης της Αμερικής, για την ποιητική συλλογή ‘Before Lyricism’ της Ελένης Βακαλό.

Το έργο ακολουθεί τον νεαρό Κωνσταντίνο Καβάφη, που μαζί με τον αδερφό του Τζων βρίσκονται στο Παρίσι, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη για την προσωπικότητα και το έργο του στιγμή. Ο ποιητής εξερευνά την πόλη και τα πάθη του τον Ιούνιο του 1897, μια εξερεύνηση που θα τον φέρει σε σύγκρουση με τον εαυτό του αλλά και με τα όρια της ποίησης.

AND NOW, THIS

 

Να προσέχετε τα ψεύτικα βιβλία του Philip Pullman, λέει ο Tom Gauld, που μας βοηθάει να τα ξεχωρίσουμε από τα πραγματικά μυθιστορήματα της σειράς του ‘His Dark Materials’.

Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΣΤΟ #INSTAVIVLIO

Λίγο πριν το #instavivlio φτάσει τις 60,000 φωτογραφίες γεμάτες βιβλία των Ελλήνων αναγνωστών, εμείς διαλέγουμε για ακόμη μια φορά τις καλύτερες της περασμένης εβδομάδας.

ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ

Η Αλεξάνδρα ρωτά, “Δυσκολεύομαι πολύ να διαλέξω βιβλία για την ανιψιά μου που είναι μαθήτρια Λυκείου. Τι θα μου πρότεινες;”

Φίλη Αλεξάνδρα, πολύ καλή ερώτηση αλλά θα σου εκμυστηρευτώ κάτι: Κι εγώ θα δυσκολευόμουν στη θέση σου. Για να βρούμε βιβλία για ανθρώπους, είτε πρόκειται για παιδιά, είτε για εφήβους, είτε για ενήλικες, θα πρέπει πρώτα να κατανοήσουμε το τι τους ελκύει. Ποια είναι τα ενδιαφέροντα και οι ενασχολήσεις τους και ποιες είναι οι ιστορίες, της λογοτεχνίας αλλά και του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, με τις οποίες νιώθουν περισσότεροι οικεία.

Της αρέσει της ανιψιάς σου το φανταστικό ας πούμε; Μήπως μικρότερη αγαπούσε τα παραμύθια, βλέπει φανατικά της ταινίες της Pixar και έχει την Captain Marvel ως αγαπημένη της υπερήρωα; Γιατί να μη δοκιμάσει να διαβάσει το μυθιστόρημα ‘Καλοί Οιωνοί’ του Terry Pratchett και του Neil Gaiman; Ή ίσως ‘Το αστέρι του βορρά’ του Philip Pullman; Υπάρχουν και οι ‘Αγώνες πείνας’ της Suzanne Collins φυσικά.

Είναι σημαντικό το να μην αντιμετωπίζουμε τους εφήβους του Λυκείου ως παιδιά. Τα αναγνώσματα της εφηβείας θα διαμορφώσουν το μέλλον, δε θα επιβεβαιώσουν το παρελθόν. Βιβλία όπως το ‘The Hate U Give’ της Angie Thomas (που δυστυχώς ακόμη περιμένουμε να μεταφραστεί στα ελληνικά) και ‘Η κλέφτρα των βιβλίων’ του Markus Zusak είναι σίγουρα στο επίπεδό τους, αλλά μη φοβάστε να μοιραστείτε έργα όπως το ‘Η υπέροχη φίλη μου’ της Elena Ferrante και το ‘Συζητήσεις με φίλους’ της Sally Rooney μαζί τους.

Τα ιστορικά μυθιστορήματα του Ισίδωρου Ζουργού όπως το ‘Στη σκιά της πεταλούδας’, τα έργα της Σοφίας Νικολαΐδου όπως το ‘Χορεύουν οι ελέφαντες’, το ‘Παγανιστικές δοξασίες της θεσσαλικής επαρχίας’ του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη, το ‘Κοράκι σε άλικο φόντο’ του Ελευθέριου Κεραμίδα είναι όλα (εντελώς διαφορετικά) βιβλία της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας που μπορούν να βρουν κοινό σε εφήβους του Λυκείου. Η ιστορία, η σχέση της με την Ελλάδα του σήμερα, οι παραδόσεις του παρελθόντος και πώς αυτές μπορούν να συνδεθούν με το φανταστικό είναι όλα θέματα που θα βρεις στα παραπάνω έργα και που είναι πιθανό να ενδιαφέρουν την ανιψιά σου.

Μπορώ να σου αραδιάζω τίτλους για ώρα, αλλά αυτό που θέλω να συγκρατήσεις είναι πως θα χρειαστεί να μάθεις περισσότερα για τι αρέσει στην ανιψιά σου και με όπλο το γούστο της να ξεχυθείς στα βιβλιοπωλεία και να ζητήσεις τη γνώμη του βιβλιοπώλη που σίγουρα θα σε βοηθήσει να παντρέψεις τα ενδιαφέροντά της με ένα ή περισσότερα αναγνώσματα. Καλό κυνήγι εύχομαι!

Έχετε οποιαδήποτε ερώτηση για τα βιβλία; Ψάχνετε προτάσεις για ένα συγκεκριμένο είδος ή μια συγκεκριμένη διάθεση; Θέλετε να μάθετε κάτι για συγγραφείς ή για εκδοτικούς; Για τη λογοτεχνία γενικότερα; Θέλετε στοιχεία, αριθμούς, ονόματα, λίστες; Το βιβλιοφαγικό mashup έχει τις απαντήσεις, αρκεί να κάνετε τις ερωτήσεις.

Συμπληρώστε τη φόρμα παρακάτω και ίσως η δική σας ερώτηση να απαντηθεί σε μια από τις επόμενες Δευτέρες της στήλης μας. Περιμένουμε τις ερωτήσεις σας!

 

RANDOM
LINKS

Game
of Thrones: O
George R.R. Martin δεν θα γράψει για το prequel
αν
δεν τελειώσει το επόμενο βιβλίο, 5
λιγότερο γνωστά ποιήματα
του Καρυωτάκη
που
όμως αξίζει να γνωρίζεις, για τα
αισθηματικά
μυθιστορήματα των μεταναστών,
ο Karl Ove Knausgaard για τη
βραδύτητα της λογοτεχνίας,
έχει σημασία αν η Mary
Shelley
ήταν
bisexual, η επιστημονική φαντασία ξεκαθαρίζει
το
προβληματικό παρελθόν της,
το cult της λογοτεχνικής
θλιμμένης γυναίκας,
η τρέχουσα κατάσταση και το μέλλον του
Goodreads,
ένα βιβλιοπωλείο
της Νότιας Κορέας
αφιερωμένο
στις φεμινιστικές ιστορίες, το
φεμινιστικό μυθιστόρημα του 19ου αιώνα
που
αποκλείστηκε από το Ρωσικό λογοτεχνικό
κανόνα, ο Ferrante
Fever
επιστρέφει
στην Ιταλία, επιστημονική φαντασία
εναντίον φανταστικό σημειώσατε
1,
ρίχνει ο εκδοτικός κόσμος μεγαλύτερη
σημασία στα megabestsellers
από
όση θα έπρεπε, η Nnedi Okorafor εξηγεί τον όρο
Africanfuturism,
για το πρώτο
απαγορευμένο βιβλίο
της
Αμερικής, η Bernardine Evaristo για την ψευδαίσθηση
του writer’s block,
για την καλή νεράιδα του παιδικού
φανταστικού Diana
Wynne Jones,
πώς τα
μεταφρασμένα βιβλία
βοήθησαν
στη διαμόρφωση της πολιτιστικής μου
ταυτότητας, για τη γιαγιά του Αγγλικού
μυθιστορήματος Fanny
Burney,
διαμαρτυρίες από συγγραφείς για τη
βράβευση
του Richard Ford,
τα trends στα εξώφυλλα
βιβλίων
για
το 2020, για την τρομακτική δύναμη ενός
και μόνο βιβλίου,
μια εισαγωγή στο είδος της Xianxia
λογοτεχνίας,
για την ορατότητα του
AIDS και του HIV
στη
λογοτεχνία, η αλήθεια και η καρδιά των
σύγχρονων θρίλερ
δράσης.

***

Class of ’99: Το αφιέρωμά μας στο θρυλικό σινεμά του 1999 ολοκληρώνεται στο νέο επεισόδιο του POP για τις Δύσκολες Ώρες, με τις 35 ταινίες που διαμόρφωσαν την καλύτερη χρονιά του κινηματογράφου!