Βιβλιοφαγικό mashup v148: Πώς να διαβάζεις βιβλία ταχύτερα

Περιμένουμε το νέο, διπλό Νόμπελ Λογοτεχνίας, επισκεπτόμαστε το φετινό ΦantastiCon, μιλάμε για την ταχύτητα ανάγνωσης και ζητάμε και τη γνώμη της Jacqueline Woodson, βλέπουμε τις νέες κυκλοφορίες και γενικά έχουμε μια ακομη γεμάτη αναγνωστική Τετάρτη. Εδώ, στο Βιβλιοφαγικό mashup, όπως πάντα.

ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ

Ο Γρηγόρης ρωτά, “Πώς θα διαβάζω βιβλία ταχύτερα;”

Φίλε Γρηγόρη, με πιάνεις απροετοίμαστο. Ας τη συζητήσουμε λιγάκι αυτή την ερώτηση όμως, τη βρίσκω πολύ ενδιαφέρουσα.

Να ξεκινήσουμε λιγάκι με την ίδια την ερώτηση. Ρίχνοντας μια ματιά στο Youtube, θα δεις πως υπάρχουν εκατοντάδες βίντεο με τα οποία μπορείς να μάθεις τεχνικές για να διαβάζεις πιο γρήγορα. Μέχρι και TEDx Talks υπάρχουν για το θέμα! Οι περισσότερες από αυτές τις τεχνικές έχουν ως κοινό παρονομαστή την προπόνηση των ματιών σου στο να αντιλαμβάνονται περισσότερες λέξεις το λεπτό, αλλά θα σε αφήσω να ανακαλύψεις μόνος σου τις λεπτομέρειες.

Ας συζητήσουμε όμως λιγάκι το γιατί θέλεις, εσύ και αρκετοί ακόμη αναγνώστες, να διαβάζεις πιο γρήγορα. Σήμερα βλέπουμε όλο και περισσότερο την εισαγωγή του FOMO και στην ανάγνωση. FOMO σημαίνει “fear of missing out”, ο φόβος δηλαδή του να μείνεις πίσω, να μη διαβάσεις άμεσα τα νέα βιβλία, να ακολουθήσεις τις νέες κυκλοφορίες, σε μια εποχή μάλιστα που ο ελεύθερος χρόνος μοιάζει να είναι περιορισμένος και υπάρχουν χιλιάδες media που παλεύουν για μια θέση στην καθημερινότητά μας.

Η εισαγωγή του FOMO ήταν ένα από φυσικά επακόλουθα της όλο και διογκούμενης ενασχόλησης της γενιάς των social media με την ανάγνωση. Η όλο και μεγαλύτερη επαφή με τα νέα έργα που βγαίνουν κάθε εβδομάδα στα βιβλιοπωλεία, οι αυξανόμενες εκδηλώσεις γύρω από το βιβλία, η άνοδος λογοτεχνικών ειδών που κάποτε βρισκόταν στο περιθώριο, η μεγαλύτερη σε σχέση με τις τελευταίες δεκαετίες του 20ου αιώνα συζήτηση γύρω από την ανάγνωση έχουν πολλά θετικά (για τα οποία έχουμε μιλήσει αρκετές φορές στη στήλη και γενικά στο PopCode), αλλά έχουν σίγουρα και τις αρνητικές πλευρές τους.

Η σύγχρονη αναγνωστική κουλτούρα προτρέπει τη συνεχή επαφή του αναγνώστη με τις νέες κυκλοφορίες, τα φρέσκα εξώφυλλα, τα ξεχασμένα έργα και τους ξεχασμένους συγγραφείς του παρελθόντος, τα λογοτεχνικά βραβεία και τις κινηματογραφικές και τηλεοπτικές μεταφορές μυθιστορημάτων που οδηγούν σε συχνότερη επίσκεψη στα βιβλιοπωλεία που όλο και λιγότερο μοιάζουν με αυτά του παρελθόντος. Έτσι, το FOMO γίνεται εντονότερο και η ανάγκη για όλο και μεγαλύτερη κατανάλωση βιβλίων γίνεται αμεσότερη.

Υπάρχουν αρκετές επιμέρους συζητήσεις που μπορούμε να κάνουμε για όλα τα παραπάνω, αν και οι τακτικοί αναγνώστες της στήλης ξέρουν τη θέση μου για το κατά πόσο αυτά έχουν κάνει καλό ή κακό στην ανάγνωση σήμερα. Και σίγουρα δε θα κάτσω τώρα εδώ να σου πω πως το να διαβάζεις πιο γρήγορα σε κάνει να καταλαβαίνεις λιγότερα ή τέτοια κλισέ που λένε μερικοί αναγνώστες μόνο και μόνο για να νιώσουν καλά υποβιβάζοντας τους υπόλοιπους. Το γνωστό ντιμπέιτ “καλός και κακός αναγνώστης”, ξέρεις, φαιδρά πράγματα.

Θα πω όμως πως η δική μου πρόταση είναι να αντικαταστήσεις το “πώς θα διαβάζω πιο γρήγορα” με το “πώς θα μεγιστοποιήσω το χρόνο που διαθέτω στην ανάγνωση”. Και για αυτό μπορώ να σου πω αρκετά, αλλά ας ξεκινήσουμε με το βασικό κανόνα: Πάρε μαζί σου ένα βιβλίο παντού και άνοιξέ το σε κάθε διάλειμμα και με κάθε ευκαιρία.

Έχετε οποιαδήποτε ερώτηση για τα βιβλία; Ψάχνετε προτάσεις για ένα συγκεκριμένο είδος ή μια συγκεκριμένη διάθεση; Θέλετε να μάθετε κάτι για συγγραφείς ή για εκδοτικούς; Για τη λογοτεχνία γενικότερα; Θέλετε στοιχεία, αριθμούς, ονόματα, λίστες; Το βιβλιοφαγικό mashup έχει τις απαντήσεις, αρκεί να κάνετε τις ερωτήσεις.

Συμπληρώστε τη φόρμα παρακάτω και ίσως η δική σας ερώτηση να απαντηθεί σε μια από τις επόμενες Δευτέρες της στήλης μας. Περιμένουμε τις ερωτήσεις σας!

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΑΡΓΑ

Μιας και παραπάνω μιλήσαμε για την ταχύτητα ανάγνωσης, είναι μια καλή ευκαιρια να δούμε και να ακούσουμε τη συγγραφέα Jacqueline Woodson να μας μιλά για το πώς το να διαβάζει αργά την έκανε τη συγγραφέα που είναι σήμερα.

Στο βίντεο που θα δείτε εδώ παρακάτω η Woodson μιλά για το πως μεγαλώνοντας διάβαζε μαζί με τα αδέρφια της και, αντίθετα από αυτά, διάβαζε αργά, πρόταση την πρόταση, σελίδα τη σελίδα. Πως είχε μάθει να διαβάζει με το δάχτυλο κάτω από κάθε λέξη, μέχρι που στο σχολείο της μάθανε να μην το κάνει. Και πως έμαθε να σέβεται τη ροή της αφήγησης κάθε ιστορίας. “Αλλά καθώς η εμπλοκή μας με τις ιστορίες αλλάζει ή τα χαρακτηριστικά γύρω τους μεταμορφώνονται από το βιβλίο στο audiobook, στο Instagram και στο Snapchat, πρέπει να θυμόμαστε το δάχτυλό μας κάτω από τις λέξεις”, λέει η Woodson.

ΝΕΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ

Μόλις 2 νέα βιβλία θα μας απασχολήσουν αυτή την εβδομάδα, με τις Εκδόσεις Πατάκη να είναι αυτές που συγκεντρώνουν το ενδιαφέρον μας.

Στο πιο πρόσφατο έργο του ο Ian McEwan καταπιάνεται με τα είδη της επιστημονικής φαντασίας και της εναλλακτικής ιστορίας. Το ‘Μηχανές σαν κι εμένα’ (‘Machines Like Me’, 2019), σε μετάφραση Κατερίνας Σχινά, μας μεταφέρει σε μια εναλλακτική Βρετανία του ‘80, εκεί όπου η χώρα έχει χάσει τον Πόλεµο των Φόκλαντ και ο Άλαν Τιούρινγκ έχει γεννήσει την τεχνητή νοημοσύνη. Ο 30χρονος ανθρωπολόγος Τσάρλι είναι ερωτευμένος με τη φοιτήτρια Μιράντα και θα αγοράσει τον Αδάμ, έναν από τους πρώτους συνθετικούς ανθρώπους. Μαζί οι 2 τους προγραμματίζουν την προσωπικότητα του Αδάμ και σύντομα μπλέκονται μαζί του σε ένα ερωτικό τρίγωνο. Τι θα συμβεί όταν ένα ανδροειδή που έχει χτιστεί με βάση τη λογική ζει ανάμεσα σε παράλογους και παρορμητικούς ανθρώπους;

Μαζί ο εκδοτικός μας φέρνει και την προσωπική ιστορία του Ιταλού συγγραφέα Paolo Cognetti με τίτλο ‘Το αγρίμι’ (‘The Wild Boy’, 2013), σε μετάφραση Άννας Παπασταύρου. Στα σύντομα απομνημονεύματά του ο Cognetti γράφει για την απόφασή του να εγκαταλείψει το Μιλάνο, με την πόλη να τον πνίγει και τη συγγραφή να μην του βγαίνει φυσικά, και να εγκαθίσταται σε μια καλύβα στις Άλπεις, σε υψόμετρο 2,000 μέτρων. Εκεί ο συγγραφέας ζει μια απλή ζωή, συνδέεται με τη φύση και αναπτύσσει ισχυρούς δεσμούς με τους γείτονές του.

ΕΚΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

Τέσσερα φρέσκα βιβλία έχουμε σήμερα από την Αμερική, που βρίσκεται ελάχιστες εβδομάδες πριν και οι τελευταίες προΧριστουγεννιάτικες κυκλοφορίες χτυπήσουν τα ράφια των βιβλιοπωλείων.

‘In the Dream House’ της Carmen Maria Machado, με τη συγγραφέα του Her Body and Other Parties να γράφει τις εμπειρίες της από τη βίαιη, ψυχικά και σωματικά, σχέση της με την κοπέλα της, εξερευνώντας ταυτόχρονα την ιστορία και την πραγματικότητα τη βίας στις ομοφυλοφιλικές σχέσεις.

‘Imaginary Friend’ του Stephen Chbosky, όπου ο συγγραφέας του The Perks of Being a Wallflower γυρνά στον τρόμο σε ένα μυθιστόρημα για ένα 7χρονο αγόρι που φτάνει σε μια μικρή πόλη της Pennsylvania μαζί με τη μητέρα του, εξαφανίζεται για 6 ημέρες και όταν επιστρέφει έχει μια φωνή στο κεφάλι του που μόνο εκείνος μπορεί να ακούσει.

‘The Topeka School’ του Ben Lerner, όπου πρωταγωνιστές είναι ο έφηβος Adam, μέλος του debate club του σχολείου του, οι γονείς του Jonathan και Jane, ψυχοθεραπευτές που δουλεύουν στο Foundation, μια πειραματική ψυχιατρική κλινική, αλλά και ο μοναχικός Darren, ένας έφηβος που η συμπερίληψή του στην παρέα του Adam θα καταλήξει σε μια καταστροφική πράξη βίας.

‘Things We Didn’t Talk About When I Was a Girl’ της Jeannie Vanasco, μια έρευνα στο τραύμα της σεξουαλικής βίας μέσα από ένα βιβλίο όπου απομνημονεύματα και μια true crime ιστορία συναντιούνται όταν η συγγραφέας συνομιλεί με τον Mark, τον στενό παιδικό της φίλο που τη βίασε 14 χρόνια πριν.

ΤΟ ΝΟΜΠΕΛ ΕΡΧΕΤΑΙ

Τρία χρόνια μετά τη βράβευση του Bob Dylan, δύο χρόνια μετά τη βράβευση του Kazuo Ishiguro και ενάμιση (περίπου) χρόνο πριν τον κακό χαμό με τα σκάνδαλα και τις παραιτήσεις που έριξαν στο καναβάτσο τη Σουηδική Ακαδημία, το Νόμπελ Λογοτεχνίας επιστρέφει!

Με τον Mats Malm να βρίσκεται στη θέση του Γραμματέα στη θέση της Sara Darius, με 3 νέα μέλη στη σύνθεσή της και άλλα 4 να έχουν ήδη εκλεγεί και να περιμένουν την επίσημη τοποθέτησή τους στις 20 Δεκεμβρίου, η νέα εποχή της Σουηδικής Ακαδημίας είναι πραγματικότητα. Και σε λίγες μέρες θα έχει την ευκαιρία να γυρίσει μια καινούρια σελίδα στην ιστορία της με όχι μία αλλά δύο απονομές του Νόμπελ Λογοτεχνίας.

Σε μια προσπάθεια να συμπληρώσει τα βιβλία της ιστορίας και να αφήσει όσο λιγότερα στοιχεία για τη σκοτεινή εποχή της Ακαδημίας, οι Σουηδοί φέτος θα απονείμουν Νόμπελ Λογοτεχνίας και για τη φετινή αλλά και για την περσινή χρονιά. Κι αυτό το γεγονός, η προσπάθεια δηλαδή της Ακαδημίας να αλλάξει την άποψη της κοινής γνώμης για τα εσωτερικά της προβλήματα και τις αμφιλεγόμενες επιλογές του παρελθόντος, είμαι αρκετά σίγουρος (οκ, ίσως μόνο 80% σίγουρος) πως θα περάσει και στις επιλογές των δύο Νόμπελ.

Είναι πάντα εξαιρετικά δύσκολο να προβλέψει κανείς το επόμενο Νόμπελ αλλά ακριβώς για τους παραπάνω λόγους η φετινή χρονιά είναι υπεράνω κάθε πρόβλεψης. Ακόμα και τα στοιχηματζίδικα δεν έχουν ανοίξει τις αποδόσεις για το Νόμπελ Λογοτεχνίας, με την εξαίρεση του Unibet που θα δούμε παρακάτω. Όμως εμείς, κόντρα σε όλες τις συνθήκες, θα πούμε 2 λόγια για το που περιμένουμε να κάτσουν στο τέλος τα μπαλάκια.

Ας δούμε όμως πρώτα τι συμβαίνει στο Unibet. Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές τα μεγάλα φαβορί είναι τρεις γυναίκες: Η Anne Carson από τον Καναδά, η Maryse Condé από τη Γουαδελούπη (νικήτρια του περσινού Εναλλακτικού Νόμπελ) και η Can Xue από την Κίνα. Ακολουθούν μερικά ονόματα που βρίσκονται συνεχώς στους υποψηφίους για βράβευση, όπως ο Haruki Murakami και ο Ngugi Wa Thiong’o στο 8/1, η Margaret Atwood στο 10/1 και ο Adonis στο 14/1. Ενδιαφέρον έχει στα ψηλά η παρουσία της Ρωσίδας Lyudmila Ulitskaya στο 8/1 και του Αυστραλού Gerald Murnane στο 14/1. Στο τέλος της σχετικά σύντομης λίστας αποδόσεων βρίσκουμε και τον φίλο της στήλης George R. R. Martin που παίζεται στο 251/1, πράγμα που με απλά λόγια σημαίνει πως αν βάζατε €1 στη νίκη του και κέρδιζε, θα παίρνατε €251.

Τι περιμένουμε εμείς να συμβεί; Περιμένουμε συγγραφείς πιο κοντά στον Ishiguro και πιο μακριά από τον Dylan, πιο ασφαλείς επιλογές δηλαδή που δε θα ξεσηκώσουν το λογοτεχνικό κόσμο. Περιμένουμε τουλάχιστον μια γυναίκα συγγραφέα ανάμεσα στις 2 επιλογές και τουλάχιστον έναν μη-αγγλόφωνο συγγραφέα. Περιμένουμε επίσης τη βράβευση κάποιου που η βασική φόρμα του δε θα είναι το μυθιστόρημα.

Να τολμήσουμε και 2 προβλέψεις; Οι Joyce Carol Oates και Olga Tokarczuk είναι συγγραφείς που σίγουρα έχει σκεφτεί ήδη ή θα σκεφτεί στο μέλλον η Σουηδική Ακαδημία και μας αρέσουν για τη διπλή φετινή βράβευση. Παρότι υπάρχουν αντεπιχειρήματα και για τις δυο (Αμερικανίδα η Oates με τον Dylan να έχει βραβευτεί μόλις πριν λίγα χρόνια, σχετικά μικρή σε ηλικία και αρκετά ψηλά στα προγνωστικά η Tokarczuk), εμείς εκεί θα ρίξουμε τα λεφτά μας για τουλάχιστον το ένα από τα φετινά βραβεία.

Η ανακοίνωση των Νόμπελ Λογοτεχνίας 2018 και 2019 θα γίνει την Πέμπτη 10 Οκτωβρίου και μπορείτε να την παρακολουθήσετε ζωντανά στο κανάλι των Nobel Prize στο Youtube.

Η ΦΑΝΤΑΣΙΑ ΑΝΤΕΠΙΤΙΘΕΤΑΙ ΚΑΙ ΦΕΤΟΣ

Για 5η συνεχή χρονιά η καρδιά του Ελληνικού φανταστικού χτυπά στο ΦantastiCon, το Πανελλήνιο Φεστιβάλ με αποκλειστικό θεματικό περιεχόμενο το Φανταστικό.

Αυτό το Σάββατο και την Κυριακή, στους χώρους της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης, μάγισσες και ξωτικά, αφηγήσεις και body painting επιστημονικής φαντασίας, σκοτεινές μουσικές παραστάσεις και τραγούδια φανταστικού, μύθοι και ιστορίες, ομιλίες και σεμινάρια, επιτραπέζια παιχνίδια και video games, cosplay και νέες εκδόσεις, μια έκθεση-αφιέρωμα στη Μέση Γη του J.R.R. Tolkien κι ένα φανταστικό Escape Room θα περιμένουν όλους τους επισκέπτες του ΦantastiCon.

Αρκετοί εκδοτικοί οίκοι που σχετίζονται με τα είδη του φανταστικού θα παρουσιάσουν τα νέα τους βιβλία μέσα στο Σαββατοκύριακο. Το ΦantastiCon (παρά τα μόλις 5 του χρόνια) θεωρείται η καρδιά της εκδοτικής σεζόν για την επιστημονική φαντασία και το φανταστικό και συγκεντρώνει ολόκληρη την κοινότητα που αγαπά και ασχολείται με αυτά τα είδη στην Ελλάδα.

Εσείς ρίξτε μια ματιά στο πλήρες πρόγραμμα των εκδηλώσεων και χαθείτε στους δρόμους του φανταστικού μαζί με όλους όσους θα βρεθούν εκεί για ένα μαγικό Σαββατοκύριακο.

AND NOW, THIS

Μήπως αναρωτιέστε τι πούλησε περισσότερο στα βιβλιοπωλεία της Αμερικής; Να πως κινήθηκε η τελευταία εβδομάδα του Σεπτεμβρίου σύμφωνα με το BookScan, την υπηρεσία που συγκεντρώνει στοιχεία για τις πωλήσεις βιβλίων στη χώρα.

Γιατί επέλεξα όμως τη συγκεκριμένη εβδομάδα για να σας δείξω το τοπ10; Γιατί στο νούμερο 1, πάνω ακόμη και από τους Stephen King και Margaret Atwood, βρίσκεται ένα αυτοβιογραφικό κόμικς! Ε δε συμβαίνουν κάθε μέρα αυτά.

Η ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΣΤΟ #INSTAVIVLIO

Περισσότερες από 56,000 φωτογραφίες περιγράφουν με τον πιο ολοκληρωμένο τρόπο τι διαβάζουν τα τελευταία χρόνια οι Έλληνες χρήστες του Instagram κι εμείς συνεχίζουμε για μια ακόμη εβδομάδα να επιλέγουμε τις βιβλιοφωτογραφίες που μας τράβηξαν περισσότερο την προσοχή.

RANDOM LINKS

Πώς οπτικοποιούμε τις ιστορίες, θεωρείς πως είσαι πολύ μεγάλος για να διαβάζεις παιδικά βιβλία, πώς η ανάγνωση προωθεί την ενσυνειδητότητα, η ιστορία ενός συγγραφέα και του road trip του για να βάλει την αυτοέκδοσή του σε 50 ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία της Αμερικής, Stephen King: λογοτεχνικό ορόσημο ή μηχανή παραγωγής βιβλίων, ίσως το μυστικό της συγγραφής να είναι το να μη γράφεις, για το fact-check και τα λάθη των βιβλίων, για την Rainbow Rowell και τα φανταστικά βιβλία μέσα σε βιβλία, ώστε θέλεις να γίνεις συγγραφέας, το αρχέτυπο του θηλυκού στα παραμύθια, η λίστα των bestseller κόμικς επιστρέφει 3 χρόνια μετά στους New York Times, οι φυλακές της Αμερικής απαγορεύουν χιλιάδες βιβλία για παράλογους λόγους, η Susanna Clarke επιστρέφει 16 χρόνια μετά το ‘Jonathan Strange & Mr Norrell’ με ένα νέο μυθιστόρημα, Αφρικανοί συγγραφείς χρησιμοποιούν την επιστημονική φαντασία για να εξερευνήσουν τις στενότερες σχέσεις με την Κίνα, για τις 57 μεταφράσεις του ‘Jane Eyre’ και τις διαφορετικές ερμηνείες του βιβλίου της Charlotte Brontë, για τις αναφορές της ποπ μουσικής στη λογοτεχνία, μέσα στον κόσμο του κομίστα Chris Ware, το Νορβηγικό μυθιστόρημα που χώρισε μια οικογένεια και γοήτευσε μια χώρα, η σύντομη ιστορία των προσωποποιημένων βιβλιόσημων, όταν κληρονόμησα μια ιδιωτική βιβλιοθήκη, ο Anthony Doerr για την κατάρριψη των κανόνων συγγραφής διηγημάτων, για τον σπουδαίο αδιάβαστο συγγραφέα της Αυστραλίας Patrick White, αξίζει να ξαναδιαβάσουμε ως ενήλικες τα λογοτεχνικά βιβλία που διδαχθήκαμε στο σχολείο, για τα 25 χρόνια του ‘Prozac Nation’ της Elizabeth Wurtzel, συζήτηση με τους εκδότες που φέρνουν πρωτοποριακά κόμικς και Ταμίλ αστυνομική λογοτεχνία στη Νότια Ινδία, τι δεν μπορούν να μας πουν οι αλγόριθμοι για το φύλο και τη λογοτεχνία, η Elif Shafak για το Κάιρο του Naguib Mahfouz, για τη λέσχη ανάγνωσης της Reese Witherspoon.