Το ποντίκι που έχτισε μια αυτοκρατορία

Πριν φύγει πρέπει να προλάβει να στείλει ένα τηλεγράφημα στον ανήσυχο αδερφό του. Του είχε μιλήσει στο τηλέφωνο την προηγούμενη μέρα και εκείνος ως μεγαλύτερος τον είχε συμβουλεύσει να μην τσακωθεί με κανέναν εκεί που ήταν. «Μην ανησυχείς», έγραφε το σύντομο μήνυμα. «Όλα καλά. Θα σου πω λεπτομέρειες όταν γυρίσω».

Τίποτα δεν ήταν καλά.

Ο ‘δεύτερος μήνας του μέλιτος’ όπως είχε ονομάσει ενθουσιασμένος το ταξίδι μετά της συζύγου του στο Big Apple, είχε αποδειχθεί φιάσκο. Η τεταμένη σχέση του με τον Charles Mintz, τον διανομέα της σειράς ταινιών μικρού μήκους ‘Alice Comedies’ που δημιουργούσε εκείνον τον καιρό, μάλλον θα έπρεπε να τον είχε προϊδεάσει.

Η αρχική συμφωνία των δύο αδελφών για την ‘Alice’ είχε γίνει με την Margaret J. Winkler. H Winkler ήταν η πρώτη γυναίκα που ασχολήθηκε με το βωβό animation και η πρώτη που θα γινόταν μέλος στην Ένωση Παραγωγών (για να μην αποκαλυφθεί το φύλο της υπέγραφε ως M. J. Winkler). Η συνεργασία μαζί της ήταν εξαιρετικά ομαλή μέχρι που έμεινε έγκυος. Την εταιρεία της θα αναλάμβανε ο άντρας της, Charles.

Κάρτα του Walt Disney σε έναν από τους ιδρυτές της Universal, Carl Laemmle / Walt Disney Studios

Ο Mintz είχε τις δικές του ιδέες για την ‘Alice’, οι περισσότερες πιο ακριβές απ’ ότι άντεχε το στούντιο των Disney. Το δεσμευτικό τους συμβόλαιο όμως δεν τους επέτρεπε να κάνουν πίσω. Ακόμα κι αν ο Walt ήθελε να απομακρυνθεί πια από τον συνδυασμό live-action/animation που επιστράτευαν οι συγκεκριμένες κωμωδίες και να αφοσιωθεί εντελώς στην εικονογράφηση. Στην πορεία ο Mintz, δυσαρεστημένος με τα υψηλά κόστη της ‘Alice’ και με αφορμή τη νέα συνεργασία του με τη Universal Pictures, ζήτησε από τον Disney να δημιουργήσει έναν νέο χαρακτήρα. Το αίτημα μεταμορφώθηκε γρήγορα στον Oswald the Wild Rabbit.

 

Επιθυμία του Walt ήταν να μην εξαντληθεί μαζί του μονάχα σε γρήγορες φαρσοκωμωδίες, όπως ήταν η μόδα της εποχής. Ήθελε έναν ενεργό χαρακτήρα που θα υποκινούσε την πλοκή. Το χιούμορ θα ερχόταν επειδή θα προκαλούσε ο ίδιος τις αστείες καταστάσεις αντί απλώς να αντιδρά σ’ αυτές. Και πράγματι, η προσέγγιση αυτή έκανε τον Oswald να πετύχει. Αρκετά για να δώσει στα δυο αδέλφια από ένα νέο σπίτι και στη Disney Brothers τριπλασιασμό υπαλλήλων και τα νέα τους – τότε – γραφεία στην Hyperion Avenue.

Μόνο που ο Mintz είχε άλλα πλάνα όταν καλούσε τον Walt στη Νέα Υόρκη.

Αφού του έκλεισε δωμάτιο σε πολυτελές ξενοδοχείο όπου σύχναζαν επιφανείς άνθρωποι της βιομηχανίας, και αφού φρόντισε να τον συστήσει ως πετυχημένο animator σε όσους τους διέκοπταν στο μεσημεριανό τους, ο Mintz του ζήτησε να περάσει από το γραφείο του την επόμενη ημέρα. Ο καλύτερός του φίλος και βασικός animator του Disney, Ub Iwerks, τον είχε προειδοποιήσει λίγες μέρες νωρίτερα ότι ο ευεργέτης τους τον είχε πλησιάσει για να του προτείνει διαφορετική δουλειά. Ο αφελής τότε Disney είχε συγχύσει τον φίλο του. Δεν είχε πάρει στα σοβαρά τους φόβους του και μάλιστα έφυγε για το ραντεβού με σκοπό να ζητήσει παραπάνω χρήματα για τα shorts του Oswald.

Ο Mintz τελικά θα του ανακοίνωνε ότι είχε σκοπό να ανοίξει δικό του στούντιο animation στο Χόλιγουντ και, προφανώς, θα έπαιρνε τον Oswald μαζί του. Ή θα ακολουθούσε μαζί με τον αδερφό του έναντι ικανοποιητικών μισθών, ή θα ξέμενε στα αζήτητα. Α ναι, και οι animators του είχαν ήδη υπογράψει μαζί του. Πάρε τηλέφωνο και ρώτα, του είπε δίνοντάς του το ακουστικό, δες σε ποιους ανήκουν οι δημιουργοί σου.

Ο Disney δεν το περίμενε. Ήταν φίλος με τους υπαλλήλους του. Τους περισσότερους τους είχε προσλάβει κατευθείαν από τη σχολή τους. Αφού άλλαξε δέκα χρώματα και προειδοποίησε τον Mintz ότι θα κάνουν τον ίδιο και σ’ αυτόν, έφυγε βροντώντας την πόρτα. Μόλις είχε χάσει τα δικαιώματα του βασικού του χαρακτήρα και όλους τους animators τους εκτός από Iwerks και δύο βοηθούς. Εάν αποτύγχανε και η Disney Brothers, το δεύτερο στούντιό τους μετά τη χρεοκοπία του αρχικού Laugh-O-Gram Studio, τα δυο αδέρφια θα χρειαζόταν να ξεκινήσουν για τρίτη φορά από την αρχή. Έπρεπε να βρει έναν ήρωα και γρήγορα.

Η σύζυγός του, Lillian, τον είχε παρομοιάσει με ‘μαινόμενο λιοντάρι’ στη διαδρομή της επιστροφής. Επαναλάμβανε σε τόσο έξαλλη κατάσταση και για τόσες πολλές ώρες ότι δεν θα ξαναδούλευε για κανέναν όσο ζούσε, που την είχε τρομάξει.

Κάπου μέσα στους μονολόγους, τη μουρμούρα και τις φωνές, η Lillian θα θυμόταν ότι ο άντρας της άρχισε να της μιλάει για ένα ποντίκι και ένα αεροπλάνο. Η έκρυθμη συμπεριφορά του την είχε βάλει σε κατάσταση σοκ κι έτσι δεν μπορούσε να συγκρατήσει τίποτα απ’ όσα της έλεγε. Τίποτα εκτός από το όνομα του χαρακτήρα που σκεφτόταν – το Mortimer.

Ο Walt και η Lillian ποζάρουν με τον Mickey Mouse στο Λονδίνο, τον Ιούνιο του 1935. Το ζευγάρι γιόρτασε εκεί τα 10 χρόνια γάμου του. / AP Images

Το βρήκε τόσο αποκρουστικό για ποντίκι, που το άκουσμά του διαπέρασε τις παρωπίδες της. Προφανώς το Mortimer θα ζούσε και θα πέθαινε σε εκείνο το βαγόνι. Γιατί το όνομα αυτού θα ήταν τελικά Mickey Mouse.

Ο Disney, ως μέγας πωλητής, δεν ήταν ποτέ εκείνος που θα αρνιόταν ένα καλό τσιτάτο στον Τύπο. Ήξερε τι θα έκανε μια ιστορία πιασάρικη και κακομάθαινε με τέτοιες το κοινό του. Γι’ αυτό και η σύλληψη του Mickey πήρε με τα χρόνια διαστάσεις αστικού μύθου. Τον εμπνεύστηκε από ένα ποντίκι που είχε μικρός; Τον σκέφτηκε όταν είδε ένα ποντίκι να σέρνει μια κονσέρβα και τον έκανε να γελάσει; Είχε εκπαιδεύσει ποντικάκια να παίζουν στο drawing board του και τον διαμόρφωσε σύμφωνα με αυτά; Τον σχεδίασε επιτόπου στο τρένο;

Η πιο κοντινή στην πραγματικότητα βερσιόν της αλήθειας ήρθε χωρίς στολίσματα από το στόμα του, στο American Magazine το 1931. Ο Mickey πράγματι γεννήθηκε στο τρένο και η Lillian όντως ανατρίχιασε με το Mortimer. Ο Walt όμως θα περίμενε να φτάσει στην Καλιφόρνια για να τον βάλει μπροστά. Μαζί με τον αδερφό του και τον Iwerks, κάθισαν γύρω από ένα τραπέζι και απέκλεισαν τα ανθρωπόμορφα ζώα που κυριαρχούσαν τότε (οι γάτες, ας πούμε, είχαν καπαρωθεί από κάμποσα στούντιο). Κατέληξαν στην αρχική ιδέα του Disney και ο Iwerks άρχισε να τη σχεδιάζει. Τις περισσότερες φορές κρυφά κιόλας. Απέμεναν τρεις ταινίες ‘Alice’ στο συμβόλαιό τους και έτσι μέχρι να τις τελειώσουν έπρεπε να συνεργαστούν σε ψυχροπολεμική ατμόσφαιρα με τους animators που είχαν υπογράψει με τον Mintz. O Iwerks δούλευε πάνω στον Mickey και κάλυπτε τις ζωγραφιές του με ζωγραφιές του Oswald.

«ΟΤΑΝ Ο MICKEY ΗΡΘΕ ΣΤΟΝ WALT Σ’ ΕΚΕΙΝΟ ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΜΕ ΤΟ ΤΡΕΝΟ ΑΠΟ ΤΗ ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ ΣΤΟ ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ, ΝΟΜΙΖΩ ΠΩΣ ΕΨΑΧΝΕ ΕΝΑΝ ΗΡΩΑ»

«Για εκείνον, όπως και για πολλούς αργότερα, θα ήταν μια δημιουργία που θα έφερνε έμπνευση, καινοτομία και επινοητικότητα», μοιράστηκε μαζί μας η Elizabeth Spatz. Είναι αρχειονόμος και επικεφαλής του τμήματος Consumer Products της Disney. Δεν ξέρω πόσο πιο βαρετή μπορεί να φαντάζεσαι μια δουλειά και πόσο πιο έξω μπορείς να πέσεις. Μαζί με τη Becky Cline, τη διευθύντρια των Walt Disney Archives – των παλαιότερων αρχείων ψυχαγωγίας του πλανήτη – και τον Fox Carney, διευθυντή της Animation Research Library όπου φυλάσσεται όλο το art του στούντιο, είναι οι πραγματικοί κλειδοκράτορες της Disney. Οι last men standing αν η εταιρεία ανακοινώσει αύριο λουκέτο.

«Το πρώτο καρτούν με τον Mickey λεγόταν ‘Plane Crazy’ και φτιάχτηκε αποκλειστικά από τον Walt και τον Ub. Όπως και το δεύτερο όμως, το ‘Gallopin’ Gaucho’, δεν κυκλοφόρησε στις αίθουσες», τόνισε η Cline. Ο Mickey είχε παρουσιαστεί σε πριβέ προβολές σε διάφορους διανομείς, αλλά δεν τους είχε πείσει ότι θα κέρδιζε το κοινό. Δεν ξέρουν εσένα και δεν ξέρουν το ποντίκι σου, έλεγαν στον Disney.

«Εκείνη την περίοδο τα καρτούν ήταν ακόμη βωβά. Αλλά κάτι σημαντικό συνέβη το 1927. Κυκλοφόρησε το ‘Jazz Singer’ της Warner Bros. και οι ταινίες απέκτησαν ήχο. Ο Walt είπε, ξέρετε κάτι; Λέω να βάλουμε ήχο στο επόμενο καρτούν του Mickey. Και το σχεδίασαν συγκεκριμένα για να αναδείξουν τον ήχο. Το έκαναν μιούζικαλ με πολλά ηχητικά εφέ – ήχους ζώων, τραγούδι, ντραμς. Ήθελαν να παρουσιάσουν τη νέα τους τεχνολογία. Έτσι το ‘Steamboat Willie’ κυκλοφόρησε και μέσα σε μια νύχτα έκανε πάταγο».

«Αυτό είναι το πρωτότυπο σενάριο, τυπογραφημένο από τον ίδιο τον Walt, εικονογραφημένο από τον Ub Iwerks. Ο λόγος που το έχουμε είναι επειδή ο Walt το κρατούσε στο πρώτο συρτάρι στο γραφείο του. Ήταν μεγάλης συναισθηματικής αξίας γι’ αυτόν. Είναι το πιο εμβληματικό κειμήλιό μας από τον Mickey Mouse». Αν αναλογιστεί κανείς ότι το σενάριο φυλάσσεται στα Walt Disney Archives μαζί με εκατομμύρια άλλα αρχεία, όλα τους αρκετά σημαντικά για να έχουν περάσει το τεστ αξιολόγησης που τα καθόρισε άξια να φυλαχτούν μακριά από το ευρύ κοινό, αντιλαμβάνεται πόσο πολύτιμο είναι. Εάν δεν δουλεύεις στη Disney, εάν δεν είσαι εκεί στα πλαίσια κάποιου συγκεκριμένου event και εάν δεν κάνεις κάποιο σχετικό ντοκιμαντέρ ή βιβλίο, δεν θα το δεις ποτέ.

«Σε live action ταινίες, σε κινούμενα σχέδια, σε διαφημίσεις, σε πλάνα για θεματικά πάρκα – οτιδήποτε έχει κάποια αφήγηση πίσω του γίνεται storyboard».

«ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΑΡΤΙ, ΤΟ WALT DISNEY STUDIO ΕΠΙΝΟΗΣΕ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ STORYBOARDING ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΣΤΑ ΠΑΝΤΑ ΣΗΜΕΡΑ».

H Cline είναι με τη Disney εδώ και 30 χρόνια, αλλά τα Walt Disney Archives είχαν ξεκινήσει πριν τη δική της πρόσληψη. Η Spatz, πάλι, είχε έναν άθλο μπροστά της. Το τμήμα αρχείων για τα Consumer Products που ανέλαβε να στήσει πριν 12 χρόνια έπρεπε να αποκτήσει σιγά-σιγά όσα περισσότερα προϊόντα είχε παράξει το στούντιο, με κριτήριο την ιστορικότητα και μοναδικότητά τους. Εκτός από τα χειροπιαστά αντικείμενα που μας έχουν κρατήσει παρέα ανά τις δεκαετίες, από τη λούτρινη κούκλα που παίρναμε αγκαλιά το βράδυ μέχρι το DVD που χαζεύαμε μετά το μεσημεριανό, η Spatz πρέπει να είναι σε θέση να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει αν κάποια ατάκα ταινίας, σειράς ή κόμικ της εταιρείας είναι αυθεντική. Ακόμη και ποιες φράσεις από τις άπειρες ψεύτικες που κυκλοφορούν (βλ. “If we can dream it, we can do it’) είπε όντως ο Walt Disney ή άλλοι επιφανείς εργαζόμενοι της εταιρείας. Δεν είναι μόνο τα σημερινά εμπορεύματα του στούντιο που κρέμονται από τη δουλειά της, αλλά η ιστορία της δημιουργίας ενός κολοσσού.

«Το τμήμα των Consumer Products δεν είχε κάποιον να βουτήξει στον σκελετό του, την ιστορία του. Οι περισσότεροι ξέρουν το τμήμα του animation, τους Nine Old Men ας πούμε, τους ανθρώπους που έπλασαν τις ταινίες του στούντιο. Και οι λάτρεις των θεματικών πάρκων γνωρίζουν εκείνους που σχεδίασαν και κατασκεύασαν όλες τις ατραξιόν, όπως τον Bob Gurr ή τον Mark Davis. Αυτοί οι άνθρωποι είναι θρύλοι αλλα κανείς δεν ξέρει τίποτα γι’ αυτούς που έφτιαξαν τα προϊόντα μας. Αν ρωτήσω ποιος έφτιαξε το αγαπημένο σου παιχνίδι της Disney, τον γνωρίζεις; Οπότε όταν ήρθα έπρεπε να κατανοήσω πώς διαμορφώθηκε το επιχειρηματικό μοντέλο μας. Ποιοι ήταν οι επιδραστικοί ηγέτες, ποια ήταν τα μεγάλα πρότζεκτ, πώς πήγαν οι χαρακτήρες μας από το τίποτα σε αυτό που είναι σήμερα».

Φανατική της Disney από μικρή – η μητέρα της την πήγαινε στη Disneyland τουλάχιστον τέσσερις φορές τον χρόνο – η Spatz κάνει συνεχώς συνεντεύξεις με δημιουργούς εμπορευμάτων και συλλέκτες προϊόντων, τριγυρνάει στο Ίντερνετ και σε παγκόσμιες εκθέσεις αναζητώντας αυτά που της έχουν ξεφύγει και είναι επιλεκτική σε αυτά που τελικά αγοράζει για να μπουν στη συλλογή των αρχείων. Στην πραγματικότητα, η ζωή της είναι ένα λουτρό νοσταλγίας Disney. Και ο ρόλος της είναι αυτός της αφηγήτριας σε μια βιομηχανία όπου τα πάντα γυρίζουν γύρω από την αφήγηση. Κάθε μέρα εξυπηρετεί 60 με 80 άτομα της εταιρείας. Δημιουργούς που ψάχνουν την έμπνευση της επόμενης μεγάλης καμπάνιας.

«Προσωπικά το σκέφτομαι σαν να κοιτάς το μέλλον κοιτώντας το παρελθόν», εξήγησε φορώντας τα λευκά της γάντια. Λευκά μέχρι να προσέξεις τις μαύρες γραμμές που έχουν ζωγραφιστεί ανάμεσα στα δάχτυλά της. Τα γάντια Mickey όπως τα ονομάζει χαϊδευτικά, είναι παράδοση ανάμεσα στους αρχειοθέτες της εταιρείας. Θα τα χρειαστεί γιατί πολλά από αυτά που θα μας παρουσιάσει φλερτάρουν επικίνδυνα με τη διάλυση. Όπως οι διάσημες κούκλες Mickey της Charlotte Clark.

«Τις έφτιαξε μόνη της. Είχε γείτονα ένα αγόρι, τον Bob Clampett. Ο Bob θα γινόταν animator, αλλά το 1930 ήταν ακόμη στο Λύκειο. Ο μικρός πήγε στο τοπικό του σινεμά, πήρε ένα τετράδιο, ζωγράφισε τον Mickey Mouse και τον έδειξε στην Charlotte. Εκείνη τον έκανε πατρόν και έφτιαξε μια κούκλα. Αυτή, ο Bob και ο πατέρας του μπήκαν στ’ αμάξι, έφτασαν στο στούντιο που τότε ήταν ακόμα στη λεωφόρο Hyperion και ζήτησαν να μιλήσουν με τον Disney».

Το Hyperion Bungalow σήμερα.

Τα στούντιο στη Hyperion είναι πια ιστορικά. Και την εποχή εκείνη πολύ μικρά. Τα λίγα τους κτίρια ήταν καλιφορνέζικα μπάνγκαλοου και απόλυτα προσβάσιμα. Ένα από αυτά, το Hyperion Bungalow, επιβιώνει ακόμα στα γραφεία της εταιρείας στο Burbank που επισκεφθήκαμε και διατηρείται ως το τελευταίο δείγμα της κλασικής αρχιτεκτονικής που απέμεινε από τα πρώτα χρόνια της Disney. Υπήρξε animation studio, music studio, γραφείο Τύπου, λογιστήριο και ταχυδρομείο, και – μονάχα για τη διάρκεια της επίσκεψής μας – χώρος φιλοξενίας και εστίασης αλά 1930s. Τη μέρα που η Clarke αποφάσισε να δελεάσει τα αδέρφια Disney με την κούκλα της, το μπάνγκαλοου θα φιλοξενούσε μια ιδέα που, σε συνδυασμό με την τρομακτική δημοτικότητα του Mickey, θα έκανε ποδαρικό σε μια αυτοκρατορία.

«Όταν o Roy και ο Walt είδαν την κούκλα είπαν, αυτή είναι! Είχαν μια συμφωνία με μια εταιρεία, τη George Borgfeldt, και προσπαθούσαν να φτιάξουν κούκλες αλλά το προϊόν δεν αποτύπωνε την ουσία του Mickey που οραματίζονταν. Χωρίς τη δυνατότητα να κάνουν δική τους μεγάλη παραγωγή, σκέφτηκαν να δώσουν απλά το πατρόν στη McCall’s (εταιρεία που πουλά πατρόν) για να μπορεί όποιος θέλει να κάνει το ράψιμο στο σπίτι του. Τα πατρόν πάνω γράφουν ‘μόνο για ράψιμο’. H έμφαση αυτή έδειχνε ότι δεν κοίταζαν να κλείνουν συμβόλαια, ήθελαν απλά να φτάσει ο Mickey στους φαν του».

Όσο ήταν ακόμα δημοφιλές το ‘Steamboat Willie’ και τα πρώτα, απορριφθέντα καρτούν του Mickey κυκλοφορούσαν πια με ήχο, η βρετανική εταιρεία Dean Rag Book Co. θέλησε να φτιάξει δικές της κούκλες. Απρόθυμοι να περιμένουν μέχρι να φτάσει σ’ αυτούς το πατρόν από τους Disney, έστειλαν κάποιον στο σινεμά για να δει και να σχεδιάσει τον ήρωα. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ο καλύτερος χειρότερος εφιάλτης στην ιστορία του merchandising.

Μέχρι τα δύο αδέρφια να τους πείσουν να σταματήσουν την παραγωγή έως ότου να φτάσει το σωστό πατρόν στα χέρια τους, οι αλλόκοτες κούκλες είχαν γίνει ένα από τα πιο ευπώλητα παιχνίδια στη Μεγάλη Βρετανία για το 1932. Είχαν μάλιστα και μια καινοτομία – με τη βοήθεια ενός σύρματος που ξεκινούσε από το πέλμα και έφτανε μέχρι το σβέρκο του Mickey, μπορούσες να τον ενώσεις με το αγαπημένο σου βινύλιο και να τον βλέπεις να χορεύει πάνω του όσο έπαιζε το γραμμόφωνο.

Οι κούκλες της Charlotte Clark (αριστερά) πέτυχαν, αλλά το ίδιο και οι ατυχείς κούκλες της Dean Rag Book Co. (δεξιά). Η πραγματική δύναμη κρυβόταν απλά στην εμπορική ισχύ του Mickey Mouse.

Όσο για τις κούκλες της Clark, αυτές έγιναν τόσο δημοφιλείς μέσω του πατρόν που η δημιουργός τους, ακόμα κι αν άνοιγε επιχείρηση, δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί στη ζήτηση. Ο Walt τής έστησε έναν χώρο ειδικά για να κατασκευάζει κούκλες που δίνονταν στους VIP καλεσμένους του στούντιο, αλλά όταν η Disney βρήκε τους κατάλληλους συνεργάτες για να κάνουν μαζική παραγωγή, η Clark θα επέβλεπε την κατασκευή των δικών τους Mickey για τα επόμενα 30 χρόνια της επαγγελματικής της καριέρας. Οι διάσημες κούκλες της όμως δεν ήταν το πρώτο επίσημο προϊόν της Disney.

Την ίδια χρονιά, ένας άντρας αναζήτησε τον Walt Disney σε ένα ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης και έτρεξε καταπάνω του στο λόμπι με 300 δολάρια στο χέρι. Άσε με να βάλω τον Mickey σε ένα σχολικό σημειωματάριο, του είπε, και τα λεφτά είναι δικά σου επιτόπου. Ο Disney μέχρι τότε, παρότι ήταν αφοσιωμένος στις ταινίες, είχε σύντομα αντιληφθεί τις δυσκολίες που ακολουθούσαν όταν βασιζόσουν καθαρά και μόνο στο box office. Είπε αμέσως ναι και πήρε τα χρήματα την ίδια στιγμή. Αυτή θα ήταν και η έναρξη του Mickey ως φίλος, ή σύντροφος ακόμα καλύτερα, των παιδιών έξω από τις σκοτεινές αίθουσες.

Αυτή την περίοδο, ένας νεαρός πωλητής καπέλων από τη Βαλτιμόρη είχε αρχίσει να σκέφτεται σοβαρά τη μεταπήδησή του στη διαφήμιση ως επόμενό του βήμα. Δύο χρόνια μετά, ο Kay Kaymen αποφάσισε να κάνει ένα τηλεφώνημα στον Walt Disney. Δεν είχε τίποτα να χάσει. Και ήταν σίγουρος ότι θα μπορούσε να πουλήσει τον Mickey με τρόπους εκτός των τετριμμένων επιχειρησιακών πλάνων.

Μαζί με τον συνεργάτη του, Streeter Blair, πήραν το τρένο για την Καλιφόρνια. Λίγες μέρες μετά θα υπέγραφαν ένα αποκλειστικό συμβόλαιο με τον Roy Disney, ως οι μοναδικοί licensing εκπρόσωποι της εταιρείας. Μέσα στα επόμενα χρόνια, οι συμφωνίες που θα πετύχαιναν οι τρεις τους, θα μετέτρεπαν τους ήρωες της Disney σε megastars. Ο πρώτος απ’ αυτούς βέβαια που θα ίδρωνε τη φανέλα, ήταν ο Mickey. Η διείσδυση του χαρακτήρα ήταν τέτοια που θα έσωζε κυριολεκτικά εταιρείες από το φαλίρισμα.

Ένα από τα πρώτα Ingersoll Mickey Mouse ρολόγια.

Η αρχή έγινε με την εταιρεία ρολογιών Ingersoll Waterbury και την υλοποίηση της πρώτης υπερπετυχημένης πρότασης του Kaymen. Το 1933, στην έκθεση Chicago World’s Fair με θέμα το αμερικανικό εμπόριο, η Ingersoll που τότε είχε φτάσει στα κόκκινα κατασκεύασε ένα ρολόι Mickey για το περίπτερό της. Μπορούσες μάλιστα να το κάνεις και πιο προσωπικό, διακοσμώντας το με μικρά γούρια. Μέχρι το τέλος της έκθεσης τα ρολόγια είχαν εξαντληθεί και ήταν εμφανές ότι θα έπρεπε να προσλάβουν νέους υπαλλήλους για να συνεχίσουν την παραγωγή τους (το κεντρικό κατάστημα των Macy’s στη Νέα Υόρκη πούλησε 11.000 κομμάτια σε μία ημέρα και το εργοστάσιο της Ingersoll πήγε από 300 άτομα σε 3.000).

Η δεύτερη εκδοχή του ρολογιού – πήρε 10 χρόνια στη Spatz να το εντοπίσει και να το εντάξει στην συλλογή των αρχείων – είχε κάποιες μικροαλλαγές στη φιγούρα του Mickey και ένα διαφορετικό κουτί που ενίσχυε την αναγνωρισιμότητα της σχέσης των δύο εταιρειών. Μέχρι το τέλος της χρονιάς είχαν πουληθεί πάνω από 900.000 ρολόγια. Μέχρι το τέλος της δεύτερης χρονιάς πάνω από 2.5 εκατομμύρια. To 1948 ο Kaymen θα έδινε τιμητικά στον Disney το ρολόι που έκλεινε τις 5 εκατομμύρια πωλήσεις. Η Ingersoll δεν είχε σωθεί απλά. Υπάρχει ακόμα και εξακολουθεί να συνεργάζεται με τη Disney.

Άλλος ένας σημερινός συνεργάτης της Disney που χρωστά την επιβίωσή του στο τρωκτικό είναι η Lionel Train Company. «Το 1933 ήταν πολύ κοντά στη χρεοκοπία. Τους πλησίασε τότε ο Kaymen και τους είπε, κοιτάξτε την επιτυχία που είχαμε με το ρολόι. Γιατί δεν φτιάχνετε ένα τρενάκι; Θα ήταν η τελευταία προσπάθεια της εταιρείας. Το διαφήμισαν στον χριστουγεννιάτικό τους κατάλογο και μέχρι τα Χριστούγεννα του ‘34 είχαν αποφύγει την πτώχευση, είχαν πληρώσει το χρέος του που υπερέβαινε τα 125.000 δολάρια, είχαν βγάλει όλα τα λεφτά τους πίσω και είχαν αποφασίσει να φτιάξουν άλλο ένα τρενάκι. Είχε έναν Άη Βασίλη και από τον σάκο του ξεπρόβαλε το κεφαλάκι μιας κούκλας Mickey. Ο Mickey τους έστρωσε πραγματικά το χαλί της επιτυχίας τους», μας εξηγούσε η Spatz με το δικό της συλλεκτικό ρολόι Mickey να κοσμεί τον καρπό της.

Η αξία του ρολογιού όμως, και κάθε μικρού παιχνιδιού της εποχής, δεν εστιαζόταν μόνο την τιμή πώλησής του. Ως προϊόντα της Μεγάλης Ύφεσης, συμβόλιζαν και κάτι παραπάνω. Στο ιστορικό του πλαίσιο, το ρολόι του Mickey κόστιζε περισσότερο από ένα μπουκάλι γάλα. Περισσότερο από μια φραντζόλα ψωμί. Περισσότερο από τις οικονομίες μίας εβδομάδας. Δύσκολο να το φανταστεί κανείς για τα 3 δολάρια και 75 σεντς που ήταν η αρχική του τιμή (ακόμα και για τη δεύτερη, μειωμένη τιμή του στα $2.95), αλλά αυτές οι γνώριμες θυσίες γονιών σε δυσχερέστατες οικονομικά συνθήκες έβρισκαν ανταπόδοση στην ίδια την ψυχολογία των παιδιών τους. Στην κορύφωση της κρίσης το 1934, η General Foods έδωσε στη Disney το πρώτο της συμβόλαιο του 1 εκατομμυρίου δολαρίων για να βάλει τον Mickey στο πίσω μέρος των Post Toasties δημητριακών τους. Τα παιδιά μπορούσαν να κόψουν τη μορφή του και να τη χρησιμοποιήσουν ως παιχνίδι, ή και να την κολλήσουν κάπου ως διακοσμητική. Μπορούσαν επίσης να φτιάξουν δικά τους σενάρια, να απαντήσουν σε κουίζ, να φτιάξουν παζλ και να μαθαίνουν φρέσκα trivia για τον αγαπημένο τους ήρωα.

Εάν είχες να διαλέξεις μεταξύ δύο brands δημητριακών παρόμοιας τιμής, το ένα με τον Mickey και το άλλο χωρίς, ποια θα διάλεγες για το παιδί σου;

Τα δημητριακά Post Toasties έκαναν θραύση με τον Mickey και τη Minnie στο κουτί τους.

Η κάπως αυτονόητη απάντηση επιβεβαιώθηκε και σε μια μεταγενέστερη, παγκόσμια καμπάνια του Kaymen κάπου μεταξύ του ‘36 και του ‘37. Η προσέγγισή του αφορούσε αποκλειστικές συμφωνίες licensing για φούρνους και γαλακτοπωλεία τις οποίες φρόντιζε να κλείνει ο ίδιος με ένα τηλέφωνο στο χέρι, αλλά και με επισκέψεις από πόρτα σε πόρτα στην αμερικανική και όχι μόνο επαρχία.

«Αν ήσουν φούρναρης ή γαλακτοπώλης, είχες την ευκαιρία να είσαι ο μοναδικός επιχειρηματίας στην περιοχή σου με την άδεια της Disney να βάζεις τον Mickey στα προϊόντα σου. Τα παιδιά μπορούσαν να γραφτούν στο newsletter του καταστήματός σου και έπαιρναν ένα γράμμα, μία κονκάρδα και έναν χάρτη. Μετά πήγαιναν στο κατάστημα για να βρουν τα συλλεκτικά κομμάτια του χάρτη που έδειχνε τον Mickey να τρέχει μακριά από τον Κακό Λύκο. Τα έβαζες στον χάρτη και ακολουθούσες τον Mickey στην Ινδία καβάλα σε γαϊδούρι, σε καμήλα στην Αίγυπτο και ούτω καθεξής, με πληροφορίες για τις τοποθεσίες και τις δραστηριότητές του.

Ήταν τόσο δημιουργικό και τα παιδιά το ζωγράφιζαν. Όταν ένας γονιός πηγαίνει στον φούρνο και έχει την επιλογή μιας φραντζόλας χωρίς τον Mickey και μία με τον Mickey που εισάγει τα παιδιά στη γεωγραφία, στην αφήγηση, σε έναν χαρακτήρα με ηθικές αξίες – η επιλογή είναι εύκολη. Σε δύσκολους καιρούς, προσπαθείς να κάνεις όσο καλύτερες επιλογές μπορείς».

Μια ακόμη καλή επιλογή ήταν και τα μικρά αγαλματίδια με τον Mickey που φτιάχνονταν από σελουλόιντ στην Ιαπωνία κατά τη διάρκεια των ‘30s. Ήταν τρομερά δημοφιλή, αλλά υπάρχει άραγε χειρότερο υλικό για τα χέρια ενός παιδιού; Δεν επιβιώνει κανένα μέχρι στιγμής στα αρχεία. Οι χώροι όμως ήταν γεμάτοι από άλλες καλές επιλογές.

Εύθραυστα παιδικά βιβλία της Whitman Publishing, κιτρινισμένα, ραγισμένα στο εξώφυλλο, με σπασμένη ράχη. Ίσως θα είχαν καλύτερη τύχη σε κάποια ειδική αποθήκη, αλλά τα αντικείμενα στο ιερό της Spatz είναι εκεί για να εμπνεύουν αυτούς που αναζητούν ιδέες και όχι για να μένουν στο σκοτάδι. Έπειτα κι άλλες κούκλες, τρενάκια, κουτιά από δημητριακά. Ακόμα και ένα κυπελάκι παγωτού των Southern Dairies Ice Creams από το καλοκαίρι του ‘33 με τον Mickey στο καπάκι. «Ένας θεός ξέρει υπό ποιες συνθήκες επιβίωσε τούτο!», αναρωτιέται γελώντας η Spatz. Μια συνοδευτική φωτογραφία δείχνει τους υπαλλήλους της Disney να απολαμβάνουν το παγωτό τους στον προαύλιο χώρο των παλιών γραφείων. Η Southern Dairies θα πουλούσε 10 εκατομμύρια τέτοια κυπελάκια.

Και φυσικά σε περίοπτη θέση, τα Mickey Mouse caps. Τα συγκεκριμένα καπέλα βλέπουν ακόμη παραλλαγές τους να πωλούνται στα πάρκα ανά εκατοντάδες χιλιάδες τον χρόνο. Κι αυτά χώρια από τους απογόνους τους – τα κλασικά αυτιά του Mickey που έχουν βγει σε κυριολεκτικά χιλιάδες εκδοχές και φοριούνται από νεογνά μέχρι υπερήλικες. Η καταγωγή τους όμως ήταν πιο ταπεινή. Και όπως οι περισσότερες ευφυείς συλλήψεις, ήταν όσο απλή χρειαζόταν για να εξαπλώσει επιδημία.

Ορίτζιναλ Mouseketeer cap

Το 1930, στη Venice της Καλιφόρνια, ο μάνατζερ του Fox Dom Theater, Roy Williams, βλέποντας τα παιδιά να μαζεύονται κάθε απόγευμα στην αίθουσά του για να δουν τα καρτούν του Mickey, κοντοστάθηκε. Γιατί να μην έχουμε ένα σταθερό ραντεβού με τα παιδιά; Ένα κλαμπ με πιστοποιητικά για τα παιδιά, κονκάρδες, δραστηριότητες, μάσκες, θεματικά events και δωράκια. Όσο δούλευε την ιδέα ενός Mickey Mouse Club στο μυαλό του, χώθηκε σε μία από τις προβολές του ‘Karnival Kid’. Το συγκεκριμένο short έγινε διάσημο γιατί είναι το πρώτο όπου ακούγεται η φωνή του Mickey. Η φωνή του Walt Disney στην πραγματικότητα – ο δημιουργός θα τη δάνειζε στην αγαπημένη του δημιουργία μέχρι και το 1957. Το μόνο που θα τον ακούγαμε να λέει ως ιδιοκτήτης πλανόδιου street cart ήταν ‘Hot dogs! Hot dogs!’. Η στιγμή που εντυπώθηκε όμως στον Williams ήταν η μικρή υπόκλιση του Mickey σε ένα πελάτη του. Το ποντίκι τον ευχαρίστησε με χάρη, βγάζοντας το καπέλο του.

Δηλαδή τα αυτιά του.

Η κίνηση αυτή του έδωσε την ιδέα των caps. Και οργάνωσε το μικρό του κλαμπ, αλλά το είδε να μεγαλώνει τόσο γρήγορα που σκέφτηκε να ενημερώσει τους Disney. Όταν τους βρήκε στο τηλέφωνο και τους εξήγησε το όραμά του, ο Roy τον κάλεσε να δουλέψει μαζί τους. Μέσα στα επόμενα 5 χρόνια τα Mickey Mouse Clubs θα ξετρύπωναν σε κάθε γωνιά της Αμερικής. Το 1932, την κορύφωσή τους, μετρούσαν πάνω από 1 εκατομμύριο μέλη, ξεπερνώντας σε αριθμούς τους προσκόπους.

«Τα αγαπημένα μου ευρήματα είναι συνήθως αυτά που σχετίζονται με λέσχες», εκμυστηρεύτηκε η Spatz κάπως ένοχα. Θα νόμιζες ότι της είχαμε ζητήσει να διαλέξει ανάμεσα στα παιδιά της. «Μία κονκάρδα, ένα γιλεκάκι, ένα καπέλο. Γιατί είναι όλα τόσο συνδεδεμένα με ένα γεγονός και ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο. Κάποιος τα φορούσε τα απογεύματα του Σαββάτου που πήγαινε να δει τα αγαπημένα του καρτούν στο τοπικό σινεμά. Λατρεύω τις ιστορίες τους, αυτές είναι που με αγγίζουν. Όλοι αυτοί οι θησαυροί που θα ονόμαζε premium κανείς. Ταχυδρόμησέ μας αυτό το καπάκι και θα πάρεις πίσω μια κονκάρδα, ας πούμε. Λατρεύω τα αντικείμενα που παράχθηκαν με σκοπό ένα διαφορετικό εύρος δέσμευσης.

Υπήρχε στη Μεγάλη Βρετανία ένα κλαμπ, το 1936 νομίζω ήταν, όπου αν ήσουν μέλος ονομαζόσουν Mickey Mouse Chum. Οι Chums, λοιπόν, είχαν τις δικές τους καρφίτσες, το δικό τους εβδομαδιαίο περιοδικό, τις δικές τους χάρτινες φιγούρες που τις έκοβαν και έφτιαχναν το δικό τους μικρό θέατρο. Τόσο μεγάλο μέρος από αυτές τις δραστηριότητες έχει καταστραφεί. Γιατί είναι πολύ σπάνιο για ένα παιδί που θα πει θέλω αυτό το πράγμα και θα το αποκτήσω, αλλά θα το κρύψω κάπου και δεν θα το αγγίξω για να μην το χαλάσω, και αργότερα κάποιος θα με εκτιμήσει που το κράτησα (γέλια). Έχω βρει όμως ένα set από Mickey Mouse Chum και το λατρεύω. Τα αγαπώ όλα αυτά για το πλαίσιο και την αφήγηση που παρέχουν».

Αυτά τα κλαμπ έδωσαν αργότερα ζωή στο τηλεοπτικό Mickey Mouse Club που έκανε πρεμιέρα το 1955, αλλά και στις παγκόσμιες βερσιόν του που ακολούθησαν τις επόμενες δεκαετίες. Έτσι έμαθε και η Spatz να λέει την ώρα. Η εκπομπή ξεκινούσε στις 3 το μεσημέρι κι εκείνη έπρεπε να έχει το νου της στο ρολόι και τους δείκτες του.

Ο Disney ήταν ο πρώτος από τους μεγάλους κινηματογραφικούς παραγωγούς που αγκάλιασε την τηλεόραση όταν οι υπόλοιποι τη μάχονταν. Ήταν το νέο μέσο που θα τους στερούσε εισιτήρια. Ή, όπως είχε ο ίδιος εικάσει διστακτικά, θα ήταν το μέσο που θα έβαζε τις δημιουργίες τους σε κάθε σπίτι. Το Mickey Mouse Club εκτός από τα caps επιστράτευσε και ορίτζιναλ τραγούδια, παρτιτούρες για να τα παίζεις μόνος σου και κιθάρες ειδικά σχεδιασμένες για το show. Ως πρώτο τηλεοπτικό στοίχημα της Disney έφερε πίσω ένα μεγάλο συμβόλαιο με τη Mattel για παιχνίδια εμπνευσμένα από την εκπομπή.

Το παιδικό καστ του Mickey Mouse Club ετοιμάζεται για τα ιδιαίτερα μαθήματά του στο σετ (1955).

Δεν ήταν μόνο τα παιδιά όμως που ήθελαν να έχουν κάτι από τον Mickey. Ο Disney ήθελε ο χαρακτήρας του να αγγίζεις τους πάντες, ανεξαρτήτως ηλικίας και φύλου. Εμπορικά βοήθησαν από νωρίς σε αυτό τεράστιοι παίκτες όπως Macy’s, Cartier, Levi’s και Coca Cola. Brands που επέτρεπαν στους ενήλικες πελάτες τους να τα βρουν με το παιδί μέσα τους.

«Ήταν εύκολο για τις μάρκες αυτές να ενσωματώσουν τον Mickey στα προϊόντα τους, γιατί τον αγαπούσαν πάντα και οι μεγάλοι», τόνισε η Spatz. «Μάλλον γιατί δεν άλλαξε ποτέ. Αυτή η σταθερότητα, η γνώση, η παρηγοριά κατά κάποιον τρόπο, εξηγεί το γιατί. Κάθε γενιά έχει μια σύνδεση με τον Mickey που φτιάχτηκε όσο μεγάλωνε. Έχεις την ίδια που έχουν και οι υπόλοιποι της γενιάς σου, αλλά μπορείς να βρεις τη γοητεία και στον Mickey κάποιας άλλης γενιάς».

Πριν από τα περισσότερα απ’ τα παραπάνω όμως, είχε προηγηθεί ένα παλαβό στοίχημα που, χωρίς εύκολες υπερβολές, θα άλλαζε το σινεμά και το marketing τελείως και για πάντα.

Μέχρι το 1937, το επιχειρηματικό μοντέλο έλεγε πως έβγαζες την ταινία σου και αν πήγαινε καλά, τότε έβγαζες και κάποια προϊόντα στα ράφια για να ενισχύσουν τον κουμπαρά. Βέβαια μέχρι το 1937, δεν υπήρχαν και μεγάλου μήκους ταινίες animation. Σύντομα η ‘Χιονάτη’ θα γελούσε χαρακτηριστικά για όλα αυτά.

Όταν ο Disney ανακοίνωσε την παραγωγή της στους New York Times το 1934, το εγχείρημά του θα μετονομαζόταν στους κύκλους της βιομηχανίας σε ‘παράνοια του Disney’. Ποιος θα έφτιαχνε μεγάλου μήκους ταινία με σχεδιάκια και ζωγραφιές; Και ποιος γνωστικός άνθρωπος θα φανταζόταν πως κάτι τέτοιο θα πετύχαινε; Ο Walt αντιστάθηκε στον αδερφό και τη σύζυγό του που προσπαθούσαν να τον πείσουν να μην το προχωρήσει και έβαλε υποθήκη το σπίτι του για να χρηματοδοτήσει την ταινία.

O Walt Disney στο εξώφυλλο του TIME με έναν χαμογελαστό Γκρινιάρη.

Το αρχικό εκτιμώμενο κόστος των 250.000 δολαρίων – που ήταν ήδη 10 φορές μεγαλύτερο από το μπάτζετ του μέσου short στα ‘Silly Symphonies’ – τελικά εκτινάχθηκε στο αδιανόητο για την εποχή κόστος του 1,5 εκατομμυρίου δολαρίων. Η ‘Χιονάτη’ θα έφερνε τελικά πίσω τέσσερις φορές τα έσοδα της αμέσως μεγαλύτερης live action ταινίας της χρονιάς (Maytime, Robert Z. Leonard). Θα γινόταν επίσης η πιο επιτυχημένη ταινία με ήχο, λατρεία όλων των κριτικών, και νικήτρια ενός τιμητικού Όσκαρ ως ‘καινοτομία που γοήτευσε εκατομμύρια θεατές εγκαινιάζοντας ένα νέο πεδίο στην ψυχαγωγία’.

Η εκρηκτική της πορεία πυροδότησε την ολοκλήρωση της παραγωγής του ‘Πινόκιο’ και της ‘Φαντασίας’, αλλά και την έναρξη της παραγωγής των ‘Dumbo’, ‘Bambi’, ‘Alice in Wonderland’ και ‘Peter Pan’. Το μαγικό της χέρι όμως είχε φτάσει στα καταστήματα πριν την πρεμιέρα της.

«Ο Kaymen αποφάσισε να βάλει εμπόρευμα στα ράφια πριν τη ‘Χιονάτη’. Ένα από τα πιο συλλεκτικά υλικά της ταινίας είναι τα αγαλματίδια των Επτά Νάνων που έφτιαξε η Seiberling Company, μια εταιρεία που έκανε κυρίως λάστιχα αυτοκινήτων. Οι Νάνοι ήταν ζωγραφισμένοι στο χέρι, φτιαγμένοι από γύψο με έγχυση καουτσούκ. Οι ζωγραφιές που θα δίνονταν ως παραδείγματα στη Seiberling φτιάχτηκαν από τον Sowell. Αλλά δεν μπορούσε να βρει καλή φωτογραφία του Γκρινιάρη.

Προσπάθησε να τον κάνει όσο καλύτερα μπορούσε, αλλά η ταινία δεν είχε βγει ακόμη και του είχαν δώσει μόνο κάποια stills. Έφτιαξε κάποια mock-ups και όταν πέρασε ο Walt για επίσκεψη, είδε τι είχε φτιάξει και πρόσεξε ότι ο Γκρινιάρης χαμογελούσε. Ρώτησε τι στο καλό συμβαίνει και ο Sowell του ζήτησε συγνώμη, απλά δεν είχε το σωστό artwork.

Μήνες αργότερα επισκέφθηκε τον Walt και έφερε τα επτά κουκλάκια με ένα σημείωμα που έλεγε: ‘Συγνώμη που είναι έτσι ο Γκρινιάρης, αλλά σκέφτηκα ότι ίσως τον θες. Τον έχω διορθώσει τώρα’. Κάποια στιγμή χάζευα το εξώφυλλο του Walt στο περιοδικό TIME αγκαλιά με τους Νάνους και αν το κοιτάξεις από πολύ κοντά, θα δεις ότι ο Γκρινιάρης χαμογελάει. Τον ήθελε κι αυτόν στη φωτογραφία.

Το επίτευγμα όμως ήταν η προώθηση προϊόντων πριν την ταινία. Το χτίσιμο της αναμονής, του hype, του awareness. Αυτό άλλαξε εντελώς τη βιομηχανία».

Η ‘Χιονάτη’ έδωσε στους Disney τη δυνατότητα να αγοράσουν μια τεράστια έκταση στο Burbank όπου στεγάζεται μέχρι και σήμερα η εταιρεία. Στην ανακαίνιση του 1985, το κεντρικό κτίριο ονομάστηκε Team Disney και σχεδιάστηκε προς τιμήν της ταινίας, υπό την επίβλεψη του John Hench. Από τότε οι Επτά Νάνοι κρατούν όρθιο το στούντιο.

Ο John Hench ήταν animator, σχεδιαστής, γραφιάς, δάσκαλος των μικρότερων εικονογράφων της εταιρείας και στην πορεία αντιπρόεδρος του Imagineering (δημιουργία, σχεδιασμός, κατασκευή των πάρκων). Ως μαθητής του Disney ακολουθούσε τη συμβουλή του μέντορά του και επισκεπτόταν τα πάρκα δυο φορές τον μήνα. Έμπαινε από τη μπροστινή πόρτα, παρίστανε τον επισκέπτη, καθόταν στις ουρές και παρατηρούσε τους υπόλοιπους. Όταν γυρνούσε στο γραφείο του είχε πάντα ένα τετράδιο γεμάτο σημειώσεις.

«Δες πώς αντιδρά ο κόσμος στη δουλειά που έχεις κάνει», του έλεγε ο Disney και μέχρι τον θάνατό του ο Hench δεν είχε σταματήσει στιγμή. Στην πορεία έγινε και επίσημος ζωγράφος των πορτρέτων του Mickey στις επετείους του χαρακτήρα. Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Disney διάλεγε κάποιον αγαπημένο του για να εμπιστευτεί τον Mickey. Λίγα χρόνια νωρίτερα – και αφού είχε αποδείξει τις δυνάμεις του με το animation των Επτά Νάνων – το φρέσκο, φυσικό ταλέντο του Fred Moore είχε αναλάβει να επανασχεδιάσει το τρωκτικό που τα ξεκίνησε όλα. Ο δικός του Mickey των ‘30s απέκτησε τη ρευστότητα και την κίνηση που αντιπροσωπεύει και σήμερα την ουσία του animation. Έπειτα ο Floyd Gottfredson, ο άνθρωπος πίσω από τα κόμικ της Disney, θα γινόταν ο αφανής ήρωας που θα διατηρούσε αναλλοίωτη την προσωπικότητά του ποντικού στο χαρτί όταν στην οθόνη έχανε σιγά-σιγά τη νοστιμάδα του.

Ο Mickey είχε αποκτήσει τους δικούς του Avengers. Και ως υπερήρωας μπορούσε να σώσει και ζωές καμιά φορά.

«Ο John Hench μου είχε πει μια ενδιαφέρουσα ιστορία που του είχε πει ο Walt», θυμήθηκε η Cline. «Υπήρχε ένας άνδρας, ο Dr. Tom Dooley (Thomas Anthony Dooley III), γιατρός και φιλάνθρωπος. Πήγαινε στις ζούγκλες της Ινδοκίνας και εμβολίαζε τα παιδιά εκεί για βαριές ασθένειες. Του ήταν πάρα πολύ δύσκολο όμως να πείσει τα παιδιά αυτά να βγουν από τους ποταμούς και την πυκνή βλάστηση. Ήταν φοβισμένα. Δεν είχαν ξαναδεί κάποιο μεγάλο, λευκό καράβι με έναν κόκκινο σταυρό πάνω σαν του Ερυθρού Σταυρού. Και δεν ήξερε τι να κάνει. Ήθελε να τα βγάλει έξω αλλά ήταν κατατρομαγμένα. Οπότε έγραψε στον Walt και του ζήτησε την άδεια να βάλει το πρόσωπο του Mickey στα πλαϊνά του πλοίου. Ο Walt, φυσικά, είπε ναι.

Ο Dooley του είπε αργότερα πως όταν τα πλοία έφταναν σε απόμερες περιοχές που κανείς δεν είχε δει τον Mickey Mouse, τα παιδιά ερχόντουσαν τρέχοντας. Ήθελαν να δουν τον Mickey και να βρεθούν κοντά του. Οπότε δεν μιλάμε απλά για την αναγνωρισιμότητα ενός brand – και εδώ μιλάμε για ένα από τα πιο αναγνωρισμένα brands στον κόσμο. O Mickey είναι έμφυτα ελκυστικός. Από το μικρότερο παιδί που τον ψάχνει στα πάρκα μας, μέχρι εκείνα τα παιδιά που δεν είχαν ξαναδεί ποτέ τους πλοίο».

Ο Mickey έγινε από νωρίς σύντροφος των παιδιών.

Όταν πλησιάζοντας στα ‘50s η λογοκρισία και η γιγαντιαία δημοτικότητά του ανέβασαν τον Mickey στο βάθρο του συμβόλου, ο Disney απογοητευόταν όταν δεν μπορούσε να του βρει πια ιστορίες που θα τον τσαλάκωναν λίγο παραπάνω. Πέρα από οτιδήποτε άλλο που μπορεί να αντιπροσώπευε για τους θεατές, για τον ίδιο συμβόλιζε την ανεξαρτησία. Τον είχε βρει στο χειρότερο σημείο της καριέρας του και του έδωσε τα εργαλεία για να φτιάξει μια αυτοκρατορία.

Η ευγνωμοσύνη του αποτυπώθηκε καλύτερα στην έκδοση του περιοδικού Modern Screen το 1948, σε ένα άρθρο του με τίτλο ‘Τι Σημαίνει για Μένα ο Mickey’.

Για μας θα είναι ο ιδανικός επίλογος:

«Γεννημένος από τις ανάγκες μας, ο μικρός φίλος μάς απελευθέρωσε από τις πιο άμεσες ανησυχίες μας και μας παρείχε τα μέσα για να διευρύνουμε τον οργανισμό μας στις σημερινές του διαστάσεις και να επεκτείνουμε το μέσο του animation σε νέα επίπεδα ψυχαγωγίας […]

Εξαρχής τον είχα συλλάβει ως μια ξεχωριστή μονάδα, όχι απλά ένα καρτούν για κωμικές ρουτίνες. Τον κράτησα μακριά από τους συνηθισμένους συμβολισμούς και καταστάσεις. Τον εκθέσαμε σε κοντινά πλάνα. Αντί να χρησιμοποιήσουμε την ταχύτητα που ήταν τότε στη μόδα, δεν φοβηθήκαμε να ρίξουμε τους ρυθμούς και να τον αφήσουμε να δείξει συναίσθημα.

Ο Mickey έφτασε σύντομα σε στάδιο όπου έπρεπε να είμαστε πολύ προσεκτικοί σε όσα τον αφήναμε να κάνει. Δεν θα μπορούσε ποτέ να γίνει αρουραίος. Ήταν ήρωας στα μάτια του κόσμου και ειδικά των παιδιών […].

Όπως είναι φυσικό, είμαι πολύ ευχαριστημένος από τη διαρκή δημοτικότητά του, εδώ και στο εξωτερικό. Με την εκτίμηση που έχει κερδίσει ως όνομα στην ψυχαγωγία, σε νέους και μεγαλύτερους. Με τις τιμές που έφερε στο στούντιό μας. Με την υψηλότατη φιλοφρόνηση που του απονεμήθηκε όταν το όνομά του επιλέχθηκε ως κωδικός για την επιδρομή στη Γαλλία και με την επιλογή του ως έμβλημα σε τόσα μαχητικά στη διάρκεια του πολέμου. Αυτοί είναι φόροι τιμής που δεν περιγράφονται με λόγια […]

Το άγαλμα Partners στη Disney Legends Plaza

Ο Mickey ήταν το παιδί θαύμα του στούντιο και το κατοικίδιό μας. Και του φερθήκαμε ανάλογα […] Μιλάει ακόμα με τη δική μου φωνή, όπως έκανε εξαρχής […]

Καμιά φορά εκπλήσσομαι ακόμα με όσα ειπώνονται για τον τρομερό μας Mickey, που δεν ήταν ποτέ πραγματικά ένα ποντίκι, ποτέ του όμως και άνθρωπος – πάντα όμως ανθρώπινος.

Ψυχαναλυτές τον εξέτασαν. Σοφοί τον επεξεργάστηκαν. Αρθρογράφοι έσπασαν πλάκα μαζί του. Θαυμαστές τον χαιρέτιζαν. Η Κοινωνία των Εθνών του έδωσε μετάλλιο ως σύμβολο παγκόσμιας καλής θελήσεως. Ο Hitler τον μίσησε και απαγόρευσε εκκωφαντικά στους ανθρώπους του να φορούν την καρφίτσα του στο πέτο τους αντί της σβάστικας. Αλλά εμείς το μόνο που θέλαμε γι’ αυτόν ήταν να κάνει τον κόσμο παντού να γελάσει με αυτόν και μαζί του […]

Νιώθω μεγάλη νοσταλγία μέσα σε αυτές μου τις σκέψεις […] Η ζωή και οι εκστρατείες του είναι πολύ στενά δεμένες με την προσωπική και επαγγελματική ζωή μου. Είναι κατανοητό λοιπόν ότι θα είχα μια συναισθηματική εξάρτηση από αυτήν την προσωπικότητα που έπαιξε τόσο σημαντικό ρόλο στην πορεία της Disney Productions και που έχει ζήσει την αποδοχή τόσο ζεστά ως διασκεδαστικός φίλος οπουδήποτε στον κόσμο έχουν προβληθεί οι ταινίες του […]

Κατά κάποιον τρόπο, δεν ήταν ποτέ του μικρός. Κατά τον ίδιο τρόπο, δεν μεγαλώνει ποτέ στα μάτια μας».

Στον προαύλιο χώρο των γραφείων της Disney, στον γνωστό και ως Legends Plaza, στέκεται επιβλητικά ένα μπρούτζινο άγαλμα που ονομάζεται Partners. Αναπαριστά εύστοχα τον Disney να κρατά το χέρι του Mickey. Τα τέσσερα αντί για πέντε δάχτυλα που έχει ο ποντικός, είχαν ζορίσει τη γλύπτρια όσο το κατασκεύαζε. Τελικά όμως κατάφερε να τα πλέξει με αυτά του δημιουργού του.

Ο Walt δεν θα τα άφηνε ποτέ.

***

Στο κινηματογραφικό πρόγραμμα της COSMOTE TV, ανήκουν ταινίες Α’ τηλεοπτικής προβολής των Walt Disney Studios, οι πρόσφατα βραβευμένες με Oscar ταινίες κινουμένων σχεδίων, όπως το COCO, αλλά και κλασικές παραγωγές από την ταινιοθήκη του κορυφαίου κινηματογραφικού στούντιο, όπως τα Η Παναγία των Παρισίων, Η Χιονάτη και οι Επτά Νάνοι, Mulan, Peter Pan.

Τα Walt Disney Studios έχουν συνδέσει το όνομά τους με παγκοσμίως επιτυχημένα franchise ταινιών που διανέμονται από τις θυγατρικές εταιρείες των στούντιο, όπως την Walt Disney Pictures με μοναδικές ταινίες και διαχρονικά αριστουργήματα κινουμένων σχεδίων, τα Marvel Studios, την Lucasfilm και τα Pixar Animation Studios, με τις παραγωγές τους να χαρακτηρίζονται από μοναδική τεχνική.