‘Westworld’ 1×05: Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων
Προσπαθώντας να βρούμε το δρόμο μας μέσα στο αχανές ‘Westworld’, βδομάδα μετά τη βδομάδα. Ακολουθούν σχόλια και spoilers για το 5ο επεισόδιο, ‘Contrapasso’.
- 2 ΝΟΕ 2016
Ο τίτλος του επεισοδίου, ‘Contrapasso‘, θα μπορούσε να είναι ο τίτλος των μισών επεισοδίων της prestige αμερικάνικης τηλεόρασης, ενός μέσου συνδεδεμένου στη χρυσή εποχή του με ιστορίες ηθικά γκρίζων ανθρώπων σε μια παρατεταμένη παραμονή στο προσωπικό τους κολαστήριο, από τον Νονό του είδους Tony Soprano μέχρι πιο χαμηλών τόνων, ουμανιστικές ματιές στο είδος σαν αυτή του Jimmy McGill στο ‘Better Call Saul’.
Contrapasso στην Κόλαση του Δάντη είναι η τιμωρία της ψυχής μέσα από μια διαδικασία που βρίσκεται ουσιαστικά σε διάλογο με την ίδια την αρχική φύση της αμαρτίας. Η ψυχή του αμαρτωλού βιώνει μια κατάσταση που είτε επεκτείνει είτε έρχεται σε αντιπαραβολή με την αρχική αμαρτία, μια ιδέα απολύτως γνώριμη σε όποιον άνθρωπο έχει ποτέ του δει τρία λεπτά μοντέρνου δράματος στην αμερικάνικη τηλεόραση. Όλο το ‘Lost’ είναι χτισμένο πάνω σε αυτή την ιδέα, με χαρακτήρες που ζουν άλλες εκδοχές του εαυτού τους την ώρα που εμείς ως θεατές γνωρίζουμε τις παλιότερες. Ο Tony Soprano, ο Al Swearangen, o Jimmy McGill, o Walter White, όλοι τους ζουν παρατεταμένα όνειρα κάπου ανάμεσα στο τώρα και στο πάντοτε, παγιδευμένοι σε αέναους καταραμένους κύκλους βιωματικών αναπαραστάσεων (και επιπτώσεων) κάθε μία αμαρτίας τους.
Ακόμα και το καλύτερο φινάλε δραματικής σειράς όλων των εποχών, εκείνο του ‘Shield’, είναι χτισμένο ακριβώς πάνω σε αυτή ακριβώς την ιδέα της αιώνιας αναβίωσης. Ο Vic Mackey μας αποχαιρετά παγιδευμένος σε μια κόλαση 100% φτιαγμένη για τα δικά του και μόνο μέτρα, σε δεσμά κατασκευασμένα για να τιμωρήσουν αυτόν και μόνο αυτόν.
ΚΙ ΑΛΛΟ ‘WESTWORLD’
Το recap του 4ου επεισοδίου
To ‘Westworld’ ανάμεσα σε πολλά άλλα πράγματα που είναι, αποτελεί στην ουσία και μια σειρά για την ίδια της την ύπαρξη, μια ιστορία που μας δίνει διαρκείς αφορμές να μιλήσουμε για το ίδιο το μέσο και για τις ιστορίες που συνήθως λέει- και πώς τις λέει, αλλά και γιατί. Οι ήρωες του ‘Westworld’ είναι ακριβώς σαν τους παραπάνω, ψυχές παγιδευμένες σε λούπες. Και, καθώς μαθαίνουμε περισσότερα για την καθεμιά και τον καθένα, αναρωτιόμαστε αν επίσης ζουν ξανά και κανά τις αμαρτίες τους ή αν πληρώνουν για αυτές.
Στην πιο δυνατή σκηνή του επεισοδίου, η Dolores όχι απλά ξυπνά τον William από έναν λήθαργο αβεβαιότητας (με ένα φιλί αντίστοιχο του ΣΥΝΕΛΘΕ ΑΘΡΩΠΕ ΜΟΥ), αλλά και πυροβολώντας τους άντρες που απειλούσαν το γκρουπ τους. Έχει φτάσει στο σημείο συνείδησης και αμφισβήτησης που της επιτρέπει να ονειρεύεται το ‘εκεί έξω’. Θέλει να αποδράσει και να δει τι άλλο υπάρχει. Στο πρόσωπο και τη διαδρομή της Dolores αντικατοπτρίζεται μια κάποια διαδρομή της γυναίκας ηρωίδας στο μαζικό entertainment, από αβοήθητη κόρη ενός ραντσέρη ντυμένη με μια ενδυμασία που παραπέμπει σε μια χαμένη Αλίκη σε μια χώρα όχι-ακριβώς-θαυμάτων, σε μια αναζήτηση που την οδηγεί στην Ripley-εναντίον-βασίλισσας-άλιεν στιγμή της.
“I imagined a story where I didn’t have to be the damsel,” λέει, στην ωραιότερη στιγμή του επεισοδίου, έτοιμη να σπάσει την καταραμένη λούπα που κάποτε, υπό κάποιες συνθήκες, για κάποιο λόγο, της επιβλήθηκε. Εδώ είναι υποπτευόμαστε πόσο ανταποδοτικό θα είναι για τον θεατή να παρακολουθήσει ξανά τη σεζόν μετά την ολοκλήρωσή της, γιατί σε πολλά σημεία βλέπουμε δίχως να έχουμε όλα τα στοιχεία, απλά μαντεύοντας. Μαντεύοντας, ας πούμε, για το τι ακριβώς είναι αυτό για το οποίο πληρώνει η Dolores.
Το επεισόδιο εξάλλου ανοίγει με τον Ford να μιλάει μαζί της και να τη ρωτάει για τα τελευταία λόγια του Arnold, ο οποίος τη διέταξε να καταστρέψει το πάρκο. Ήταν η Dolores μια επαναστράτρια και τότε, κι η τιμωρία της είναι στην νέα εποχή του Westworld να βιώνει κατ’επανάληψη το ρόλο της damsel, της αθώας, ανήμπορης κόρης που είναι εκεί για να βλέπει τον πατέρα της να πεθαίνει και την ίδια να βιάζεται;
Στο πλευρό της σε αυτή τη διαδικασία αφύπνισης είναι ο William, ο οποίος αφού τη βοηθάει να σταθεί στα πόδια της, έπειτα δέχεται με τη σειρά του τη δική της βοήθεια για να αφήσει πίσω τον καταστροφικό alpha φίλο του, τον Logan. Σε αυτή την επαναστατική διαδρομή, τόσο ο άνθρωπος όσο και το ρομπότ αποδρούν, σπάνε τις αλυσίδες τους, και αναζητούν αυτό που βρίσκεται λίγο πιο πέρα από τα προκαθορισμένα τους όρια.
Αν υπάρχει ωστόσο ένας χαρακτήρας σε αυτό το επεισόδιο που ήρθε όντως αντιμέτωπη με τον θεό της, είναι η Maeve, που ξυπνώντας στο τέλος του επεισοδίου απέναντι από τον μηχανικό της, κλείνει το 60λεπτο με το άμεσα iconic στιγμιότυπο: “Hello Felix. It’s time you and I had a chat.” Είναι σαν οι πάντες να αποδρούν προς διαφορετικές κατευθύνσεις- η Dolores προς τα έξω, η Maeve προς τα πάνω, ο Man in Black προς τα μέσα.
Διότι την ίδια ώρα, σε ένα άλλο σημείο (στον τόπο και ίσως και στο χρόνο) του πάρκου, ο αινιγματικός χαρακτήρας του Ed Harris βρίσκει τον Robert Ford και του μιλά -κι εκείνος- για την ανάγκη του να βγει κι αυτός έξω από τις γραμμές. Η βασική του ανάγκη είναι η ίδια με της Dolores και με της Maeve: μια απάντηση στην ανοιχτή ερώτηση του ‘τι άλλο υπάρχει’. Αν το πάρκο είναι η μεγάλη ανθρώπινη βιτρίνα μιας κοινωνίας που, από όσα καταλαβαίνουμε, προχωρά με νεκρά, τότε ο Μαν είναι εκείνος ο άνθρωπος, εκείνος ο θεατής, που θέλει να κατανοήσει τα πάντα. Θέλει, υπό μία έννοια, να φτάσει στo τέλος του παιχνιδιού.
Στο ντοκιμαντέρ ‘King of Kong’ ο casual θεατής έμαθε την έννοια της kill screen, της οθόνης δηλαδή που εμφανίζεται στο τέλος ενός arcade το οποίο δεν έχει σχεδιαστεί ώστε να τελειώνει ποτέ. Το παιχνίδι απλά δεν έχει άλλο, ρίχνει μια οθόνη θανάτου και δε μπορείς να κάνεις τίποτα παρά να το ξεκινήσεις πάλι από την αρχή, παίζοντας ξανά αυτή τη φαινομενικά ατελειώτη λούπα κινήσεων, δράσεων και στόχων. Μέχρι το επόμενο glitch.
Σε εκείνο το ντοκιμαντέρ, οι παίχτες μαζεύονταν γύρω από το μηχάνημα εκείνο που ο παίχτης είχε φτάσει αρκετά μακριά ώστε να φαντάζει ανοιχτό πλέον το ενδεχόμενο της kill screen. Φώναζαν “potential kill screen!” και έρχονταν να δουν αν ο παίχτης θα λύσει τα μάγια αυτού του ιδιότυπου contrapasso. Στον κατασκευασμένο κόσμο του Westworld, ο Man in Black είναι ο Steve Wiebe (ή ο Billy Mitchell, δε θα ξέρουμε σίγουρα για αρκετά επεισόδια ακόμα), και προσπαθεί να φέρει το παιχνίδι στο kill screen του. Όταν ο Ford τον ρωτάει τι περιμένει να βρει στον λαβύρινθο, απάντηση δεν υπάρχει. Υπάρχει μόνο το ‘θέλω να δω το μετά’. Κι εμείς επεισόδιο μετά το επεισόδιο μαζευόμαστε τριγύρω, επειδή κατά πώς φαίνεται υπάρχει εδώ ένα potential kill screen.
(Και για να δέσουν όλα γλυκά: Το μυθικό προτελευταίο επεισόδιο του ‘Shield’, όταν το παιχνίδι του Vic φτάνει στο τέλος του, ονομάζεται ‘Possible Kill Screen’.)
***
ΚΙ ΑΛΛΕΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ‘WESTWORLD’
Οι 15 απορίες μας μετά τον πιλότο της σειράς
Οι ερωτήσεις
Πέντε σημεία του επεισοδίου που μας αφήνουν απορίες για τη συνέχεια. Ή για το τι ακριβώς βλέπουμε.
1. Τι σχεδίαζε ο Arnold με τη Dolores;
Σε αυτό το σημείο νιώθω πως ο Arnold είναι αληθινός πρωταγωνιστής στη σειρά, μόνο σώμα δεν έχει. (Ή ΜΗΠΩΣ ΕΧΕΙ *ταν ταν τααααααν*) Γιατί όμως ήθελε να καταστρέψει το δημιούργημά του; Ποιος ήταν ο ρόλος της Dolores σε αυτό το σχέδιο; Και πώς συνδέεται αυτό με όσα συμβαίνουν σήμερα; Το οποίο μας φέρνει στην επόμενη ερώτησή μας…
2. Ποιο είναι το σήμερα;
Δεν εννοώ σε ποια χρονιά διαδραματίζεται η σειρά, αν και είναι κι αυτό ένα legit ερώτημα. Περισσότερο αναρωτιέμαι αν αυτό που βλέπουμε διαδραματίζεται όλο σε μία χρονική στιγμή. Θεωρώ πως η σειρά δεν μας έδειξε τυχαία το πρόσωπο του El Lazo στο storyline της Dolores και του William (είναι ο Lawrence) τη στιγμή που μας έδειχνε το ίδιο αυτό πρόσωπο να σφαγιάζεται από τον Man in Black λίγο πιο πέρα. Δεν καταλαβαίνω ακριβώς ποια αντίδραση περιμένει η σειρά από εμάς εδώ. Να πούμε “ωπ, κάτι δεν κολλάει!” ή να πούμε “α, θέλουν να μας κάνουν να νομίσουμε πως κάτι δεν κολλάει αλλά προφανώς εξηγείται”; Προς το παρόν πάω με το πρώτο. Η ιστορία των Dolores/William κι η ιστορία του Man in Black δεν συμβαίνουν παράλληλα.
3. Πλούσιοι και φτωχοί
Στη διάρκεια ενός περάσματός τους από μια παρακμιακή πόλη δύσκολο να τη βρει κάποιος επισκέπτης, που το Westworld κρατά σε λειτουργία επειδή καμιά φορά τα uber-corporations ξεχνούν ότι πληρώνουν κάποια πράγματα, ο Logan κι ο William συζητούν με πολύ αόριστο τρόπο για το κοινωνικό background του αληθινού κόσμου. Όχι πως δεν το περιμέναμε, αλλά το Westworld είναι για πολύ πλούσιους, το οποίο φυσικά εξηγεί γιατί οι πιο δημοφιλείς φαντασιώσεις περιλαμβάνουν περιπέτειες, μπλεξίματα με το νόμο, ατρόμητες αποδράσεις, συγκρούσεις με παρανόμους, και φυσικά damsels in distress, όπως θα επιβεβαιώσει κι η Dolores. Ο Lοgan μάλιστα σκεφτόταν να μπει στην επένδυση της εταιρείας πίσω από το πάρκο όμως προσπαθώντας να το ερευνήσουν, δεν έφτασαν πουθενά.
4. Ποιος ερευνά το Westworld;
Το οποίο οδηγεί σε αυτή την διαπίστωση, ότι δηλαδή προφανώς και ένα σωρό άνθρωποι θα έχουν λόγο να θέλουν να μάθουν τα πάντα για το πώς λειτουργεί το Westworld. (Δίχως να έχουν πιο αρχέγονα -υποθέτουμε!- κίνητρα του Man in Black.) Κι έτσι κάπως καταλήγεις με πομπούς κρυμμένους μέσα στα χέρια χαλασμένων ανδροειδών, να αναμεταδίδουν ποιος ξέρει τι, σε ποιος ξέρει ποιους.
5. Τι παίζει με τον λαβύρινθο;
Πραγματικά όμως. Τι φάση με τον λαβύρινθο; Καθόλου δε θα εκπλαγώ αν αυτό καταλήξει να είναι έξτρα κομμάτι πραγματικότητας στριμωγμένο μες στα ήδη υπάρχοντα; Τι ελπίζει να βρει κανείς στο λαβύρινθο; Και πώς βρέθηκε εκεί ο λαβύρινθος εξαρχής; Στην τελική, από πότε η υπαρξιακή αναζήτηση νοήματος και θεού έρχεται με δικό της χάρτη;
ΔΙΑΒΑΣΕ ΑΚΟΜΗ
Όλα τα κείμενά μας για το ‘Westworld’
***
* Το ‘Westworld’ προβάλλεται στο Novacinema 4 κάθε Κυριακή στις 4.00 ταυτόχρονα με την Αμερική και σε prime time προβολή κάθε Δευτέρα στις 22.00. Το PopCode θα κάνει recaps και θα ψάχνει τις απαντήσεις κάθε βδομάδα μετά την προβολή των επεισοδίων.