Westworld 1×04: Το Κορίτσι με το Τατουάζ

Η εξέγερση των μηχανών δεν είναι κάποιο ιδιαίτερα πρωτότυπο concept όμως αυτό που το ‘Westworld’ μοιάζει να ενδιαφέρεται πολύ να εξερευνήσει, είναι η γέννηση της συναίσθησης μέσα εξίσου από ψυχολογική και θρησκευτική ματιά. Το τηλεοπτικό μέσο προσφέρει ιδανικά τον εαυτό του στην λεπτομέρεια και το να ακολουθούμε έναν ολόκληο ιστό προσώπων, δημιουργών, άβουλων υπηκόων, καθώς οι τελευταίοι αρχίζουν να αντιλαμβάνονται την ύπαρξή τους, είναι ενδιαφέρον όσο και δύσκολο.

(Το παρόμοια σε αρκετές αναζητήσεις ‘Dollhouse’ του Joss Whedon ας πούμε, δεν αποτύπωσε αυτή τη διαδικασία με όσο ενδιαφέρον της άξιζε, για ένα συνδυασμό λόγων που δεν είναι της παρούσης. Ας αρκεστούμε για την ώρα στο να χαιρόμαστε που τέτοιες φιλόδοξες σειρές πια βρίσκουν στέγη σε κανάλια σαν το ΗΒΟ κι όχι σε ελεύθερα δίκτυα.)

Ο τίτλος του επεισοδίου παραπέπει στη θεωρία της γνωστικής ασυμφωνίας, σύμφωνα με την οποία το άτομο έχει την προδιάθεση να μειώνει νοητικά την ασυμφωνία ανάμεσα σε δύο στοιχεία που βρίσκονται σε αντίφαση. Από τα άλματα λογικής που μπορούμε να κάνουμε για να αποδώσουμε ενιαία συνοχή σε φανταστικούς κόσμους στους οποίους μας αρέσει να ζούμε προσωρινά (όταν διαβάζουμε ένα κόμικ ή βλέπουμε μια σειρά όπου παρατηρούνται ραγίσματα στο continuity) μέχρι τις εκλογικεύσεις ηθικής στην καθημερινή μας κοινωνική ύπαρξη, αυτή η διαδικασία αποτελεί ένα καθημερινό εργαλείο που όλοι χρησιμοποιούμε εντελώς ενστικτωδώς.

Είναι κι αυτό, ένα ακόμα στοιχεία σε μια σειρά πραγμάτων που μπορείς να πεις πως ‘μας κάνει αννθρώπους’. Και είναι σε αυτό το επεισόδιο που παρατηρείται καθώς η Dolores και η Maeve προσπαθούν να εκλογικεύσουν τα στοιχεία του κόσμου γύρω τους που δε βγάζουν νόημα, καθώς για πρώτη φορά βρίσκονται αντιμέτωπες με στοιχεία που λένε πως, ναι, κάποιο λάκο έχει το continuity.

Ο Ford του Anthony Hopkins, στο πλαίσιο μιας νέας αφήγησης που κανείς δεν έχει ιδέα τι μπορεί να είναι κι από πού του ήρθε, επιτρέπει στην Dolores να συνεχίσει δίχως reset. “Η αφήγησή μου δεν θα είναι ρετροσπεκτίβα!”, φωνάζει στην Theresa όταν εκείνη τον αμφισβητεί και τον προειδοποιεί πως η διοίκηση δε θα δει με καλό μάτι όλο αυτό το ανεξήγητο άνοιγμα.

Ο Ford έπειτα της βγάζει έναν κρυφά απειλητικό λόγο, πάνω στη σχέση του με τους ανθρώπους του χρήματος. Στην ουσία είναι σαν ένας θρυλικός δημιουργός να συζητά με τον επικεφαλής που μια πολυεθνική έχει βάλει να διευθύνει το στούντιο που βγάζει τις ταινίες του. Σαν ο Kubrick να μιλάει με τον Jack Donaghy, ο οποίος δεν έχει σχέση με την τηλεόραση, φουρνάκια ξέρει να πουλάει ο άνθρωπος. “Δεν θα είναι ρετροσπεκτίβα!” Ο Ford μιλάει συνεχώς για το παρελθόν, για τον Arnold, για το πώς ξεκίνησαν οι δυο τους, και το πάρκο, και το πώς έφτασε στο σήμερα έρμαιο του Πιο Μεγάλο, Πιο Ακριβό, Πιο Εντυπωσιακό (για να μείνουμε στο κεφάλαιο Michael Crichton, σκέψου το σαν μετάβαση από το ‘Jurassic Park’ στο ‘Jurassic World’), μα είναι εμφανές πως η διάθεσή του είναι να κινηθεί σε μια περιοχή ανεξερεύνητη.

Έτσι, απελευθερώνει τη Dolores από τη μέρα της μαρμότας της, επιτρέποντάς της να έρθει αντιμέτωπη με τις αντιφάσεις της ύπαρξής της, και την προσπάθειά της να εκλογικεύσιε αυτό που συμβαίνει. Της δίνει το δικαίωμα στην υπαρξιακή της κρίση. Δίνει τραγικό backstory στον Teddy, συτνδέοντας τη νέμεσή του, τον Wyatt, με το μεγάλο μυστικό του κόσμου αυτού, το οποίο αναζητεί και Man in Black (περισσότερα σε λίγο). Δεν θα είναι ρετροσπεκτίβα. Φτιάχνει κάτι νέο.

Αναρωτιέμαι ποια είναι ακριβώς η σχέση του με τον Man. (Μου αρέσει. Θα τον λέω Μαν.) Ο Μαν μοιάζει κι εκείνος κουρασμένος από τις μαρκετίστικες προεκτάσεις του πρότζεκτ. Όταν συναντά τον Rodrigo Santoro στη διάρκεια ενός mini-heist φυλακής, του λέει μάλλον απαξιωτικά πως μοιάζει “τεσταρισμένος για την αγορά”.Ο Μαν, όπως κι ο Ford, είναι σαν γερασμένες ψυχές που περιφέρονται μέσα στον κόσμο, αδιαφορώντας για το “αυτα θέλει ο κόσμος” και αναζητώντας το τι υπάρχει κάτω από όλα αυτά. Ή τι υπάρχει μετά.

Ο Μαν, του σταθερά απολαυστικού Ed Harris ψάχνει στοιχείο μετά το στοιχείο ώστε να οδηγηθεί στην καρδιά του κόσμου. Έχει ενδιαφέρον η δομή της σειράς, με τα πολλά κινούμενα κομμάτια της που μοιάζουν να κινούνται με τρόπους ασύμβατους. Όλο το οικοδόμημα μαζί φαίνεται απέξω σχεδόν ακίνητο, μα μέσα, τα επιμέρους κομμάτια του, τρέχουν. Ο Μαν λοιπον, συναντά την πρωτοπαλικάρισα του Hector στο ποτάμι. Αυτήν, και το τεράστιο φιδοατουάζ της στο πρόσωπο. Αφού βοηθάει με την απελευθέρωση του Hector από τη φυλακή, εκείνη του εξηγεί την αλήθεια για αυτό το στοιχείο της αναζήτησής του. Του λέει πως το τατουάζ μεγαλώνει κάθε φορά που σκοτώνει κι άλλον ένα άντρα ως εκδίκηση για το θάνατο της μητέρας της, και πως της έχει απομείνει ένας τελευταίος στόχος, ο Wyatt.

Ο Ford πραγματικά πρέπει να βολτάρει στο Westworld μοιράζοντας τραγικά backstories σε όποιον host βρίσκει μπροστά του.Ή, απλά να τους επιτρέπει να ανακαλύψουν ότι υπάρχει αύριο, κάνοντάς τους να αναρωτιούνται για το χτες.

Στην σκηνή που κλείνει το επεισόδιο, η Maeve, που έχει περάσει όλη την ώρα ψάχνοντας να βρει τι σημαίνει το σύμβολο του ντυένου με χάζματ στολή άντρα, συνειδητοποιεί κάτι. Πως έχει φάει σφαίρα και πως στο ενδιάμεσο ξύπνησε και είδε πώς είναι το υπερπέραν, και σήμερα είναι πάλι μια χαρά.

Το σύμβολο που αναζητά, της λέει ο Hector πως είναι μια θεότητα που λατρεύεται από τους ιθαγενείς, η οποία ταξιδεύει ανάμεσα στον υπαρκτό κόσμο και τον κόσμο μετά τον θάνατο, για να προσέχει τους ανθρώπους. Που, τεχνικά, είναι. Την ώρα της περιγραφής του, θυμήθηκα το ‘His Dark Materials’ του Philip Pullman, ένας από τα αγαπημένα μου βιβλία, οι άπειροι παράλληλοι κόσμοι του οποίου υπογραμμίζουν πανέμορφα το πώς διαφορετικοί άνθρωποι, σε διαφορετικούς κόσμους, με διαφορετική αντίληψη του απτού και του μεταφυσικού, ερμηνεύουν με άλλους όρους το ίδιο πράγμα. Το θεϊκό στον ένα κόσμο είναι εξίσωση ενός υπολογιστή στον άλλο, είναι φαντάσματα στον τρίτο, είναι σκιές από την κόλαση σε έναν άλλον, ή δεν είναι καν εμφανές σε έναν πέμπτο.

Η Maeve λοιπόν (τρομερή η Thandie Newton στο επεισόδιο) επειδή το ένστικτό της την οδηγεί περισσότερο στην πράξη παρά στο μεταφυσικό, είναι βέβαιη πως άσχετα με τα σύμβολα και τους θεούς και τους ανθρώπους από ένα κάποιο υπερπέραν, έχει φάει μια σφαίρα, στα αλήθεια, όχι στον όνειρό της. Ζητά από τον Hector να της κάνει τομή, τελικά την κάνει μόνη της, και φυσικά βρίσκει μέσα της τη σφαίρα. Πέρα από δοξασίες και υπαρξιακά αδιέξοδα, η Maeve φαίνεται αποφασισμένη, φαίνεται πιο σκληρή από όλους και όλες εκεί μέσα. Συνειδητοποιεί πως συμβαίνει κάτι σαν reset. Ξέρει πως ό,τι κι αν της συμβεί τώρα, που αγροίκοι απειλούν να γαζώσουν εκείνη και τον Hector από την άλλη πλευρά της πόρτας, ξέρεις πως το αύριο θα έρθει. Καλείται να εξαφανίσεις τις λογικές ασυνέπειες ανάμεσα σε δύο αντιφατικά στοιχεία του κόσμου της- και αποφασίζει πως αύριο θα ξημερώσει μια άλλη μέρα.

5 παρατηρήσεις ακόμα:

– Το επεισόδιο έχει σκηνοθετήσει ο Vincenzo Natali της καλτ λατρείας ‘Cube’ (και του ‘Splice’) και έχει συν-γράψει ο Ed Brubaker, από τους καλύτερους σεναριογράφους κόμικς της γενιάς του. Θυμίζω πως το προηγούμενο επεισόδιο είχε γυρίσει ο αγαπημένος του σάιτ, Neil Marshal. Πολύ δυνατό δημιουργικό ρόστερ γενικά. Κι έρχεται και και Michelle MacLaren.

– Λάτρεψα τη στιγμή που ο William απορεί φωναχτά με τον Logan, “τι σου συμβαίνει κι είσαι κάθαρμα σε αυτό το μέρος;” Δεν ξέρω αν μου άρεσε πιο πολύ η απορία ή η αντίδραση του Logan: είναι ένα παιχνίδι, ξεκόλλα. Νιώθω πως έχω δει αυτό το διάλογο εφτά χιλιάδες φορές στα χρόνια που παρακολουθώ ‘Survivor’ και κάθε φορά, ενώ θεωρητικά ισχύει, απορώ, αν στο παιχνίδι (που δεν έχει καν δύσκολες αποφάσεις με συνέπειες στον πραγματικό κόσμο) κάποιος φέρεται αθλια, τότε στην πραγματικότητα πώς μπορεί να φέρεται αλλιώς;

– Ο Μαν αφού τελειώσει με το Κορίτσι με το Τατουάζ, βρίσκει και τον Teddy ο οποίος είναι σε κατάσταση κλώνων της Ellen Ripley στο ‘Alien: Resurrection’, να παρακαλούν την πετυχημένη Ripley να τους σκοτώσει. (Και μόνο που το θυμάμαι αυτό το πράγμα ταράζομαι.) Ο Μαν τον αφήνει ελεύθερο.

– Η απορία παραμένει: τι στα κομμάτια θέλει ο Ford να πετύχει με όλο αυτό;

– Η Theresa (δηλαδή η ηθοποιός Sidse Babett Knudsen, πρωταγωνίστρια του ‘Borgen’) έχει κάνει για κάποιο λόγο δύο ταινίες με τον Tom Hanks φέτος. Έπαιζε στο “Hologram for the King‘ και έπαιζε και στο ‘Inferno’, όπου ο χαρακτήρας της ονομάζεται Elizabeth κι ο Hanks για κάποιο λόγο την προσφέρει διαρκώς “Ηλίζαμπεθ”. (Πέρασα τέλεια στο ‘Inferno’.) Ενιγουέι, η peak στιγμή της είναι το απίστευτο ‘Duke of Burgundy’ του Peter Strickland, κάντε μια χάρη στον εαυτό σας και δείτε αυτή την ταινία όσοι δεν είχατε την τύχη.

* Το ‘Westworld’ προβάλλεται στο Novacinema 4 κάθε Κυριακή στις 4.00 ταυτόχρονα με την Αμερική και σε prime time προβολή κάθε Δευτέρα στις 22.00.