Yes we Cannes! Ο Λάνθιμος, ο Lynch και ο πόλεμος με το Netflix
- 12 ΜΑΙ 2017
Φέτος το Φεστιβάλ Καννών, το σημαντικότερο κινηματογραφικό Φεστιβάλ στον κόσμο, γίνεται 70. Αλλά ακόμα σημαντικότερα, το PopCode θα είναι εκεί για να το καλύψει. Όχι, ΟΚ, αν κάτι είναι ακόμα σημαντικότερο από την επέτειο και την συνεχιζόμενη ύπαρξη του Φεστιβάλ που ουσιαστικά δίνει τον τόνο για την επόμενη κινηματογραφική σεζόν, είναι τα φετινά του ανοίγματα σε χώρους έξω από το παραδοσιακό σύστημα κινηματογραφικής διανομής.
Όταν κλείναμε εισιτήρια και βγάζαμε διαπίστευση για να ταξιδέψουμε στις Κάννες, δεν θα μπορούσαμε ας πούμε να περιμένουμε πως η φετινή edition του Φεστιβάλ θα προέκυπτε ήδη ιστορικής σημασίας, πριν καν ξεκινήσει. Αλλά αυτό συμβαίνει, ήδη, μπροστά στα μάτια μας. Και όχι μόνο επειδή η Nicole Kidman ταξιδεύει εκεί φέτος με 4 τίτλους.
Αλλά, κυρίως, επειδή το Netflix ταξιδεύει με δύο.
ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΤΩΝ ΚΑΝΝΩΝ
Πίσω στον Αύγουστο είχαμε εξηγήσει για ποιο λόγο το PopCode θέλησε να βρεθεί στο Φεστιβάλ Βενετίας, μιλώντας για τις ενδιαφέρουσες επιλογές του προγράμματος και για τις έντονες οσκαρικές συνδέσεις. Το Φεστιβάλ εκείνο μας επιβεβαίωσε πλήρως, δίνοντάς μας ‘La La Land’, ‘Arrival’, το μελλοντικό καλτ ‘Bad Batch’ πολυσυζητημένες μες στη χρονιά ταινίες με σταρς σαν τη Natalie Portman και τον Mel Gibson. Ήταν ένα πολύ καλό Φεστιβάλ που μας έδωσε όλα όσα περιμέναμε από αυτό.
Για τις Κάννες δεν χρειάζεται καν να εξηγήσουμε τι περιμένουμε να βρούμε.
Οι Κάννες είναι το μεγαλύτερο Φεστιβάλ του κόσμου, εκείνο για το οποίο σκοτώνονται στα deadlines οι μεγαλύτεροι auteurs του πλανήτη ώστε να προλάβουν να παίξουν τις ταινίες τους εκεί, εκείνο που μοιράζει την κινηματογραφική τράπουλα της επόμενης χρονιάς, τουλάχιστον (αν και όχι αποκλειστικά) σε επίπεδο ευρωπαϊκού σινεμά. Σκέψου τις πιο πολυσυζητημένες μη αγγλόφωνες ταινίες του 2016: ‘Toni Erdmann’, ‘Elle’, ‘Handmaiden’. Από εκεί ήρθαν όλες. Βάλε μέσα και τον Χρυσό Φοίνικα του Ken Loach, βάλε μέσα και το ‘Neon Demon’, βάλε και το ‘Paterson’. Και γενικά συνέχισε να προσθέτεις. Οι Κάννες είναι το Φεστιβάλ που υπαγορεύει κάθε άνοιξη ποιο σινεμά θα μετράει του χρόνου.
Η ΓΙΟΥΧΑ
Το Φεστιβάλ είναι επίσης διαβόητο για το πώς συμπεριφέρεται πολύ επιθετικά απέναντι σε ό,τι ξινίσει αρχικά. Ταινίες φτιάχνονται και καταστρέφονται σε αυτές τις προβολές, με φιλμ σαν τα παρεξηγημένα ‘Southland Tales’ και ‘Brown Bunny’ να καταδικάζονται σε μια ζωή στην καλτ περιφέρεια, χάρη στο πώς τις υποδέχτηκαν στις Κάννες.
Άλλες ταινίες έφαγαν γιούχα στην αρχή (όπως το ‘Tree of Life’, για το οποίο η αγαπημένη μου ιστορία είναι πως το γιούχαρε βασικά μόνος του Έλληνας κριτικός) αλλά μετά έγραψαν ιστορία, αποδεικνύοντας πόσο έτοιμο είναι το κοινό των Καννών για αίμα και πόσο κομμάτι της κουλτούρας του Φεστιβάλ είναι οι άμεσες, έντονες αντιδράσεις.
ΜΙΚΡΗ ΟΘΟΝΗ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΟΘΟΝΗ
Ανακοινώνοντας την επίσημη επιλογή πριν μερικές βδομάδες, ο Thierry Frémaux υπερασπίστηκε τα νεωτεριστικά ανοίγματα του Φεστιβάλ, δηλαδή το ότι συμπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα σειρές και ταινίες streaming διανομής, με διαφορετικούς τρόπους.
Από σειρές, οι Κάννες φέτος παρουσιάζουν τη 2η σεζόν του ‘Top of the Lake’ με την Elisabeth Moss και τη Nicole Kidman, και τα πρώτα επεισόδια του νέου κύκλου ‘Twin Peaks’. Είναι και τα δύο έργα auteurs που έχουν προηγουμένως βραβευτεί με Χρυσό Φοίνικα, δηλαδή Jane Campion και David Lynch αντίστοιχα.
Πάντα διασκεδάζω με το εστέτ άγχος ανθρώπων που νιώθουν πως ξεπέφτουν από κάτι Ιερό σε κάτι πεζό και λαϊκό, αλλά πέρα από την πλάκα σέβομαι απολύτως τη συλλογιστική. Οι Κάννες έχουν κάθε δικαίωμα να προβάλλουν δημιουργίες πολυβραβευμένων σκηνοθετών είτε κάνουν σινεμά, είτε τηλεόραση, είτε οτιδήποτε. Αν προβαλλόταν σε παγκόσμια πρεμιέρα και το διαφημιστικό του Terrence Malick με την Angelina Jolie και με αυτό ΟΚ θα ήμουν.
O ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕ ΤΟ NETFLIX
Και τώρα καλωσήρθατε στα πράγματα που πριν 5 χρόνια δε θα μπορούσατε καν να φανταστείτε πώς θα μπορούσαν να συμβούν. Έτσι λοιπόν, εν έτει 2017, τα βιβλία της κινηματογραφικής ιστορίας θα γράψουν πως κηρύχτηκε ο μεγάλος πόλεμος ανάμεσα στο Φεστιβάλ των Καννών (ο πιο παραδοσιακός σινεφίλ θεσμός, αν θα μπορούσαμε ποτέ να ξεχωρίσουμε έναν τέτοιον) και στο Netflix (την πλατφόρμα διανομής σειρών και ταινιών που επανακαθορίζει πώς καταναλώνουμε το entertainment μας στον 21ο αιώνα).
Σε αντίθεση με το Amazon, που παίζει ομαδικά, και αγοράζει πρεστίζ ταινίες σαν το ‘Neon Demon’ και το ‘Manchester by the Sea’ που κερδίζουν Όσκαρ και παίζουν στις Κάννες και βγαίνουν κανονικά στις αίθουσες πριν κυκλοφορήσουν στο online κατάστημά τους, το Netflix λειτουργεί με έναν δικό του τρόπο, που δίνει προτεραιότητα στο να γεμίζει τα ράφια του με περιεχόμενο, και βάζοντας σε δεύτερη μοίρα την παραδοσιακή διανομή σε αίθουσες. Βασικά το Netflix το νοιάζει να έχει ταινίες να streamάρουν οι πελάτες του, τώρα αν αυτές οι ταινίες θα βγουν ποτέ σε σινεμά, είναι κάτι που το αφήνει αδιάφορο.
Οι Κάννες φέτος συμπεριέλαβαν για πρώτη φορά ταινίες του Netflix στο Διαγωνιστικό, το ‘The Meyerowitz Stories’ του Noah Baumbach (‘Mistress America’) με τον Adam Sandler και το ‘Okja’ του Bong Joon Ho (‘Snowpiercer’) με την Tilda Swinton. To Φεστιβάλ έκανε έκκληση στο Netflix να βγάλει τις ταινίες στα σινεμά, αλλά το Netflix δεν επρόκειτο ποτέ να κρατήσει τις ταινίες του στο ράφι για χρόνια ώστε να βγουν σινεμά στη Γαλλία- σύμφωνα με την τοπική νομοθεσία, αυτή η χρονική απόσταση ορίζεται στα 3 χρόνια.
Έτσι, το Φεστιβάλ (μετά τη μεγάλη αντίδραση που ξεσηκώθηκε από τους αιθουσάρχες στη Γαλλία λόγω της συμμετοχής του Netflix στο Διαγωνιστικό) έβγαλε προχτές ανακοίνωση όπου διευκρινίζει πως ναι μεν οι δύο ταινίες έχουν ασφαλή θέση στο πρόγραμμα κι αυτό δεν αλλάζει, αλλά από του χρόνου η διανομή των ταινιών στις αίθουσες πρέπει να είναι εξασφαλισμένη αν θέλει κάποιος διανομέας να δει ταινία του στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ.
To Netflix απάντησε μέσω facebook (φυσικά), θέτοντας αυτή την κόντρα σε ένα πλαίσιο απόλυτης κόντρας απαρχαιωμένου κατεστημένου εναντίον νεωτερισμού:
Είναι μια τρομερά συναρπαστική στιγμή για το ίδιο το μέλλον του σινεμά ή τελοσπάντων για το μέλλον του πώς καταναλώνουμε και αντιλαμβανόμαστε το σινεμά. Τον Χρυσό Φοίνικα δεν ξέρω ποιος θα τον πάρει, αλλά αν έπρεπε να στοιχηματίσω σε κάτι θα ήταν πως το Netflix θα φάει τη μεγαλύτερη γιούχα του φετινού Φεστιβάλ.
ΤΟ ΦΕΤΙΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Και οι ταινίες;
Οι ταινίες φέτος είναι… πώς να το πω;
*ενώνει τα δάχτυλά του και τα φιλάει*
Το πρόγραμμα είναι γεμάτο με διαμάντια σε όλα τα επίπεδα της στελέχωσής του. Στο βαρύ πυροβολικό του Διαγωνιστικού έχουμε νέες ταινίες από Haneke, Todd Haynes, Sofia Coppola, Bong Joon-ho (‘Snowpiercer’), Baumbach, Zvyagintsev (‘Leviathan’), Lynne Ramsay, Francois Ozon, έχουμε φυσικά τον πολυαναμενόμενο Λάνθιμο που έρχεται ακόμα και ως πρώιμο φαβορί, και φυσικά μιλώντας για φαβορί έχουμε ακόμα και frontrunner για τη Μεγαλύτερη Γιούχα, το βιογραφικό φιλμ του Michel Hazanavicius για τον Godard.
Ου λα λα
Έχουμε επίσης νέο Takashi Miike, έχουμε σκηνοθετικό ντεμπούτο Kristen Stewart (της οποίας η ερμηνεία στο ‘Personal Shopper’ που μόλις βγήκε στις ελληνικές αίθουσες είναι η καλύτερη του ‘16 και του μισού ‘17 μαζί), έχουμε virtual reality ταινία από τον Emmanuel Lubezki και τον φίλο του τον Alejandro, έχουμε νέα Claire Denis, και έχουμε και νέο Sean Baker, τον οποίο θεωρώ από τους κρυφά σημαντικότερους σκηνοθέτες αυτή τη στιγμή.
Επίσης ο Will Smith είναι στην κριτική επιτροπή με Πρόεδρο τον Pedro Almodovar και με συν-μέλη την Jessica Chastain, την Fan Bingbing, την Maren Ade (του ‘Toni Erdmann’) και τον Park Chan-wook, το οποίο είναι μια απλά τέλεια σύνθεση κυρίως επειδή δε μπορώ να σταματήσω να τους φαντάζομαι όλους αυτούς να συμπρωταγωνιστούν με τον Will Smith σε μια εκδοχή του ‘Collateral Beauty’ γυρισμένη από τον Almodovar.
Ωραία θα είναι. Ανυπομονώ ήδη για την ταινία για την οποία θα μιλάνε ΟΛΟΙ κι εγώ με ένα μαγικό τρόπο θα καταφέρω να μην έχω δει.
Το PopCode θα γράφει καθημερινά από το Φεστιβάλ Καννών, και θα μπορείτε να βρίσκετε τα πάντα συγκεντρωμένα στο ξεχωριστό mini-site.
Στην κεντρική φωτογραφία ο Alfred Hitchcock από την πρεμιέρα του ‘Frenzy’, το 1972. Yes.
ΚΙ ΑΛΛΕΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ