Υπερβείτε τα σύνορα της πραγματικότητας με το οριακό σινεμά του Teddy Williams

Δοκιμάστε να βρείτε καλύτερη περιγραφή μικρού μήκους ταινίας από ετούτη: Ένα ατύχημα οδηγεί μια παρέα αγοριών από τις ταράτσες των σπιτιών της γειτονιάς τους, να διασχίσουν τα ερείπια που άφησε πίσω η καταστροφή, για να καταλήξουν στα βαθύτερα σημεία της Γης.

Το “Φαινόταν Ένα Πούμα” (“Could See a Puma”) είναι ένα φιλμ τόσο επιβλητικό, μεγαλειώδες και φιλόδοξο όσο ακούγεται από τη σύνοψή του, μια ταινία που στα 18 λεπτά της διάρκειάς της ποντάρει σε μια εντελώς νέα κινηματογραφική γραμματική, ακολουθώντας μια παρέα αγοριών σε μια κάθετη εξερεύνηση των πτυχών του κόσμου μας- σαν κάθε νέα ανακάλυψη να αποκαλύπτει κάτι διαφορετικό, βαθύτερα θαμμένο, για την ίδια την ύπαρξη.

Όλη η φιλμογραφία του Eduardo “Teddy” Williams αποτελείται από εξίσου μεγαλεπίβολα πρότζεκτ, έστω κι αν λειτουργώντας σχεδόν αποκλειστικά σε ένα πλαίσιο μικρού μήκους σινεμά των ορίων, είναι καταδικασμένο το έργο του να παραμείνει σχετικά άγνωστο στο ευρύ κοινό.

Γι’αυτό και είναι αφιερώματα σαν αυτό, του 21ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, που είναι απολύτως απαραίτητα όταν μιλάμε για Φεστιβάλ και κινηματογραφικές προτάσεις. Στη Θεσσαλονίκη λοιπόν, αυτό το Μάρτιο, παρουσιάζεται μια επιλογή από τις σημαντικότερες μικρού μήκους ταινίες ντοκιμαντέρ του Williams. To Φεστιβάλ διαρκεί από 1 ως 10 Μαρτίου, η επιλογή των ταινιών του Williams προβάλλεται Παρασκευή 8 Μαρτίου (20.30, Φρίντα Λιάππα) και Σάββατο 9 Μαρτίου (22.30, Τώνια Μαρκετάκη). Αναλυτικά στο σάιτ του Φεστιβάλ.

Η περιπετειώδης, τολμηρή κινηματογράφηση του Williams έχει βρει μεγάλους θαυμαστές καθόλη τη διάρκεια της δεκαετίας, με προβολές στις Κάννες, το Λοκάρνο ή το Lincoln Center της Νέας Υόρκης. Γεννήθηκε το 1987 στην Αργεντινή και σπούδασε στο φημισμένο Le Fresnoy, στη Γαλλία, όπου είχε ως μέντορα τον Πορτογάλο σκηνοθέτη Miguel Gomes. Οι μικρού μήκους ταινίες του απέκτησαν γρήγορα παγκόσμια απήχηση, με δεκάδες φεστιβάλ ανά τον κόσμο να πραγματοποιούν αφιερώματα στο έργο του.

Μέρος του κοινού σίγουρα θα τον γνώρισε με το μεγάλου μήκους ντεμπούτο του, “Η Αυγή του Ανθρώπου” (“Human Surge”, 2016), που βραβεύτηκε στο Λοκάρνο. To σινεμά του διασχίζει με τόλμη κάθε είδους σύνορα, ψυχολογικά, κοινωνικά και πνευματικά, και γίνεται φορέας μιας εσωτερικής αλήθειας που υπερβαίνει κατά πολύ τα όρια της απτής πραγματικότητας.

“Η χρήση μεσαίων και μακρών πλάνων τοποθετούν προσεκτικά τους χαρακτήρες στο περιβάλλον τους. Οι χαρακτήρες γίνονται το περιβάλλον τους, το περιβάλλον τους γίνεται οι χαρακτήρες, και το ένα στοιχείο σχηματίζει το άλλο. Ο άνθρωπος είναι κάτι περισσότερο από τον ίδιο του τον εαυτό,” γράφει η Nadin Mai.

“O Williams ενδιαφέρεται στο πώς μπορείς να πετύχεις ξαφνικές μεταβάσεις σε φορμάτ, τόνο, κίνηση και κλίμακα- πώς μπορείς να περάσεις από μια σκηνή αδράνειας σε μία σκηνή στροβιλιστικής ορμής, ή να κινείται από το μικροσκοπικά ελάχιστο στο μεγαλειώδες και το ευρύ, ή να περνά από ήπειρο σε ήπειρο μέσα σε δευτερόλεπτα,” γράφει ο Max Nelson στο περιοδικό Film Comment.

Κι ο Leo Goldsmith στο Cinemascope τοποθετεί τον Williams ως όχι ακριβώς συνεχιστή, αλλά ανανεωτή της φιλμικής γλώσσας του Hou Hsiao-hsien και των αδερφών Dardenne. “Αυτή η μετατόπιση είναι φυσικά ένα εσωτερικό στοιχείο της σχέσης της κάμερας με τους χαρακτήρες. Πάντα περιπλανώμενη, παραπλανητικά ασταθής, και απροσπέλαστα ατελής.”

Είναι περιπετειώδες σινεμά των ορίων που τολμά να πάει τη γλώσσα του φιλμ ένα βήμα παραπέρα.

Οι ταινίες μικρού μήκους του Teddy Williams που προβάλλονται στο πλαίσιο του Φεστιβάλ είναι οι εξής:

Φαινόταν ένα πούμα | Could See a Puma (2011, 18’)

Ένα ατύχημα γίνεται η αφορμή ώστε μια παρέα αγοριών να κατέβει από τις ταράτσες των σπιτιών της γειτονιάς τους, να διασχίσει τα ερείπια που άφησε πίσω η καταστροφή, και να καταλήξει στα πιο απόμακρα σημεία της Γης. Μια οπτικά επιβλητική ταινία, που επινοεί μια νέα κινηματογραφική γραμματική.

Πως πέφτω συνέχεια | That I’m Falling (2013, 15’)

Αναζητώντας έναν σπόρο, ένας νεαρός βγαίνει από τα περιθωριακά στέκια όπου συχνάζει με τους φίλους τους και όλοι μαζί ξεκινούν για ένα μακρύ ταξίδι γεμάτο εμπειρίες, στην καρδιά του παρηγορητικού σκότους.

Ξεχάστηκα! | I Forgot! (2014, 29’)

“Σκαρφάλωσε, ας πηδήξουμε, τα λιβάδια είναι πράσινα και τα σπίτια γκρίζα. Είμαστε όλοι μικροσκοπικοί. Νιώθω λες και οι πόροι του δέρματός μου έχουν γιγαντωθεί…”

Parsi (2018, 23’)

To No es (Δεν είναι) είναι ένα “συσσωρευτικό ποίημα” του Μαριάνο Μπλατ, ένα ποίημα του οποίου η διαδικασία συγγραφής διαρκεί ισοβίως. Ο σκηνοθέτης Εντουάρντο Γουίλιαμς, παρατηρεί χώρους και ανθρώπους σε διαρκή κίνηση, για να δημιουργήσει με την ταινία ένα άλλο ποίημα που εφάπτεται, συγκρούεται και στριφογυρίζει.

*Το 21ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πραγματοποιείται από 1-10 Μαρτίου.