Από το περιβάλλον μέχρι το φαγητό μας, τα φύκια μπορούν να σώσουν τον πλανήτη
- 4 ΣΕΠ 2024
Θα μπορούσε το φυτό που σε κάνει να αναπηδάς μέσα στη θάλασσα, με το γλιστερό άγγιγμά του, να είναι η απάντηση σε ένα διατροφικά βιώσιμο μέλλον; Τα φύκια αναπτύσσονται γρήγορα, δεσμεύουν άνθρακα και είναι απίστευτα θρεπτικά. Μετά την επίσκεψή της στον κόλπο St Austell της Κορνουάλης, όπου βρέθηκε σε μία φάρμα με φύκια, η Leyla Kazim, αρθρογράφος του BBC, ανακάλυψε περισσότερα για τις δυνατότητές τους.
«Τα φύκια είναι ο μεγαλύτερος ανεκμετάλλευτος πόρος που διαθέτουμε», λέει ο Vincent Doumeizel, συγγραφέας του βιβλίου The Seaweed Revolution. Αν μάθουμε πώς να τα καλλιεργούμε με βιώσιμο τρόπο, ο Vincent πιστεύει ότι τα φύκια θα μπορούσαν να λύσουν πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κόσμος μας: θα μπορούσαν να θρέψουν ανθρώπους και ζώα, να αντικαταστήσουν τα λιπάσματα και τα πλαστικά, να αποσυμφορήσουν την οικονομία από τον άνθρακα, να καθαρίσουν τον ωκεανό, να ανοικοδομήσουν τα θαλάσσια οικοσυστήματα και να μειώσουν την κοινωνική αδικία παρέχοντας θέσεις εργασίας και εισόδημα σε παράκτιες κοινότητες όπου οι αλιευτικοί πόροι λιγοστεύουν. Τα φύκια μπορούν επίσης να συμβάλουν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, καθώς ψύχουν την ατμόσφαιρα μέσω της δέσμευσης άνθρακα.
«Ορισμένα φύκια μπορούν να αναπτυχθούν έως και 40 εκατοστά την ημέρα και να φτάσουν σε ύψος 50 μέτρων», προσθέτει ο συγγραφέας στο άρθρο της Kazim που δημοσιεύτηκε στο delicious. «Είναι πραγματικά δάση, οπότε απορροφούν πολύ άνθρακα». Τα φύκια αναπαράγονται γρήγορα χωρίς να χρειάζονται τροφή, γλυκό νερό ή φυτοφάρμακα.
Το 70% του πλανήτη μας καλύπτεται από τους ωκεανούς, αλλά λιγότερο από το 2% της τροφής μας προέρχεται από αυτούς. «Αν θέλουμε να οικοδομήσουμε κάτι αναγεννητικό, κάτι πραγματικά παγκόσμιο, πραγματικά βιώσιμο, τότε πρέπει να ξεκινήσουμε από τον ωκεανό», δήλωσε ο Vincent. Υπάρχουν πολλοί άνθρωποι σε πολλές χώρες που εργάζονται για έναν κόσμο όπου η καλλιέργεια φυκιών θα γίνει κανονικό μέρος του συστήματος διατροφής μας με τον ίδιο τρόπο που είναι τα ψάρια ή η γεωργία. Και αυτό περιλαμβάνει και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Cornish Seaweed Company είναι πρωτοπόρος στην καλλιέργεια φυκιών, η οποία γίνεται στο φυσικό τους περιβάλλον. Η Δρ. Elisa Capuzzo από το Κέντρο Επιστημών Περιβάλλοντος, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας (εκτελεστικός οργανισμός του Υπουργείου Περιβάλλοντος του Ηνωμένου Βασιλείου) εκτιμά ότι υπάρχουν σήμερα 27 αδειοδοτημένες φάρμες φυκιών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Συγκριτικά με το 2016, που υπήρχε μόνο ένα εμπορικό αγρόκτημα φυκιών, φαίνεται ότι ο κλάδος αναπτύσσεται.
Παρά τα πολλά οφέλη από την καλλιέργεια φυκιών, υπάρχουν εμπόδια σε όλη την αλυσίδα καθώς και την απόκτηση της σωστής άδειας, με αποτέλεσμα να μιλάμε για μία αργή εξέλιξη. «Προς το παρόν είναι πολύ πιο περίπλοκο να καλλιεργείς αναγεννητικά φύκια από ό,τι να αντλείς πετρέλαιο από τον ωκεανό», σχολιάζει ο Vincent.
Όσο το Ηνωμένο Βασίλειο κάνει κάποια βήματα για να εντάξει τα φύκια στην αγορά τροφίμων, σε άλλα μέρη του κόσμου, συγκεκριμένα οι χώρες της Ασίας, γνωρίζουν καλά τα πολυάριθμα οφέλη και τις γαστρονομικές απολαύσεις των φυκιών – ή των «θαλάσσιων λαχανικών», όπως προτιμά να τα αποκαλεί ο Vincent – εδώ και χιλιετίες.
Στην ιαπωνική διατροφή, τα φύλλα nori περιβάλλουν τα ρολά σούσι, οι σαλάτες φτιάχνονται από wakame και τα φύκια αποτελούν τη βάση του dashi, του πλούσιου σε umami ζωμού, πάνω στον οποίο βασίζεται τόσο μεγάλο μέρος της ιαπωνικής κουζίνας. Τα φύκια είναι βασικό συστατικό σε κορεατικά πιάτα όπως το miyeok-guk (σούπα με φύκια), που τρώγεται συνήθως στα γενέθλια και μετά τον τοκετό. Και στην Κίνα θα βρεις φύκια σε πιάτα από σαλάτες μέχρι τηγανητά.
Ο Vincent αποκαλεί τα φύκια «διατροφική βόμβα». Είναι πλούσια σε ιώδιο, βιταμίνες A, C, E και K, καθώς και σε φυλλικό οξύ, ασβέστιο και μαγνήσιο. Μπορούν εύκολα να ενσωματωθούν στη διατροφή μέσω σούπας, σαλάτας και σνακ. Επιπλέον, τα αποξηραμένα φύκια αποτελούν ένα εξαιρετικό καρύκευμα – ένα μικρό πασπάλισμα ενισχύει σε μεγάλο βαθμό τόσο τη θρεπτική πρόσληψη όσο και τη γεύση.
