Η κάβα του μπαμπά σου είχε πάντα τις καλύτερες ετικέτες

Και όσο φανταστικό κι αν ακούγεται αυτό, αφενός μιλάω πολύ κυριολεκτικά, μιας και πρόκειται για ένα από τα cocktail που ακολουθούν, και αφετέρου δυστυχώς, πρέπει να παραδεχτώ πως η φράση δεν είναι δική μου. Damn it!

Εκείνο το ‘Grand Marnier το κόκκινο’, το ‘Metaxa το πεντάρι’, το περίεργο μπουκάλι που γράφει ‘Benedictine’, τι είναι όλα αυτά και πώς μπορούμε να τα απολαύσουμε στο σπίτι;

Απαντήσεις, εξηγήσεις και προτάσεις, μας δίνει ο Ηλίας Μαρινάκης από το μπαρ 42, ο οποίος δεν χρησιμοποιεί απλώς τις ιστορικές ετικέτες καθημερινά στο μπαρ του, αλλά τρυπώνει και ο ίδιος στην κάβα του πατέρα του ανακαλύπτοντας μικρούς θησαυρούς, τους οποίους και μας παρουσιάζει.

Ετικέτες από το παρελθόν

(Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου-Watkinson)

Πριν περάσουμε όμως στις προτάσεις των συνταγών, αξίζει να ρίξουμε μια ματιά στην ιστορία των προϊόντων που θα χρησιμοποιηθούν, και κυρίως να μάθουμε τι είναι το καθένα από αυτά.

Pernod Absinthe

Πρόκειται για ένα Αψέντι το αποστακτήριο του οποίου ιδρύθηκε το 1805. Ακόμη και σήμερα, η συνταγή για τη συγκεκριμένη ‘πράσινη νεράιδα’ παραμένει η ίδια με εκείνη του 19ου αιώνα, ενώ το προϊόν συνεχίζει να αποστάζεται στο ιστορικό Caves Byrrh Distillery. Τι είναι όμως το αψέντι; Πρόκειται για ένα πικρό λικέρ το οποίο αρωματίζεται και αποστάζεται μαζί με γλυκάνισο, αψιθιά και μάραθο. Συχνά αποκαλείται και ως ‘πράσινη νεράιδα’, καθώς θεωρούνταν παραισθησιογόνο, ενώ ακόμη και σήμερα πολλοί πιστεύουν πως πρόκειται για ένα ‘παράνομο’ και απαγορευμένο προϊόν. Και κάπου εδώ, βρίσκεται το ‘fail’ της υπόθεσης καθώς -φυσικά- αυτό δεν ισχύει. Η αψιθιά είναι ένα είδος φυτού που ανήκει στην οικογένεια της αρτεμισίας. Αυτή λοιπόν με την σειρά της, περιέχει ένα αιθέριο έλαιο, την θυϊόνη η οποία όταν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες έχει παραισθησιογόνες ιδιότητες και μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στον θάνατο. Για να καθησυχαστείτε, αξίζει να σημειώσετε πως το αψέντι περιέχει βάσει νομοθεσίας πολύ μικρές ποσότητες θυϊόνης. Και για να ‘αγχωθείτε’ σημειώστε επίσης πως η θυϊόνη βρίσκεται σε πολύ μεγαλύτερες ποσότητες σε δεκάδες άλλα βότανα και αρωματικά, όπως το φασκόμηλο, το δενδρολίβανο, το εστραγκόν και το σαφράν.

Grand Marnier Cordon Rouge

Μια ακόμη ιστορική ετικέτα η οποία κυκλοφορεί στην παγκόσμια αγορά από το 1880 έως και σήμερα. Θα το έχετε ακούσει ως ‘Grand Marnier κόκκινο’, και πολύ καλά θα έχετε κάνει καθώς το ‘cordon rouge’ μεταφράζεται ως ‘κόκκινη κορδέλα’. Τι είναι το Grand Marnier Cordon Rouge; Πρόκειται για ένα λικέρ πορτοκαλιού το οποίο ωστόσο σε αντίθεση με τα περισσότερα αντίστοιχα προϊόντα της κατηγορίας του έχει ως βάση του το κονιάκ. Το συγκεκριμένο Grand Marnier αποτελείται από 51% κονιάκ, το blend του οποίου έχει παλαιώσει από 3 έως 5 χρόνια. Επιπλέον, το ίδιο το blended λικέρ, ωριμάζει για έως και 6 επιπλέον μήνες σε δρύινα βαρέλια ώστε να αποκτήσει την χαρακτηριστική, ολοκληρωμένη γεύση του. Ένα ακόμη αστεράκι που αξίζει να θυμάστε, είναι πως το Cordon Rouge περιέχει αισθητά λιγότερη ζάχαρη απ’ ό,τι τα υπόλοιπα λικέρ πορτοκαλιού.

Benedictine

Η Βενεδικτίνη θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα ακόμη ξεχασμένο προϊόν. Και λέω ‘θα μπορούσε’, καθώς η χρήση της πλέον είναι αρκετά διαδεδομένη στα μπαρ και συχνά θα τη δείτε ως συστατικό σε αρκετά cocktail. Πρόκειται για ένα λικέρ, η βάση του οποίου είναι το brandy και το καθαρό απόσταγμα, τα οποία επιπλέον αρωματίζονται με 56 διαφορετικά βότανα και μπαχαρικά, με το σαφράν να της δίνει την χαρακτηριστική της απόχρωση. Η διαδικασία με την οποία αρωματίζεται το προϊόν είναι αρκετά πολύπλοκη και ενδιαφέρουσα, καθώς για να επιτευχθεί χρησιμοποιούνται 3 διαφορετικές αποστάξεις αλλά και ένα μούλιασμα με μία συγκεκριμένη ομάδα από τα αρωματικά. Το προϊόν κάθε απόσταξης αλλά και του μουλιάσματος, στην συνέχεια παραμένει σε ξεχωριστά βαρέλια, ενώ μόνο στο τέλος, πριν δηλαδή από την εμφιάλωση, γίνεται το blending όλων μαζί.

Cointreau

Η ετικέτα του Cointreau εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1849, ενώ μέχρι και σήμερα είναι ένα από τα πιο διάσημα λικέρ πορτοκαλιού που μπορεί να βρει κανείς στην παγκόσμια αγορά. Θα το γνωρίζετε σίγουρα αν αγαπάτε τις Margaritas, και αν όντως ισχύει αυτό, αξίζει να γνωρίζετε και κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία για την ιστορία του. Για την δημοτικότητα του Cointreau ευθύνεται ένας Άγγλος διανομέας κρασιού ο οποίος το εντόπισε το 1902 στην Γαλλία. Το πήρε λοιπόν πίσω στην χώρα του και ως το 1923 το είχε εκτινάξει στην κορυφή των προτιμήσεων των συμπατριωτών του. Η παλέτα όμως των Άγγλων κάπου εκεί άρχισε να αλλάζει, να γίνεται πιο ξηρή και έτσι η υπάρχουσα συνταγή δεν τους κάλυπτε πια. Κάπου εκεί, εμφανίστηκε το Cointreau ‘triple sec’, δηλαδή ‘triple dry’, δηλαδή ‘τριπλά ξηρό’. Οι Άγγλοι το λάτρεψαν, ο υπόλοιπος πλανήτης το ίδιο, ώσπου μετά από κάποια χρόνια η ένδειξη ‘triple sec’ βγήκε από την φιάλη του καθώς είχαν ήδη κυκλοφορήσει στην αγορά δεκάδες ανάλογα προϊόντα και το Cointreau ήθελε να διαφοροποιηθεί. Και πολύ καλά έκανε, αλλά αξίζει να θυμάστε πως όταν σε μία συνταγή βλέπετε ως συστατικό το ‘triple sec’, η επιλογή του Cointreau ποτέ δεν θα σας απογοητεύσει.

Crème de mure

Όταν μιλάμε για ιστορικές ετικέτες λικέρ μούρων, συνήθως αναφερόμαστε στο Chambord με την χαρακτηριστική, royal -κυριολεκτικά- φιάλη. Το Chambord λοιπόν έχει όντως βασιλική καταγωγή, καθώς για πρώτη φορά παράχθηκε στο ομώνυμο Chateau Chambord, το οποίο βρίσκεται στην κοιλάδα του Λίγηρα στην Γαλλία. Πλέον όμως αποτελεί ένα ευρέως διαδεδομένο προϊόν που μπορεί κάποτε να κόστιζε όσο το βάρος του σε χρυσό (αλήθεια λέω), ωστόσο σήμερα θα το βρείτε σε οποιαδήποτε κάβα, ακόμη και στο μπαρ του πατέρα σας και έτσι μην φοβηθείτε να το χρησιμοποιήσετε. Κάτι ακόμη που αξίζει να γνωρίζετε είναι πως το Chambord είναι ένα λικέρ μούρων το οποίο παράγεται από τον αρωματισμό των raspberries και blackberries σε καθαρό απόσταγμα, μαζί με βανίλια Μαδαγασκάρης, φλούδες πορτοκαλιών από το Μαρόκο, μέλι και Κονιάκ. Νόστιμο δεν ακούγεται;

Metaxa

Ανάμεσα στις ιστορικές ετικέτες που μπορεί κανείς να εντοπίσει σε μια παλιά κάβα είναι και (κάποιο από τα) Metaxa. Το δικό μας, ελληνικό ‘καμάρι’ το οποίο χρόνο με τον χρόνο κάνει όλο και πιο δυναμική εμφάνιση και στο σύγχρονο μπαρ και που δείχνει να κατακτά την θέση που του αρμόζει ανάμεσα στις προτιμήσεις μας. Το Metaxa λοιπόν, δεν είναι κονιάκ. Και δεν είναι ούτε Brandy. Αποτελεί ένα προϊόν-κατηγορία από μόνο του το οποίο δημιουργείται από ένα blend αποστάγματος σταφυλιού, γλυκών κρασιών από την Σάμο και την Λήμνο από την ποικιλία Μοσχάτο, και ενός εκχυλίσματος βοτάνων και αρωματικών, με το τριαντάφυλλο να ξεχωρίζει. Όσο για την ιστορία του, αξίζει να γνωρίζετε πως ο οίκος Μεταξά ιδρύθηκε το 1888 και πως μέχρι και σήμερα αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρισμένα brand ποτών στον κόσμο.

Campari

Μια γρήγορη αναζήτηση στο μπαρ του μπαμπά θα μας φέρει σχεδόν σίγουρα μπροστά από μία ετικέτα Campari. Το τρομερά δημοφιλές πλέον απεριτίφ, έχει λοιπόν βαθιά ιστορία η οποία μας πηγαίνει πολλά πολλά χρόνια πίσω, κάπου ανάμεσα στο 1860 και 1867, όταν δημιουργήθηκε το πρώτο Campari, στο Μιλάνο. Πρόκειται λοιπόν για ένα πικρόγλυκο, κατακόκκινο απεριτίφ, το οποίο ακόμη και σήμερα παράγεται με την αυθεντική του, φυσική συνταγή, η οποία αποτελείται από 68 διαφορετικά φρούτα, βότανα και μπαχαρικά, μεταξύ των οποίων είναι η κινίνη, το ραβέντι, το ginseng και οι φλούδες των νεραντζιών.     

Η χρήση τους στο σήμερα

Το γεγονός ότι βρήκαμε κάποια από τις παραπάνω ετικέτες σε κάποια ξεχασμένη κάβα, ή ακόμη και ανάμεσα στα ποτά που έχει φυλάξει ο πατέρας μας, δεν θα πρέπει να μας φοβίζει ως προς το αν θα τις χρησιμοποιήσουμε ή όχι. Πρόκειται για αρκετά οικονομικά προϊόντα τα οποία κυκλοφορούν ευρέως μέχρι και σήμερα και μάλιστα στην πλειονότητά τους ακόμη και από τα πολύ γνωστά μπαρ.

Επιστρέφοντας λοιπόν στο 42, ο Ηλίας Μαρινάκης μάς προτείνει πως θα χρησιμοποιήσουμε τα παραπάνω προϊόντα, υποδεικνύοντας μάλιστα και δύο συνταγές τις οποίες μπορείτε να αναζητήσετε στο μπαρ που εργάζεται.

1ο ποτό

“Το συγκεκριμένο cocktail το προτείνω σε ένα ζευγάρι που μετά το θέατρο θέλει να πιει κάτι από το μπαρ του σπιτιού του. Είναι εκεί που λέει ο άντρας στην γυναίκα: ‘Πιάσε το Pernod’. Αλλά σαν άλλος James Bond, δίνει και οδηγίες: ‘Μην το βάλεις στο ποτήρι, απλώς ψέκασέ το”

Η συνταγή: Σε ένα παγωμένο ποτήρι το οποίο έχουμε αφήσει για περίπου 3 ώρες στην κατάψυξη, προσθέτουμε λίγο Pernod και τα έλαια από μία φλούδα λεμονιού. Στριφογυρίζουμε το ποτήρι ώστε να αρωματιστεί και μετά αδειάζουμε το περιεχόμενο.

Σε ένα άλλο ποτήρι, ή ιδανικά mixing glass εφόσον διαθέτετε, προσθέτουμε μπόλικο πάγο και: 40ml Κονιάκ (ή Brandy), 10ml Grand Marnier Rouge και 10ml Benedictine. Αναδεύουμε για αρκετή ώρα (ιδανικά 69 φορές, όπως σημειώνει ο Ηλίας) και σουρώνουμε το ποτό στο αρωματισμένο ποτήρι, χωρίς πάγο.

Το συγκεκριμένο ποτό θα αγαπήσουν όσοι αρέσκονται στα έντονα αλκοολικά ποτά, ενώ σε κάποιους θα θυμίσει αρκετά το κλασικό Sazerac.

2ο ποτό

Φτάσαμε επιτέλους στην πανγαλαξιακή γαργαροκροτίδα, ή αλλιώς το Pan Galactic Gargle Blaster, ένα ιδιόμορφο ρόφημα το οποίο ο Χρήστος Χουσέας, ιδιοκτήτης του μπαρ 42, έχει… διαμορφώσει στην σύγχρονη εποχή. Γιατί; Για πρακτικούς λόγους. Το Pan Galactic Gargle Blaster, βλέπετε, αναγράφεται στο βιβλίο του Douglas Adams με τίτλο ‘Γυρίστε τον Γαλαξία με Ωτοστόπ’ (The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy, ο αυθεντικός του τίτλος) και η συνταγή του ροφήματος βασίζεται στο δόντι της αλγολιανής ηλιοπάρδαλης. Τρέχα, γύρευε με λίγα λόγια, και επειδή –λογικά- θα δυσκολευτείτε να το βρείτε –το δόντι, πάντα-, ανατρέξτε και πάλι στο Chambord για να κάνετε τη ζωή, και την δημιουργία σας, πιο εύκολη.

Η συνταγή (χωρίς το δόντι): Σε μία φραπιέρα, ή ιδανικά σε ένα shaker, προσθέστε μπόλικο πάγο και χτυπήστε 20ml Chambord, 20ml Cointreau, 20ml βότκα, 8 φύλλα πλατύφυλλου βασιλικού, 50ml χυμό από cranberry, και 20ml από χυμό (ή ιδανικά πουρέ) φράουλας.

Σερβίρετε το ποτό σας σε μία κούπα με τριμμένο πάγο (αν δεν έχετε τυλίξτε σε μία πετσέτα κανονικό πάγο και με ένα σφυράκι χτυπήστε τον πάγο 5-6 φορές ώστε να σπάσει σε μικρά κομμάτια). Από πάνω, μπορείτε να τρίψετε λίγο πιπέρι για να κάνετε το γευστικό αποτέλεσμα πιο περίπλοκο, όπως γίνεται και στο 42.

Ξεχάστε λοιπόν το strawberry daiquiri ή το bramble, και την επόμενη φορά που θα αναζητήσετε ένα δροσιστικό και φρουτένιο ποτό με αρώματα φράουλας επιλέξτε το συγκεκριμένο.

3ο ποτό

Το λένε Gigolo, βρίσκεται και αυτό στον κατάλογο του 42, και σύμφωνα με τον Ηλία, αποτελεί ‘ένα blend απογευματινής ραστώνης’, ό, τι πρέπει δηλαδή για να το απολαύστε πριν από το δείπνο σας ως απεριτίφ.

Η συνταγή: Σε ένα shaker ή φραπιέρα, προσθέστε 20ml limoncello, 20ml Campari, 20ml Aperol, τον χυμό από ένα πορτοκάλι και ένα λεμόνι και 2 σταγόνες Angostura Bitters. Σουρώστε το ποτό σας σε ένα ποτήρι το οποίο ιδανικά θα περιέχει ένα μεγάλο κομμάτι πάγου και απογεμίστε με σόδα ή Ξινό Νερό.

Αν αγαπάτε τις πικρές γεύσεις, θα το λατρέψετε, ενώ πρόκειται για μία πιο δροσιστική εκδοχή του Americano και μία πιο διασκεδαστική από το Negroni.

4ο ποτό

Αυτό το ποτό δεν έχει όνομα, αλλά όπως σημειώνει ο Ηλίας είναι ιδανικό για να αντικαταστήσει ένα Mojito, ένα julep και μία Caipirinha. Πρόκειται δηλαδή για ένα ποτό που θα μας θυμίσει πως “πλησιάζει το καλοκαίρι, αν και είναι ακόμη μακριά, μιας και περιέχει χειμερινά συστατικά αλλά καλοκαιρινή διάθεση”.

Η συνταγή: Σε ένα shaker ή φραπιέρα, μαζί με μπόλικο πάγο χτυπήστε 30ml Metaxa 5*, 10ml σκοτσέζικο ουίσκι, 10ml Κονιάκ (ή brandy), 2 σταγόνες Angostura bitters, και 10ml σιρόπι ζάχαρης. Σουρώστε το ποτό σας (ιδανικά) σε μία μεταλλική κούπα με τριμμένο πάγο και γαρνίρετε με μία κορυφή δυόσμου.