Στις ταινίες του Studio Ghibli πρωταγωνιστής είναι (και) το φαγητό
Από τα απολαυστικά bento boxes μέχρι την ιεροτελεστία του πρωινού, η προσοχή του Studio Ghibli στη λεπτομέρεια της απεικόνισης του φαγητού είναι αξιοσημείωτη.
- 18 ΝΟΕ 2024
Το Studio Ghibli είναι ευρέως αναγνωρισμένο για τη συναρπαστική αφήγηση και τα όμορφα κινούμενα σχέδια. Υπάρχει όμως και μια άλλη πτυχή των ταινιών Ghibli που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη κι αυτό είναι το φαγητό. Από τα απολαυστικά bento boxes μέχρι την ιεροτελεστία του πρωινού, η προσοχή του Studio Ghibli στη λεπτομέρεια της απεικόνισης του φαγητού είναι αξιοσημείωτη.
Το Studio Ghibli ιδρύθηκε το 1985 από τους Hayao Miyazaki, Isao Takahata και Toshio Suzuki και έγινε γρήγορα επιτυχία στην Ιαπωνία. Με πέντε από τις ταινίες τους να συγκαταλέγονται στις δέκα πιο κερδοφόρες ταινίες κινουμένων σχεδίων της χώρας, ήταν σαφές ότι η Ghibli είχε βρει το κοινό της. Η δημοτικότητά τους εκτοξεύτηκε ακόμη περισσότερο όταν η Walt Disney Studios απέκτησε τα δικαιώματα διανομής των ταινιών τους σε όλο τον κόσμο.
Ένα από τα στοιχεία που διακρίνουν το Studio Ghibli είναι το μοναδικό του στυλ κινουμένων σχεδίων. Οι χαρακτήρες και τα τοπία ζωντανεύουν με έναν τρόπο που μοιάζει οικείος και μαγικός. Αλλά αυτό που πραγματικά το ξεχωρίζει είναι η ικανότητά του να κάνει το φαγητό να φαίνεται απίστευτα λαχταριστό στην οθόνη. Τόσο λαχταριστό που όταν μιλάμε για τις ταινίες σκεφτόμαστε αυτόματα όλα αυτά τα νόστιμα πιάτα που θα θέλαμε να τρώμε στην πραγματική ζωή, από το bento box με το ρύζι και το ψητό ψάρι μέχρι το αχνιστό στιγμιαίο ramen.
«Το anime food είναι μία απόδραση για πολλούς ανθρώπους. Έχει μια πολύ καταπραϋντική επίδραση» λέει η Christina Song στο Serious Eats, δημιουργός του δημοφιλούς λογαριασμού στο Instagram @anime__food. «Είναι σαν μια στιγμή στον χρόνο που έχει παγώσει τέλεια».
Το φαγητό εμφανίζεται ως ο καλύτερος, υπερβολικός εαυτός του στα anime. Το μέσο παίρνει τις πιο ελκυστικές πτυχές του και τις ενισχύει: Κάθε μαλακή πουτίγκα έχει μια ακαταμάχητη λάμψη και κάθε γεμάτο μπολ με ζυμαρικά περιβάλλεται από τη σωστή ποσότητα ατμού.
Οι σκηνές φαγητού στις παραγωγές του Studio Ghibli διαφέρουν από τα άλλα anime, όπως σημειώνει η αρθρογράφος Kiera Wright-Ruiz, καθώς οι αφηγήσεις επιβραδύνονται για να φιλοξενήσουν το μαγείρεμα, το φαγητό και το μοίρασμά του. Αυτές οι σκηνές είναι συχνά στενά συνυφασμένες με τις αφηγήσεις των χαρακτήρων ή με τη γενικότερη ιστορία, όπως αυτή στην οποία δύο γονείς μεταμορφώνονται σε γουρούνια ενώ τρώνε στην αρχή της ταινίας Spirited Away, δημιουργώντας τη σύγκρουση που πρέπει τελικά να επιλύσει η πρωταγωνίστρια της ταινίας, η Chihiro.
Από τις πιο μικρές λεπτομέρειες μιας σεκάνς μαγειρικής, όπως μια οκτάχρονη που κόβει λαχανικά με τρόπο που υποδηλώνει ότι έπρεπε να το κάνει για χρόνια εξαιτίας της απώλειας ενός γονέα, μέχρι την παρουσίαση όμορφων πιάτων, όπως μια αχνιστή ψαρόπιτα με ένα χρυσοκάστανο ψάρι χαραγμένο στην κρούστα της, η εστίαση στην προετοιμασία και την απόλαυση του φαγητού φαίνεται να κάνει αυτούς τους κόσμους κινουμένων σχεδίων να ζωντανεύουν.
Οι πιο νόστιμες στιγμές του Studio Ghibli
Τα bento boxes αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ιαπωνικής κουζίνας. Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το Studio Ghibli αποτίει φόρο τιμής σε αυτή τη γαστρονομική παράδοση παρουσιάζοντας νόστιμα bento boxes σε ορισμένες από τις ταινίες του.
Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα είναι το My Neighbor Totoro, όπου η Satsuki δημιουργεί λαχταριστά bentos για την οικογένειά της. Αυτά τα σχολαστικά προετοιμασμένα γεύματα δεν χρησιμεύουν μόνο ως τροφή, αλλά αντανακλούν επίσης τη φροντίδα και την αγάπη που δίνει στον ρόλο της ως μεγαλύτερη αδελφή. Καθώς ο θεατής παρακολουθεί τη Satsuki να προετοιμάζει κάθε συστατικό του bento, δεν μπορεί παρά να τα λαχταρήσει.
Στο Up on Poppy Hill, οι θεατές παίρνουν μια γεύση από τη ζωή της Umi Matsuzaki, ενός 16χρονου κοριτσιού που βιώνει την απώλεια, την αγάπη και την ανεξαρτησία. Καθώς η Umi αναλαμβάνει να μαγειρεύει γεύματα στο σπίτι, παρακολουθείς την προετοιμασία πολλών λαχταριστών πιάτων. Ένα από αυτά είναι το aji fry, ένα παραδοσιακό ιαπωνικό πιάτο που αποτελείται από τηγανητό σκουμπρί.
Η προσοχή στη λεπτομέρεια αντικατοπτρίζεται στον τρόπο με τον οποίο η Umi τηγανίζει με λεπτότητα κάθε κομμάτι ψαριού, στην εντέλεια. Η χρυσαφί κρούστα και το τρυφερό κρέας καθιστούν αδύνατο να αντισταθεί κανείς στη γοητεία αυτού του κλασικού φαγητού.
Το Ponyo εξερευνά τον υποβρύχιο κόσμο της μαγείας μέσα από τα μάτια του ομώνυμου ήρωα, ενός ψαριού που μεταμορφώνεται σε κοριτσάκι και γίνεται φίλος με ένα αγόρι που ονομάζεται Sosuke. Μια από τις πιο αξιομνημόνευτες στιγμές της ταινίας έχει να κάνει με το ζαμπόν. Σε αυτή τη διάσημη σκηνή φαγητού, η μητέρα του Sosuke φτιάχνει στιγμιαίο ramen για τα παιδιά. Ο Sosuke κουνάει δυνατά το πακέτο με το ramen μέχρι τα στεγνά ζυμαρικά να πέσουν στο κεραμικό μπολ με γδούπο- η Ponyo, που δεν είναι ακόμα εξοικειωμένη με τον ανθρώπινο κόσμο, προσπαθεί να τον μιμηθεί, αλλά το πιάνει πολύ δυνατά και τα σπασμένα ζυμαρικά σκορπίζονται στο μπολ της.
Στη συνέχεια, η μητέρα του Sosuke ρίχνει βραστό νερό πάνω από τα ζυμαρικά και τα σκεπάζει, και τα παιδιά πρέπει να περιμένουν, όπως λέει ο Sosuke, «τρία λεπτά». Όταν η μητέρα του Sosuke επιστρέφει, τους λέει να καλύψουν τα μάτια τους («Μην κρυφοκοιτάτε!») καθώς προσθέτει τα υλικά. Όταν ανοίγουν τα μάτια τους, τους υποδέχεται ένα τέλειο μπολ με ράμεν: μισό βραστό αυγό, ψιλοκομμένα κρεμμυδάκια και δύο χοντρές φέτες ζαμπόν βρίσκονται πάνω σε έναν διαυγή ζωμό με τρεμάμενα σφαιρίδια λίπους στην επιφάνεια και τα ζυμαρικά ορατά από κάτω. Η Ponyo τσιρίζει από ευχαρίστηση και αρπάζει αμέσως ένα καυτό κομμάτι ζαμπόν με τα δάχτυλά της.
Το Howl’s Moving Castle φημίζεται για τη μαγική ιστορία αγάπης και τους γοητευτικούς χαρακτήρες του. Η Sophie αναλαμβάνει να μαγειρέψει πρωινό χρησιμοποιώντας τον Calcifer, έναν δαίμονα της φωτιάς που μιλάει και είναι υπεύθυνος για την τροφοδοσία του κάστρου. Καθώς ετοιμάζει ένα πλούσιο γεύμα, σε κάνει να αισθάνεσαι σαν να κάθεσαι στο τραπέζι τους.
Το φαγητό του Studio Ghibli μοιάζει – εκτός από νόστιμο – υπέροχα παρηγορητικό. Ακόμα κι αν πρόκειται για ταινίες με μαγικά πλάσματα και φανταστικές ιστορίες, όταν έρχεται η ώρα του φαγητού όλα μοιάζουν υπερβολικά αληθινά και λαχταριστά. Το φαγητό παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της ιαπωνικής κουλτούρας. Η κουζίνα είναι στενά συνδεμένη με τη φύση, αντλώντας έμπνευση από τις τέσσερις εποχές του χρόνου, καθώς και από την πλούσια ποικιλία βρώσιμων συστατικών που προσφέρει η γη και η θάλασσα. Όπως και στην ιαπωνική κουζίνα έτσι και στις ταινίες του Studio Ghibli ένα πιάτο είναι πολλά περισσότερα από ένα γεύμα.
