Τι φάγαμε στις διακοπές και μας άρεσε
Από τοπικά τυριά και φρέσκα ψάρια μέχρι μπριάμ και μπάμιες με κοτόπουλο, το φαγητό των διακοπών είναι πάντα πιο νόστιμο και μπορεί να μας δώσει μαθήματα για τον τρόπο που τρώμε.
- 30 ΑΥΓ 2022
Κάθε φορά που κάνεις διακοπές και βρίσκεσαι σε ένα διαφορετικό μέρος από το σπίτι σου, νιώθεις ότι όλα είναι λίγο πιο όμορφα. Ο χρόνος μοιάζει να διαστέλλεται, ο ύπνος γίνεται καλύτερος και το φαγητό πιο νόστιμο. Είναι μάλιστα πιο πιθανό να ενδώσεις σε νέες γεύσεις ή να γίνεις πιο δεκτικός σε πιάτα που δε θα επέλεγες στην καθημερινότητά σου. Και κάπως έτσι, όταν επιστρέφεις από τις διακοπές, δεν αναπολείς μόνο τις παραλίες που βούτηξες αλλά και τα φαγητά που δοκίμασες.
Υπάρχει όμως κάτι που κάνει το φαγητό των διακοπών πιο νόστιμο; Σε τελική ανάλυση, ανεξάρτητα από το πού πας, κουβαλάς τους ίδιους γευστικούς κάλυκες, τις ίδιες αναμνήσεις και εμπειρίες που σχετίζονται με το φαγητό – εν ολίγοις, όλα όσα σε βοηθούν να προσδιορίσεις γιατί σου αρέσουν κάποιες γεύσεις και όχι άλλες. Η πρώτη απάντηση είναι το πλαίσιο γύρω από το φαγητό: νέο μέρος, νέα πράγματα.
Υπάρχει επίσης το θέμα του ποιος είναι γύρω σου όταν τρως – όταν είσαι ξένος σε έναν τόπο, το να δοκιμάσεις μία διαφορετική γεύση είναι ένας τρόπος για να έρθεις πιο κοντά στο μέρος και την κουλτούρα. Σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2013 στο Journal of the Academy of Nutrition and Dietetics, οι ερευνητές ανέλυσαν 15 διαφορετικές μελέτες σχετικά με τις επιλογές τροφίμων και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις επιλογές της παρέας τους ως οδηγό όταν αποφασίζουν τι (και πόσο) να φάνε, ακόμα κι όταν δεν το καταλαβαίνουν.
«Οι διατροφικές συμπεριφορές μπορούν να μεταδοθούν κοινωνικά», δήλωσε ο Επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ και ψυχολόγος, Eric Robinson. «Η ανθρώπινη συμπεριφορά μπορεί να καθοδηγείται από ένα αντιληπτό ομαδικό κανόνα, ακόμη και όταν οι άνθρωποι δεν έχουν κάποιο κίνητρο να ευχαριστήσουν τους άλλους ανθρώπους». Με άλλα λόγια: Μερικές φορές, τα πράγματα έχουν καλύτερη γεύση στις διακοπές απλώς και μόνο επειδή το θέλεις εσύ.
Τα highlights του φαγητού των διακοπών
Ένα μπριάμ ήταν το αποκορύφωμα των καλοκαιρινών μου διακοπών. Λαχανικά μαζεμένα από μποστάνι, κομμένα ανάκατα να ψήνονται για ώρα στον φούρνο. Το μυστικό; Η ντομάτα δεν μπήκε από την αρχή και μια καυτερή πιπεριά στο ταψί έδωσε αψάδα κι έκανε τη διαφορά. Ύστερα ήταν οι μπάμιες με το χωριάτικο κοτόπουλο και τη μελωμένη σάλτσα. Ναι, το πιο αμφιλεγόμενο φαγητό κρύβει τόση νοστιμιά όταν το διαχειρίζεσαι με μαεστρία και μεράκι. Ξεροψημένες στο ταψί, τσιμπημένες στο αλάτι γίνονται το τέλειο μεσημεριανό.
Μεζές από τους λίγους είναι η μελιτζανοσαλάτα με μπόλικο σκόρδο, ελαιόλαδο, λίγο ξύδι και χτύπημα στο γουδί. Στα παράλια της Πιερίας, αυτό το πιάτο δε λείπει από το τραπέζι όταν ξεκινάει το πρώτο τσίπουρο της ημέρας. Στις διακοπές, το φαγητό δεν τρώγεται διεκπεραιωτικά. Είναι κάτι παραπάνω από τροφή, γίνεται μέσο επικοινωνίας και διασκέδασης. Στις διακοπές, το φαγητό είναι χαρά.
Η πρώτη ύλη είναι πάντα το ζητούμενο. Μετά είναι η διαχείριση αυτής, είτε πρόκειται για ένα ψάρι ψημένο σωστά είτε για μία σαλάτα όπου το κάθε υλικό είναι προσεγμένο. Σε μία περιήγηση στη βόρεια Ελλάδα, η Θεσσαλονίκη αποτελεί πάντα αγαπημένη στάση. Στη +Τροφή στα Λαδάδικα επιβεβαιώνεται κάθε φορά ο κανόνας πώς όταν μαγειρεύεις με αγάπη και μεράκι, τίποτα δεν μπορεί να πάει λάθος. Από τα πιάτα με τα ωμά ψάρια μέχρι το σνίτσελ μαύρου χοίρου, η εμπειρία του φαγητού σού μένει αξέχαστη.
Και φέτος το καλοκαίρι, τα νησιά είχαν την τιμητική τους. Οι νέες αφίξεις πολλές κι ενδιαφέρουσες, από την Τήνο που έχει αναδειχθεί σε γαστρονομικό προορισμό μέχρι τη Νάξο που φημίζεται για τα προϊόντα της. Ύστερα είναι τα ορεινά χωριά της Ελλάδας, για όσους αναζητούν πιο αυθεντικές εμπειρίες και λιγότερο τουριστικές επιλογές. Το φαγητό των γιαγιάδων έρχεται να μας υπενθυμίσει πως οι παλιοί κομίζουν γνώση που πρέπει να περάσει στις επόμενες γενιές.
Από το εύκολο τυρόψωμο μέχρι τις τηγανίτες με μέλι που αποτελούν τοπ επιλογές για πρωινό και σνακ, οι παλιές νοικοκυρές επιβεβαιώνουν ότι δε χρειάζονται πολλά υλικά ούτε χρήματα για να φτιάξεις κάτι νόστιμο. Τα τυροκομικά προϊόντα αποτελούν μεγάλο κεφάλαιο της ελληνικής γαστρονομίας και οι διακοπές αποτελούν μία καλή ευκαιρία όχι μόνο για να δοκιμάσουμε τα τυριά του κάθε τόπου αλλά και για να αναθεωρήσουμε σχετικά με τις συνήθειές μας πίσω στην καθημερινότητα.
Η γυλωμένη μανούρα της Σίφνου, το μελίχλωρο της Λήμνου, το αρσενικό της Νάξου, το καρίκι της Τήνου και τόσα ακόμα τυριά που παράγονται στα νησιά, είναι όλα άρρηκτα συνδεδεμένα με την παράδοση του κάθε τόπου που φτιάχνονται με παραδοσιακές τεχνικές και αγάπη από τους ντόπιους.
Στην Cantina, ένα από τα δημοφιλή εστιατόρια της Σίφνου (και όχι άδικα), που βρίσκεται στα Σεράλια, τα τοπικά προϊόντα γίνονται η βάση για ενδιαφέρον φαγητό. Αρκεί μία σαλάτα με ντόπια πικάντικη ρόκα, άγριο σύκο, αχλάδι και τυρί (όλα από το νησί) για να δείξει ότι η σύγχρονη γαστρονομία πρέπει να έχει γερές βάσεις.
Στη Νάξο, ένα νησί που έχει να επιδείξει μια πληθώρα πρώτων υλών, τα τυριά παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην κουζίνα του τόπου. Σήμα κατατεθέν το αρσενικό Νάξου, ένα Π.Ο.Π τυρί που φτιάχνεται στο μικρό, σύγχρονο τυροκομείο της οικογένειας Μπαμπούνη, με την τέταρτη γενιά να έχει ήδη μπει στο παιχνίδι. Όχι τόσο γνωστό, αλλά πραγματικά εξαιρετικό είναι το τουλουμοτύρι – το απαραίτητο συνοδευτικό της ντομάτας και της τηγανητής πατάτας. Δεν μπορείς να προσπεράσεις την αγάπη και την αφοσίωση της οικογένειας στο τυροκομείο τους, κι αυτό κάνει τα προϊόντα τους ακόμη πιο μοναδικά.
Στη Μουτσούνα της Νάξου, στην ταβέρνα Απανέμι, ό,τι έρχεται στο τραπέζι σου έχει ψαρευτεί από το καΐκι της οικογένειας. Δεν υπάρχει τίποτα κατεψυγμένο – από τις γαριδούλες μέχρι το καλαμάρι. Στην Απείρανθο, στην κεντρική πλατεία του χωριού στο καφενείο Στην Πλάτσα, τα κρέατα είναι ντόπια (φάε κεφτέδες και μπιφτέκι) και οι πατάτες επίσης. Τα σύκα του Αυγούστου κέρδισαν επάξια τον τίτλο του καλύτερου επιδορπίου, σκέτα ως φρούτο ή παγωτό σορμπέ, όπως η φυσική εκδοχή του Django Gelato (Σύρος και Κουκάκι).
Το φαγητό των διακοπών έχει ταπεινά υλικά και απέχει από τους εντυπωσιασμούς. Κι αν μπορούμε να φέρουμε κάτι πίσω μαζί μας – πέρα από τα προϊόντα που γνωρίσαμε – είναι η απλότητα της κουζίνας και η γνώση.
Δεν θέλουμε άλλους φθηνούς εντυπωσιασμούς και υλικά που ταξιδεύουν από την άλλη άκρη του κόσμου. Ούτε θέλουμε να βαφτίζουμε τάση την εποχικότητα και την εντοπιότητα, είναι απλώς κοινή λογική. Από τις διακοπές μας κρατάμε όλες αυτές τις ξεκάθαρες γεύσεις, τα λίγα και καλά υλικά και τον κόπο όσων πραγματικά μόχθησαν για να έρθουν στο τραπέζι μας.
