CLASSIC COCKTAILS

Το Gin & Tonic ξεκίνησε σαν φάρμακο

Μπορεί το κάθε ένα από τα συστατικά να είχε δική του ιστορία, όμως είχαν μια κοινή συνισταμένη που τα ένωσε.

Το Gin & Tonic είναι ένα από τα πιο αγαπημένα ποτά-cocktail, ειδικά το καλοκαίρι. Πάγος, ένα καλό gin και ένα tonic με μπόλικο ανθρακικό είναι ότι καλύτερο για να δροσιστείς. Όμως η ιστορία των δύο συστατικών αυτού του ‘cocktail’ μας δείχνουν ότι και τα δύο αρχικά φτιάχτηκαν όχι για ψυχαγωγικούς σκοπούς αλλά για φαρμακευτικούς και τελικά ένωσαν τις δυνάμεις τους στην Ινδία.

Η ιστορία του Gin

Την πλήρη ιστορία του gin θα την αναλύσουμε σε ένα εκτενές αφιέρωμα προσεχώς. Άλλωστε χρειάζεται ολόκληρη εγκυκλοπαίδεια για να πάμε αρκετά πίσω στον χρόνο και να μιλήσουμε για αυτό το ιδιαίτερο απόσταγμα. Το σίγουρο είναι ότι η αρχή του έγινε περί το 1100 όταν και έφτασε η τέχνη της απόσταξης από τον Αραβικό κόσμο στην Ευρώπη και συγκεκριμένα στην Σικελία. Συγκεκριμένα μοναχοί στην περιοχή του Σαλέρνο δημιουργούσαν με την μέθοδο της απόσταξης αιθυλική αλκοόλη την οποία αναμειγνύανε με φυτά γνωστά για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες όπως το juniper (στα ελληνικά Άρκευθος ή κέδρος). Συγκεκριμένα γύρω στο 1055 ένα σύμπλεγμα φαρμακευτικών σκευασμάτων με το όνομα Salernita περιείχε ένα τονωτικό κρασί εμποτισμένο με καρπούς από juniper.

Οι φαρμακευτικές ιδιότητες του Juniper 

Πιστεύεται ότι η άρκευθος έχει αντισηπτικές, αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονώδεις, αντιρευματικές και στομαχικές ιδιότητες λόγω του πτητικού ελαίου που περιέχουν οι καρποί. Αυτό το έλαιο έχει τερπένια, ζάχαρη, πίσσα, τανίνες και ρητίνη. Επίσης περιέχει το φλαβονοειδές αμεντοφλαβονη που φέρεται να δρα κατά ιών όπως ο ιός του έρπητα. Η άρκευθος είναι ένα ισχυρό διουρητικό γι΄ αυτό μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά ουρικών μολύνσεων. Στην αρχαιότητα οι Έλληνες κατανάλωναν τους καρπούς της αρκεύθου γιατί πίστευαν ότι μπορούν να αυξήσουν τη φυσική δύναμη. (πηγή: Wikipedia)

Για αρκετά χρόνια αργότερα ο καρπός του juniper χρησιμοποιούνταν για φαρμακευτικούς σκοπούς και κυρίως λόγω της γνωστής διουρητικής του δράσης. Έτσι σκευάσματα που χρησιμοποιούνταν σε θεραπείες για το στομάχι, τα νεφρά και το συκώτι περιείχαν juniper. Το 14ο αιώνα όμως ξέσπασε η πανδημία της πανώλης. Ο Μαύρος Θάνατος όπως έμεινε γνωστός, προήλθε από την κεντρική Ασία και γύρω στο 1340 έφτασε στην Ευρώπη. Εκεί σκότωσε τα  2/3 του πληθυσμού της μέσα σε 5 χρόνια, το οποίο μεταφράζεται στον απίστευτο αριθμό των 50 εκατομμυρίων ανθρώπων. Πολλοί άνθρωποι τότε κατανάλωναν juniper παρασκευάσματα, έχοντας την λανθασμένη εντύπωση ότι βοηθάει ενάντια στην πανώλη. 

Γύρω στο 1500 έχουμε την πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά με το όνομα Gin, όμως το 1572 ο καθηγητής Sylvius de Bouve θεωρείται ο πρώτος που δημιούργησε αυτό που λέγεται jenever, και κατ’ επέκταση gin. Ο καθηγητής ήταν χημικός και αλχημιστής και στην Ολλανδία ανέμειξε τον Φεβρουάριο του 1575 απόσταγμα από σιτηρά μαζί με λάδι από juniper. Το παρασκεύασμα χρησιμοποιήθηκε για φαρμακευτικούς σκοπούς σαν διεγερτικό, διουρητικό αλλά και για την αντιμετώπιση του λουμπάγκου.

Η ιστορία του Tonic 

Μπορεί να μας μοιάζει μικρό και ανούσιο σαν συστατικό αλλά η ιστορία του κρύβει πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία. To tonic έχει τις ρίζες του στην Νότια Αμερική και συγκεκριμένα στην κινίνη που προέρχεται από τον φλοιό του δέντρου cinchona. Το δέντρο τούτο προέρχεται από τις περουβιανές Άνδεις και έχει χρησιμοποιηθεί για αρκετά χρόνια σαν θεραπεία για την ελονοσία. Ο θρύλος λέει ότι ένας Ινδιάνος στην Νότια Αμερική, έπασχε από ελονοσία και όταν άρχισε να πίνει νερό από μια πηγή που είχε “μολυνθεί” από το δέντρο cinchona, παρατήρησε ότι ο πυρετός του εξαφανίστηκε. 

Κανείς δεν μπορεί να ξέρει αν η ιστορία είναι πραγματική, ωστόσο υπάρχουν τεκμηριωμένες χρήσεις του δέντρου cinchona για την θεραπεία ελονοσίας από τον 17ο αιώνα μέχρι και τον 20ο. Συγκεκριμένα χρησιμοποιήθηκε το 1631 στην Ρώμη για να θεραπεύσει την ελονοσία. Το φαρμακευτικό tonic περιείχε αρχικά μόνο ανθρακούχο νερό και μεγάλη ποσότητα κινίνης. Ωστόσο, τα περισσότερα tonic σήμερα περιέχουν λιγότερη κινίνη και χρησιμοποιούνται κυρίως για τη γεύση του. Ως αποτέλεσμα της χαμηλότερης περιεκτικότητας σε κινίνη, είναι λιγότερο πικρή και συνήθως γλυκαίνεται, συχνά με σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη ή ζάχαρη.

Η δημιουργία του Gin & Tonic

Η μεγάλη σύνδεση των δύο συστατικών που έμελλε να δημιουργήσει ένα cocktail που θα κράταγε μέχρι σήμερα έγινε το 1850. Τότε η Βρετανική αυτοκρατορία κατέκτησε την Ινδία και με ειδικές φοροαπαλλαγές διευκόλυνε την εξαγωγή gin στις Ανατολικές Ινδίες, όπως τις ονόμαζαν. Η υψηλή κοινωνίας του Raj το αγάπησε αμέσως και κατανάλωνε μεγάλες ποσότητες. Τότε είναι που δημιουργήθηκε και το πρώτο tonic με την μορφή που το ξέρουμε σήμερα. Συγκεκριμένα το 1858 δημιουργήθηκε το πρώτο tonic με βάση την κινίνη από τον Erasmus Bond. Μέχρι τότε ήταν δυσάρεστη η γεύση του μιας και ήταν αρκετά πικρή. Τότε προστέθηκε ανθρακούχο νερό και ζάχαρη. Αμέσως έγινε πολύ δημοφιλές στην Ινδία και έτσι όταν η Schweppes κυκλοφόρησε το δικό της tonic το 1870 το ονόμασε ‘Indian Tonic Water’.

“The gin and tonic has saved more Englishmen’s lives, and minds, than all the doctors in the Empire” – Winston Churchill

Στην πραγματικότητα το Gin & Tonic έφτασε στην Ινδία από τον στρατό της British East India Company. Ήδη οι στρατιώτες αγαπούσαν το gin και το αναμείγνυαν με το tonic για φαρμακευτικούς σκοπούς και έτσι επιναν Gin & Tonic ή με bitters και έτσι έπιναν Pink Gin. Και απολάμβαναν το αλκοόλ και δεν αρρώσταιναν. Τότε βλέπεις το tonic είχε μεγάλες ποσότητες κινίνης σε αντίθεση με σήμερα. Μάλιστα σήμερα για να πιείς επαρκής ποσότητα κινίνης μέσα από το tonic ώστε να σε βοηθήσει ενάντια στην ελονοσία πρέπει να πιεις 67 λίτρα Gin & tonic.

Αυτό το τελευταίο από μόνο του καταδεικνύει πόσο έχουν αλλάξει οι συστάσεις των ποτών σήμερα. Άρα καταλαβαίνεις ότι καμία φαρμακευτική ιδιότητα δεν πρέπει να προσδίδεται στα ποτά και τα cocktail του σήμερα. Πίνουμε με σύνεση και μόνο για προσωπική απόλαυση.