3 ημέρες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στη σκιά του πολέμου στην Ουκρανία
Η νέα πραγματικότητα στην Ευρώπη άλλαξε την ατζέντα των συζητήσεων κι εμείς ήμασταν εκεί για μερικές ιστορικές συνεδριάσεις στο Στρασβούργο.
- 16 ΜΑΡ 2022
Όταν έλαβα αρχικά την πρόσκληση για την παρακολούθηση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, με θέμα την Ημέρα της Γυναίκας και το μισθολογικό χάσμα των δύο φύλων στα κράτη-μέλη της Ε.Ε., η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ήταν ακόμη μία απειλή που δεν είχε λάβει σάρκα και οστά.
Τα ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου, λίγη ώρα μετά το διάγγελμα του Vladimir Putin, οι δυνάμεις της Ρωσίας εισέβαλαν στη γειτονική Ουκρανία και η Ευρώπη βίωνε σοκαρισμένη τη σκληρή πραγματικότητα ενός πολέμου στη γειτονιά της.
Όπως είναι απόλυτα λογικό, η ατζέντα της συζήτησης δεν θα μπορούσε να παραμείνει ίδια και οι προσπάθειες της Ευρώπης για ενίσχυση των Ουκρανών στη μάχη κατά του εισβολέα πέρασαν σε πρώτο πλάνο, χωρίς φυσικά να αφαιρέσουν τα φώτα και από την πολύ σημαντική και επίκαιρη κουβέντα για την ισότητα των δύο φύλων.
Η ομοφωνία των Ουκρανών βουλευτριών
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του σεμιναρίου το οποίο παρακολουθήσαμε μια ημέρα πριν την Ημέρα της Γυναίκας, με θέμα «Ισότητα των φύλων: Τα επόμενα βήματα στο νομοθετικό έργο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», στο οποίο τόσο ο πρόεδρος της επιτροπής, Robert Biedron όσο και πολύ σημαντικές γυναίκες της ευρωβουλής όπως η Ολλανδή Rafaela Samira και η Δανή Kira Marie Peter-Hansen εξέφρασαν ενδιαφέρουσες θέσεις και γέννησαν προβληματισμό για τη θέση της γυναίκας στην εργασία, ακόμη και το 2022.
Όταν όμως ο λόγος δόθηκε στις Ουκρανές βουλεύτριες Ivanna Klympush-Tsintsadze, Maria Mezentseva και Inna Sovsun, οι οποίες απηύθυναν μήνυμα από την καρδιά του πολέμου στο Κίεβο, άπαντες στην αίθουσα δεν μπορούσαμε παρά να μην ανατριχιάσουμε ακούγοντάς τα όσα μας μετέφεραν.
Όπως παραδέχθηκε άλλωστε κι η Tsintsadze, θα προτιμούσε να συμμετέχει κι εκείνη στη συζήτηση για τα δικαιώματα των γυναικών, όμως οι βόμβες και οι σφαίρες που εξαπολύονται προς το Κίεβο, δεν της το επιτρέπουν. Τα αιτήματα των Ουκρανών, όπως τα μετέφερε η βουλεύτρια, ήταν ξεκάθαρα. Πυρομαχικά, No fly zone πάνω από τη χώρα και αυστηρότερες κυρώσεις προς τη Ρωσία, όσο κι αν μπορεί να πονέσει κι η ευρωπαϊκή οικονομία.
Η Mezentseva δεν δίστασε να συγκρίνει τους βομβαρδισμούς με αυτούς των ναζί το 1941, ενημερώνοντας πως μέχρι εκείνη τη μέρα, 155 άνθρωποι, ανάμεσά τους και 3 παιδιά, είχαν βρει τραγικό θάνατο στην περιφέρειά της.
Η Inna Sovsun μοιράστηκε μαζί μας ιστορίες από το πεδίο της μάχης, κατηγορώντας τους Ρώσους πως δολοφονούν άμαχους, παιδιά και ηλικιωμένους, εκλιπαρώντας για κυρώσεις ώστε να σωθούν οι ζωές των Ουκρανών, ενώ δεν δίστασε να χαρακτηρίσει τον Putin ως τον Hitler της εποχής μας, προειδοποιώντας πως δεν θα σταματήσει στην Ουκρανία.
Όταν ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο ένα no fly zone να φέρει σφοδρή αντίδραση του Putin που ίσως οδηγήσει και σε πυρηνικό πόλεμο, τότε διευκρίνισε πως αυτό που ζητάνε είναι αεροπλάνα, τα οποία θα τα πιλοτάρουν οι Ουκρανοί πιλότοι.
Χαρακτηριστική του κλίματος στην Ουκρανία, ήταν η δήλωση της Tsintsadze πως μπορεί να ανήκουν σε 3 διαφορετικά κόμματα, αλλά από τις 24 Φεβρουαρίου, η φωνή των Ουκρανών είναι μία.
Η συγκλονιστική Oksana Zabuzhko
Την 8η Μαρτίου, Ημέρα της Γυναίκας, ήταν προγραμματισμένη μια πανηγυρική συνεδρίαση της ολομέλειας του ΕΚ με την κάτοχο του Νόμπελ Λογοτεχνίας Olga Tokarczu, όμως η εισβολή της Ρωσίας άλλαξε για ακόμη μια φορά τα δεδομένα και τη θέση της πήρε η σπουδαία Ουκρανή συγγραφέας Oksana Zabuzhko, η οποία λίγες μέρες πριν είχε αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη χώρα της.
Ο λόγος της ήταν συναισθηματικά φορτισμένος, έντονος και δεν δίστασε για ακόμη μια φορά να αναζητήσει και τις ευθύνες της δύσης, σχολιάζοντας σκωπτικά πως η προφορική υποστήριξη και τα λόγια θαυμασμού για τον ηρωισμό του ουκρανικού λαού δεν πρόκειται να σταματήσουν τις βόμβες του Putin.
Η Zabuzhko παραδέχτηκε ότι πρώτη φορά καλείται να υπερασπιστεί όχι απλά τα γυναικεία δικαιώματα, αλλά το δικαίωμα των γυναικών στην ίδια τη ζωή, αναφερόμενη σε γυναίκες που αναγκάζονται να φέρουν παιδιά στον κόσμο μέσα σε καταφύγια και σταθμούς μετρό, αποτελώντας πάντα τον πρώτο στόχο σε έναν πόλεμο.
Θυμήθηκε ακόμη μια ομιλία της το 2014 στο Βερολίνο, όταν και είχε παρομοιάσει τον Putin με τον Hitler και της είχαν κλείσει το μικρόφωνο, λογοκρίνοντας στη συνέχεια το επίμαχο σημείο της ομιλίας της, σημειώνοντας πως αν το 2014, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, είχαν επιβληθεί οι πρέπουσες κυρώσεις από τη Ρωσία, δεν θα βρισκόμασταν στο σημείο που είμαστε σήμερα.
Η ολομέλεια πάγωσε ακόμη περισσότερο όταν η Zabuzhko ανέσυρε μια φράση του Hitler από το 1939, στην οποία είχε πει ότι διέταξε τα αεροπλάνα να βλάψουν μόνο στρατιωτικούς στόχους, κάτι που επανέλαβε μετά από τόσες δεκαετίες, επιδεικνύοντας αντίστοιχη ρητορική και ο Ρώσος πρόεδρος, κλείνοντας το λόγο της με την προειδοποίηση πως η Ρωσία δεν πρόκειται να σταματήσει την επεκτατική της πολιτική στην Ουκρανία.
Η Εσθονή πρωθυπουργός
Την τρίτη ημέρα, υπό την προεδρία της Roberta Metsola, προσκεκλημένη της ολομέλειας βρέθηκε η πρωθυπουργός της Εσθονίας, Kaja Kallas, σε μια συζήτηση για τη βοήθεια της Ευρώπης προς την Ουκρανία, όπου ανάμεσα στους ομιλητές, ήταν και οι Βαγγέλης Μεϊμαράκης και Νίκος Ανδρουλάκης.
Η Εσθονία, από τις πρώτες χώρες που έσπευσαν να βοηθήσουν την Ουκρανία στέλνοντας και οπλισμό, εκφράστηκε ξεκάθαρα μέσω της πρωθυπουργού της, με την Kallas να ξεκαθαρίζει πως το ΝΑΤΟ δεν είναι επιθετική, αλλά αμυντική συμμαχία, ωστόσο πρέπει να βρεθεί τρόπος ώστε ό,τι έχουν καταστρέψει οι Ρώσοι, να το πληρώσουν.
Τάχθηκε και αυτή υπέρ της αύξησης των κυρώσεων στη Ρωσία, λέγοντας χαρακτηριστικά πως εξακολουθούμε σαν Ευρώπη να ταΐζουμε το τέρας και πως θα πρέπει να πονέσει η Ευρώπη, κόβοντας κάθε γέφυρα για την παροχή της ενέργειας από τη Ρωσία.
Ξεκαθάρισε πως η Ουκρανία πρέπει άμεσα να γίνει δεκτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αφού δίνει μάχη για την Ευρώπη, συμφωνώντας πως η Ουκρανία δεν είναι η μόνη που κινδυνεύει, ενώ στον απολογισμό της κατέληξε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση βγήκε πιο δυνατή από αυτή την κρίση, δεχόμενη χειροκροτήματα.
Ένα συμπέρασμα
Μια έτσι κι αλλιώς ενδιαφέρουσα εμπειρία, απέκτησε ακόμη πιο ιστορικό χαρακτήρα εξαιτίας της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, αφού ζήσαμε από μέσα τις διαβουλεύσεις της Ευρώπης για τη στήριξη στους Ουκρανούς και τις κυρώσεις στη Ρωσία.
Αν κάτι μου έμεινε από τις τρεις ημέρες στο Ευρωκοινοβούλιο, αυτό δεν ήταν άλλο από το θάρρος των Ουκρανών και την πολύ ξεκάθαρη θέση τους: Ευχαριστούμε για τη βοήθεια, αλλά δεν είναι αρκετή. Η Ευρώπη θα πρέπει να επιδείξει ακόμη πιο δυναμική στάση, αν θέλει να ανακόψει την επιθετικότητα των Ρώσων.
Μακάρι αυτό το φρικτό κεφάλαιο στο βιβλίο της παγκόσμιας ιστορίας να κλείσει σύντομα και η Ευρωβουλή να επανέλθει στην κανονική της διάταξη των θεμάτων, αφού είναι μεν ωραίο να βλέπεις την ιστορία να γράφεται μπροστά σου, αλλά όταν αφορά τόσο δυσάρεστα θέματα, καλύτερα να μην το είχες ζήσει ποτέ.