© iStock
ΙΣΤΟΡΙΑ

4 πράγματα που είχαν οι πρωτόγονοι (και δεν έχουμε εμείς σήμερα)

Κρεβάτια με εντομοαπωθητική δράση, ειρηνική συμβίωση με το είδος τους και άλλα στοιχεία που δείχνουν ότι οι άνθρωποι στις πρωτόγονες κοινωνίες ήταν πιο εξελιγμένοι απ' όσο νομίζουμε.

Εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια πριν, όταν ακόμη είχαμε πρωτοσηκωθεί στα δύο πόδια και είχαμε αρχίσει να χρησιμοποιούμε εργαλεία, ο πλανήτης δεν είχε προετοιμαστεί για τη βαρβαρότητα που θα του επιφέραμε. Μοιάζαμε ένα μάτσο άκακα πλάσματα που χιλιετίες αργότερα θα ονομάζαμε Homo Sapiens, χωρίς να είμαστε πια και τόσο περήφανοι για αυτά, χρησιμοποιώντας με απαξιωτική χροιά τον όρο «Πρωτόγονοι».

Ωστόσο, η αλήθεια είναι ότι μέσα στο πέρασμα του χρόνου το ανθρώπινο είδος έχασε μερικές ικανότητες που διέθετε κατά τα προϊστορικά χρόνια, όπως και μερικές γνώσεις που είχε καταφέρει να αποκτήσει με κόπο και μάλλον εμπειρικά.

Μάλλον, ήρθε η ώρα να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τον μακρινό μας πρόγονο, αναγνωρίζοντας ότι σε κάποια σημεία ήταν πιο εξοπλισμένος ή κατά μία έννοια εξελιγμένος από εμάς σήμερα. Αμφιβάλλεις; Παρακάτω τέσσερα στοιχεία που το μαρτυρούν.

Είχαν κρεβάτια με ενσωματωμένα εντομοκτόνα

Οι προϊστορικοί άνθρωποι μπορεί να μη διέθεταν ένα από αυτά τα μοδάτα στρώματα που έχουμε εμείς, αλλά ήταν πολύ έξυπνοι στο να βρίσκουν ένα άνετο μέρος για να κοιμηθούν. Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν απομεινάρια από άνετα «χορταρένια» κρεβάτια στο μέρος Border Caves της Νότιας Αφρικής, κάτι που σημαίνει ότι υπήρχαν κρεβάτια πριν από 200.000 χρόνια.

Πώς τα κατασκεύαζαν; Έπαιρναν τα κλινοσκεπάσματα και τα άπλωναν πάνω από ένα στρώμα τέφρας, προκειμένου να δημιουργήσουν ένα «κρεβάτι», ένα υπερυψωμένο στρώμα μακριά απ’ τη βρομιά, που να απωθεί και τα έντομα παράλληλα: όπως αποκαλύφθηκε, τα υπολείμματα της τέφρας ήταν αναμεμιγμένα με φυσικά εντομοκτόνα, τα οποία κατέστρεφαν μέχρι και τους εξωσκελετούς των εντόμων.

Αυτά τα απολιθωμένα κρεβάτια μαρτυρούν ότι οι πρώτοι άνθρωποι όχι μόνο έχτισαν άνετα σπίτια και άνετα κρεβάτια, αλλά ήξεραν και πώς να κατασκευάζουν φυτοφάρμακα, εντομοκτόνα αλλά και ότι έζησαν σε καλές συνθήκες.

Είχαν επιπλέον οκτώ ανθρώπινα είδη να αλληλεπιδρούν

Μελέτες αποκαλύπτουν ότι υπήρχαν εννέα ανθρώπινα είδη που περιπλανήθηκαν στη Γη πριν από 300.000 χρόνια. Πρόκειται για τα ξαδέλφια μας που έχουν χαθεί εδώ και καιρό.

Οι Homo neanderthalensis ήταν κυνηγοί που κατοικούσαν στις κρύες στέπες της σημερινής ευρωπαϊκής γης. Οι Homo erectus ήταν οι πρώτοι που στάθηκαν όρθιοι και ζούσαν κυρίως στην Ινδονησία. Οι Denisovans κατοικούσαν στην Ασία, ενώ οι Homo rhodesiensis ζούσαν στην κεντρική Ασία. Οι Homo naledi, Homo luzonensis και Homo floresiensis ήταν όλα μικρόσωμα ανθρώπινα είδη που κατέλαβαν τη Νότια Αφρική, τις Φιλιππίνες και την Ινδονησία αντίστοιχα. Επιπλέον, οι μυστηριώδεις άνθρωποι του Red Deer Cave κατέλαβαν μεγάλες περιοχές στην Κίνα.

Παρά την τεράστια ποικιλομορφία και τον αυξανόμενο πληθυσμό τους, οκτώ από τα εννέα είδη εξαφανίστηκαν. Εκτός από τον Homo Sapiens, δεν υπάρχει άλλο ανθρώπινο είδος που να επιβίωσε. Αν και δεν υπήρχαν εμφανείς περιβαλλοντικές καταστροφές, οι περισσότεροι ερευνητές πιστεύουν ότι η εξάπλωση του Homo sapiens ήταν η βασική αιτία αυτής της μαζικής εξαφάνισης.

Μπορούσαν να περπατήσουν πάνω σε μια πυροκλαστική ροή

Κι αν αυτό σου ακούγεται λίγο ακατανόητο, στάσου να εξηγήσουμε: Μια πυροκλαστική ροή είναι ένα επιταχυνόμενο ρεύμα θερμού αερίου και ηφαιστειακής ύλης, το οποίο μπορεί να φτάσει μέχρι και τους 999 βαθμούς Κελσίου! Μόνο μια τέτοια κατάσταση θα μπορούσε να εξηγήσει τα ίχνη ανθρωποειδών 345.000 ετών που ανακαλύφθηκαν σε ηφαιστειακούς βράχους στην πόλη Roccamonfina της Ιταλίας.

Οι Ιταλοί αρχαιολόγοι και γεωλόγοι εξήγησαν ότι αυτές οι πατημασιές θα μπορούσαν να ανήκουν σε κάποιους Νεάντερταλ, υπερβολικά περίεργους που θα πήγαν ως εκεί. Θα μπορούσαν να είχαν επισκεφθεί την περιοχή κατά τη διάρκεια μιας ηφαιστειακής έκρηξης όταν η επιφάνεια θα ήταν μαλακή αλλά δροσερή – πιθανότατα όχι πάνω από 130 βαθμούς Κελσίου.

Και πάλι, υπερβολικά καυτή δηλαδή επιφάνεια για να αντέξει η σημερινή ανθρώπινη πατούσα.

Ήξεραν να ζουν ειρηνικά

Αν και υπήρχαν εννέα διαφορετικά ανθρώπινα είδη καθ’ όλη τη διάρκεια της εξελικτικής πορείας, ήταν διασκορπισμένα σε όλη τη Γη, σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και σπάνια συναντιόντουσαν. Ωστόσο, μερικές μελέτες δείχνουν ότι περίπου 1,9 εκατομμύρια χρόνια πριν, τρία ανθρώπινα είδη συγκατοίκησαν στην ίδια περιοχή της Νότιας Αφρικής. Αν και δεν είναι οι άμεσοι πρόγονοί μας, ήταν όλα ανθρώπινα είδη – τα A. africanus, Paranthropus robustus και H. erectus.

Τα απολιθώματά τους που ανακαλύφθηκαν σε ένα σύμπλεγμα σπηλαίων, το Drimolen Paleo, δεν έδειξαν να υπήρξε καμία βία μεταξύ των τριών, πράγμα που σημαίνει ότι ζούσαν σε ειρήνη και αρμονία. Η σύμπτωση τριών ειδών που ζουν στην περιοχή θα μπορούσε να οφείλεται στη μετανάστευση ενός ή περισσοτέρων ειδών λόγω περιβαλλοντικών παραγόντων.

Και φυσικά ότι δεν είχε γεννηθεί ακόμη ο ανταγωνιστικός Homo Sapiens.