5 καταπληκτικές ανακαλύψεις των Αρχαίων Ελλήνων
- 14 ΑΠΡ 2024
Για περισσότερες από δύο χιλιετίες, οι ιδέες των αρχαίων Ελλήνων κρύβονται πίσω από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ανθρωπότητας. Η φιλοσοφία, η επιστήμη και τα μαθηματικά ξεπήδησαν από τη χώρα μας και εξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο.
Το έργο των αρχαίων Ελλήνων ώθησε τους μουσουλμάνους στοχαστές κατά τη διάρκεια της Ισλαμικής Χρυσής Εποχής, ήταν η σπίθα για την Αναγέννηση και στήριξε τον Διαφωτισμό, ανοίγοντας το δρόμο σε νέες επιστημονικές εξελίξεις, ακόμη και σε νέους τρόπους ζωής.
Αυτές είναι έξι εκπληκτικές ανακαλύψεις από την αρχαία Ελλάδα, που γεννήθηκαν από μερικά από τα μεγαλύτερα μυαλά της ιστορίας.
Το θεώρημα του Πυθαγόρα αποτέλεσε το θεμέλιο της γεωμετρίας
Ο Πυθαγόρας είναι αναμφισβήτητα ο πιο διάσημος μαθηματικός από την αρχαία Ελλάδα (και υπήρχαν πολλοί), και αυτό γιατί σχεδόν κάθε άνθρωπος σε κάποιο σημείο της εκπαιδευτικής του διαδρομής διδάσκεται το ομώνυμο θεώρημά του. Στην αρχαιότητα, αυτό απέδειξε την ύπαρξη των άρρητων αριθμών και αποτέλεσε τον ακρογωνιαίο λίθο της μετέπειτα Ευκλείδειας γεωμετρίας, η οποία παίζει σημαντικό ρόλο στις κατασκευές σήμερα. Με λίγα λόγια, ο κόσμος θα ήταν πολύ διαφορετικός χωρίς τον Πυθαγόρα.
Ο Ιπποκράτης και η ιατρική
Παρακολουθήστε οποιοδήποτε είδος ιατρικού δράματος στο Netflix και δεν θα αργήσετε να ακούσετε τη φράση «όρκος του Ιπποκράτη», που σημαίνει το ιερό καθήκον του γιατρού να «μην κάνει κακό».
Ζώντας τον πέμπτο αιώνα π.Χ., ο Ιπποκράτης ήταν ένας από τους πρώτους γιατρούς στον κόσμο που διερεύνησε την αιτία της ασθένειας πέρα από τις συνήθεις «θεϊκές» εξηγήσεις της εποχής (τη δυσαρέσκεια του Δία, για παράδειγμα).
Είναι γνωστός ως ο «πατέρας της ιατρικής» επειδή υιοθέτησε μια επιστημονική προσέγγιση στη μελέτη της ασθένειας και προσπάθησε να ανακαλύψει θεραπείες, όπως περιγράφεται στα 60 περίπου γραπτά του που σώζονται μέχρι σήμερα. Ο Ιπποκράτης επηρέασε πολλές μελλοντικές γενιές, αλλά ο σημαντικότερος μαθητής του ήταν αναμφισβήτητα ο Γαληνός, ένας Ρωμαίος γιατρός του οποίου το έργο αποτέλεσε θεμέλιο της ευρωπαϊκής και αραβικής ιατρικής για περισσότερο από μια χιλιετία. Ο ίδιος, ισχυρίστηκε ότι όλες οι γνώσεις του προέρχονταν από τον Ιπποκράτη.
Ο Ευκλείδης ήξερε ότι το φως ταξιδεύει σε ευθεία γραμμή
Ο Ευκλείδης, ο οποίος θεωρείται ο «πατέρας της γεωμετρίας», δεν ήταν καθόλου άσχετος με τη μελέτη της φύσης του φωτός και της όρασης. Το έργο του Οπτική, που δημοσιεύθηκε το 300 π.Χ., θεωρείται η πρώτη φορά που ένας μελετητής ασχολήθηκε επιστημονικά με τη φύση του φωτός.
Ο Ευκλείδης θεώρησε ότι το φως διαδίδεται σε ακτίνες και ταξιδεύει σε ευθεία γραμμή, μια μεγάλη απόκλιση από την πλατωνική ιδέα του φωτός ως «αιθερική έκλυση». Η φύση του φωτός και της ανθρώπινης όρασης έγινε ένα τεράστιο πεδίο μελέτης, που απασχόλησε τους Ρωμαίους, τους μουσουλμάνους αστρονόμους, τους στοχαστές της Αναγέννησης, τους επιστήμονες του Διαφωτισμού, ακόμη και τα μυαλά του 20ού αιώνα. Ο Einstein, για παράδειγμα, κέρδισε το Νόμπελ Φυσικής του 1921 όχι για τη γενική θεωρία της σχετικότητας, αλλά για μια ανακάλυψη στον τομέα της οπτικής, γνωστή ως φωτοηλεκτρικό φαινόμενο.
Ο Αρίσταρχος γνώριζε ότι οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω από τον Ήλιο
Η δημοσίευση του Νικόλαου Κοπέρνικου σχετικά με τις περιστροφές των ουράνιων σφαιρών το 1543 αποτελεί σημαντική στιγμή στην ιστορία, καθώς η θεωρία του αμφισβήτησε ευθέως το καθολικό δόγμα που διακήρυττε ότι η Γη βρισκόταν στο κέντρο του ηλιακού συστήματος.
Στην πραγματικότητα, ο Κοπέρνικος επαναλάμβανε ως επί το πλείστον αυτό που κάποιοι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν σχεδόν δύο χιλιάδες χρόνια πριν. Τον τρίτο αιώνα π.Χ., ο Αρίσταρχος θεωρούσε ότι ο ήλιος είχε πολύ μεγαλύτερη μάζα από τη Γη και τοποθέτησε τον πλανήτη στη σωστή τροχιά γύρω από το άστρο. Όπως και το έργο του Κοπέρνικου, η θεωρία του Αρίσταρχου συνάντησε αντιδράσεις και οι ιδέες του τελικά απορρίφθηκαν.
Οι σωστοί υπολογισμοί του Ερατοσθένη
Την ίδια περίπου εποχή που ο Αρίσταρχος διαμόρφωνε το ηλιακό σύστημα στη σωστή του διάταξη, ο Έλληνας μαθηματικός Ερατοσθένης έκανε έναν από τους μεγαλύτερους υπολογισμούς στην παγκόσμια ιστορία. Για σχεδόν 300 χρόνια, οι αρχαίοι Έλληνες γνώριζαν ότι η Γη ήταν στρογγυλή -ο Πυθαγόρας το διαπίστωσε αυτό γύρω στο 500 π.Χ.- αλλά η κατανόηση ότι η Γη ήταν σφαίρα και η κατανόηση των ακριβών αναλογιών της ήταν δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα. O Ερατοσθένης ασχολήθηκε με το δεύτερο. Και τα κατάφερε.
