5 συμπεριφορές που προδίδουν τον πραγματικό χαρακτήρα των ανθρώπων γύρω σου

Το δραματουργικό μοντέλο που ανέπτυξε ο Goffman έλεγε με δύο λόγια ότι οι κοινωνικές σχέσεις είναι σαν θεατρικές παραστάσεις: το άτομο κάθε φορά που δρα λαμβάνει υπόψη ποιοι βρίσκονται γύρω του (ακροατήριο), πού βρίσκεται εκείνη τη στιγμή (σκηνή) και επιλέγει ποια χαρακτηριστικά του εαυτού του να προτάξει ώστε να διαχειριστεί τις εντυπώσεις (ηθοποιός), επιδιώκοντας πχ να γίνει συμπαθής.

Υπό αυτή την έννοια, οι ρόλοι και τα προσωπεία που χρησιμοποιούμε εναλλάσσονται αμέτρητες φορές μέσα στη μέρα, κάποιες φορές αντιστοιχούν σε θέση πρωταγωνιστή και πολλές άλλες σε τυχαίο περαστικό, που μπήκε στο κάδρο κατά λάθος.

Το ερώτημα είναι: μέσα στον καθημερινό χορό των μεταμφιέσεων, υπάρχει τρόπος να διαβάσεις την πραγματικότητα του άλλου κάτω από τη μάσκα που έχει επιλέξει να φορά; Είναι μια υποσυνείδητη διαδικασία, οπότε αυτή η αποκάλυψη απαιτεί παρατηρητικότητα σε συγκεκριμένες στιγμές.

Όταν πέφτουν από τα σύννεφα

Κάθε ανατροπή κρύβει μια απώλεια (πχ εργασιακή θέση, σύντροφο κοκ) και ως εκ τούτου το άτομο για να διαχειριστεί το σοκαριστικό νέο καταφεύγει και πάλι στα πέντε στάδια του πένθους, όπως τα είχε θέσει η Elisabeth Kübler-Ross: άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη και τελικά αποδοχή. Ανάλογα με το στάδιο στο οποίο θα εμμείνει ένα άτομο, προσπαθώντας να ξεπεράσει το σοκ, φανερώνει τα πραγματικά αδύναμα σημεία του.

Όταν δεν τους βλέπει κανείς

Για να επιστρέψουμε στο δραματουργικό μοντέλο του Goffman, το πραγματικό πρόσωπο των ανθρώπων εκδηλώνεται εκτός κοινωνικών σχέσεων: όταν δεν υπάρχει κοινό και σκηνή για να επιτελέσουν τον ρόλο τους. Πόσο συνεπής είναι κάποιος με τις αξίες του; Πόσο απέχουν οι ατομικές συνήθειες κάποιου από την κοινωνική του συμπεριφορά; Έτσι κρίνεται ο σκοπός κάθε πράξης, άρα και το ποιόν αυτού που την πράττει.

Όταν έχουν ελεύθερο χρόνο

Για να οργανωθεί κάθε πεδίο της ζωής μας θέτουμε προτεραιότητες (είτε το κάνουμε συνειδητά ή υποσυνείδητα), απλά στον ελεύθερο χρόνο μας υπάρχουν οι αντικειμενικά λιγότερες δεσμεύσεις. Γι’ αυτό είναι πολύ ενδεικτικό για τον χαρακτήρα κάποιου το πώς γεμίζει τις μπαταρίες του: είναι δείκτης ευφυΐας, εργασιακής ηθικής και αυτοκυριαρχίας.

Όταν μιλούν για τον εαυτό τους

Είναι παθογένεια των καιρών μας η τόσο μεγάλη αυτοπροβολή: από τα social media μέχρι την πρώτη χειραψία που ανταλλάσσεις, υπάρχει η τάση να μιλάς παρά να ακούς, να βιάζεσαι παρά να περιμένεις. Πρόκειται για ένα καθαρό σημάδι ναρκισσιστικής παρόρμησης που εκδηλώνεται με διάφορους τρόπους. Το σημαντικό είναι πώς προβάλλει κάποιος τον εαυτό του: εάν υιοθετεί επιθετικό marketing, χειριστικές συμπεριφορές, τεχνικές passive-aggressive κοκ.

Όταν προσπαθούν να πείσουν

Τι μέσα χρησιμοποιεί κάποιος για να πετύχει τον σκοπό του; Πόσο χειριστικός και εκβιαστικός γίνεται; Το gaslighting είναι ένα πολύ καθημερινό φαινόμενο των ανθρώπινων σχέσεων, αν και γίνεται σε πολύ μικρότερο ποσοστό αντιληπτό από τα θύματα. Το «κάνεις σαν τρελος/-ή», για παράδειγμα, είναι από τις πιο χαρακτηριστικές φράσεις που προδίδουν χειριστική συμπεριφορά.