© Από πρωτοσέλιδο της εποχής της εφημερίδας «Μακεδονία»
ΙΣΤΟΡΙΑ

51 χρόνια πριν, η σύγκρουση δύο τρένων έξω από τη Λάρισα εξελισσόταν σε εθνική τραγωδία

Το σιδηροδρομικό δυστύχημα στον Δοξαρά της Λάρισας εμφανίζει δυστυχώς πολλές ομοιότητες με την τραγωδία στα Τέμπη, κι ας συνέβη πριν από μισό αιώνα.

Το απόγευμα της 16ης Ιανουαρίου του 1972 έμελλε να είναι το τελευταίο για πολλούς από τους επιβάτες της αμαξοστοιχίας «Ακρόπολις Εξπρές», που εκτελούσε το δρομολόγιο Μόναχο –Αθήνα και μιας «πόστας» (αμαξοστοιχία που μετέφερε και το ταχυδρομείο), η οποία κατευθυνόταν από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για ένα από τα πλέον πολύνεκρα δυστυχήματα στη χώρα μας.

Τα δύο τρένα συγκρούστηκαν μετωπικά στο ενδιάμεσο των σταθμών Ορφανά Καρδίτσας και Δοξαρά της Λάρισας, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 19 άνθρωποι (σ.σ.: υπάρχουν πρωτοσέλιδα της εποχής που αναφέρουν τον αριθμό 17) και να τραυματιστούν σοβαρά άλλοι 44. Το τραγικό δυστύχημα που μοιάζει να έχει πολλές ομοιότητες με τη σημερινή σύγκρουση στα Τέμπη, ήταν αποτέλεσμα κακής συνεννόησης μεταξύ των σταθμαρχών των δύο σταθμών σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το δίκτυο ήταν μονής γραμμής και δεν υπήρχαν σύγχρονες μέθοδοι ενδοεπικοινωνίας.

Βέβαια, αυτό έγινε 51 χρόνια πριν. Δε δικαιολογείται να συμβαίνει με τόσο παρόμοιο τρόπο το 2023, που όλα θα έπρεπε να είναι αυτοματοποιημένα.

Ο Νικόλαος Γκέκας, σταθμάρχης Ορφανών και ο Δημήτριος Παπαδόπουλος, σταθμάρχης Δοξαρά, διαφώνησαν για το ποια αμαξοστοιχία θα έπρεπε να έχει προτεραιότητα, επειδή ο ένας ήθελε να γίνει η διασταύρωση στον σταθμό του άλλου. Τη διαφωνία ανέλαβε να επιλύσει από την Αθήνα ο ρυθμιστής κίνησης των τρένων, Γεώργιος Χαλιώτης. Φαίνεται όμως πως η παρέμβαση Χαλιώτη αντί να φτιάξει τα πράγματα τα έκανε ακόμα πιο περίπλοκα.

Οι τρεις υπάλληλοι του ΟΣΕ δεν κατάφεραν να συνεννοηθούν ποτέ όπως έπρεπε, με αποτέλεσμα να καταλάβει ο καθένας κάτι άλλο και κάπως έτσι στις 16:55 τα δύο τρένα μοιραία συγκρούστηκαν. Μάλιστα, τη σύγκρουση που πλέον έμοιαζε προδιαγεγραμμένη την είδε ένας βοσκός από ψηλά, ο οποίος προσπάθησε να προειδοποιήσει τον οδηγό της αμαξοστοιχίας «Ακρόπολις Εξπρές», κουνώντας το παλτό του. Ο οδηγός θεώρησε ότι ο βοσκός τον χαιρετούσε και αντί να θορυβηθεί, ανταπέδωσε τον χαιρετισμό κορνάροντας.

Από τις πιο τραγικές ιστορίες του δυστυχήματος του Δοξαρά, ήταν εκείνη των δύο γυναικών που επενέβαιναν στην «πόστα» και ανέβηκαν στα Ορφανά με σκοπό να κατέβουν στην αμέσως επόμενη στάση. Μια απόσταση μικρότερη των 10 χιλιομέτρων δηλαδή. Η μια γυναίκα έχασε τη ζωή της και η άλλη τραυματίστηκε σοβαρά.

Οι δύο σταθμάρχες, αλλά και ο Χαλιώτης συνελήφθησαν και κατηγορήθηκαν για ανθρωποκτονίες εξ αμελείας και διατάραξη της ασφάλειας των συγκοινωνιών. Στη δική που έγινε τον Νοέμβριο του 1972, οι τρεις άνδρες καταδικάστηκαν σε ποινές φυλάκισης από 3 έως 5 έτη άνευ ανασταλτικού αποτελέσματος.

Τελικά, ο μόνος που εξέτισε την ποινή του ήταν ο Γκέκας, καθώς οι άλλοι δύο αθωώθηκαν στην έφεση.

Αυτό δεν ήταν το μόνο πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα που συνέβη στα χρόνια της Χούντας όμως.

Το 1968 δύο αμαξοστοιχίες, με 2.500 επιβάτες η καθεμία, συγκρούστηκαν έξω από το Δερβένι Κορινθίας με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 34 άνθρωποι και να τραυματιστούν πάνω από 150.

Στην πλειοψηφία τους οι άτυχοι επιβάτες ήταν ετεροδημότες που είχαν μεταβεί στη γενέτειρά τους για να ψηφίσουν στο δημοψήφισμα για το Σύνταγμα της Ελλάδας, που είχε γίνει από τους Συνταγματάρχες.

*η κεντρική φωτογραφία προέρχεται από εξώφυλλο της εποχής της εφημερίδας «Μακεδονία».