59 χρονιά μετά, ακόμα δεν γνωρίζουμε ποιοι δολοφόνησαν τον Malcolm X

Το docuseries με τίτλο Who Killed Malcolm X? προβλήθηκε στο Netflix τον Ιανουάριο του 2020, ένα μήνα πριν τη συμπλήρωση των 55 χρόνων από τη δολοφονία. Κατόπιν της προβολής, ο εισαγγελέας του Manhattan, Cyrus Vance Jr. ζήτησε από την ομάδα του να διενεργήσει προκαταρκτική έρευνα, ώστε να καταλήξει αν υπάρχει λόγος να «ανοίξει» πάλι ο φάκελος της δολοφονίας του Malcolm X, o οποίος ερχόταν στη ζωή μία ημέρα σαν τη σημερινή, στις 19 Μαΐου του 1925.

Ακολούθως, η αστυνομία της Νέας Υόρκης ενημέρωσε πως διέθεσε όσα στοιχεία είχε σχετικά με την υπόθεση, στην εισαγγελία. Το FBI δεν θέλησε να κάνει κάποιο σχόλιο -σε ερώτηση για το αν συνεργάζεται στην έρευνα.

Ο Vance (o οποίος παρεμπιπτόντως, ερευνά και τις οικογενειακές επιχειρήσεις του Donald Trump) έθεσε στο επίκεντρο τις καταδίκες αυτών που είχαν κριθεί ως ένοχοι, αφού προηγήθηκε και η συνάντηση με το Innocence Project, μη κερδοσκοπική ομάδα παροχής νομικών υπηρεσιών που ασχολείται με ανθρώπους οι οποίοι έχουν καταδικαστεί λανθασμένα.

Τι αποκάλυψε το Netflix για τον Malcolm X

Τα ντοκουμέντα που παρουσιάστηκαν στην πλατφόρμα, αποδείκνυαν πως δεν ήταν στη φυλακή εκείνοι που πυροβόλησαν τον άνθρωπο που αφιέρωσε τη ζωή του στην αναγνώριση των δικαιωμάτων των Αφροαμερικανών (ήταν αυτός που έσβησε για πάντα τα επίθετα έγχρωμος και νέγρος), ενώπιον της συζύγου και των παιδιών του, πριν την ομιλία της 21ης Φεβρουαρίου του 1965, στο Aubudon Ballroom, θέατρο του Manhattan.

Δηλαδή, τρία μέλη του Έθνους του Ισλάμ, με το οποίο διέκοψε κάθε δεσμό ο δολοφονηθέντας το 1964. Ο Mujahid Abdul Halim είχε ομολογήσει. Είχε πει και πως οι άλλοι δύο συλληφθέντες δεν ήταν καν στον τόπο του εγκλήματος, παρ’ όλα αυτά οι αρχές είχαν αγνοήσει με προκλητικό τρόπο τα άλλοθι και τις μαρτυρίες. Ο ένας (Khalil Islam) πέθανε το 2009. Έως το τέλος επέμενε πως είναι αθώος. Ο άλλος (Muhammad Abdul Aziz) απελευθερώθηκε μετά 20 χρόνια. Στα 81 δήλωσε ευγνώμων για την απόφαση της εισαγγελίας να ερευνήσει ξανά τα της δολοφονίας.

«Οι Ισλάμ και Αζίζ δεν ήταν καν στο Aubudon Ballroom εκείνη τη μέρα» επιβεβαιώνει ο Abdur Rahman Muhammad, ιστορικός, δημοσιογράφος, συγγραφέας και ακτιβιστής (θεωρείται ένας εκ των πιο σεβαστών αρχών για τη ζωή και την κληρονομιά του Malcolm X), ο οποίος δούλεψε με τον παραγωγό και σκηνοθέτη Phil Bertelsen, για να βρουν όσα πολλοί είχαν κρατήσει κρυμμένα για 55 χρόνια.

Όπως εξήγησε ο ιστορικός «πολλοί μου συνέστησαν να τα παρατήσω. Όπως άρχισα όμως, να συγκεντρώνω πληροφορίες ένιωσα την ευθύνη του “πρέπει” της ολοκλήρωσης αυτής της δουλειάς, αλλιώς δεν θα αποκαλυπτόταν ποτέ η αλήθεια». Χρειάστηκε να βρει έγγραφα μυστικών υπηρεσιών και να κάνει συνεντεύξεις με ανθρώπους που ήξεραν πράγματα και ήταν ακόμα εν ζωή. «Αν πέθαιναν όλοι, θα πέθαινε μαζί τους και η ιστορία».

Ο παραγωγός ομολόγησε πως υπήρχαν κάποιοι που δεν ήθελαν να μάθουν όλοι τι πραγματικά συνέβη «πολλές κυβερνητικές και άλλες υπηρεσίες που δεν ήθελαν να εκτεθούν».

Οι δημιουργοί εξήγησαν ότι «για αρχή έπρεπε να εξηγήσουμε ποιος ήταν ο Malcolm X, ώστε να θέλουν να τον σκοτώσουν, ποιοι τον δολοφόνησαν, αλλά και ποιοι δεν έκαναν κάτι για να τον σώσουν. Τι τον έκανε τέτοια απειλή που πολλές διαφορετικές δυνάμεις αποφάσισαν να εναρμονιστούν, για να τον βγάλουν από τη μέση και τελικά ποιοι προστατεύονται για γενιές». Αμφότεροι οι υπεύθυνοι του docuseries συμφώνησαν πως το τότε αφεντικό του FBI, Edgar Hoover φοβόταν τον Malcolm X.

Το αποκαλυπτικό γράμμα

Στις 21 Φεβρουαρίου του 2021 δημοσιεύτηκε σε όλον τον πλανήτη η πληροφορία πως άνδρας που εργαζόταν ως μυστικός πράκτορας της αστυνομίας στη Νέα Υόρκη από το 1964, είχε αφήσει ένα γράμμα, του οποίου το περιεχόμενο ήταν σύμφωνο με τα ντοκουμέντα του docuseries.

Ο Raymond Wood έγραψε πως το αστυνομικό τμήμα της Νέας Υόρκης και το FBI κάλυψαν τις λεπτομέρειες της δολοφονίας του Malcolm X. Εξήγησε και πώς γνώριζε λεπτομέρειες: είχε αναλάβει την ευθύνη για τη σύλληψη των ανθρώπων ασφαλείας του ακτιβιστή, λίγες ημέρες πριν τη δολοφονία του. Δηλαδή, να διασφαλίσει ότι δε θα είχε κάποιον να τον προστατέψει κατά την ομιλία του στο Aubudon Ballroom.

Το γράμμα έχει την ημερομηνία 25/1/2011 και ο Wood αποφάσισε να καταθέσει σε χαρτί όσα γνώριζε, καθώς πίστευε πως ο καρκίνος δεν του έχει αφήσει πολλές μέρες στη ζωή. Τελικά, πέθανε το Νοέμβριο του 2020.

Μεταξύ αυτών που σημείωσε -όπως δημοσίευσε το ABC News– ήταν ότι «μετείχα σε ενέργειες που εκ των υστέρων είναι αξιοθρήνητες και επιζήμιες για την ανέλιξη των μαύρων ανθρώπων, στους οποίους ανήκω. Η δουλειά μου ήταν να διεισδύσω στους οργανισμούς πολιτικών δικαιωμάτων σε όλη τη New York City, για να βρω αποδεικτικά στοιχεία εγκληματικής δραστηριότητας της οργάνωσης του, ώστε το FBI να τη δυσφημίσει και να προχωρήσει στη σύλληψη των ηγετών.

Οι χειριστές μου, μου είπαν να ενθαρρύνω τους ηγέτες και τα μέλη των γκρουπ των πολιτικών δικαιωμάτων, να διαπράξουν εγκληματικές πράξεις». Ενέπλεξε δύο σε σχέδιο για την ανατίναξη του Αγάλματος της Ελευθερίας. Επισήμανε και ότι «οι ενέργειές μου έγιναν υπό πίεση και το φόβο για αντίποινα. Eίχα δει επανειλημμένως τη βία των συναδέλφων μου και προσπάθησα να παραιτηθώ. Με απείλησαν πως θα με συλλάβουν για κατοχή και εμπόριο μαριχουάνας, αν δεν έκανα ό,τι μου είχαν πει, Δεν γνώριζα πως στόχος ήταν ο Malcolm X».

Κατέληξε στο «ελπίζω αυτές οι πληροφορίες να γίνουν αποδεκτές με την κατανόηση του ότι κουβάλησα αυτά τα μυστικά, με βαριά καρδιά. Λυπάμαι και μετανιώνω για τη συμμετοχή μου στο συμβάν».

Παρέδωσε την ομολογία στον εξάδελφο του, Reggie με την εντολή να αποκαλύψει το περιεχόμενο μετά το θάνατο του, καθώς φοβόταν τις συνέπειες.

«Για δέκα χρόνια κρατούσα την ομολογία κρυφή, φοβούμενος τι μπορεί να συμβεί στην οικογένεια μου και σε εμένα τον ίδιο, αν η κυβέρνηση μάθαινε όσα γνώριζα», δήλωσε ο Reggie Wood (έγραψε βιβλίο με τίτλο The Ray Wood Story που κυκλοφορεί από τις αρχές του μήνα), μετά την παράδοση του γράμματος στις κόρες του Malcolm X, οι οποίες απαίτησαν την επανέναρξη των ερευνών. Εκπρόσωπος της εισαγγελίας βεβαίωσε μέσω του AFP πως «οι έρευνες είναι ενεργές και σε εξέλιξη».

*Το κείμενο δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στις 22 Φεβρουαρίου του 2021.