6 μεσαιωνικές εφευρέσεις που άλλαξαν τον κόσμο
- 27 ΦΕΒ 2022
Ποιες είναι, όμως, οι πιο σημαντικές από αυτές τις εφευρέσεις που συνέβησαν μεταξύ του 10ου και του 16ου αιώνα μ.Χ. στην Ευρώπη και πώς άλλαξαν τη ζωή των μεσαιωνικών ανθρώπων προς το καλύτερο;
Τυπογράφος
Πρόκειται για μία από τις πιο σημαντικές εφευρέσεις στην ιστορία του ανθρώπου. Όλα ξεκίνησαν τα μέσα του 15ου αιώνα, όταν ο Γουτεμβέργιος, ένας Γερμανός σιδηρουργός, δημιούργησε για πρώτη φορά τον επίπεδο τυπογράφο. Ο ίδιος κατάφερε να κατασκευάσει γράμματα από ξύλο ή μέταλλο, τα οποία όταν τα τοποθετούσε στη σειρά μπορούσε να σχηματίσει λέξεις, φράσεις, σελίδες ακόμη και ολόκληρα βιβλία.
Επειδή, όμως, ο ίδιος ήταν φτωχός, ύστερα από μια αποτυχημένη επένδυση σε επιχείρηση κατασκευής κατόπτρων, συνεταιρίστηκε με έναν χρηματιστή που έβαλε τα χρήματα για την εκτύπωση των πρώτων εντύπων. Το πρώτο βιβλίο που τυπώθηκε, σύμφωνα με τα ιστορικά δεδομένα, ήταν η Βίβλος στα λατινικά, ή η «Βίβλος του Γουτεμβέργιου» όπως ονομάζεται, η οποία εκτίθεται σήμερα στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης.
Η εφεύρεση έφερε επανάσταση στον κόσμο των γραμμάτων, καθώς υπολογίζεται πως μέχρι τα μέσα του 16ου αιώνα, είχαν εκτυπωθεί περίπου 200 εκατ. βιβλία σε όλο τον κόσμο. Ο λόγος για τον οποίο η εφεύρεση του Γουτεμβέργιου υπήρξε σημαντική, ήταν το γεγονός ότι η γνώση έπαψε να είναι προνόμιο των λίγων και έγινε κτήμα χιλιάδων ανθρώπων που μπορούσαν πια να μορφωθούν και να ανταλλάξουν γραπτώς τις ιδέες τους.
Coffee Houses / Cafes / Καφενεία
Ο καφές υπολογίζεται πως εισήχθη για πρώτη φορά στην Ευρώπη μεταξύ του 16ου και 17ου αιώνα και γρήγορα απέκτησε τεράστια δημοτικότητα σε ολόκληρη την ήπειρο. Πέρα από τη γεύση και τα αρώματά του, το συγκεκριμένο ποτό / ρόφημα έφερε τα πρώτα coffee houses στα οποία συγκεντρώνονταν οι κάτοικοι μιας πόλης και αντάλλασσαν τις απόψεις τους για διάφορα θέματα που τους απασχολούσαν. Στην Αγγλία οι συγκεκριμένοι χώροι ονομάστηκαν και «πανεπιστήμια της δεκάρας», καθώς κάθε άτομο μπορούσε να πληρώσει μια δεκάρα για την αγορά ενός φλιτζανιού καφέ και να συμμετάσχει σε οποιαδήποτε συζήτηση -καμιά φορά και λογομαχία- επιθυμούσε.
Καρότσια
Πρόκειται για ακόμη μία από τις πιο σημαντικές εφευρέσεις της ανθρωπότητας. Τα πρώτα μονότροχα καρότσια εμφανίστηκαν στην Κίνα τον 2ο αιώνα μ.Χ, ωστόσο, η εφεύρεση άργησε περίπου χίλια χρόνια μέχρι να φτάσει στην Ευρώπη. Σε αντίθεση με τα πρώτα, όμως, αυτά που κυκλοφόρησαν στην Ευρώπη ήταν πιο εξελιγμένα καθώς δεν είχαν τον τροχό τοποθετημένο στο κέντρο του καροτσιού αλλά στο μπροστινό του μέρος, κάτι που έκανε πιο εύκολη την κίνησή του ιδιαίτερα όταν ήταν φορτωμένο με βαριά αντικείμενα. Η σημασία του είναι εξαιρετική καθώς με αυτόν τον τρόπο οι μεταφορές των υλικών και των αγαθών έγιναν πιο εύκολες και λιγότερο κοστοβόρες.
Γυαλιά οράσεως
Σήμερα, όποιος αντιμετωπίζει πρόβλημα με την όρασή του επισκέπτεται ένα κατάστημα οπτικών και, ύστερα από την εισήγηση του οφθαλμιάτρου, αγοράζει τα κατάλληλα γυαλιά οράσεως για να μπορεί να βλέπει καθαρά κατά τις εργασίες του. Αυτή είναι μια πολυτέλεια, λοιπόν, την οποία δεν είχαν οι άνθρωποι που έζησαν στη γη από τον 13ο αιώνα μ.Χ και πριν.
Τα πρώτα γυαλιά οράσεως, υπήρξαν μία από τις πιο σημαντικές εφευρέσεις στην ανθρώπινη ιστορία, διέφεραν, ωστόσο, αρκετά από τα σημερινά καθώς δεν είχαν σκελετό και στέκονταν στη μύτη αυτών που τα φορούσαν. Πέρα από την πρακτική τους σημασία, για αρκετούς αιώνες το συγκεκριμένο αξεσουάρ που κατασκευαζόταν αρχικά από σίδερο, ξύλο, κέρατο ή κόκαλο θεωρήθηκε σύμβολο σοφίας και μόρφωσης.
Χαρτονομίσματα
Μπορεί σήμερα το ηλεκτρονικό χρήμα να αντικαθιστά σταδιακά το χάρτινο, ωστόσο, για ολόκληρους αιώνες τα χαρτονομίσματα ήταν η κύρια μορφή συναλλαγής μεταξύ των ανθρώπων. Σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία, τα χαρτονομίσματα εφευρέθηκαν στην Κίνα τον 11ο αιώνα μ.Χ. Η καινοτομία έφερε μια τεράστια επανάσταση στην οικονομία της αυτοκρατορίας καθώς μέχρι τότε όλες οι συναλλαγές γίνονταν με κέρματα. Με αυτόν τον τρόπο, οι έμποροι μπορούσαν πια να απαλλαγούν από το τεράστιο φορτίο των χάλκινων νομισμάτων που έπρεπε να μεταφέρουν σε κάθε ταξίδι μαζί τους και να μειώσουν το βάρος των καραβιών.
Η εφεύρεση άργησε να φτάσει στη Γηραιά Ήπειρο, με το πρώτο επίσημο χαρτονόμισμα επί ευρωπαϊκού εδάφους να τυπώνεται στις 16 Ιουλίου 1661 από την τράπεζα της Στοκχόλμης. Στην Ελλάδα η εισαγωγή χαρτονομίσματος έγινε το 1841.
Μηχανικά ρολόγια
Μέχρι τη μεσαιωνική περίοδο δεν υπήρχε ακριβής τρόπος μέτρησης του χρόνου, με τους ανθρώπους να βασίζονται στην κλεψύδρα και στην κίνηση του ήλιου. Τα πρώτα μηχανικά ρολόγια εφευρέθηκαν στην Ευρώπη στις αρχές του 14ου αιώνα και ήταν μεγάλες συσκευές κατασκευασμένες από σίδηρο. Χτίζονταν συνήθως σε καμπαναριά ή κοινόχρηστους πύργους πόλεων. Αυτά τα ρολόγια δεν είχαν καντράν, αλλά χρησιμοποιούσαν κουδούνια. Ήταν σε δημόσια θέα για να μπορούν να τα βλέπουν όλοι, ενώ ακόμη και εκείνοι που δεν είχαν οπτική επαφή, μπορούσαν να υπολογίσουν την ώρα από τις πόσες φορές χτυπούσε η καμπάνα.
