© Andres Simon / Unsplash
ΥΓΕΙΑ

7 παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για καρκίνο του παχέος εντέρου πριν τα 50

Τι πρέπει να προσέξεις και ποια είναι τα στοιχεία που έχουν ανησυχήσει τους επιστήμονες.

O καρκίνος του παχέος εντέρου θεωρείτο ασθένεια των ηλικιωμένων, πριν διπλασιαστούν μυστηριωδώς τα περιστατικά μεταξύ των νεαρών ενηλίκων τα τελευταία χρόνια. Για να έχεις μια εικόνα, τη δεκαετία του ‘90 το 11% των περιπτώσεων αφορούσε άτομα ηλικίας κάτω των 55 ετών. Το 2021 έγινε το 1/5 όλων των διαγνώσεων.

Οι επιστήμονες θορυβήθηκαν τόσο με τις εξελίξεις, που αφενός έθεσαν θέμα μείωσης -κατά 5 χρόνια- της συνιστώμενης ηλικίας για προσυμπτωματικό έλεγχο (είναι στα 45) και άρχισαν αμέσως τη δουλειά του εντοπισμού των παραγόντων που οδήγησαν στην αύξηση της νόσου και δη σε μικρότερες ηλικίες.

Εναντίον τους δεν είχαν μόνο το χρόνο, αλλά και το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος τύπος καρκίνου δε δίνει «σημάδια» πριν εξαπλωθεί. Έτσι, μειώνονται άρδην οι πιθανότητες επιτυχούς θεραπείας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο το 1/3 όλων των καρκίνων του παχέος εντέρου διαγιγνώσκεται σε αυτό το πρώιμο στάδιο. Είναι αυτό που δίνει πιθανότητες επιβίωσης πέντε ή περισσότερων χρόνων μετά τη διάγνωση, σε περισσότερα από 9 στα 10 άτομα. Αν ανιχνευθεί στο 4ο στάδιο, οι πιθανότητες επιβίωσης για πέντε χρόνια μετά τον εντοπισμό γίνονται 14%.

Πρόσφατη δημοσίευση εργασίας που έκαναν οι ερευνητές του εργαστηρίου του Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα αποκάλυψε παράγοντες που φαίνεται να θέτουν τους νέους άντρες σε υψηλότερο κίνδυνο.

Όλα όσα αυξάνουν τον κίνδυνο

καρκίνος του εντέρου © iStock

Είναι οι εξής:

  • η μεγαλύτερη ηλικία (35 έως 49 ετών)
  • η χρήση αλκοόλ
  • η υψηλή ασφαλιστική συμμετοχή
  • η συγγένεια πρώτου ή δεύτερου βαθμού (πχ γονέας, αδερφός ή θείος), με κάποιον που ‘χει καρκίνο του παχέος εντέρου
  • άλλο υψηλό ρίσκο (πχ να είναι κάποιος καπνιστής)
  • η μη τακτική χρήση στατινών
  • η μη χρήση στεροειδών αντιφλεγμονωδών (πχ ασπιρίνη ή ιβουπροφαίνη)

Οι ερευνητές διαπίστωσαν και ότι οι άνδρες που έχουν συγγενή με καρκίνο του παχέος εντέρου, έχουν υπερδιπλάσιες πιθανότητες από τους συνομηλίκους τους να αναπτύξουν τη νόσο.

Η ενεργή χρήση αλκοόλ αυξάνει τον κίνδυνο κατά 75% (προκαλεί βλάβη στα κύτταρα του παχέος εντέρου και αλλαγή στο μικροβίωμα του εντέρου), η ύπαρξη υψηλής ασφαλιστικής συμμετοχής (κάνει τους ανθρώπους πιο επιφυλακτικούς στον τρόπο που αναζητούν την ιατρική φροντίδα) κατά 61%. Το υπέρβαρο σχετίστηκε με +15% και το λιπόβαρο με 9%.’

Προτάθηκε πως η τακτική λήψη στεροειδών αντιφλεγμονωδών και στατινών μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου, επειδή επηρεάζουν την παραγωγή προσταγλανδινών στα κύτταρα που καλύπτουν το κόλον. Πρόκειται για ορμόνη που εμπλέκεται στη φλεγμονή.