7 σκοτεινές αλήθειες για τη σκληρότητα των σοβιετικών Γκουλάγκ
- 9 ΔΕΚ 2023
Πρόκειται για ένα από τα πιο γνωστά αρκτικόλεξα της παγκόσμιας ιστορίας, το οποίο μεταφρασμένο στα ελληνικά σήμαινε «Κύρια Διεύθυνση Σωφρονιστικών Στρατοπέδων Εργασίας» και διεθνώς έμεινε στην ιστορία ως Γκουλάγκ. Υπήρξαν περισσότερα από 30.000 Γκουλάγκ στη Σοβιετική Ένωση και στα 30 περίπου χρόνια που το σύστημα αυτό της εξορίας δούλεψε, πέρασαν από εκεί πάνω από 18 εκατομμύρια άνθρωποι. Από αυτούς, σχεδόν 1.600.000 πολίτες, πέθαναν. Εκτείνονταν σε όλη τη σοβιετική έκταση και τα πιο σκληρά θεωρούνταν εκείνα της Σιβηρίας.
Η εξορία αποτελούσε μέρος της ρωσικής τιμωρίας, χρόνια πριν επανάσταση των Μπολσεβίκων. Ακόμα και στην τσαρική Ρωσία, χιλιάδες πολίτες και αρκετοί επιφανείς μεταξύ τους είχαν βρεθεί στην εξορία, ενώ και οι ίδιοι οι σοβιετικοί ηγέτες (Stalin, Lenin, Trotsky) είχαν περάσει εξορίες.
Μετά την επανάσταση και τον θάνατο του Lenin, o Stalin θέλοντας να επιτύχει την κολεκτιβοποίηση της Σοβιετικής Ένωσης, προχώρησε στην εκκαθάριση των Κουλάκων, οι οποίοι ήταν οι αγρότες που κατείχαν μεγαλύτερη από την προβλεπόμενη έκταση γης και στήριζαν διστακτικά την επανάσταση.
Για το λόγο αυτό ίδρυσε τα Γκουλάγκ, έτσι ώστε να πετύχει την «αποκουλακοποίηση» όσο το δυνατόν πιο γρήγορα. Παρ’ όλα αυτά η συνέχεια για τα στρατόπεδα εργασίας ήταν αρκετά χειρότερη από αυτή. Παρακάτω θα βρεις 7 facts για όσα συνέβαιναν στα σοβιετικά Γκουλάγκ, μέχρι αυτά να διαλυθούν μερικά χρόνια μετά τον θάνατο του Stalin.
Οικογένειες αιχμαλώτων πολέμου
Όταν οι Σοβιετικοί αντιμετώπιζαν την καταστροφική γερμανική εισβολή κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι οικογένειες των αιχμαλώτων πολέμου έγιναν επίσης θύματα του σκληρού καθεστώτος του Stalin. Σε μια απελπισμένη προσπάθεια να αποτρέψει την παράδοση, ο Stalin διέταξε τη φυλάκιση των οικογενειών των αιχμαλώτων πολέμου στα Γκουλάγκ, αποδίδοντάς τους οικογενειακή ευθύνη. Δεν θυσιάστηκαν μόνο οι στρατιώτες, αλλά και οι αθώοι αγαπημένοι τους υπέστησαν τη φρίκη των Γκουλάγκ.
Οι γυναίκες υπέστησαν ακόμα χειρότερες συνθήκες
Η σκληρότητα στο Γκούλαγκ ήταν ένα καθολικό ζήτημα, αλλά οι γυναίκες αντιμετώπιζαν ακόμη χειρότερες συνθήκες από τους άνδρες. Πολλές συνελήφθησαν ως «κόρες εχθρών του κράτους», ξεριζώθηκαν από τις οικογένειές τους και υποβλήθηκαν στην ίδια εξοντωτική εργασία με τους άντρες. Αν και αυτό δεν ήταν το τέλος των δεινών τους. Συχνά δέχονταν επιθέσεις και είχαν ελάχιστες ευκαιρίες για συντροφικότητα. Προκειμένου να επιβιώσουν, οι γυναίκες έπρεπε να αναλάβουν ρόλο «συζύγου στρατοπέδου», δημιουργώντας σχέσεις ανάγκης και όχι επιλογής. Η τρομακτική πραγματικότητα ρίχνει φως στις αδιανόητες κακουχίες που υπέστησαν οι γυναίκες στα σοβιετικά Γκουλάγκ.
Εργάζονταν μέχρι θανάτου
Όσο σκληρό και αν φαίνεται σήμερα, αυτή ήταν η ζοφερή πραγματικότητα για αμέτρητους κρατούμενους στα σοβιετικά Γκουλάγκ. Χωρίς να υπολογίζουν την ευημερία τους, οι κρατούμενοι υποβάλλονταν σε εξοντωτική εργασία χωρίς καμία ανάπαυλα. Πολλοί από αυτούς στερούνταν κατάλληλου ρουχισμού και εργαλείων, καθιστώντας τα ήδη εξαντλητικά τους καθήκοντα ακόμη πιο δύσκολα. Ο ρωσικός χειμώνας είναι ίσως ο σκληρότερος στον κόσμο και πολλές φορές οι κρατούμενοι πάγωναν στην κυριολεξία από το κρύο. Τα σοβιετικά Γκουλάγκ ήταν πραγματικά παγίδες θανάτου μεταμφιεσμένες σε στρατόπεδα εργασίας.
Τους έστελναν για θυσία στο μέτωπο
Φαντάσου να είσαι αιχμάλωτος στα σοβιετικά Γκουλάγκ, υπομένοντας ήδη αφάνταστα βάσανα, και να σε στέλνουν στην πρώτη γραμμή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου για να εξιλεωθείς για τα εγκλήματά σου. Αυτό ακριβώς συνέβη σε αμέτρητους αιχμαλώτους κατά τη διάρκεια του πιο σκοτεινού κεφαλαίου της ιστορίας. Ο Stalin και ο Molotov εξέδωσαν διαταγή με την οποία οι κρατούμενοι των Γκουλάγκ μεταφέρθηκαν σε ειδικά ποινικά τάγματα του Κόκκινου Στρατού, όπου τους ανατέθηκαν επικίνδυνα καθήκοντα στο Ανατολικό Μέτωπο.
Αυτοί οι κρατούμενοι, ήδη συντετριμμένοι και ταλαιπωρημένοι, θα έπεφταν σε μία από τις πιο θανατηφόρες συγκρούσεις στην ιστορία. Ήταν ένας σκληρός τρόπος για το σοβιετικό καθεστώς να τιμωρεί και να εκμεταλλεύεται όσους θεωρούσε εχθρούς του κράτους. Ενδεικτικό είναι ότι από 1.600.000 περίπου νεκρούς των Γκουλάγκ, οι μισοί σκοτώθηκαν τα χρόνια του πολέμου.
Παιδιά και βρέφη φυλακισμένα
Στον ζοφερό και τρομακτικό κόσμο των σοβιετικών Γκουλάγκ, δεν υπέφεραν μόνο οι ενήλικες. Στον απόηχο του ρωσικού εμφυλίου πολέμου, ένας συγκλονιστικός αριθμός άστεγων παιδιών και νέων στη Σοβιετική Ένωση εξαναγκάστηκαν σε μια εγκληματική ζωή και στη συνέχεια στάλθηκαν στα Γκούλαγκ. Για τις νέες μητέρες στα κολασμένα στρατόπεδα, οι συνθήκες ήταν πέρα για πέρα άθλιες. Αντιμετώπιζαν πλήρη έλλειψη χώρων υγιεινής, σωστής διατροφής και βασικών αναγκών, με αποτέλεσμα τον πρόωρο βρεφικό θάνατο και την καχεκτική ανάπτυξη αυτών των παιδιών.
Σκότωνε ο ένας τον άλλον
Σε μια απελπισμένη μάχη για επιβίωση, όπου οι κρατούμενοι έκαναν τα πάντα για να ικανοποιήσουν την πείνα τους και τη δίψα τους για ζωή, δεν ήταν λίγες οι περιπτώσεις που οι κρατούμενοι σκότωναν ο ένας τον άλλον για λίγες μερίδες φαγητού. Με την πείνα να τους οδηγεί στα άκρα, έβλεπαν τους συγκρατούμενούς τους ως εμπόδια στη δική τους επιβίωση. Η ανατριχιαστική πραγματικότητα δίνει μια φρικιαστική εικόνα της αδίστακτης φύσης που επικρατούσε στα στρατόπεδα.
Ένα μέτωπο εργασίας σκλάβων
Φανταστείτε να φυλακίζεστε όχι μόνο για τα υποτιθέμενα εγκλήματά σας, αλλά και για την οικονομική σας αξία. Αυτό ακριβώς συνέβαινε στα σοβιετικά Γκουλάγκ. Ο πραγματικός σκοπός αυτών των στρατοπέδων δεν ήταν απλώς η τιμωρία, αλλά να χρησιμεύσουν ως μέτωπο δουλεμπορικής εργασίας για τα φιλόδοξα σχέδια του Stalin να εκσυγχρονίσει και να κολεκτιβοποιήσει τη Σοβιετική Ένωση.
Οι Κουλάκοι όπως είδαμε ήταν από τα πρώτα θύματα των Γκουλάγκ, ενώ πολλοί από αυτούς δολοφονήθηκαν άμεσα, δίχως καν να σταλθούν εκεί. Οι φρουροί των Γκουλάγκ ήταν επιφορτισμένοι με το να τηρούν την τάξη με κάθε κόστος, επομένως παρά τις εξοντωτικές συνθήκες διαβίωσης, τα όποια παράπονα και οι προσπάθειες για διαφυγή ήταν άκαρπα.
