Instagram
EXPLAINED

All Eyes On Rafah: Η εικόνα που έγινε viral στα social media και η προέλευσή της

Μόνο στο Instagram, περισσότεροι από 33 εκατομμύρια χρήστες έχουν μοιραστεί το συγκεκριμένο γραφικό με το σύνθημα «Όλα τα μάτια στη Ράφα».

Το βράδυ της Τρίτης (28/05), τα stories των χρηστών στο ελληνικό Instagram ήταν το ίδιο story – κάτι που συνέβη όχι μόνο εδώ, αλλά σχεδόν σε ολόκληρο τον πλανήτη. Ο ένας μετά τον άλλον μοιράζονταν το την ίδια ακριβώς εικόνα με το ίδιο σύνθημα: ένα AI-generated γραφικό, που απεικονίζει προσφυγικό καταυλισμό με τις σκηνές να σχηματίζουν τη φράση ή καλύτερα το hashtag All Eyes On Rafah. 

Μέχρι στιγμής, η συγκεκριμένη εικόνα έχει αναδημοσιευτεί από περισσότερους από 33 εκατομμύρια χρήστες. 

Κι ενώ το hashtag έχει κατακλύσει το διαδίκτυο από τις αρχές Μαΐου, όταν ο ισραηλινός στρατός ξεκίνησε να βομβαρδίζει τμήματα της ανατολικής πόλης Ράφα, αποτυπώνοντας τη διεθνή κατακραυγή για τη γενοκτονία που συντελείται στη Λωρίδα της Γάζας εδώ και μήνες, η χρονική στιγμή της δημιουργίας του AI-generated γραφικού δεν είναι τυχαία. 

Ήρθε λίγα 24ωρα μετά τη σφαγή αμάχων που διέταξε το Ισραήλ, βομβαρδίζοντας προσφυγικό καταυλισμό κοντά στη Ράφα, σκοτώνοντας τουλάχιστον 40 ανθρώπους και τραυματίζοντας σοβαρά δεκάδες. Τα βίντεο και οι εικόνες με γονείς να κουβαλάνε τα άψυχα σώματα των νεκρών παιδιών τους είναι σπαρακτικά. 

Ποιος δημιούργησε τη viral εικόνα στο Instagram;

Τα credits για την εικόνα, που αποτελεί ένα Instagram sticker που καλεί τον κάθε χρήστη με τη σειρά του να το μοιραστεί στην ιστορία του, ανήκουν στον λογαριασμό @Shahv4012, που ανήκει στον φωτογράφο Chaa My, ο οποίος έχει δημιουργήσει και άλλες εικόνες που περιγράφουν τον πόνο των αμάχων της περιοχής και τη φρικωδία του πολέμου. 

Τι σημαίνει το All Eyes On Rafah και ποιος ο στόχος του;

Στο TikTok, το hashtag #AllEyesOnRafah μετρά μέχρι στιγμής πάνω από 200 χιλιάδες αναρτήσεις και στο Instagram περισσότερες από 118 χιλιάδες. Στα ελληνικά μεταφράζεται ως «Όλα τα μάτια στη Ράφα». 

Η φράση έγινε κεντρικό σύνθημα από οργανώσεις όπως οι Save the Children, Oxfam, Americans for Justice in Palestine Action, Jewish Voice for Peace και Palestine Solidarity Campaign, που τη χρησιμοποιούν σε διαμαρτυρίες σε Ευρώπη, Αμερική και Αυστραλία και εξαπλώθηκε με ταχείς ρυθμούς στο διαδίκτυο και στα social media. Στόχος είναι να κάνει έκκληση στον κόσμο να μην αποστρέφει το βλέμμα σε όσα συμβαίνουν στη Ράφα, όπου έχουν καταφύγει έως και 1,4 εκατομμύρια άμαχοι, καθώς η ισραηλινή θηριωδία συνεχίζεται. 

Ποια είναι η προέλευση της φράσης;

Σύμφωνα με το Forbes, προήλθε από δήλωση που έκανε τον Φεβρουάριο ο Rick Peeperkorn, διευθυντής του Γραφείου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τα Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη, λίγες ημέρες αφότου ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Benjamin Netanyahu διέταξε να δημιουργηθεί σχέδιο εκκένωσης της πόλης ενόψει των προγραμματισμένων επιθέσεων για την εξάλειψη των τελευταίων προπυργίων της Χαμάς.

Ο Peeperkorn ανέφερε μεταξύ άλλων: «Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στη Ράφα».

Μπορεί μια ανάρτηση στα social media να κάνει τη διαφορά;

@anil_lobo I’m not someone in the right position or in power to speak about what’s happening right infront of us , but Social Media has the power to let the world know what is actually going on in Rafah #alleyesonrafah #theanilobo ♬ original sound – anil_lobo

Εδώ οι απόψεις διίστανται, όπως διαβάζουμε στο rnz.co.nz, με τον Dr Bodo Lang, καθηγητή του Τμήματος Marketing Analytics στο Massey University να σημειώνει:  

«Βλέπουμε να υπάρχει μία ισχυρή διεθνής πίεση στο Ισραήλ για τη σφαγή στη Ράφα, με τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να παροτρύνουν τους ηγέτες σε όλο τον κόσμο να κάνουν περισσότερα για να σταματήσουν τον πόλεμο.

Εδώ όμως προκύπτει το εξής ερώτημα: μπορεί μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να κάνει πραγματικά τη διαφορά; Και ναι και όχι. Είναι μία αρχή για ευαισθητοποίηση και κινητοποίηση των κοινωνιών. Έχουμε αντίστοιχα παραδείγματα, όπως του Black Lives Matter και του πολέμου στην Ουκρανία. Από κάπου πρέπει να γίνει η αρχή, έστω και σε μικρή κλίμακα, και στην εποχή μας η αρχή αυτή είναι τα social media. Αυτό που συμβαίνει στην Παλαιστίνη μας αφορά όλους. Ας ελπίσουμε η διαδικτυακή κατακραυγή να ασκήσει μοχλό πίεσης για κατάπαυση του πυρός».