Άνδρος: Πού θα φας, πού θα πιεις και πού θα κολυμπήσεις
Παραλίες με κρυστάλλινα νερά, άφθονες πηγές, πέτρινα πυργόσπιτα, αρχοντικά, πολιτισμός και τέχνες σε ένα νησί μόλις δύο ώρες μακριά από την Αττική.
- 13 ΑΥΓ 2023
Ως «αληθινό παράδεισο» περιέγραφε την Άνδρο ο Ανδρέας Εμπειρίκος, το νησί, που όπως είχε πει, του έβγαλε τα βαθύτερα συναισθήματα για την ποίηση. Στο εκτενές λεύκωμα Η Άνδρος του Ανδρέα Εμπειρίκου, ο αναγνώστης πραγματοποιεί μια κατάδυση στον γενέθλιο τόπο του ποιητή, σε 324 σελίδες με 240 ανδριώτικες φωτογραφίες και ένα ανθολόγιο των γραπτών του σχετικά με το νησί.
Είναι το βορειότερο νησί των Κυκλάδων και δεύτερο σε έκταση μετά τη Νάξο. Χαρακτηρίζεται από φυσικό κάλλος, καθώς έχει να επιδείξει παραλίες με καταγάλανα νερά, πηγές, πλατάνια και ποταμάκια, πέτρινα πυργόσπιτα, καθώς επίσης πολιτισμό και τέχνες.
Χαρακτηριστικό είναι το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Χώρα, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1979, με αφορμή την έκθεση των έργων του Ανδριώτη γλύπτη Μιχάλη Τόμπρου. Αυτή την περίοδο φιλοξενεί την περιοδική έκθεση «Χρόνης Μπότσογλου, Η αδιάλλακτη ειλικρίνεια της ενσυναίσθησης». Στην είσοδο της Χώρας, ξεχωρίζει και η Καΐρειος Βιβλιοθήκη, η οποία ιδρύθηκε το 1987.
Γνωστότερες πηγές του νησιού είναι οι Σάριζα και Λεζίνα, που έχουν ιαματικές ιδιότητες. Στη νότια και νοτιοανατολική πλευρά, τα αιωνόβια πλατάνια, οι ελιές, τα κυπαρίσσια, οι καρυδιές και οι λεμονιές αποτελούν μια ευχάριστη έκπληξη για τους περιηγητές.
Η Άνδρος βρίσκεται μόλις δύο ώρες μακριά από την Αττική, από το λιμάνι της Ραφήνας, γεγονός που την καθιστά σε ιδανικό προορισμό ακόμα και για ένα Σαββατοκύριακο. Αν την επιλέξεις όμως για περισσότερες ημέρες, να είσαι σίγουρος ότι θα σε ανταμείψει.
Λιμάνι της είναι το Γαύριο, το οποίο συνδέεται με τη Ραφήνα, με τακτικά δρομολόγια. Για να γνωρίσεις όμως το νησί, θα πρέπει να περιηγηθείς στα χωριά του και φυσικά στη Χώρα που θα σε κερδίσει με τα αρχοντικά της σπίτια αλλά και την ιστορία της.
Χτισμένη πάνω σε χερσόνησο, καταλήγει σε ένα μικρό νησάκι που πάνω του είναι κτισμένο το μεσαιωνικό κάστρο. Μπροστά και αριστερά του κάστρου υπάρχει ο φάρος Τουρλίτης, ο μοναδικός φάρος παγκοσμίως που είναι κτισμένος πάνω σε βράχο, μέσα στη θάλασσα. Εντυπωσιακή είναι και η θέα προς την Αγία Θαλασσινή, ένα εκκλησάκι χτισμένο πάνω σε βράχο.
Σήμα κατατεθέν της Άνδρου είναι ο Αφανής Ναύτης. Έργο του Μιχαήλ Τόμπρου, δεσπόζει από το 1959 στην πλατεία της Ρίβας, στο κάτω άκρο της Χώρας, προς τιμή όλων των ναυτικών που έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα.
Πού θα φας
Η Άνδρος ξεχωρίζει για τα γλυκά της. Από τα υπέροχα γλυκά του κουταλιού, όπως καρυδάκι, τυλιχτό νερατζάκι, παμπιλόνι και περγαμόντο, τα αμυγδαλωτά με ανθόνερο, τα καλτσούνια με γέμιση καρύδι και μέλι και το παστέλι, που φτιάχνεται από ντόπιο καρύδι και σουσάμι μέχρι τις παστελαριές (ξερά σύκα, με τριμμένο καρύδι, κανέλα και σουσάμι), το νησί ξεχωρίζει για τις συνταγές του.
Ύστερα είναι τα τυριά της. Από το Βολάκι, σε σχήμα κώνου, που είναι ιδανικός μεζές, και την Πετρωτή, που μπαίνει σε πίτες ή συνοδεύει φρούτα ως επιδόρπιο μέχρι την πικάντικη Κοπανιστή, αναζήτησε τα τοπικά τυριά. Σήμα κατατεθέν του νησιού είναι η φρουτάλια. Πρόκειται για ομελέτα, με πατάτες κομμένες σε λεπτές στρογγυλές φέτες, μυρωδικά, ντόπια λουκάνικα και γλίνα (λίπος χοιρινού), που της δίνουν την ιδιαίτερη γεύση.
Εκτός από τα εξαιρετικά σπιτικά λουκάνικα, στην Άνδρο μπορεί κανείς να αναζητήσει λούζες -καπνισμένα κομμάτια από χοιρινό, μαριναρισμένα σε κόκκινο κρασί με μάραθο και πιπέρι.
Πάνω στο γραφικό πλακόστρωτο της Χώρας, βρίσκεται η Ενδοχώρα, ένα εστιατόριο που υπακούει στις τάσεις του μινιμαλισμού και του νησιώτικου ντεκόρ. Το μενού περιλαμβάνει πιάτα της ελληνικής και μεσογειακής κουζίνας, που ενσωματώνουν τα τοπικά υλικά. Έτσι θα φας λαδένια με ντομάτα, κρεμμύδι, λούζα και βολάκι, ριζότο με πετρωτή και κρέμα σουμάδας.
Στο χωριό Υψηλού στην Ασημολεύκα θα απολαύσεις φρουτάλια, καθώς ατενίζεις τη Χώρα, ενώ αν αναζητάς δροσιά και μπύρα, θα τα βρεις στις Μενήτες. Για μικρά ψαράκια στο τηγάνι, φρέσκες πατάτες τηγανητές και άλλους νόστιμους μεζέδες πήγαινε στου Παριανού στα Αποίκια, ενώ αν αγαπάς το κρέας, επιβάλλεται μια στάση στο κλασικό κρεατάδικο του Κόσση για συκώτι τυλιγμένο σε μπόλια.
Στο ζαχαροπλαστείο Ζαϊρης, που βρίσκεται στην περιοχή Μεσσαριά και αποτελεί μια οικογενειακή επιχείρηση με μεγάλη παράδοση στο νησί, θα προμηθευτείς μερικά από τα πιο ονομαστά ανδριώτικα γλυκά και παγωτό δικής τους παραγωγής.
Πού θα πιεις
Αν μένεις στη Χώρα, η βραδινή έξοδος καταλήγει στα σκαλάκια της Λήθης. Οι χαρακτηριστικές καμάρες της αυλής και τα σκαλάκια με θέα την παραλία του Παραπορτίου, είναι ιδανικά σημεία για να απολαύσεις το ποτό σου. Σε ωραίο σημείο βρίσκεται το Νέω Bar, δίνοντας την επιλογή να συνδυάσεις το cocktail σου με πίτσα.
Στο Μπατσί, το Buka Cocktail Bar, έχει άκρως καλοκαιρινή διάθεση, διοργανώνοντας Dj sets που κρατάνε μέχρι το πρωί.
Πού θα κολυμπήσεις
Στην Άνδρο συναντάς παραλίες για οικογένειες, πλήρως οργανωμένες και εύκολα προσβάσιμες, αλλά και πιο απομονωμένες. Με άμμο, βότσαλο και βράχια, για όλα τα γούστα.
Στη δυτική πλευρά του νησιού βρίσκονται οι μεγάλες αμμώδεις παραλίες, όλες υπήνεμες, εύκολα προσπελάσιμες και αξιοποιημένες τουριστικά, αν αναζητάς beach bars και γραφικά ταβερνάκια. Στον κεντρικό δρόμο που οδηγεί από το Γαύριο στο Μπατσί, συναντάς τον Άγιο Πέτρο, τη μεγαλύτερη παραλία του νησιού, αμμώδη, με ρηχή θάλασσα, ωστόσο αρκετά εκτεθειμένη στα μελτέμια. Είναι πλήρως οργανωμένη παραλία, με ξαπλώστρες και beach bar, όπως και η Χρυσή Άμμος.
Κρυστάλλινα νερά βρίσκεις στον Φελλό, στο βορειοδυτικό τμήμα του νησιού. Πολύ μεγάλη αμμουδιά, με καθαρά νερά, το βάθος των οποίων ποικίλλει. Δεν είναι οργανωμένη αλλά έχει δέντρα που εξασφαλίζουν σκιά.
Στις Αποθήκες, έναν μικρό και γραφικό κολπίσκο, ακριβώς στο κέντρο της δυτικής πλευράς του νησιού, στην περιοχή της Σταυροπέδας, βουτάς επίσης σε καταγάλανα νερά, ενώ αν έχεις όρεξη για περπάτημα, υπάρχει η παραλία της Παλαιόπολης, εκεί όπου βρισκόταν το αρχαίο λιμάνι του χωριού, που ήταν και η πρώτη πρωτεύουσα της Άνδρου. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη, γι΄αυτό φρόντισε να έχεις τα απαραίτητα.
Κορθί, Βίντζι, της Γριάς το Πήδημα, βρίσκονται στην ανατολική πλευρά της Άνδρου. Χρειάζεται προσοχή όταν υπάρχουν μελτέμια και βορειανατολικοί άνεμοι.
Παραπόρτι και Νειμποριό είναι οι κολπίσκοι που αγκαλιάζουν τη Χώρα. Η πρώτη αμμουδιά είναι εκτεθειμένη σε βόρειους ανέμους και χρειάζεται προσοχή λόγω των υπόγειων ρευμάτων. Αν θέλεις όμως να κάνεις μια πραγματικά ανδριώτικη βουτιά, αυτή πρέπει να είναι στην Καμάρα, κάτω από τον Αφανή Ναύτη.
Αμέσως μετά το χωριό Στενιές, βρίσκεις τα Γιάλια. Στα εμπρός Γιάλια υπάρχει χαλικάκι, καθώς και χοντρά βότσαλα, ενώ στα πίσω έχει αμμουδιά. Τα πίσω Γιάλια τα προσεγγίζεις με τα πόδια, αφήνοντας το αυτοκίνητο στον κεντρικό δρόμο.
Ψιλή άμμο, μικρό λευκό βότσαλο και μαγευτικά νερά συναντάς στα Άχλα. Πλούσια και χρυσή άμμο βρίσκεις στο Ζόρκο, ενώ αν θέλεις να απομονωθείς, υπάρχουν οι παραλίες Μικρή και Μεγάλη Πέζα στη βόρεια πλευρά του νησιού. Δεν συνιστώνται όταν φυσούν βόρειοι άνεμοι, καθώς λόγω της θέσης τους είναι εκτεθειμένες στα μελτέμια.
***
Η Άνδρος συνδέεται με την Αττική από το λιμάνι της Ραφήνας με το λιμάνι του Γαυρίου και το ταξίδι διαρκεί 2 ώρες με συμβατικό πλοίο. Υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια, που αυξάνονται τα Σαββατοκύριακα και το καλοκαίρι. Το νησί συνδέεται επίσης απευθείας με την Τήνο και τη Μύκονο με καθημερινά δρομολόγια καθώς επίσης και με τη Σύρο.
