Αρχιτεκτονική, πολιτισμός, καλό φαγητό: Το Μπιλμπάο τα έχει όλα

«Ήταν ανέκαθεν μία πλούσια πόλη και αυτό λόγω των ορυχείων», εξήγησε συνοπτικά η δημοσιογράφος-παρουσιάστρια στη χώρα των Βάσκων Vanessa Sanchez σε μια συνέντευξη. Η παράδοση στο μέταλλο είναι ολοφάνερη, έστω και με μια γρήγορη βόλτα στα στενά της παλιάς πόλης. «Αυτό συνεχίστηκε μέχρι την ύφεση του 1980, οπότε και οι τοπικοί παράγοντες άρχισαν να σκέφτονται το σύγχρονο Μπιλμπάο».

Και έτσι εγένετο αυτό που βλέπουμε σήμερα. Το έμβλημα αυτής της νέας εποχής δεν είναι άλλο από το Μουσείο Guggenheim φυσικά, με την υπογραφή του Frank Gehry.

Τα εγκαίνια έγιναν το 2000 και έκτοτε λέγονται όροι όπως Guggenheim effect και Bilbao effect. Η νέα πραγματικότητα, δύο δεκαετίες μετά το κομβικό γεγονός, συναντάει ένα Μπιλμπάο των 350.000 κατοίκων, με συνολικά υψηλό βιοτικό επίπεδο (διαθέτει μία από τις 20 θέσεις στη λίστα με τον υψηλότερο μέσο όρο ευημερίας ανά πολίτη) και βολική αστική «διαρρύθμιση».

Άριστο συγκοινωνιακό δίκτυο, εύκολος προσανατολισμός, γρήγορες μετακινήσεις. Ακόμη και με τα πόδια, ή το ποδήλατο, που έχει την τιμητική του πλάι στον ποταμό και τις σχετικές λωρίδες. Και για το κομμάτι της πόλης που είναι χτισμένο πάνω στους βράχους, υπάρχουν κυλιόμενες σκάλες και τραμ. Ένα τέτοιο μπορείς να πάρεις για να φτάσεις στην κορυφή του βουνού Αρτξάντα, για το πιο γνωστό mirador: από εκεί θα αποκτήσεις μια γεμάτη εικόνα από το «άπλωμα» του νέου Μπιλμπάο, όπως και την απόσταση που το χωρίζει από τη θάλασσα.

Αρκετοί παίρνουν το τρένο για την παραλία Gorlizeko, είτε το φανταστικό σκηνικό στο San Juan de Gaztelugatxe με τον απόκρημνο βράχο και την εκκλησία. Για λίγες όμως ημέρες, το Μπιλμπάο αρκεί. Έχει ενέργεια, ζωντάνια, εναλλαγές και πολύ γούστο. Είναι μια πεντακάθαρη πόλη, όπου θα ήθελες να ζεις.

Πιάσε την αύρα του Μπιλμπάο

Από το ύψωμα του mirador, θα εντοπίσεις γρήγορα τα βασικά τοπόσημα – από τη μία, η βασκική παράδοση με τους υψίκορμους γοτθικούς ναούς, από την άλλη τα σύγχρονα αρχιτεκτονικά έργα, που ξεφύτρωσαν σαν μανιτάρια μετά το φημισμένο μουσείο.

Οπότε δεν υπάρχει καλύτερη πόλη για να υιοθετήσεις την ιδιότητα του φλανέρ, ξεκινώντας από την παλιά πόλη, το μέρος όπου αντιστοιχεί στο εμπορικό κέντρο της πόλης, έχοντας πλήρως πεζοδρομηθεί από το 1979.

Μέσα στα καλντερίμια, ανακαλύπτεις τη γοητεία των Βάσκων. Ξέρουν να απολαμβάνουν τη στιγμή, χωρίς βιασύνες: μουσικοί πιάνουν πόστο, περαστικοί χορεύουν αυθόρμητα, ενώ οι τουρίστες ψάχνουν να βρουν το ονομαστό σημείο Siete Calles, τους επτά δρόμους δηλαδή που χρονολογούνται από τον 14ο αιώνα.

Ονειρεύεσαι το επόμενο ταξίδι σου στο εξωτερικό; Κάνε την κράτησή σου από τώρα για να ζήσεις μαγικές στιγμές στους πιο αγαπημένους σου προορισμούς

Τα δύο μεγάλα μνημεία εκεί γύρω είναι ο Καθεδρικός Ναός του Σαντιάγκο, ένα πολύ επιβλητικό κτίριο το οποίο είναι ίσως και το παλαιότερο της πόλης, και η εκκλησία San Nicolás – μια ωδή στο μπαρόκ, απέναντι από το επίσης αποστομωτικό Teatro Arriaga.

Σε αυτό το θέατρο χτυπάει η καρδιά του πολιτισμού για το Μπιλμπάο με παραστάσεις, συναυλίες, χορευτικά σόου. Ο έτερος ισχυρός πυλώνας στην πόλη είναι το Azkuna Zentroa, ένα πολυδύναμο πολιτιστικό κέντρο (σε ένα επίσης εντυπωσιακό, ανακαινισμένο κτίριο που άλλοτε ήταν αποθήκες οίνου) με διεθνές βλέμμα και επίκαιρους προβληματισμούς. Εικαστικές εγκαταστάσεις, εκθέσεις και πειραματικές παραστάσεις παρουσιάζονται.

Κατά τα άλλα, δεν είναι λίγα τα κτίρια που θα τραβήξουν το βλέμμα, καθώς τριγυρνάς στη σύγχρονη πλευρά του Μπιλμπάο, παράλληλα με το λιμάνι:

Tο μεγάλο Εκθεσιακό Κέντρο του Μπιλμπάο, το κρυστάλλινο οικοδόμημα του Υπουργείου Δημόσιας Υγείας με τις τεθλασμένες επιφάνειες, οι δύο πανομοιότυποι γυάλινοι πύργοι στην Isozaki Atea, όπως και η πιο όμορφη από τις εννιά συνολικά γέφυρες που συνδέουν τις δύο όχθες της πόλης, η γέφυρα Zubizuri, η οποία παρεμπιπτόντως κατασκευάστηκε από τον πολύ οικείο σε εμάς αρχιτέκτονα, Santiago Calatrava.

Και για το τέλος αφήσαμε τον μεγάλο πρωταγωνιστή: το μουσείο Guggenheim. Μοιάζει με ένα πελώριο, αφαιρετικό καράβι, από τις άκρες του οποίου κάθε μία ώρα απελευθερώνονται σύννεφα ατμών. Μια κτιριακή σύνθεση κυρίως από μέταλλο και καμπύλες, ένα απελευθερωμένο σώμα που προκαλεί τον θαυμασμό από την πρώτη στιγμή. Από δίπλα του, στέκεται ο πιστός «σκύλος» του Jeff Koons, ένα μεγάλο κουτάβι από στρώμα λουλουδιών, όπως και η ανατριχιαστική αράχνη της Louise Bourgeois.

Μην κάνεις δεύτερη σκέψη για το εισιτήριο: είναι από τις λίγες φορές που βρίσκεσαι μπροστά στην πόρτα ενός τόσο υποδειγματικού μουσείου. Αν και περισσότερη τέχνη Βάσκων καλλιτεχνών εκτίθεται στο Μουσείο Καλών Τεχνών στην πόλη. Το μέταλλο έχει, και πάλι, την τιμητική του.

 Η πλούσια γεύση των Βάσκων

Αυτό που στην υπόλοιπη Ισπανία αποκαλούν tapas, εδώ λέγεται pintxos – και είναι πεντανόστιμα. Εκτός αυτού, είναι ο καλύτερος τρόπος να γευτείς την ταυτότητα της βασκικής κουζίνας, εφόσον είναι μικρές οι μπουκιές και αλλάζεις συνέχεια γεύσεις: χοιρινό με ελαιόλαδο, τόνος, κροκέτες και βασκικά τυριά, με γεμιστά μανιτάρια και ελιές. Μπουκιές απόλαυσης πάνω σε ψωμάκια. Υπάρχουν σε όλο το Μπιλμπάο αλλά τα καλά μαγαζιά φαίνονται από τις ατελείωτες σειρές συνδυασμών επάνω στα τραπέζια.

Πιο γνωστά μπαρ για να απολαύσεις βασκικό κρασί (το τοπικό κρασί ονομάζεται txakoli, είναι ελαφρώς αφρώδες), συνοδεία των λαχταριστών pintxos είναι το Gure Toki και το Casa Victor Montes – αμφότερα βρίσκονται στην πλατεία Nueva, το πιο ζωντανό σημείο της πόλης, ειδικά αν είναι μία μέρα με ήλιο. Είναι σύνηθες οι τουρίστες να γυρνούν από μαγαζί σε μαγαζί στην παλιά πόλη, ψάχνοντας τους καλύτερους μεζέδες. Και οπωσδήποτε, περνούν ένα πρωινό στην υπαίθρια αγορά Mercado de la Ribera.

Αλλά το Μπιλμπάο δε θα απογοητεύσει ούτε τους εκλεπτυσμένους ουρανίσκους: έξι εστιατόρια βραβευμένα με αστέρι Michelin διαθέτει η πόλη, το πιο γνωστό εκ των οποίων είναι το Azurmendi, το οποίο έχει πετύχει τριπλή διάκριση στον κορυφαίο θεσμό, επιμένοντας στη λογική της αειφορίας και τη σοφή επεξεργασία αγνών πρώτων υλών.