Μπορεί ο μεταπνευμονοϊός να προκαλέσει μία νέα πανδημία;

Αδιανόητο, αλλά λες να μας περιμένει στη γωνία μια καινούργια πανδημία με την αλλαγή της χρονιάς; Και να ζήσουμε το έργο πάλι από την αρχή; Μάσκες, καραντίνα, πανικός και εμβόλια;

Σε μία πρώτη ανάγνωση, τα δεδομένα φαίνονται ανάλογα με εκείνα τα οποία, μια πενταετία πριν, προανήγγειλαν το ξέσπασμα του κορονοϊού, της πανδημίας που σημάδεψε τον 21ο αι. με περισσότερους από 7 εκατ. επιβεβαιωμένους θανάτους ως τώρα:

Τα δυσάρεστα νέα ήρθαν από το Κινεζικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, όταν εξέδωσε ανακοίνωση για απότομη αύξηση σε ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού και συγκεκριμένα σε έναν ιό που προκαλεί ανησυχία – έναν «μυστηριώδη ιό», όπως ονοματίστηκε άκριτα από ειδησεογραφικές σελίδες και αναρτήσεις στα social media, που συνοδεύονταν από εικόνες πανικού στα νοσοκομεία της Κίνας και ιδιαίτερα στα παιδιατρικά τμήματα.

Μέσα στις επόμενες μέρες, κρούσματα αναφέρθηκαν στην πολυπληθή Ινδία, τη Μαλαισία, το Καζακστάν, πολλαπλασιάστηκαν οι επιβεβαιωμένες μολύνσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ την Τετάρτη 8/1 καταγράφηκε το πρώτο κρούσμα του ίδιου ιού και στην Ελλάδα, όσο μαθαίνουμε από τα διεθνή Μέσα ότι οι κινεζικές αρχές προχωρούν σε πιο αυστηρή παρακολούθηση της εξάπλωσης, με όλα τα σημάδια να μαρτυρούν έτσι την αυγή μιας νέας πανδημίας.

Είναι όμως έτσι τα πράγματα ή βιώνουμε συμπτώματα φόβου από το συλλογικό τραύμα που μας άφησε η Covid-19;

Ποιος είναι αυτός ο νέος «μυστηριώδης ιός» που εξαπλώνεται;
Ούτε νέος, ούτε μυστηριώδης είναι στην πραγματικότητα ο συγκεκριμένος ιός, όπως τόνισαν στα ελληνικά όσο και τα διεθνή Μέσα επιστήμονες, απαντώντας στον συλλογικό πανικό που καλλιεργήθηκε. Ο ανθρώπινος μεταπνευμονοϊός (human metapneumovirus -hMPV), όπως είναι η ιατρική ονομασία του, είναι διαδεδομένος εδώ και δεκαετίες σε όλο τον κόσμο – για την ακρίβεια, ανακαλύφθηκε το 2001 από επιστήμονες της Ολλανδίας, αλλά σε αρκετές έρευνες εκτιμάται πως υφίσταται από το 1958, ενώ σύμφωνα με άλλες πηγές από ακόμη παλιότερα.

Είναι πιθανό να έχει νοσήσει ο καθένας μας, δηλαδή;
Όχι απλώς πιθανό, αλλά το πιθανότερο, πράγμα το οποίο σημαίνει ότι διαθέτουμε τα αντίστοιχα αντισώματα. Όπως ανέφερε σε τηλεοπτική τοποθέτηση ο Γκίκας Μαγιορκίνης, επίκουρος καθηγητής υγιεινής και επιδημιολογίας στο ΕΚΠΑ, οι περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι όλα τα παιδιά έχουν μολυνθεί μία φορά από τον hMPV μέχρι την ηλικία των πέντε ετών. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο στην Ελλάδα νοσούν από τον συγκεκριμένο ιό 5-10 % των παιδιών, χωρίς βέβαια να αντιλαμβάνονται την ασθένεια ως κάτι διαφορετικό σε σχέση με τη γρίπη.

Είναι τόσο αντίστοιχο με τη γρίπη;
Ναι, πρόκειται για έναν απ’ τους δεκάδες αναπνευστικούς ιούς, και έτσι οι περισσότεροι ασθενείς με hMPV εμφανίζουν συμπτώματα κρυολογήματος (όπως βήχα, καταρροή και ρινική συμφόρηση, πονόλαιμο, ίσως πυρετό κ.λπ.), κατά βάση σε ήπια μορφή – σε πιο ήπια μορφή από τη γρίπη, δηλαδή. Σαφώς και μπορεί να είναι επικίνδυνος για συγκεκριμένες περιπτώσεις ασθενών, είτε να οδηγήσει σε δευτερογενείς λοιμώξεις του κατώτερου αναπνευστικού (π.χ. βρογχιολίτιδα, βρογχίτιδα ή πνευμονία), αλλά δεν συντρέχει λόγος γενικής ανησυχίας, πόσο μάλλον πανικού. Άλλωστε, είναι τέτοιου επιπέδου ο κίνδυνος του μεταπνευμονοϊού που δεν έχει χρειαστεί να ανακαλυφθεί εμβόλιο ως τώρα.

Δεν θα μπορούσε να προκαλέσει μια νέα πανδημία, λοιπόν.
Όχι, δεν προκύπτει κάτι τέτοιο από τα μέχρι στιγμής στοιχεία σε αντίθεση με την κινδυνολογία που απλώθηκε: δεν πρόκειται για έναν νέο ιό (όπως γνωρίζαμε από νωρίς ότι ίσχυε για τον κορονοϊό) και η εξάπλωσή του είναι περιστασιακή, λόγω του κρύου καιρού που ευνοεί γενικότερα την εξάπλωση λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού. Επίσης, δεν είναι τόσο μεταδοτικός όσο ο κορονοϊός.

Τότε, προς τι ο πανικός που προκλήθηκε διεθνώς;
Σίγουρα, δεν είναι κάτι πρωτοφανές – συχνά πυκνά εμφανίζεται στη δημόσια σφαίρα από μια νέα ασθένεια η οποία περιγράφεται με κινδυνολογικό τρόπο από τα Μέσα, σε μία προσπάθεια αύξησης της επισκεψιμότητας. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό στην τωρινή περίπτωση η οποία κατά σύμπτωση φέρει φαινομενικά πολλές συγγένειες με εκείνη του κορονοϊού. «Νομίζω ότι ένα μέρος αυτής της ανησυχίας οφείλεται στην υπάρχουσα προκατάληψη από την Covid-19 που ξεκίνησε επίσης στην Κίνα», ανέφερε στο Independent ο Δρ Simon Williams, ερευνητής δημόσιας υγείας και λέκτορας ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Σουόνσι στην Ουαλία.

Κατανοητό, αλλά στην Κίνα γιατί έχουν σημάνει κατάσταση εκτάκτου ανάγκης;
Όπως φαίνεται, οι «εικόνες χάους» που μεταφέρθηκε διεθνώς για την Κίνα περιλαμβάνουν την υπερβολή, ίσως και την παραποίηση. Ρεπορτάζ από το India Times αναφέρει ότι τα βίντεο από τα «κατάμεστα νοσοκομεία» στις βόρειες επαρχίες είναι παραπλανητικά, παραθέτοντας υλικό που δείχνει άδειους διαδρόμους και καμία αίσθηση πανικού. Παράλληλα, από το Asia Fact Check Lab διαπιστώθηκε ότι φωτογραφία στην οποία φαίνεται ομάδα ασθενών να περιμένει κάτω από παρόμοιο «τρομοκρατικό» τίτλο για την κατάσταση στην Κίνα (στην πλατφόρμα X), αποτελεί στιγμιότυπο από τον Ιανουάριο του 2023, όχι τωρινό.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ