Δεν είναι καύσωνας, είναι η κλιματική αλλαγή που καλπάζει

Στις αρχές Ιουλίου, ο Καναδάς βίωσε ένα πρωτόγνωρο κύμα ζέστης με φονικές επιπτώσεις. Το θερμόμετρο κατέγραψε 49,3 βαθμούς Κελσίου σε μια χώρα που είναι γνωστή για τους παγωμένους χειμώνες με αποτέλεσμα να υπάρξουν δεκάδες νεκροί. Περίπου δύο εβδομάδες αργότερα, οι πρωτοφανείς πλημμύρες σε Γερμανία και Βέλγιο στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 180 νεκρούς. Δυστυχώς, η κλιματική αλλαγή δείχνει τα δόντια της, έτσι τόσο ο καύσωνας όσο και κάθε άλλου είδους καταστροφές είναι πια μάλλον αναμενόμενες.

Μήπως, όμως, δε συνδέονται όλες αυτές οι αρνητικές εξελίξεις με αυτήν; Ναι, υπάρχει και αυτή η περίπτωση. H προαναφερθείσα όμως έρευνα με επικεφαλής τον E.M. Fischer αποδεικνύει ότι οι συνδέσεις είναι πολύ περισσότερες από όσες τελικά νομίζουμε ή θέλουμε να πιστεύουμε.

Η καμπύλη της κανονικότητας

Στον πιο πάνω πίνακα της NASA βλέπει κανείς τις αλλαγές που παρουσιάζονται στην καμπύλη η οποία  ορίζει αυτό που απλοϊκά θα μπορούσαμε να ονομάσουμε ως «φυσιολογικές και αναμενόμενες θερμοκρασίες». Τι ακριβώς παρατηρούμε επί της ουσίας; Ότι ακόμη και η παραμικρή αλλαγή της καμπύλης προς τα δεξιά κάνει τις υπερβολικά υψηλά και πρωτόγνωρες θερμοκρασίες πολύ περισσότερο πιθανές.

Έτσι, καθώς στην Ελλάδα περιμένουμε θερμοκρασίες που θα αγγίξουν ακόμα και τους 45 βαθμούς Κελσίου, το The Conversation αναφέρει κάποια στοιχεία που δείχνουν το μέγεθος του προβλήματος: οι 46 βαθμοί Κελσίου που σημειώθηκαν στο Πόρτλαντ διαλύουν κάθε προηγούμενο ρεκόρ και δε θα γίνονταν ποτέ πραγματικότητα αν ο πλανήτης δε βρισκόταν σε φάση υπερθέρμανσης εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Πιο συγκεκριμένα, οι περισσότεροι ερευνητές συμφωνούν πως αν συνεχίσουμε να εκπέμπουμε τους ίδιους ρύπους ως ανθρωπότητα, αν δεν αλλάξουμε δηλαδή πορεία, οι φονικοί καύσωνες θα είναι δύο έως επτά φορές πιο πιθανοί για τα επόμενα τριάντα χρόνια, και τρεις έως 21 φορές πιο πιθανοί για την περίοδο 2051-2080. Η λέξη «κόλαση» περιγράφει πιστά την κατάσταση.

Σημαντική σημείωση που λειτουργεί ως δραματική λεπτομέρεια: η περιβαλλοντική καταστροφή στους Τροπικούς είναι τέτοια ώστε ο Αμαζόνιος να εκπέμπει πια περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από όσο απορροφά.

Τι προκαλεί η κλιματική αλλαγή;

Θα μπορούσε να ήταν ταινία καταστροφής αν δεν ήταν ωμή πραγματικότητα γεμάτη απαισιοδοξία. Για όσους συνεχίζουν να αρνούνται την κλιματική αλλαγή τα στοιχεία είναι συντριπτικά.

Καταρχάς, οι έρευνες δείχνουν ότι οι καύσωνες θα διαρκούν από εδώ και πέρα για πολύ μεγαλύτερους περιόδους. Αντίστοιχα, η υπερθέρμανση του πλανήτη κάνει τους πάγους να λιώνουν με συνεπές αποτέλεσμα το επίπεδο των θαλασσών να ανεβαίνει. Αυτό έχει ως μοιραίο αποτέλεσμα να παρατηρούνται πρωτόγνωρες και καταστροφικές πλημμύρες σαν και αυτές που έπληξαν τη Γερμανία πρόσφατα.

Όσο για τις ξηρασίες και τις πυρκαγιές; Οι πρώτες είναι πιο πιθανές καθώς ο ζεστός αέρας εξατμίζει πολύ πιο γρήγορα τα αποθέματα νερού, τα οποία μπορεί να βρίσκονται σε δεξαμενές ή ακόμα και στην υγρασία των δασών. Κάπως έτσι, οι πυρκαγιές βρίσκουν περισσότερη καύσιμη ύλη: εκατοντάδες στρέμματα από ξερά κλαδιά περιμένουν σαν βόμβες έτοιμες να πάρουν φωτιά.

Τέλος, οι βροχές μπορεί να γίνουν καταρρακτώδεις καθώς ο θερμός αέρας είναι ικανός να κουβαλήσει περισσότερους υδρατμούς στα σύννεφα. Σε γενικές γραμμές, μιλάμε για φαινόμενα για τα οποία δεν είμαστε ακόμα προετοιμασμένοι ενώ παράλληλα λειτουργούν ως μια αλληλένδετη αλυσίδα από δυσεπίλυτα προβλήματα.

Κλιματική αλλαγή και καύσωνας

Πρόσφατα κυκλοφόρησε μία γνωμάτευση που έκανε λόγο για «πυροθύελλα» η οποία κατάκαψε πριν τρία χρόνια το Μάτι Αττικής. Μία πυρκαγιά με άλλα λόγια τόσο δυνατή και τόσο γρήγορης εξέλιξης που τα ανθρώπινα μέσα αδυνατούν να σβήσουν. Μάλιστα, το πιο απαισιόδοξο της γνωμάτευσης αυτής ήταν το γεγονός ότι αν δεν αλλάξουμε κάτι ως ανθρωπότητα θα πρέπει να συνηθίσουμε τέτοια φαινόμενα.

Η κλιματική αλλαγή χτυπά εδώ και πολύ καιρό το καμπανάκι του κινδύνου αλλά εμείς σφυρίζουμε αδιάφορα. Η καταστροφική πυρκαγιά που ξέσπασε πρόσφατα στη Σταμάτα Αττικής ήταν μάλλον μια προειδοποιητική βολή. Ίσως, την επόμενη φορά τα πράγματα να μην πάνε κατ’ ευχήν.

Τελικά, ελάχιστη σημασία έχει το κατά πόσο ο τελευταίος καύσωνας που βιώνουμε είναι αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής ή απλά ένα στατιστικά αναμενόμενο φαινόμενο. Αυτό είναι μια λεπτομέρεια που καλούνται να διευκρινίσουν οι μετεωρολόγοι.

Το ουσιαστικό ζήτημα βρίσκεται αλλού: από εδώ και στο εξής, αν δεν αλλάξουμε πορεία στο θέμα της κλιματικής αλλαγής, θα πρέπει να συνηθίσουμε σε μια νέα δυστοπική πραγματικότητα.

Ο ερημικός κόσμος του Mad Max μοιάζει ακόμα μακρινός, δυστυχώς όμως κάνουμε ό,τι μπορούμε για να γίνει πραγματικότητα.