Δον Θεόδωρος Γκριέγκο, ο πρώτος Έλληνας που πάτησε το πόδι του στην Αμερική το 1528
Γλύτωσε από τυφώνα, σώθηκε από επίθεση των Ινδιάνων, για να εξαφανιστεί κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες στα δάση της άγνωστης ακόμη τότε ηπείρου.
- 18 ΙΟΥΝ 2022
Στις 17 Ιουνίου 1527 ένας στόλος με πέντε πλοία ξεκίνησε από ένα λιμάνι της Ισπανίας με απώτερο προορισμό την Αμερική. Στόχος όλων των ριψοκίνδυνων θαλασσοπόρων ήταν να ανακαλύψουν τη νέα γη που κανείς ακόμη δε γνώριζε τι μπορεί να κρύβει – χρυσάφι, διαμάντια ή μήπως κάτι περισσότερο πολύτιμο; Ανάμεσά τους ήταν και ένας Έλληνας, ο Θεόδωρος Γκριέγκο (σ.σ: θα πει «Έλληνας» στα Ισπανικά) πιο γνωστός και ως Don Teodoro.
Οι πληροφορίες που έχουμε για τη ζωή του είναι ελάχιστες. Πολλοί υποστηρίζουν πως γεννήθηκε σε κάποιο νησί του Αιγαίου, ενώ υπάρχουν και εκείνοι που θεωρούν ότι είχε καταγωγή από την Κεφαλλονιά.
Όπως οι περισσότεροι Έλληνες νησιώτες εκείνης της εποχής έγιναν ναυτικοί και γύρισαν όλον τον πλανήτη, δουλεύοντας σε εμπορικά πλοία και ανακαλύπτοντας νέους κόσμους. Η μοίρα του Θεόδωρου Γκριέγκο ήταν στην Ισπανία. Μόνο που το ταξίδι του στην Αμερική έμενε να είναι και το τελευταίο του.
Το επικίνδυνο ταξίδι στην Αμερική
Σύμφωνα με τα διασωθέντα αρχεία, ο Θεόδωρος Γκριέγκο είχε μεγάλη γνώση στην κατασκευή και τη συντήρηση των πλοίων και για αυτό επιλέχθηκε για το ταξίδι. Και όχι μόνο αυτό: στον Έλληνα ναυτικό είχε δοθεί και τουφέκι για παν ενδεχόμενο, διαχωρίζοντάς τον έτσι από τους απλούς ναύτες. Ο Θεόδωρος Γκριέγκο ήταν ένας πεπειραμένος θαλασσινός και ένας μισθοφόρος που θα εκτελούσε χρέη εξερευνητή.
Τον Σεπτέμβριο και έπειτα από τρεις μήνες ταξιδιού, ο στόλος έπιασε λιμάνι στον Άγιο Δομίνικο. Το πλήρωμα, όμως, ήταν λιγότερο καθώς, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού στον Ατλαντικό Ωκεανό, υπήρχαν αρκετοί ναύτες που δεν τα κατάφεραν και πέθαναν στη διαδρομή. Οι νεκροί τελικά αντικαταστάθηκαν από ναύτες που αγοράστηκαν στον Άγιο Δομίνικο. Όταν πια τα πλοία είχαν γεμίσει με νέες προμήθειες ξεκίνησαν με προορισμό την Αμερική. Ένας τυφώνας, όμως, έβαλε δύσκολα στους θαλασσοπόρους.
Υπολογίζεται πως συνολικά 60 άντρες έχασαν τη ζωή τους και πνίγηκαν στα νερά του ωκεανού. Ο μοναδικός Έλληνας ναυτικός της αποστολής επέζησε μαζί με 30 ακόμη συνοδοιπόρους και τελικά στις 14 Απριλίου 1528 κατάφερε να φτάσει στη Φλόριντα. Οι Ινδιάνοι ενημερώθηκαν άμεσα για την έλευσή τους. Γι’ αυτό και μερικές μέρες αργότερα τους προσέγγιζαν κρατώντας χρυσό. Όπως τους υποσχέθηκαν, εάν τους ακολουθούσαν θα έβρισκαν ακόμη περισσότερο. Κανείς τους, όμως, δεν ήξερε αν το εννοούσαν πραγματικά ή εάν ήταν μια παγίδα.
Η περιπέτεια στα βάθη της νέας ηπείρου
Οι Ισπανοί τελικά τους ακολούθησαν. Κατά τη διαδρομή, ωστόσο, σκότωσαν τους Ινδιάνους οδηγούς και αιχμαλώτισαν τις γυναίκες και τα παιδιά τους, απειλώντας τους πως εάν δεν τους αποκαλύψουν που κρύβουν τον χρυσό θα τους δολοφονήσουν. Η βίαια συμπεριφορά των ναυτικών, όμως, εξαγρίωσε τους Απαλάτσι, μιας φυλής Ινδιάνων που ζούσε στην περιοχή, οι οποίοι τους πήραν στο κυνήγι.
Οι εξερευνητές δεν ήξεραν την περιοχή και γρήγορα αποκλείστηκαν. Τη λύση έδωσε τότε ο Θεόδωρος Γκριέγκο που, χάρη στις ναυτικές του γνώσεις, κατασκεύασε πέντε ξύλινες βάρκες και το πλήρωμα διέφυγε μέσω του ποταμού Μισισιπή. Στο νερό έμειναν για περίπου έναν μήνα. Όταν πια όλες οι προμήθειες είχαν τελειώσει έπρεπε να επιστρέψουν στη στεριά. Εκεί, όμως, τους περίμεναν και πάλι οι Ινδιάνοι.
Μερικοί από αυτούς τους φάνηκαν πρόθυμοι να τους προσφέρουν νερό και τροφή. Ο Έλληνας ναυτικός και ένας ακόμη συνοδοιπόρος του ακολούθησαν τους ντόπιους στα βουνά. Αυτές είναι, όμως, και οι τελευταίες πληροφορίες που έχουμε για εκείνους. Οι Ισπανοί προσπάθησαν να τους βρουν χωρίς επιτυχία. Οι θεωρίες για το τι απέγινε ο Θεόδωρος Γκριέγκο παραμένουν διφορούμενες.
Υπάρχουν αρκετοί που υποστηρίζουν πως προσπάθησε να εξαπατήσει τους ντόπιους, με αποτέλεσμα εκείνοι να τον σκοτώσουν. Μερικοί, όμως, θεωρούν πως ο Έλληνας ναυτικός άφησε τους Ισπανούς για να ζήσει με τους Ινδιάνους.
Καμία από αυτές τις θεωρίες, ωστόσο, δεν έχει επαλειφθεί μέχρι σήμερα. Το μόνο που γνωρίζουμε είναι πως το όνομά του είναι πολύ γνωστό στη Φλόριντα, ενώ στην πόλη Τάμπα υπάρχει ένα άγαλμά του με την εξής επιγραφή: «Η ιστορία των Ελλήνων στην Αμερική ξεκινά εδώ».
