Doomscrolling: Η ύπουλη συνήθεια που σου διαλύει τα νεύρα

Ίσως έχεις νιώσει πως αφού εντοπίσεις στο feed του smartphone σου μια κακή είδηση, δεν μπορείς να σταματήσεις μέχρι να διαβάσεις όλες τις σχετικές πληροφορίες και κάθε ελαφρώς διαφοροποιημένη εκδοχή της, όπως αυτή κυκλοφορεί σε άλλα sites. Καλωσήρθες στον εφιαλτικό κόσμο του doomscrolling.

Log out και Unplug

Μοιάζει τουλάχιστον ειρωνικό και αστείο ότι σήμερα υπάρχουν Instagrammers – ‘πρέσβεις’ υγιεινής ζωής και ευεξίας που προτείνουν στο κοινό τους να αποσυνδεθούν από τα social media, να βγουν από το Internet για να ‘κερδίσουν’ λίγη ζωή παραπάνω.

Όλες αυτές οι προτροπές συμβαίνουν – μάντεψε που – στο Instagram. Ναι, η ασταμάτητη παραμονή στα social media, το ατέλειωτο browsing και scrolling σε blogs, sites, vlogs, social media pages μπορεί να νιώσεις πως σου έχουν προκαλέσει τρομακτική κόπωση, αλλά οι απαντήσεις σίγουρα δεν κρύβονται σε άλλο ένα video blog που θα εμφανιστεί στο feed σου.

Το σκρολάρισμα της πανδημίας

“Ως doomscrolling περιγράφεται η διαρκής αναζήτηση μέσα σε ενημερωτικά sites και σελίδες social media για επικαιρότητα με αρνητικό χαρακτήρα”, καταγράφει σε δηλώσεις της η καθηγήτρια ψυχιατρικής του πανεπιστημίου Dalhousie, Dr, Patricia Celan. Σύμφωνα με την Celan, κάνουμε doomscroll γιατί νιώθουμε διαρκώς την ανάγκη να έχουμε πλήρη επίγνωση του κινδύνου.

Αυτή η επίγνωση μας δίνει μια αίσθηση ελέγχου, πως μπορούμε να προετοιμαστούμε για τα χειρότερα που θα ακολουθήσουν. Μέχρι την απόκτηση αυτού του ‘ελέγχου’, ο εκάστοτε χειριστής των social media, σκρολάρει  ακατάπαυστα, αναζητώντας κάθε σχετική πληροφορία για το θέμα που τον ταλανίζει. Το doomscroll καταλήγει να μοιάζει με εθισμό. “Είναι δύσκολο το να ασταματήσεις να κάνεις κάτι που υποσυνείδητα πιστεύεις πως θα σε προετοιμάσει καλύτερα για να διαχειριστείς τον κίνδυνο, ακόμα και αν ρεαλιστικά δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος, παρά μόνο το άγχος σου“, συμπληρώνει η Patricia Celan.

Aυτόελεγχος

Το πρόβλημα με το doomscrolling δεν είναι η επαφή μας με τις αρνητικές ειδήσεις, αλλά η υπερβολική επαφή, που καταλήγει να μοιάζει με προσκόλληση. Η επιλογή του να μπαίνεις στο Twitter και στο Facebook με χρονόμετρο ίσως ακούγεται υπερβολική, όμως σε μια χρονική περίοδο που τα lockdown κυκλώνουν ξανά την Ευρώπη, μπορεί να φανεί λειτουργική. Ακόμα κι αν η δουλειά σου συνδέεται με την καθημερινή χρήση στα social media, το να δημιουργήσεις έναν μηχανισμό στη λογική του “βρίσκω την πληροφορία που χρειάζομαι, ολοκληρώνω το project, πατάω log-out”, μπορεί να αποτρέψει το παρατεταμένο σκρολάρισμα σε πληροφορίες τρόμου.

Παράλληλα, αξίζει να θυμάσαι πως κατά το σκρολάρισμα σου στα social media, διαθέτεις και κάποιες μαγικές επιλογές, που λέγονται ‘unfollow’ και ‘block’, τις οποίες μπορείς και να χρησιμοποιείς με ρυθμό πολυβόλου, προς κάθε τι που σε ‘χαλάει’ ψυχολογικά.

Το doomscrolling είναι μια συνήθεια που ήδη κάνει ‘πάρτι’ διαρκείας στο feed εκατομμυρίων ανθρώπων, σε μια χρονική συγκυρία όπου συμβαίνουν τρομοκρατικές επιθέσεις, προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ και φυσικά η πανδημία του κορονοϊού. Αν νιώθεις πώς το άγχος παίζει με τα νεύρα σου λες και είναι κορδόνια μαριονέτας, βγες επιτέλους, πάτα log-out.