
Έγιναν όλα λάθος: Όσα κρατάμε από το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ για τα Τέμπη
- 27 ΦΕΒ 2025
Μετά και το πόρισμα του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), αυτό που μπορούμε να πούμε με σιγουριά όσον αφορά την υπόθεση των Τεμπών (και όχι μόνο) είναι ένα: Έγιναν όλα λάθος.
Σύμφωνα με το πόρισμα, υπήρξαν ελλείψεις στον σιδηρόδρομο με ευθύνη των κυβερνήσεων, του υπουργείου Μεταφορών, του ΟΣΕ, της Hellenic Train, της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων.
Η σύμβαση 717 θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί το 2016 διότι αν τα συστήματα ασφαλείας λειτουργούσαν, πιθανότατα θα απέτρεπαν το δυστύχημα. Από εκεί και πέρα, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ επιμένει στην εγκατάλειψη του σιδηροδρόμου και την έλλειψη προσωπικού.
Το άγνωστο καύσιμο
Όσον αφορά την πυρόσφαιρα, ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ κατέληξε στο πόρισμά του πως τα θύματα που πέθαναν από τη φωτιά είναι 5 ως 7. «Βάσει των παρατηρήσεών μας, δεν υπάρχει ένδειξη ότι ο τεχνικός εξοπλισμός του εμπλεκόμενου τροχαίου υλικού προκάλεσε τον σχηματισμό και την επέκταση της πυρόσφαιρας. Προσομοιώσεις και εκθέσεις υποδεικνύουν ύπαρξη άγνωστου καυσίμου στο δυστύχημα».
Οι ερευνητές υποστήριξαν πως έλαβαν υπόψη τους όλα τα δεδομένα και θεωρούν εξαιρετικά απίθανο τα έλαια σιλικόνης να προκάλεσαν την πυρόσφαιρα.
Οι δύο καθοριστικοί παράγοντες
Το βράδυ της τραγωδίας, όπως σημειώνει ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ, έπαιξαν ρόλο δύο καθοριστικοί παράγοντες: Η διαχρονική απόφαση του ελληνικού κράτους να εγκαταλείψει τον σιδηρόδρομο μην επενδύοντας για την ασφάλεια και τα μνημόνια που οδήγησαν στην αποψίλωση του προσωπικού του ΟΣΕ.
Και φτάνουμε στον σταθμάρχη. Ο ΕΟΔΑΣΑΑΜ εξηγεί πως οι σταθμάρχες μετά την αντικατάστασή τους και τις μειώσεις προσωπικού στον ΟΣΕ, δεν έχουν την απαραίτητη εμπειρία. Ακόμη, δεν υπήρχε μηχανισμός παρακολούθησης της απόδοσης των σταθμαρχών, ενώ συμπληρώνει πως «το προσωπικό που εκτελεί κρίσιμα καθήκοντα εργαζόταν με τρόπο πέρα από το ανθρώπινο όριο, με 2 ρεπό το μήνα».
Για τα λάθη σταθμάρχη και μηχανοδηγού, οι ερευνητές σημείωσαν πως «Ο σταθμάρχης Λάρισας δεν χρησιμοποίησε την αυτόματη χάραξη, άφησε κατά λάθος την αλλαγή 118 στη διαγώνιο. Ήταν ένα μεγάλο λάθος χειρισμού» και «ο οδηγός έπρεπε να επαναλάβει την εντολή που πήρε από τον σταθμάρχη να προχωρήσει. Προχωρώντας βρήκε τα κλειδιά στη διαγώνιο. Έπρεπε να σταματήσει και δεν σταμάτησε».
Η αλλοίωση κρίσιμων στοιχείων
«Υπήρξε απώλεια πληροφοριών απαραίτητων για την κατανόηση των αιτιών και των παραγόντων του ατυχήματος. «Η αυτοψία του τόπου του δυστυχήματος δεν έγινε με τον τρόπο που έπρεπε ώστε να προσδιορίσουμε κατόπιν αυτού το καύσιμο που προξένησε την πυρόσφαιρα. Έγιναν προσομοιώσεις ωστόσο και το μόνο που μπορούμε με σιγουριά να πούμε είναι αυτό που επίσημα μεταφερόταν στο τρένο και οι γραμμές του τρένου δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την πυρόσφαιρα».
Συνεχίζοντας, ο οργανισμός εκδίδει μέσω του πορίσματος επείγουσα σύσταση ασφάλειας με σκοπό να αντιμετωπιστεί ο συνδυασμένος κίνδυνος της κακής μεθοδολογίας των επικοινωνιών και τη χρήση ανοικτού συστήματος επικοινωνίας.
«Σήμερα εκδίδονται 17 νέες συστάσεις ασφαλείας για όλο τον τομέα υπό την εποπτεία της ΡΑΣ. Πολλές από αυτές υπερβαίνουν τις αρμοδιότητες και τις εξουσίες μεμονωμένων οργανισμών» σημείωσαν οι ερευνητές.
Οι ατάκες που κρατάμε
Όσα είπαν οι Χρήστος Παπαδημητρίου, Δικηγόρος παρ Αρείω Πάγω -Πρόεδρος, Σιδηροδρομικού Τομέα ΕΟΔΑΣΑΑΜ, Bart Accou, επικεφαλής ασφαλείας και επιχειρήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Σιδηροδρόμων, Κωνσταντίνος Καπετανίδης, Πολιτικός Μηχανικός Προϊστάμενος Μονάδας Διερευνήσεως Ατυχημάτων ΕΟΔΑΣΑΑΜ και Αστέριος Αλεξάνδρου.
Χρήστος Παπαδημητρίου: Όσοι καθυστέρησαν την 717 έχουν συμβάλλει αποφασιστικά στο να σκοτωθούν αυτά τα παιδιά.
Χρήστος Παπαδημητρίου: Αβελτηρίες και εγκληματικά λάθη στην Ελλάδα επί σειρά ετών.
Χρήστος Παπαδημητρίου: Δεν είχαμε παρεμβάσεις από κανέναν. Τη βραδιά του δυστυχήματος ο οργανισμός ήταν ανύπαρκτος. Η μη ιεροποίηση του χώρου δυστυχήματος είχε ως συνέπεια να χαθούν πολύτιμα στοιχεία.
Κωνσταντίνος Καπετανίδης: Αυτό που έπαιξε ρόλο η διαχείριση των ικανοτήτων των σταθμαρχών. Δεν ήταν στον βαθμό που έπρεπε. Τα καθήκοντα ενός σταθμάρχη είναι δύσκολα.
Κωνσταντίνος Καπετανίδης: Ο κόσμος δούλευε ατελείωτες ημέρες χωρίς ρεπό, μπορεί και 29. Το προσωπικό εργαζόταν πέρα από το όριο που είναι ανθρωπίνως αποδεκτό.
Κωνσταντίνος Καπετανίδης: Τα περισσότερα από τα θύματα πέθαναν από μηχανικά αίτια, τα οχήματα δεν είναι σχεδιασμένα να αντέχουν συγκρούσεις με περισσότερα από 36 χιλιόμετρα την ώρα.Τα θύματα που είχαν αιτία θανάτου τη φωτιά είναι από 5 μέχρι 7.
Κωνσταντίνος Καπετανίδης: Η πυρόσφαιρα ήταν πολύ μεγάλη. Καταλήξαμε δεν ότι υπήρξε ένδειξη ότι το σιδηροδρομικό υλικό προκάλεσε τη φωτιά. Πιθανή είναι η παρουσία αγνώστου καυσίμου.
Κωνσταντίνος Καπετανίδης: Τα στοιχεία καταστράφηκαν σε τρεις ημέρες. Αυτό δεν έπρεπε να συμβεί. Και δεν θα πρέπει να συμβεί και στο μέλλον. Το έχουμε πει και στο αρμόδιο υπουργείο. Στο δυστύχημα του Ήλιος το αεροπλάνο έμεινε μήνες εκεί.
Αστέριος Αλεξάνδρου: Δεν έγινε σωστή χαρτογράφηση του χώρου του δυστυχήματος. Είχαμε απώλεια πληροφοριών ζωτικής σημασίας.
Αστέριος Aλεξάνδρου: Η διαχείριση του τόπου του εγκλήματος δεν ήταν σωστή. Υπήρχε άγνοια και κακή προετοιμασία. Αυτό οδήγησε σε απώλεια στοιχείων που θα μπορούσαν να δώσουν απαντήσεις σε ερωτήματα.
Bart Αccou: Η επιθεώρηση του τόπου του ατυχήματος δεν έγινε με τον τρόπο που έπρεπε ώστε να μπορέσουμε να προσδιορίσουμε τον τύπο του καυσίμου που προκάλεσε την πυρόσφαιρα. Αυτό που επίσημα μετέφερε το τρένο δεν μπορεί να δικαιολογήσει την πυρόσφαιρα.
Bart Αccοu: Λάβαμε υπόψιν τα πάντα σχετικά με τη φωτιά. Τα έλαια σιλικόνης είναι απίθανο να έπαιξαν ρόλο στην πυρόσφαιρα και στην ανάπτυξη φωτιάς. Με αυτό συμφωνούν αναλύσεις ειδικών που διαθέτουμε.